Lesbók Morgunblaðsins - 15.10.1950, Blaðsíða 7

' LESBÓK MORGUNBLAÐSINS *
169
Myndin aí þjettsetnum lestrar-
sal er ánægjuleg, en heimtar gæslu
og margbrotið starf, alt frá öflun
góðra bóka og bókakynningu til
vjelgengra þjónustuverka við
skráning og sífelda röðun, af-
greiðslu og innheimtu. Og hjer eft-
ir munu fleiri sækja í háskólalestr-
arsalinn en þeír, sem einskls eftir-
lits þurfa.
Línurit útlána og ýmislegt í sam-
bandi við það sýnir von á vax-
andi eftirspurn, e. t. v. svo að vand-
kvæði verði á. Með þeim bókakosti,
sem safnið hefur, gæti það veitt
lánþegum álíka mikið og gott og
Landsbókasafnið hafði að bjóða
árabilið 1910—18, þegar útlán þess
voru 3500 árlega að meðaltali. Út-
lánslína Háskólabókasafns stefnir
einmitt að tölunni 3500 þegar á
þessu ári. Reglugerð Landsbóka-
safns frá 27. febr. 1950 stuðlar e. t.
v. óbeint að eftirspurn bóklána í
háskólanum, og sumra trú er, að
útlánin þar syðra verði hjer eftir
fleiri en í Landsbókasafni, sem
leggur aðalkapp á að hafa nærri
hverja bók tiltæka handa notend-
um í sal sínum.
Er þá rýmra um útlánin í Há-
skólabókasafni? spyrja menn. Það
er það fyrir háskólakennara og
jafningja þeirra, t. d. hæstarjettar-
dómara, þó að allstór safnsdeild,
Benediktssafn Þórarinssonar, 8 þús.
bd., sje undanþegin lánum út úr
húsinu. Stúdentum, sem vinna að
prófritgerðum, og ýmsum fræði-
mönnum eru og veittar ríkulegar
undanþágur, meira að segja um út-
lán á lestrarsalsbókum í nauðsyn
og mörgum íslenskum ritum.
Fyrir almenning er hvorki rýmra
nje þrengra um lán en í Lbs. Ágæt-
ar til útlána eru sumar bókadeildir,
sem háskólasafnið hýsir eins og
enskar nútíðarbókmentir í eigu
Anglia-fjelagsins eða eignast að
gjöf eins og sænskar bókmentir frá
Saxon ritstjóra í Stokkhólmi og;
Benediktssafn meS mynd af gef-
andanum Ben. S. Þórarinssyni.
margra þjóða rit, sem Sigurður
Skúlason ritstjóri hefur krækt í ó-
keypis handa safninu með aðstoð
Samtíðar sinnar.
í spjaldskrá Háskólabókasafns í
lestrarsal er öllum velkomið að
leita að bókarheitum, sem freista
þeirra, og vita hjá bókaverði, hvort
þær fást Ijeðar. Erlendar bækur í
safnsgeymslum eru ekki of góðar
til að nota þær.
Þær bækur getur safni^ aldrei
trygt að hafa tiltækar til lána í
lestrarsalinn, hvort sem er, — nógu
erfitt að reyna það með þær ís-
lensku.
Mikið mein er það víð prýðilegt
húsnæði safnsins, að gleymst hefur
við bygging þess, að söfn lána bæk-
ur og því fylgir ónæði, sem má ekki
trufla lesarasalinn. Lánþegar verða
að fara gegnum lestrarsal til að
komast í útlánsstaðinn — og eru
beðnir að ganga beinustu leið, fljótt
og án háreysti.
Vaxandi vinnuþörf
í safninn.
FASTUR bókavörður var ráðinn að
safninu við stGfnun þess og með
lögum frá 1943 varð starfið að
embætti háskólabókavarðar. — Dr.
Einar Ól. Sveinsson, mikill starfs-
maður, var bókavörður, uns hann
tók við prófessorsembætti 1. mars
1945. Síðan hefur höt'undur þess-
arar greinar verið bókavörðurinn,
nema sumarið 1946 vm hann við
bókavarðarnám í Svíþjóð, og As-
geir Blöndal Magnússon málfræð-
ingur sá um safnið á meðan.
Ýmsir stúdentar hafa með kaup-
greiðslu úr Sáttmálasjóði verið að-
stoðarmenn í safninu vetrarmán-
uðina. Vinnutímafjöldi þeirra um
árið hefur samsvarað 4/9 af vinnu-
tímafjölda fasts aðstoðarbókavarð-
ar, en notin hafa oft eigi orðið full
vegna þess, hve óvanir þeir eru
safnstörfum að sjálfsögðu. Nú síð-
ast hefur safnið notið þess happs
að hafa í þessu starfi mann, sem
hefur bókavarðarpróf frá Uni-
versity College í London.
Svo margt er í ólestri, ógert eða
vangert sökum tímaskorts í Há-
skólabókasafni, að vonleysið um
fulla bót á nokkru gerir þar hvern
starfsmann sljóan fyrir ástandinu.
Þó finst mjer, að þessu verði að
lokum kipt í lag.
Áróður minn í dag fyrir því, að
það verði gert, beinist ekki að
neinni sjerstakri úrlausn þetta ár-
ið, meðan fjárhagsvandræði eru
mikil, en afmæli safnsins mætti
vekja almennan skilning á þörfum
þess næsta tuginn, sem það lifir.
Þörfin á einum bókaverði að
minsta kosti til viðbótar er ljós af
nokkrum rökum. — Öllum, sem
þekkja safnið og rekstur þess, mun
hún auðsæ, þótt með engum vexti
væri reiknað. Útlánavöxturinn,
sem naumast verður fyrirbygður,
og óskir um bætta salsgæslu o. fl.
kynnu auk þess að sjá nýum manni
fyrir nægum verkefnum, þótt hann
tæki ekki á sig neitt teljandi af því,
sem nú er unnið í þarfir safnsins.
Erlend söfn jafnstór hafa marga
bókaverði, einkum af kvennaliði,
— mig skortir einurð að segja, hve