Lesbók Morgunblaðsins - 12.10.1952, Blaðsíða 11

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
495.
Læknir sknfar um
Sýklahernaðinn
ÞAÐ er eins og menn verði skelí-
ingu lostnir í hvert skifti sem
minnzt er á sýklahernað, enda hafa
ógnir hans verið útmálaðar fyrir
fólki svo öfgafullt, að nærri stap<p-
ar fullkominni ímyndunarveiki. —
Menn heyra hvin í ósýnilegum
flugvélum, er svífa í náttmyrkri
yfir stórborgunum og sá niður ban-
vænum sýklum, er hljóta að verða
hverju mannsbarni og öllu lífi að
bana. Menn hafa skapað sér í hug-
anum mynd af smá sýklahylkjum,
sem eru mörgum sinnum hættu-
legri heldur en kjarnasprengjur,
þegar þeim rignir yfir bústaði
mannanna, sem ekki eiga sér neins
ills von. Sýklahylkin gera ekki boð
á undan sér. Hljóðlaus og ósýni-
legur kemur skyndidauðinn yfir
sofandi fólkið. Og um hádegi næsta
dag er borgin dauð. Fólk liggur í
hrönnum, hver þar sem kominn
var, í húsum og úti á götum. Öll
dýr eru dauð. Jafnvel blóm í glugg-
um og görðum, eru dauð. Sigð
dauðans hefur slegið allt upp í háa
múga.
Þannig eru þær hugmyndir, sem
menn gera sér um sýklahernað,
sjúklegar og öfgafullar. Og því
miður hafa blöðin alið á ótta
manna með því að birta kynja-
fregnir um ógnir sýklahernaðar.
Það er ekki óvanalegt að sjá annað
eins og þetta á prenti:
„Eitt lóð af (nafngreindum) sýkl-
um mundi nægja til þess að sýkja
hvert einasta mannsbarn í heim-
inum.“
„Eitrið, sem þessi sýkill fram-
leiðir, er svo sterkt, að ein mat-
skeið af því mundi nægja til að
drepa hvert mannsbarn í átta
stærstu borgum Ameríku.“
„Nokkur grömm af vírus þeim,
er framleiðir páfagaukaveiki,
mundi nægja til þess að drepa
hvert mannsbarn í allri Norður-
Ameríku.“
Við þessum rosafregnum gleypir
fólk, en því miður — eða sem betur
fer — eru þær ekki annað en hug-
arburður.
Að vísu er hægt að sanna þetta
hagfræðilega. Eitt lóð af sérstökum
sýkli mundi sennilega nægja til
þess að eitra hvert mannsbarn í
Bandaríkjunum, — en þó með því
móti að sýklunum sé dreift ná-
kvæmlega jafnt milli allra. Þessi
fullyrðing er alveg eins og vér
héldum því fram, að með einni vél-
byssu og einu vagnhlassi af skot-
færum væri hægt að fella hvern
einasta mann í rússneska hernum.
Þeir eru taldir vera tvær milljónir,
og ég efast ekki um að tvær mill-
jónir skota komist fyrir á einum
vagni. Ein kúla er nóg til að drepa
einn mann. Frá hagfræðilegu sjón-
armiði væri því hægt að fullyrða,
að drepa mætti allan rússneska
herinn með einni' vélbyssu.
En þetta er álíka ábyggilegt eins
og þegar einhverjir angurgapar eru
að tala um algjört útrýmingarstríð
með sýklum.
- - -V ' -
Verði lagt út í sýklahernað — og
ekkert er Sennilegra ef stríð hefst
á annað borð — þá er enginn hægð-
arleikur að siga þessum sýklum á
almenning. Hættan liggur ekki í
sýklunum sjálfum, heldur í ótta
manna við þá, að skelfing og full-
komin vitfirring muni grípa al-
menning ef hann verður þess var
að sýklahernaður er hafinn. Þar er
aðalhættan. Af slíku stafar hverri
þjóð meiri voði heldur en af sýkla-
hylkjunum sjálfum.
Sýklahernaður er svo sem ekki
nýtt fyrirbæri. Sú djöfullega hug-
mynd, að útrýma óvinum sínum
með pest, var fyrst reynd á 14. öld.
Tartarar flæddu þá frá Rússlandi
yfir Evrópu. Hin víggirta borg
Caffa veitti þeim viðnám. Þá fundu
Tartarar upp á því, að koma svarta
dauða inn í borgina. Og þeir gerðu
það á þann hátt, að fleygja líkum
manna, er dáið höfðu úr pestinni
og deyandi mönnum inn yfir borg-
arveggina.
Árið 1763 reyndi herforinginn
Amherst að losa sig við nokkra
flokka óbilgjarnra Indíána með því
að gefa þeim mikið af teppum, sem
bólusóttar sjúklingar höfðu legið
við.
Tvisvar sinnum í fyrri heims-
styrjöldinni reyndu Þjóðverjar
sýklahernað, en mistókst í bæði
skiftin. Fyrst reyndu þeir að koma
upp kólerudrepsótt í Ítalíu. — f
seinna skiftið slepptu þeir lausum
sýktum hestum til þess að þeir
sýktu hesta bandamanna.
Árið 1942 kom kæra frá Kína á
hendur Japönum fyrir það að þeir
hefði látið flugvélar varpa niður
eitruðum hrísgrjónum og klæðnaði,
sem sýklar voru í. Árangurinn af
þessu tiltæki Japana hafði orðið sá,
að 165 menn biðu bana.
Enda þótt alls konar sýklar sé
meginástæðan til þess að menn
deya, þá er það ákaflega vafasamt
að menn geti komið á stað drep-
sóttum, eins og til mun ætlazt með
sýklahernaði. í fyrsta lagi er það
alveg undir sýklunum sjálfum
komið, hvort þeir ráðast á menn
eða ekki. Þeir eru óútreiknanlegir.
Hinir skæðustu sýklar geta jafnvel
fekið upp á því að verða svo meiit-