Lesbók Morgunblaðsins - 15.04.1954, Blaðsíða 13

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
265
Klettar í Viktoria
á trússahestum. Og svo lögðu þeir
með fjárhópana út á eyðimerkurn-
ar. I þessu ferðalagi rötuðu þeir í
miklar mannraunir og tefldu bæði
fé sínu og lífi sjálfra sín í tvísýnu.
En vonir þeirra rættust. Inni í land-
inu fundu þeir miklar graslendur
og gátu valið sér stór svæði til
hagagöngu fyrir fé sitt, án þess að
hver væri fyrir öðrum. Þessir braut
-ryðjendur voru kallaðir „squat-
ters“. Með þessari framkvæmda-
semi höfðu þeir sýnt að lögin um
takmörkun sauðfjárstofns voru
bæði óheppileg og óþörf. Nýlendu-
stjórnin sneri þá við blaðinu og
leigði þeim eins mikið land og hver
vildi hafa fyrir 10 Sterlingspund
á ári.
John MacArthur hét sá er fyrstur
flutti merino-fé til Ástralíu. Það
var árið 1796. Og það varð upp-
hafið að hinu fræga sauðfjárkyni
þar í landi, sem gefur af sér meiri
og betri ull en nokkurt annað fé.
Það er þó ekki eingöngu sauðfjár-
kyninu að þakka. Náttúran hefur
þar sín áhrif, veðráttan og beitar-
löndin. Þótt ótrúlegt kunni að virð-
ast þá gefur það fé af sér bezta ull,
sem gengur á öræfum, þar gem
varla sést stingandi strá. Og það
er nóg af slíku landi í Ástralíu.
Þegar sauðfjárræktin efldist,
hófst auðvitað ullariðnaður í land-
inu og margar verksmiðjur voru
settar á fót.
Nú er talið að um 120 milljónir
sauðfjár sé í Ástralíu og ekkert
annað land í heimi hefur svo mikla
sauðfjárrækt.
AÐ er fleira en hveiti og ull í
Ástralíu. Þar er einnig gull og
gullnámið var mikil tekjulind með-
an landsmenn þurftu enn að flytja
inn bæði hveiti og ull.
Menn höfðu ekki mikla trú á þvi
upphaflega að gull mundi finnast
í Ástralíu. Fyrsti maðurinn sem
fann gullmola þar, var fangi, sem
Bretar höfðu sent þangað. Menn
trúðu ekki sögu hans og hann var
hýddur fyrir að hafa stolið þess-
um gullmola.
En svo fannst þar gull í ríkum
mæli. En þar fór ekki eins og í
Suður-Afríku og Klondyke að gull-
óðir menn streymdu þangað hóp-
um saman. Landið var of afskekkt
til þess að alls konar landshorna-
lýður og misendismenn gæti lagt
þangað leið sína. Það urðu því
landnemarnir sjálfir og afkom-
endur þeirra, sem bjuggu að gull-
inu.
UÖFUÐNAUÐSYNÍ hverju
** menningar landi er, að sam-
göngur sé þar greiðar milli alira
landshluta. Ástralía var enn lítt
byggt land þegar Evrópuríkin
höfðu komið upp fullkomnu járn-
brautakerfi hjá sér. Ástralía varð
þar aftur úr, enda er þar strjálbýlt
víða og víðáttur miklar mannlaus-
ar og gagnslausar enn. Ástralía
hefur að nokkru leyti hlaupið yfir
járnbrautatímabilið og snúið sér að
samgöngum í loftinu. Merkilegasta
atriðið í því máli er hin fljúgandi
læknishjálp, Á 9 stöðum í álfunni
hafa verið gerðar flugstöðvar fyrir
þessa læknishjálp. Þaðan er hægt
að ná til allra byggðra bóla með
flugvélum og á skömmum tíma.
Bændurnir í strjálbýlinu hafa allir
talstöðvar. Og þegar talað er um
strjálbýli í Ástralíu þá felur það
í sér hina fyllstu merkingu þess
orðs, því að strjálbýlið á íslandi
kemst þar hvergi í námunda við.
Inni í landi í Ástralíu eru oft marg-
ar dagleiðir milli nágranna, og
sums staðar mætti segja að strjál-
býlið sé álíka eins og einn bær
væri í hverri sveit á íslandi, X-slík-u
strjálbýli er ekki hægt að hafa
lækna búsetta. En nú koma lækn-
arnir fljúgandi hvenær sem á þarf
að halda. Bændur ná sambandi við
flugstöðvarnar með talstöðvum
sínum og biðja um lækni. Hann er
viðbúinn og leggur þegar á stað
með flugvél. Hann þarf máske að