Lesbók Morgunblaðsins - 08.01.1950, Page 9
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
9
ENSKI AÐALLINN
SKAMT FRÁ hinum fræga Cov-
ent Garden í London er hlið, og
yfir því er skjaldarmerki Greifans
af Bedford, sem einu sinni átti alt
umhverfið þarna. Nú eru þarna
skrifstofur „Debrett’s Peerage,
Baronetage, Knightage and Comp-
anionage“, hinnar miklu bókar, sem
er skrá um alt aðalsfólk í Bret-
iandi og hefir verið gefin út að
staðaldri síðan árið 1790.
Alt þarna umhverfis eru búðir
manna, sem leigja út ýmiskonar
fatnað. Þar fá barónar, riddarar og
aðrir af „bláa blóðinu“ leigð föt
handa sjer við hátíðleg tækifæri,
því að þeir hafa nú ekki efni á
því lengur að eiga þau sjálfir.
Kvenfólkið leigir einnig föt þarna.
Debrett’s er biblía aðalsins í
Englandi, og þótt hann hafi nú
mist völd — að ekki sje talað um
peninga — þá stendur hann enn á
gömlum merg þar í landi. Það eru
enn talin meðmæli ef nafn manns
stendur í Debrett’s, og hann nýtur
þá sjerstakrar virðingar. Bókin á
að vera áreiðanleg heimild um alla
þá, sem komnir eru af göfugum
ættum, sem hafa hið „bláa blóð“ í
æðum, og hún er trygging fyrir
því að óvandaðir sná<par geti ekki
vilt á sjer hemildir og þóst vera
greifar og barúnar.
Það er dálítið einkennilegt tím-
anna tákn að eigandi Debrett’s er
nú Oldham’s Press, hið mikla út-
gáfufyrirtæki jafnaðarmanna. Þeir
keyptu útgáfurjett bókarinnar af
bókaforlagi, sem einnig gaf út
barnabækur.
ÞAÐ VAR árið 1709 að maður
að nafni John Debrett gaf út stutta
skrá um enska aðalsmenn, og varð
það upphaf þessa mikla ritverks.
Eftir J. P. Gallagher.
Ritstjóri bójíapnnar nú heitir Cyril
Francis James Hankinson. Hann
er nú 54 ára að aldri. Þegar hann
kom úr fyrra heimsstríðinu fór
hann að reyna að útvega sjer at-
vinnu og frjetti þá að laus mundi
staða við útgáfu Debrett’s og
komst þar að. Árið 1935 var hann
orðinn aðalritstjóri bókarinnar og
hefir verið það síðan, og hefir
fjölda ungra manna sjer til að-
stoðar.
Debrett’s þykir nauðsynleg bók,
eins og sjá má á því, að á stríðs-
árunum seinni kom hún reglulega
út, prentuð á góðan pappír og í
logagiltu bandi, enda þótt önnur
bókaútgáfa lægi að mestu niðri og
blöðunum skamtaður pappír svo
naumt, að það var rjett aðeins að
þau gátu komið út. Bókin er 3000
blaðsíður og í henni eru um 500 000
nöfn. Þar eru taldir um 900 lá-
varðar, 1500 barúnar og 4000 ridd-
arar, ásamt afkomendum þeirra og
skyldfólki.
Enginn getur komist á þessa skrá
nema hann sje hertogi, greifi, jarl,
bisup, barún eða riddari, eða hann
hafi verið sæmdur einhverju af
þremur helstu heiðursmerkjum
ríkisins, Carter, Thistle eða Bath,
eða hann sje í heiðursfylkingunni
og hafi hlotið hina sjaldgæfu Ord-
er of Merit. Taldir eru þeir, sem
eru komnir í beinan karllegg af lá-
vörðum og dætur meðan þær eru
ógiftar, en þær eru strykaðar út
þegar þær giftast. Óskilgetin börn
og kjörbörn eru ekki talin.
MIKLAR breytingar verða á þess-
ari skrá frá ári til árs. í skrána
1949 varð til dæmis að taka 588
ný nöfn, en sex lávarðar og sjö
barúnar voru strykaðir út af
skránni. Og á þessari skrá eru eyð-
ur fyrir 200 barúna vegna þess
að hinir rjettu eigendur titilsins
hafa ekki fundist.
„Vjer sendum árlega út 50.000
fyrirspurna eyðublöð“, segir Han-
kinsson, „og vjer verðum að at-
huga vandlega hvert einasta svar
sem berst. Vjer erum af gamalli
reynslu komnir upp á það að finna
ósjálfrátt hvað rangt er í þessum
skýrslum, en samt er það óhemju-
verk að fara í gegn um þær allar.
Stundum fáum vjer brjef frá mönn
um sem ekki vilja vera í skránni,
vegna þess að þeir kæra sig ekki
um að trana sjer fram. Vjer leit-
um þá upplýsinga um þá annars
staðar, og getum venjulega fengið
þær. Og svo setjum við nöfnin í
skrána — en það kemur sjer illa
fyrir ýmsar konur, sem heldur
vildu greiða stórfje til þess að
leyna aldri sínum.
Þegar menn ætla að reyna að
leika á okkur og fá nöfn sín inn
í skrána, eru skólaskýrslur besti
leiðarvísir okkar. Fyrir skemstu
kom uppgjafa hershöfðingi til mín
og kvaðst eiga fullan rjett á því að
vera í skránni, því að hann væri
afkomandi barúns. Hann þóttist
hafa gengið í skólann í Eton. Með
því að leita í skýrslum skólans
komumst vjer að því að hann hafði
logið — og auðvitað laug hann
mörgu fleira“.
MARGIR falsgreifar og falsbarún-
ar koma fram í Englandi og hyggj-
ast munu geta aflað sjer fjár á
því, vegna þess að auðtrúa fólki
þykir oft mikill heiður að því að
lána aðalsmönnum. En flestir hafa
þó vaðið fyrir neðan sig, síma til
Debrett’s og spyrja hvort nöfn þess-
ara heiðursmanna sje í bókinni. Þá
komast svikin upp og svikahrapp-
arnir missa af fjenú. :