Lesbók Morgunblaðsins - 15.01.1956, Blaðsíða 13

' MORGUNBLASSTNS
SS
öm u handritin
sem fundust hjáDauðaEafinu
LAÐ var einn dag snemma á
árinu 1947, að evðimerkursveinn
nokkur, Múhamed Ulfur að nafni,
var að leita að týndri geit í Wadi
Oumran fiöllunum, sem eru rétt
vestan við Tlauðahafið, Hann var
orðinn brevttur á leitinni os tók
sér hvíld. Og meðan hann sat barna
gerði harm sér bað til ffamans að
kasta steinum oe vria hvort hann
gæti hitt í ofurlitla svarta eiótu eða
on á kletti beint á móti. Einn
steinninn hæfði beint, f mark og
rétt á eftir hevrði Múhamed brot-
hlióð. Þetta var svo óhimnanlegt
hitóð að hann varð skelfdur 07
flvði.
Nokkru selnna kom hann ásami
félaffa sínum á bessar slóðir og
fóru þeir þá að athuga þessa gjótu
t. d. Ree'J-ap-Thomas oe Da\nd-ap-
Gwilian. En sífiar rann hetta saman
þannig t. d. að Ap-HuPh varð Phieh,
Ap-Rice vnrð Price, Ap-Reece, varð
Preece, Ah-Owen varð Bowen og Ah-
Evan varð Bevan.
Menn, sem höfðu verið kenndir við
bnei. svo sem Grund. Tiörn, Keldu eða
Hól. fenvu hau nöfn sem ættamafn,
oe bannii? eru komín nnn ættarnöfp
eins oe Lane. Pooie. Weils og HilT.
Stundum var b6 f»rsetninvunni „að“
skevtt við (að KelduT og há urðu tiT
nöfn eins og Atweli og AtfieTd
o. s. frv.
tTm sama Tevti oe hetta gerðist, t6ku
eimnnöfn einniv að brevtast Hin fomu
nöfn hurfu smám saman 6r sövunni
oe hihTfunöfnum fiöVaði miög. Og há
var einnig farið að draga kvenmanna-
nöfn af karlmannsnöfnum, svo sem
Henriotta af Henrv, Oktavia af Okta-
viue. Philippa af Phílip og Wilhelmina
af Wilhalm.
betur. T oir skriðu mi: t hatia og
komu þá í helli og voru leirkers-
brot dreifð um hellisgólfið. Þó
fundu þeh ’’ *•1a stór leirker
óbrotin. og í i. .m kerum voru
einhveriir vöndlar op léreft bundið
utan um. Þeii rifu léreftið utan af
einum stranganum og kom bá inn-
an úr honum handritsvafm'ngur.
(9g er heir röktu hann snndur. var
hann 22 fet á lenpd. béttskráður
einhveriu letri. sem beir vissu ekki
hvað var, en reyndist seinna vera
hebrezka.
Af tilviliun höfðu piltarnir rek-
izt þama á einhver merkustu hand-
rit veraldar. Eru þau nú jafnan
kölluð „Qumran handritin“.
0
PTLTARNIR hirtu bama átta
stranga af handritum, og heidu svo
til hiarða sinna. Þeír voru bama í
levfislevsi. höfðu iæðzt inn í landið
með hiarðir sínar til bess að sleona
við skatt. en skatt barf að greiða
af öllu bví sem flutt er frá Jórd-
aníu til Palestínu. En beir vissu
ekki að bað var skvTda að tiikvnn?
yfirvÖMum alla fornleifafundi.
í Betlehem seldu beir geitur sín-
ar og beir revndu að selia sama
manní handritin fvrir 20 Steriings-
nund. Hann viTdi ekki Ifta við beim.
En bá bar barna að Svrlending og
hann sagði að beir skvldu fara með
handritin til sýrlenzka kTausturs-
ins í Jerúsalem og vita hvort erki-
biskupinn bar vildi ekld kauoa
þau. Nokkrum mánuðum seinna
gerði erkibiskupinn þeim svo orð,
að sig langaði tál að sjá handritin.
Ætluðu þeir þá að fara á fund
hans, en svo illa tókst til að hann
var í veizlu begar hpir komu, og
prestur nokkur. sem beir hittu. rak
þá burt með harðri hendi. Þegar
erkibiskuoinn kom heim, sagði
prestur honum frá bví að þangað
hefði komið „ískvggilegir Arabar
með skituga bókfellsstranga, ritaða
hebrezku letri.“
Piltarnir heldu heimleiðis og
voru þá komnir á fremsta hlunn
með að selia Gvðingakaupmanni
handritin. En í sama bili bar þar
að hraðboða frá erkibiskupnum.
Krafðist hann bess að erkibiskuo-
inn fengi handritin. því að hann
ætti forkaunsrétt f ' .jeim. Og eftir
nokkurt bref seV oiltarnir sendi-
manni fimm handritastran ga fvrir
5P r,i'"'1;ngsnund Hina briá höfðu
beir s<-;‘ svrTenzka kaubmanninum.
sem þeir hittu áður, en hann hafði
afhent bá hebrezka há*kólanum í
Jerúsalem.
ÞEGAR hér var komið hafði fregn-
A ■ V l,- .. ÍT'.,
in um bennan merkilega fornleifa-
fund borizt út um allan heim, og
fræðimönnum lék miög í mun að
fá lió -uvndir af handritunum. En
nú hó' *’ viöldin milli fsraels og
Arabaríkianna. Handritunum yar
ekki óhæti í Jerúsalem vegna gkot-
hríðar. Erkibiskuoinum var bá ráð-
lagt að hann skvTdi fara til Ame-
ríku með handritin. þar mundi
hann geta fengið hátt verð fvrir
bau. Hann fór svo vestur um haf
árið 1949 og hafði handritin til
svnis, Enginn vildi ksirnar bau.
Handritin höfðu begár áðúr vérið
liósmvnduð, og það var eins og
menn teTdu að frumritin hefði
misst miög gildi sitt við að Vera
Ijósnrentuð.
Svo leið og beið og handritin
voru geymd vestan hafs. ,En seint
á árinu 1954 kom sendiboði frá
stjórninni i fsrael vestur tíl New