Lesbók Morgunblaðsins - 10.04.1949, Blaðsíða 16

I
204
LESEÓK MORGUNBLAÐSINS
SKÍÐAÍÞRÓTTIN. — Nú er skíðafæri gott í fjöllunum, enda er það óspart not-
að ekki síst af þeim, sem eru að æfa sig undir landskíðamótið, sem háð verður
hjer seint í þessum mánuði. Myndin er af einum skíðakappanum, sem er að æfa
sig í svigi. Ekki er unt að sjá hvað brekkan er há, vegna snæroksins, sem þyrl-
ast upp undan skíðunum, en það gefur aftur á móti nokkra hugmynd um hvað
hraðinn er mikill og hve erfitt muni vera að ná hinnm kröppu beygjum.
(Ljósm. Mbl. Ól. K. Mngnússon).
Hljóðin í Álftafirði.
Sumarið 1604 fór kona nokkur úr
Álftafirði, Bóthildur að nafni, vest-
ur yfir heiði til Önundarfjarðar og
Hafði með sjer son sinn, er Ketill hjet
og var þá á öðru eða þriðja ári. Eftir
stuttan tíma hugðist hún fara heim
nftur, gangandi sömu leið með barn
sitt. En er hún kom yfir heiðarskarð-
ið skall á þreifandi þoka, svo að kon-
an viltist og komst alt þangað er Vala-
gil heita. Mun hún þá hafa verið o> ð-
in þreytt af langri göngu og að bera
barn sitt. Hafði hún sest þar að og sofn
að og ekki vaknað aftur til þessa lífs.
Enginn vissi um það í Álftafirði
hvenær hennar var heim von, og í
Önundarfirði munu menn hafa gert
ráð fyrir því að hún hefði komist heim
heilu og höldnu.
Nokkrum dögum seinna heyrðust til
bygða ámátleg hljóð og heldu menn
að þau væri í einhverri furðuskepnu
Þá bjó Sjera Jón Grímsson á Svarf-
hóli í Álftafirði. Þegar hann frjetti
um þessi hljóð sendi hann hraðboða
út eítir sveitinni, heim á hvern bæ,
og bað bændur að koma samdægurs
og vera vel vopnaða. Og er menn voru
komnir heim til hans varð það að
ráði að þeir skyldu rannsaka hvaðan
þessi óhljóð stöfuðu. Lögðu þeir svo
á stað. , Þá gengu allir skattbændur
með þrískúfaða atgeira, sem hingað
á umliðnu ári fyrir þetta fluttust til
kaups cftir K. M. bífalningu“
Gengu þeir svo á hljóðin og komu
þar að sem konan lá önduð fyrir
löngu, en ópin, sem þeir höfðu heyrt,
voru frá barninu. Hnykti mönnum
mjög við að sjá þessa hryggilegu sjón,
og þó mest manni konunnar, Jóni
Eyvindssyni, sem var einn leitar-
manna.
Drengurinn lifði og ólst upp hjá
föður sínum þangað til hann var kom-
in úr ómegð. (Eftir sögu Jóns Indía-
fara). .
«
Akuryrkja
lagðist niður hjer á landi á 15. öld.
En fyrir »epum 300 árum byrjaði
Gísli Magnússon á Hlíðarenda tilraun-
ir með kornrækt og fekk þar full-
þroskað korn, mest eina tunnu. Þegar
þeir Eggert Ólafsson og Bjarni Pá'.s-
»
son komu að Hlíðarenda 1756, var þeim
sýnt hvar akurgerði Gísla hafði ver-
ið, fyrir norðan og ofan bæinn, gegnt
sólu. En þar var þá aðeins eftir lítið
af mögrum og blásnum jarðvegi, mjög
grýttum og greri aðallega rjúpnalauf
milli steinanna. Engin merki sáust ak-
urgerðisins nema lítið garðbrot.
Dansleikur fyrir rúmri öld.
Dillon lávarður dvaldist í Reykjavík
veturinn 1834—35. Segir hann að
mesta hátíð vetrarins hafi verið fæð-
ingardagur konungs, 28. janúar. Þá
voru fánar dregnir á stöng á öllum
kaupmannahúsum og jafnvel Hóla-
vallamylla var skreytt dönskum lit-
um. Opinber veisla var haldin og dans-
leikur á eftir. Veislan byrjaði kl. 4
og var mjög vegleg: súpa, nautakjöt
og kindakjöt, því næst álftir, viltar
endur og rjúpur og öllu þessu var
skolað niður með miklu af kampa-
víni. Kvæði var sungið við borðið og
tóku allir undir. Um kl. 9 voru borð
rudd og dansinn hófst. Samsætisher-
bergin voru tvö, og mjög lágt undir
loft, og eitt litið herbergi milli þeirra.
Þar drukku karlmenn púns ómælt. í
næsta herbergi sat kvenfólkið, drakk
kaffi og sagði ýmsar hneykslissögur
um náungann. í stærsta herberginu,
upplýstu af nær 50 kertaljósum, var
dansað. Þar voru dansaðir enskir
sveitardansar, sem Dillon kannaðist
þó ekki við, og siðan vals. Hljóðfærin
voru tvær fiðlur trumba. Þeir,
sem ekki kunnu að dánsa, fóru upp
á loít, til þess að reykja og spila þenn-
an eilífa Lomber. Klukkan 5 var há-
tíðinni slitið og hafði þá staðið í 13
klukkustundir.
Grasmaðkur.
Árið 1701 fell á jörð frá Lómagnúpi
að Þjórsá óvenjulega mikill maðkur,
sem gras alt fordjarfaði og eyddi sem
af eldi brent væri, svo jarðir eyddust.
Fekk þá margur stóran skaða á tún-
um, engjum og úthaga; saman var hann
rakaður af túnum og ýmsum stöðum
og brendur, og þó skurðir væri stungn-
ir kring um tún, alnardjúpir, þá voru
þeir að morgni fullir. Ekki gerði sá
maðkur öllum jörðum skaða á fyr-
skrifuðu takmarki. (Fitjaannáll)