Lesbók Morgunblaðsins - 21.09.1952, Side 11

r, LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
447

Ur láfi alþýðunnar
Sigríður Olufsdóítir
fru Kollsú í Hrútufirði
Eftir Kristínu Ólafsdóttur fró Sumarliðabæ
an við Hólminn. Þar er greiðfær
leið milli hrauns og hlíða, sléttar
moldargötur. Framundan blasir við
hraunhafið með öllum sínum
kynjamyndum, og nú má sjá
nokkra af gígum þeim, er það hefir
komið úr, neðst í Þórarinsdal og á
norðurhálsi hans. Annars er mikið
beitiland á Þórarinsdal, því að
hann er langur og votlendur er
innan dregur. Innarlega í honum
hefir fundist surtarbrandur upp
með gili nokkru, en hefir víst ekki
orðið til neins hagræðis. Hraunin
hér um ofanverðan dalinn eru enn
á grámosastiginu, þótt gömul sé, og
enginn gróður í þeim. En þegar
niður í bygð kemur eru þau skógi
vaxin og allt annar svipur á þeim.
Það var heitt í dalnum þennan
dag (10. ágúst), svo að tæplega get-
ur meiri hita á íslandi. Dalurinn
liggur vel við sól og sólargeislarnir
endurkastast frá berum fjallahlíð-
unum og hrauninu, og tíbráin veld-
ur því að manni sýnist loftið í daln-
um sjóðandi og vellandi, og finnst
það ósköp eðlilegt. Eitthvað verð-
ur undan að láta í þessum steikj-
andi hita. Mýflugurnar leita for-
sælu á hálsi manns og bak við eyr-
að, sem undan sól snýr, og maður
fær ýskrandi kláða undan stung-
um þeirr'a. Svitinn. drýpur af
hverju höfuðhári og fötin loða við
mann. Það er gott að koma heim
í fjallaskálann, geta þvegið sér
upp úr ískoldu árvatninu, fengið
ærlegan svaladrykk og góðan há-
degisverð.
Svo leggjum við á hraunið með
klyfjar á baki og ekki batnar þá.
Lestin sníglast eftir hraungötunni
og allir verða fegnir, þegar komið
er að bílnum. Og enn fegnari verða
menn hinum ágætu móttökum í
Hítardal.
Til Reykjavíkur var komið um
kvöldið. Þessi snöggva ferð hafði
verið á borð við langt sumarfrí.
Á. Ó.
ÞEGAR séra Þórarinn prófastur
Kristjánsson, síðast prestur að Vatns-
firði, andaðist 10. september 1883, flutt-
ist kona hans frú Ingibjörg Helgadótt-
ir, Helgasonar alþingismanns, frá Vogi
á Mýrum, til sonar síns, Helga bónda
Þórarinssonar og konu hans, frú Jór-
unnar Jónsdóttur, Ijósmóður, að
Rauðanesi í Mýrasýslu. Með frú Ingi-
björgu fluttist að Rauðanesi konan
Sigríður Ólafsdóttir og þar kynntist ég
henni.
Ég sá ekki frú Ingibjörgu Helga-
dóttur, hún var dáin áður en ég kom
þar, sömuleiðis sonur hennar, Helgi
bóndi Þórarinsson, maður Jórunnar.
Þau mæðgin lágu bæði rúmföst vet-
urinn 1896, og var húsbóndinn jarð-
settur á síðasta vetrardag, 52 ára gam-
all, að viðstöddu miklu fjölmenni.
Helgi bóndi var óvenju vinsæll mað-
ur og vel látinn, gáfumaður og góður
bóndi.
Stuttu síðar fór fram jarðarför móð-
ur hans, frú Ingibjargar. Fjölmenntu
Mýramenn þá einnig, því að á meðal
þeirra átti hún marga vini og frænd-
ur. Ingibjörg var svo hress, venju frem-
ur, daginn, sem sonur hennar var jarð-
settur, að hún gat fylg't kistu hans
út á grasflötinn fyrir sunnan húsið.
Þar sat hún þangað til að báturinn,
sem flutti son hennar á greftrunar-
staðinn, hvarf fyrir Hjallatangann.
Stóð hún þá upp og sagði:
„Una augu meðan á sjá.“ Ekki steig
hún á fætur eftir þetta.
Frú Ingibjörg frá Vogi var hin mesta
merkiskona, að sögn þeirra er hana
þekktu.
Sigríður Ólafsdóttir, sem fluttist að
Rauðanesi vestan frá Vatnsfirði, með
frú Ingibjörgu, átti þar nokkuð lengri
viðdvöl eða 36 ár. Hún var fædd að
Kollsá í Hrútafirði 13. ágúst 1828,
ólst upp hjá Daða bónda Ólafssyni,
og konu hans, Guðbjörgu Einarsdótt-
ur. Þaðan er hún fermd og fær þann
vitnisburð hjá Búa prófasti, ao hún sé
„skikkanleg og sérlega skilnings-
góð.“
Eftir 17 ára aldur er hún um stund
vinnukona á ýmsum stöðum, þæði í
Hrútafirði og víðar.
Eftir það fer hún að Prestsbakka til
séra Þórarins og frú Ingibjargar konu
hans. Má svq heita að upp frá því væri
hún alla tíð á vegum þeirra hjóna, eða
nær 40 ár.
Áður en Sigríður kom í Vatnsfjörð,
giftist hún Ólafi Bjarnasyni vinnu-
manni frá Stórholti i Saurbæ og eign-
uðust þau eitt barn, en misttu það
ungt.
Mann sinn missti Sigríður stuttu
síðar. Allt var þetta raunalegt og
nauðug mun hún hafa farið suður á
land, á það bendir visa sú er hún orti
um það leyti. Hún er svona:
Oft er margbreytt angurs stand,
er mér helzt í geði,
seint mun ég á Suðurland,
sækja mikla gleði.
Hvernig sem það hefur verið hjá
Sigríði, þá leit hún svo á, að sér hefði
liðið vel um ævina, þó að mér, að
vísu, fyndist hún alltaf þrá Hrúta-
fjörðinn.
Þegar ég kynntist Sigríði Ólafsdótt-
ur, var hún orðin nokkuð fullorðin,
en í engu farin að tapa sér, allra sízt
andlega. Mér þótti hún skemmtin í
viðræðum, ólík flestu öðru fólki, sem
ég þá kynntist. Hún var gáfuð, ljóð-
elsk, stálminnug, eftirtektarsöm og
þar afleiðandi margfróð, skýr í hugs-
un og svörum, hagmælt og hafði
skemmtilega kímnigáfu, ef því var að