Lesbók Morgunblaðsins - 10.04.1949, Blaðsíða 6
304
LESBÖK MORGUNBL^ÐSINS
ur alt í einu að staðnæmast. Þeir
Sigurður heldu í hesta sína og
teymdu þá inn á milli tveggja
kletta. Við komum á eftir. Hvílík
undur og stórmerki!
Fram undan var þröngt og bratt
klettarið niður í þá stærstu. gjá.
sem jeg hef augum litið. Eins og
ævafornir virkismúrar risu snar-
brattir hamrar á báðar hendur.
Hraunið ofan á vestri gjábakka
tók á sig hinar ólíklegustu kvnja-
myndir eins og burstir, turna, spír-
ur, brjóstvarnir og útskot. Stund-
um þóttist maður sjá forna ridd-
araborg, eða tröllakirkjur. Botn-
inn í gjánni er grasigróinn en
grjótdreif um hann allan. Maður
fær glögt sjeð að jörðin hefur rifn-
að þarna þegar glóandi hraunið
kólnaði. — Glevmd var þreytan,
gleymt var erfiði dagsins og eins
og í leiðslu teymdi jeg hest minn
niður í gjána og starði látlaust á
hamrana. Viðbrigðin voru svo stór-
kostleg. Og nú skildi jeg það, sem
Dufferin lávarður segir, að það
borgi sig að fara til íslands, aðeíns
til þess að sjá Almannagjá. T Nor-
egi, Sviss, Tyrol og öðrum fjalla-
löndum eru að vísu til dýpri og
stórkostlegri gjár, en þessi á þó
engan sinn líka. Þegar við vorum
komnir niður á jafnsljettu fanst
mjer þetta draumi líkast. Mjer
fannst eins og á brún lóðrjetta
hamarsins hlyti einhvern tíma að
hafa staðið kastali álíka og Stirling
eða Edinborg. En mennirnir komu
ekki hingað fyr en eftir að eldur og
ís höfðu bylt hjer öllu um. Frið-
samir eins og við gengu hinir
frjálsu íslendingar fyrir þúsund
árum niður klettariðið og slógu
tjöldum sínum niður við ána og
rjeðu ráðum sínum.
PRESTURINN á Þingvöllum er
vanur gestkomum og hefur búið
sig undir þær. Við vorum boðnir
þar inn í sæmilega borðstofu og
auk þess fengum við tvö herbergi ’
með rúmum. í kvöldmat fengum
við te, smurt brauð með reyktum
laxi og nýveiddan silung úr vatn-
inu. Alt var hreint og þrifalegt.
Systir prestsins gekk um beina, fá-
máh'g er "mhyggju<=öm. Jf'g vi1.
taka þetta fram. vegna þess að
margir ferðamenn býsnast út af
óþrifnaði íslendinga. Það er vana
viðkvæðið hjá borgarbúum, sem
hugsa ekki um annað allan daginn
en snurfusa sig, þvo sjer, bursta
sig, spegla sig, hafa hvítar hendur
og gljáfægða skó. Þeir bregða sveit-
arfólki um þetta, en það hefur um
annað að hugsa en að halda sjer til.
Presti þótti gaman að því að
katólskir prestar skyldu heirr^sækia
sig. Fyrst var hann dálítið ófram-
færinn, en brátt rættist úr því og
hann varð hinn skrafhreyfasti. —
Hann kunni eigi aðeins dönsku,
heldur einnig ensku og dálítið í
þýsku, og hann vissi góð skil á öllu
því, sem íslenskt var.
Hve dásamleg er kyrðin á Þing-
völlum! Hið fátæklega prestsetur,
sem bygt er úr timbri og torfi, og
hin litla kirkja hurfu hjer hjá
hinni miklu kyrð, hinum hátignar-
lega svip. Þingvellir eru helgistað-
ur landsins. Engir konungar eða
furstar hvíla hjer. En þó er þessi
staður ekki síður helgur en kon-
ungagrafirnar í Hróarskeldu og
Westminster.
AUK Heklu hefur hvert þýskt
skólabarn heyrt getið um annan
stað á íslandi. Það er Geysir. Þang-
að urðum við að fara, þótt jeg hefði
kosið að dveljast nokkra Jaga á
Þingvöllum. Við lögðum því á hest-
ana og riðum austur með Þing-
vallavatni Þar sáum við fyrst það, *
sem íslendingar nefna „skóg“, það
er að segjadágt og kræklótt birki-
kjarr. En er golan bærði laufið
setti það lífsmark á landið og af
því lagði þægilegan ilm. Hrafna-
gjá er tröllsleg. Eftir klettariði
urðum við að fara niður í hana og
upp úr henni aftur. Og enn einu
sinni dáðumst við þá að fótfimi
hestanna, sem klöngruðust þarna
óhikað eins og geitur.
Nú Aók Tið land, so™ '"kki v?"
frjórra en Mosfellsheiði. Við urð-
um að þræða milli kletta. Vegur-
inn var ójafn og víða sprungur.
Við fórum fram hjá Reyðarbarmi
og Kálfstindar gnæfðu yfir okkur
þangað til við sáum Apavatn og
sljettuna þar sem fjórar ár mætast:
Brúará, Tungufljót, Hvítá og Laxá.
Hjer er önnur Mesopotamia, þótt
hvorki sje hjer pálmalundir nje
kalifahallir, heldur mýraflóar og
dreifbýli.
Eftir fjögurra klukkustunda
ferð áðum við hjá Laugarvatni. Þar
var góður hagi handa hestunum.
Við hituðum okkur kjötseyði og
suðum kjötsúpu í einum hvernum.
Ung stúlka á næsta bæ færði okk-
ur rjóma og svo drukkum við ágætt
kaffi á eftir. Við hreiðruðum þarna
um okkur eins og Zigaunar á mjó-
um bakka milli vatnsins og hver-
anna og ljetum gufuna úr þeim
leika um okkur.
Hjer var fegurra um að litast en
áður og útsýni hrífandi. Að norðan
voru fjöll, böðuð í sólskini, en hing
að og þangað sáust bæir, tilsýnd-
ar eins og moldvörpudyngjur, en
þó manna bústaðir. Hjer eru engin
þorp og víða langt á milli bæa.
Hver bóndi er því sinn eigin herra,
eða eins og konungur í ríki sínu.
HANDAN við Brúará versnaði
vegurinn aftur. Nú lá hann um Út-
hlíðarhraun, sem er jafn ilt yfir-
ferðar og Mosfellsheiði. :— Eftir
nokkra stund sáum við litla timbur
kirkju og bóndabæ. Það var Út-
hlíð. Við von Geyr riðum pangað
heim. Þar er enginn prestur, held-
ur er þetta útkirkja. Við báðum
Eyvind að útvega okkur mjólk. En