Lesbók Morgunblaðsins - 20.02.1955, Blaðsíða 15

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
107
Slitur úr kaðli, er nofaöur var
við byggingu pyramídans
mikla fyrir nœr 5000 árum
„útsendingar“ frá Orion, sem er í
1000 ljósára fjarlægð frá jörðu og
frá Svaninum, sem er í 3000 ljósára
fjarlægð.
★
Þegar litið er á árangurinn af
þessum nýu geimrannsóknum, sem
enn eru á hyrjunarskeiði, þá er það
nú þegar ljóst að allt rúmið er lif-
andi með nokkrum hætti. Þar grúf-
ir ekki eilíf þögn, eins og menn
höfðu haldið, heldur yfirgnæfir
hávaðinn þar umferðarhávaðann í
mestu stórhorgum jarðar. Hinir
gömlu vísindamenn, sem töluðu um
„samsöng hnattanna“ höfðu rétt
fyrir sér. Um aldir hefir heimskan
hártogað og hætt þá fyrir kenningu
þeirra. Nú hefir heimskan orðið
sér til skammar, eins og ávallt mun
fara.
Ljón friðuð
FYRRUM var mikið af ljónum í Ind-
landi, en þeim hefir fækkað svo mjög,
að útlit yar fyrir að þau mundu verða
aldauða þar. Ljónin eru ekki jafn
slæg og tígrisdýrin, sem ekkcrt fækkar
í Indlandi, enda þótt kappkostað sé að
útrýma þeim, vegna þess hvað þau
valda miklu tjóni árlega í drápi bú-
penings og manna.
Nú er talið að ekki muni vera nema
um 100 ljón eftir í Indlandi og þess
vegna hefir stjórnin friðað þau. Hún
vill ekki að þeim sé algjörlega útrýmt.
Ljón þessi eru öll á einum stað, en þar
er þéttbýlt allt um kring og þess vegna
er staðurinn ekki heppilegur fyrir þau.
Stjórnin ráðgerir nú að flytja nokkur
ljón til Vindhya Pradesh, þar sem þau
geta verið í friði fyrir mönnum, og
þar sem þau ætti að geta aflað sér
nógrar bráðar, án þess að leggjast á
búfénað. En sá galli er á, að þarna er
mesti fjöldi tígrisdýra, sem mundi
keppa við ljónin um lífsviðurværi.
Stjórnin hefir því sent þangað veiði-
menn til þess að útrýma tígrisdýr-
unum áður en ljónin verði flutt þang-
að. Vonast hún þá til að þarna geti
þau aukið kyn sitt, svo að stofninn sé
ekki í neinni hættu.
F'YRIR eitthvað 5000 árum sóttu
* Egyptar kalkstein í námu hjá
stað, sem nefnist Turab, og er ekki
ýkjalangt frá Kairo. Kalksteininn,
sem þeir hjuggu þarna, notuðu þeir
til þess að þekja utan pýramídann
mikla hjá Giseh. Voru þarna höggn
-ar þungar og stórar hellur af þéss-
um hvíta kalksteini og síðan dregn-
ar á völtum niður að ánni Níl. —
Verkamennirnir hjuggu þarna
göng inn í bergið og eru sum þeirra
nokkra kílómetra á lengd.
Það eru aðeins nokkur ár síðan
að þessi námagöng fundust. Árið
1945 höfðu Bretar herbúðir hjá
Turab og notuðu þá þessi göng sem
geymsluskemmur og sjúkrahús. —
Innarlega í einum göngunum hafði
þakið hrunið niður og lokað gang-
inum. — Verkfræðingar hersins
sprengdu þetta grjót og ruddu því
burtu og kom þá í ljós, að göngin
voru lengri. Og þar inni fundu þeir
marga merkilega hluti. Þar á meðal
var þessi kaðalspotti, sem myndin
er af. Hann er 8 þumlungar í um-
mál og lá ofan á hellu, sem var 20
fet á annan veginn en 40 fet á hinn
veginn. Undir þessari hellu mótaði
enn fyrir völtunum, sem átt hafði
að renna henni á út úr námagöng-
unum, og kaðalhnn hefur sýnilega
verið dráttartaug. Þarna fundust
einnig nokkur verkfæri, svo sem
tréfleygar, sem notaðir hafa verið
tii að sprengja grjót, sagir til þess
að saga kalksteininn og nokkrir
tréhnallar eða sleggjur. En svo
voru þarna einnig leifar af líkum
fimm verkamanna, og höfðu þó
haldizt furðanlega, vegna þcss
hvað loftið í göngunum er þurrt.
Var á öllu sýnilegt, gð þeir höfðu
verið þarna við vinnu sína, en lok-
azt inni þegar göngin hrundu sam-
an og síðan orðið hungurmorða.
Á veggjum þarna inni var eitt-
hvert krot, egypzkar héroglýfuv,
sem ætlað er að verkamennirnir
hafi rist meðan þeir biðu dauða
síns. En þessar ristur varð að skafa
af, því að hinir innfæddu verka- *
menn, sem áttu að sækja líkin, af-
sögðu alveg að fara inn í göngin á
meðan þessir stafir væri á veggj-
unum.
Allt, sem þarna íannst, var af-
hent fornminjasafninu í Kairo,