Lesbók Morgunblaðsins - 24.10.1954, Page 15
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
675
trúarmaður með rauðan fez á
höfði. Hann var með tvær litlar
dætur sínar og þær störðu undr-
unarauguim á allt sem fyrir bar.
Næst honum sat Hindúakona, tígu-
leg í svip og látbragði, með pur-
puralitan „sari“ yfir sér og með
gimsteina í nefi og eyrum. Faðir
hennar hafði verið einn af hinum
innfluttu verkamönnum frá Ind-
lamdi. Hinir fai'þegarnir eru aðal-
lega Creolar, sumir þokkalega til
fara, en aðrir virðast ekki skeyta
neitt um útlit sitt. Vér erum á leið
upp í sveit. Palmatré eru á báða
vegu. Himininn er íagurblár, en
þar sem sér út á lónið innan kór-
allarifsins, virðist það hvanngrænt
og sker af við blátt hafið fyrir ut-
an. Þar sem vegurimm beygir upp
frá ströndinni hófst deila milli bíl-
stjórans og eins farþegans. Þessi
farþegi vill ekki borga fyr en hann
er kominn á leiðarenda. Hvaða
gagn hef ég af farmiða ef bíllinn
bilar á leiðinni, sagði hann. Og
hann hafði sátt fram. Hann þurfti
ekki að borga fyr en hann var kom-
inn á ákvörðunarstað. Þamnig eim-
ir enn eftir af gömlum hugsunar-
hætti. En það má segja að dagleg-
ar framfarir verða nú á eynni,
menning fer vaxandi, heilsufar
batnandi, fólkið er löghlýðið og
gott.“
íslendingar rnrrndu víst lítt kann-
ast við Mauritius, ef ekki stæði
svo á, að íslendingur átti þar einu
sinni heima. Það var dr. Jón Stef-
ánsson og hefur hann sagt nokkuð
frá því í endurminningum sínum.
Hanm segir þar meðal annars:
„Indverskar konur á Mauritius
eru fríðar mjög. Þær eru undir beru
lofti nótt og dag, allan ársins hring,
og ávalt létt og lítið klæddar. Oft
eru þær aðeins í „sari“ — silki-
hjúpi. Þær geyma aleigu sína ut-
an á sér. Aleigan er því gull- og silf-
urgripir, armhringar, hálsmen,
öklahringar, hálsfestar og brjóst-
men. Það þarf enginn að ganga
gruflandi að því, sem sér indverska
stúlku á Mauritius, hvað hún á.
Hún ber það allt utan á sér. Stúlk-
umar segja, að það sé tilgangs-
laust að geyma eigur sínar á kistu-
eða körfubotni. Það liggi þar eng-
um til gagns eða gleði.
Einkennileg er sú aðfei'ð, sem
Indverjar nota við fiskveiðar. Þá
er dimmt er orðið að kvöldi dags,
fer fiskimaðurinn oían að sjó og
hefur með sér körfu mikla og stór-
riðna. Hann heldur á henni í ann-
arri hendinni, en á blysi í hinni.
Síðan veður hann upp í mitti,
sekkur körfunmi í, en heldur blys-
inu við yfirborð sjávar. Fiskurinn
rennur á ljósið — og þá er fiski-
maðurinn sér fisk nálgast, snýr
hann við honum opimu á körfunni
og lætur ljósið falla yfir það. Blys-
ið blindar fiskinn og syndir hann
beint í körfuna. Síðan kippir fiski-
maðurinn henni upp úr sjónum og
rotar fiskinn. Svo lætur hann veið-
ina í körfuna, sekkur henni í á
nýan leik og heldur yfir henni
blysinu. Svona gemgur þetta koll
af kolli, unz fiskimaðurinn þykist
hafa veitt nóg í bili. Þá veður hann
í land. Hann hefur sama og ekk-
ert haft fyrir að veiða sér og sínum
í soðið, — og um leið hefur hann
tekið sjóbað. Svona auðvelt er að
framfleyta lífinu á þessari undra-
ey.
Indverjar hafa reist sér musteri
um alia eyna og halda yfirleitt
tryggð við sín trúarbrögð. Þeir hafa
og sum(ir iðkað meinlætiaMnað,
indverska speki og þær íþróttir,
þar sem einhver dulinn máttur
virðist ná valdi yfir líkama manns-
ins, svo hann getur leikið ánnað
eins og það að vaða eld, án þess
að hann saki hið minmsta.“
Segir hann svo frá því er hann
varð sjónarvottur að eldgöngu:
„Kynt var bál á 40 fermetra
svæði. Var kynt viðarkubbum og
voru þeir glóandi og brennheitir,
þegar áhorfendur — þar á meðal
ég — settust í sæti sín umhverfis
eldstæðið. Læknar, sem trúðu því
ekki, að þarna væri allt með feldu,
rannsökuðu fætur hinna heilögu
manna í viðurvist allra áhorfend-
anna. Vildu þeir fullvissa sig um,
að ekki yrði komið við neinum
brögðum. Þeir sögðust ekki hafa
orðið varir við neitt gi'unsamlegt,
en hins vegar kváðu þeir iljar
hinna heilögu manna vera harðar
eins og horn, en svo er yfirleitt um
iljar Indverja, sem þarna búa, því
að þeir ganga ævinlega berfætlir.
Að lokinni skoðun gengu hinir
heilögu menn á eldinn. Þeir voru
alis sex. Einn fór fyrir, en rétt á
eftir honum kom annar — og svo
hver af öðrum. Þeir fóru sér að
engu óðslega, gcngu jafmhægt og
áreynslulítið og þeir væri að vaða
lygnan kíl. Voru þcir lengi að
ganga þvert yfir bálið ,sem var
rúmlega sex metra breilt — eða
lengi fannst okkur áhorfendunum
þeir vera að þessu undfi. En bálið
var míkið dg lágði af því slíkan
hita á okkur, að okkur fannst nóg
um — og sátúm við þó í talsverðri
fjarlægð. Jáínskjótt og eldvaðend-
umir stigu út úr brennheitu bál-
inu, komu læknarnir og skoðuðu
þá vandlega. Læknarnir fundu
engin merki þeSs, að eldur hefði
brennt svo mikið sem gómstóran
blett á hörundi neins af þessum
sex heilögu mönnum. Var þá lýst
yfir því; að þarna hefði guð almátt-
ugur gert kraftaverk, sem vísindin
gætu alls ekki skýrt eða skilið.
Læknamir hristu höfuðin í undr-
un og spurn. Hvernig gat það ver-
ið, að eldurinn skyldi ekki brenna
svo mikið sem eitt hár á fótleggj-
um þessara manna? Shakespeare
lætur Hamlet segja: Það er fleira
á himni og jörðu en mannvitið nær
til.“