Lesbók Morgunblaðsins - 29.04.1951, Blaðsíða 8

LESBOK MOROUNBLAÐSINS
244
■ — 1 ■' ■ —■ ' ■' —— ——— iiii
Albert Ólaísson:
JEG VAR fj'rir nokkrum árum
kennari einn vetur við gagnfræða-
skóla í Gildaskála, Norður-Noretti.
En Gildaskáli er stór sveit í nánd
við bæinn Bodö, aðeins fyrir norð-
an heimskautabauginn.
Nafnið sjálft, Gildaskáli, cr eins
og endurómur löngu liðinna við-
burða. Gildi þýðir veisla og“* svo
voru nefndar bræðralagssamkom-
ur miðaldanna. Skáli er veislusal-
ur. Þetta forna nafn sveitarinnar
skyldi benda til þess, að þar sje
gott að vera. Og fegurri sveit hef
jeg ekki sjeð meðfram hinni miklu
strandlengju Noregs, er jeg þó vcl
kunnugur á leiðinni frá Ósló til
Finnmcrkur. Hjer cru hvassir alpa-
tindar alt að þvi 1300 metra háir,
enn hefur cnginn treyst sjer að
ganga á suma þeirra. Snarbrattir
rísa þeir upp frá hafinu og gnæfa
hátt við himin eins og stólpar í
ríki arnarins. Hættulegir flugsam-
göngum cru þessir tindar, cr þok-
an hylur þá. Mörg farþegaflug-
vjelin hefur villst og lent að síð-
ustu i hömrum þeirra.
Fjórir firðir, allir stórir, skcrast
inn í bygðina og skifta hcnni i nes
og skaga. Fjögur til fimm hundruð
cyjar i fjörðunum, stórar og smá-
ar, tcljast til sveitarinnar. h’æstar
Jæirra cru bvgðar. Flcstar þcirra
cru litJar og kringlóttar, heim-
kynni æðai'fugls, hafarnar, skarfa,
álku, lunda. kríu, tjaldar, máva og
ólölulegs fjöída annarra sjófugla.
Fuglalíf cr óvíða meira.
Fagurl vorkvöld för jcg mcð
nokkrum vinum mínum a motor-
fcát út í eyjarnar í eggjal&it. Við
fórum í hvern hólmann á fætur
öðrum og fylltum þar stóra bala
með eggjum undan æðarfugli, spóa-
og máv. Ævintýraljómi miðnætur-
sólarinnar sveipaði land og haf, en
í norðvestri, gnæfðu Lófótfjölíin í
bláleitri móðu. Glóðrautt haf log-
aði og glitraði eins langt og auga
sá, og sól skein á fjöll um miðnæt-
urs Leyti. Þá, er það hafa sjeð, mun
ekki undra að við sungum: „Fögur
er foldin...
En mjer runnu í hug vornætur
í Borgarfirði, þegar jeg var drcng-
ur, vakti vfir túninu og varði tím-
anum í lcit að eggjum. Jcg vissi
að Island var á sama breiddarstigi
lengst í vestri. Hvergi í Noregi hef
jeg sjeð landslag og Litbrigði likj-
ast íslandi meira cn hjer, í Gilda-
skála. Blátnóða fjallanna cr lijcr
söm og hún var þar, á fögrum vor-
degi. Grágás, heiðló og spói syngja
hjer eins og þar, á æskustöðvum
minum í Norðurárdal. Jeg blessa
þessa fugla. sem bera mjer bod frá
bernskudögum. — Sundurtættir
skerjaklasar minna mig á sker og
ílúðir útaf Mýrum í Borgarfirði.
Heilsum svo upp á fólkið, sem
lijer býr, í Gildaskála. íbúar svcit-
arinnar eru um það bil sex þús-
undir. Samgöngur cru að mestu
Leyti á sjó. Vegir á landi eru ekki
nema sárfáir kílómetrar. Hjer
koma því bátar í stað bíla. Hjer
eru búsettir nokkrir hinna bestu
sjómanna Noregs. Kvnslóð eftir
kvnslóð hafa þeir þjálfast í skóla
sjómennskunnar, á Vcsturfirði og
Lófótshafi.
Á stormviðris degi ferjaði einn
þessara gömlu, fæddu sjómanna
mig yfir fjörðinn. Bátur hans var
lítill með sex hestafla vjel. Ágjöf
var mikil og jeg ckki meira karl-
menni en það, að jeg var ekki laus
við ótta. En Jóhann stóð við stjórn-
völinn óbifanlegur eins og klettur
úr hafinu og glotti við tönn. Hann
kunni lagið bæði á bátnum og bár-
írcngír firSir sksrast á milii þ'.'eriuiýptra íjrila.