Lesbók Morgunblaðsins - 01.05.1955, Page 7

LESBÓK MORGUNRLAÐSINS
243
þjóðhöfðingi í Liechtenstein, en
hann er sá fyrsti, sem á heima í
landinu sjálfu. Fyrirrennarar hans
áttu allir heima í Vínarborg og
bjuggu þar í skrautlegri höll, sem
þeir áttu sjálfir. Hann berst ekki
mikið á. Hann gengur aldrei í ein-
kennisbúningi og dvelst lengstum
á heimili sínu. Hann las ekki lög
til þess að verða fær um að stjórna
ríki sínu, heldur lærði hann jarð-
yrkju og skóggræðslu og taldi það
betur henta hjá þjóð, sem lifir
mestmegnis á því, sem landið gef-
ur af sér.
Kona hans heitir Georgina, og er
alltaf kölluð Gína prinsessa. Hún
var áður greifynja af Witzek, af
göfugri austurrískri aðalsætt. En
hún segir að það sé aðeins hending
að hún hafi orðið furstafrú í stað
þess að verða fjósakona Þetta er að
nokkru levti rétt. Þegar seinni
heimsstyrjöldin hófst, skylduðu
Þjóðverjar austurrískar konur til
þess að vinna að framleiðslu, og
kom það þá í hlut hennar að vinna
uppi í sveit.
Hún fæddist í Graz. Móður sína
missti hún þegar hún var tveggja
ára gömul, en faðir hennar er enn
á lífi og er nú forseti ættfræðinga-
félagsins austurríska. Hann var áð-
ur vel efnaður og ólst Gína upp á
sveitarsetri, sem hann átti. Þegar
hún hafði aldur til, var hún sett í
klausturskóla í Vín, og seinna var
hún send til framhaldsnáms í öðr-
um klausturskóla í Róm. Þegar hún
kom til Vínarborgar aftur, fór hún
að læra listteikningu og mál og
talar nú jöfnum höndum ensku,
frönsku og ítölsku.
Hún er nú um þrítugt, há og
grönn, virðuleg og elskuleg í fasi.
Manni sínum kynntist hún fyrst
árið 1940. Þau eru nokkuð skyld, en
hann er sextán árum eldri en hún.
Þau giftust í höfuðborg Liechten-
stein, Vaduz, árið 1943 og gaf bisk-
upinn af Chur þau saman. Nú eiga
þau fjögur börn. Elzti sonurinn,
sem er ríkiserfingi, heitir John
Adam. Hann er nú tíu ára gamall
og guðfaðir hans var sjálfur páf-
inn. Svo eru þeir prins Philipp og
prins Nicolas. Yngst er Elisabet
prinsessa, fimm ára gömul. Öll eru
börnin bláeyg og ljóshærð. Þeim
er ekki gert hærra undir höfði en
öðrum börnum. Drengirnir þrír
ganga í barnaskólann með öðrum
jafnöldrum sínum.
Liechtenstein er í rauninni ekki
annað en nokkrir dalir, sem sker-
ast inn í Alpafiöllin, og þarna eru
upptök Rínar. Náttúrufegurð er þar
furðu mikil. Blá og fannkrýnd
gnæfa Alpafjöllin yfir hina frjóv-
sömu dali og byggðina. Á 300 feta
háum kletti er heimili furstahjón-
anna. Það er forn kastali með há-
um turnum og mikill um sig til-
sýndar svo að ætla mætti að húsa-
kynni væri þar mikil og rúmgóð.
En það er þó öðru nær, því að
veggir kastalans eru 20 feta þykkir.
Gengið er til kastalans yfir vindu-
brú nokkra og stendur þar heljar
mikil fallbyssa, en hún hefur aldrei
verið notuð nema við hátíðleg tæki-
færi. Er svo komið inn í hallargarð,
sem enn er með miðaldasvip. —
Inni í kastalanum er margt með
fornum svip, en nýtízku húsgögn
og annað þar inn á milli, og fer
þetta vel saman. Og þarna í kastal-
anum er mjög merkilegt málverka-
safn, talið hið stærsta og dýrmæt-
asta málverkasafn, sem til er í eigu
eins manns. Hefur þessum lista-
verkum verið safnað af fimmtán
ættliðum, og eru þar verk allra
frægustu listamanna heimsins. Alls
eru listaverkin 2000 að tölu. Safn
þetta var lengi geymt í Liechten-
stein-höllinni í Vínarborg, en í
aprílmánuði 1945 gáfu Þjóðverjar
furstanum leyfi til þess að flytja
það heim í Vaduz-kastala. Þar var
því svo komið fyrir og er þess
vandlega gætt að jafn hiti og
ákveðið rakastig sé í herbergjun-
um, svo að málverkin skemmist
ekki. Og hér má nú sjá þróunar-
feril málaralistarinnar um þúsund
ára skeið.
Liechtenstein-furstaættin var vell
auðug áður en heimsstyrjaldirnar
hófust, var talin meðal tíu ríkustu
ætta í Norðurálfunni. Auk margra
stóreigna í Austurríki átti hún víð-
lenda skóga, námur og stóra bú-
garða í Tékkóslóvakíu og Siliciu,
en allar þær eignir gerðu kommún-
istar upptækar, er þeir brutust þar
til valda.
Furstahjónin eru mjög vinsæl í
landi sínu og heimili þeirra er til
fyrirmyndar. — Furstafrúin tekur
mikinn þátt í störfum Rauðakross-
ins og er í ýmsum kvenfélögum,
sem vinna að almenningsheill. Þau
hjónin iðka og íþróttir, sérstaklega
sund og skíðaferðir, og dveljast oft
um vetur í St. Moritz eða Kitz-
búhel.
Stökur
Lengi hafa þjóðir þreytt
þref og- skraf um ekki neitt,
af því stafað ógn og tál,
ekkert vafamál.
Orðaflaumur, útvarps glam
eins og draumur líður fram,
hafa naumast nornir hér
nokkurn taum á sér.
k
Þjarkið löndum fjarstu frá,
fer að ströndum okkar þá,
reyrir böndum hugarheim,
hrakinn bröndum tveim.
Ether-leiðir frekt það fer,
flest á reiðiskjálfi er.
Skyldi meiða heilan hríð,
högg er greiðir tíð?
Eitt er — það er annað mál —
okkar skaðar hug og sál
orðavaðall ár og síð,
eins í stað og tíð.
SIGURÐUR NORLAND