Lesbók Morgunblaðsins - 20.01.1957, Blaðsíða 15

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
43
pollum, sem urðu á leið minni. Hér
voru kórallarnir allir dauðir, þeir
höfðu drepizt af sandroki, sem kom
með fellibyl frá landi fyrir nokkr-
um árum. Eg var að flýta mér,
því að mig langaði til að ná mynd-
um af inum skrautlega sjávar-
gróðri, sem kom upp úr um
fjöru.
En það er ekki hægt að fara um
þetta hraun með ótal pyttum, án
þess að gá vel fram fyrir fætur
sér. Eg var að vaða yfir einn all-
stóran poll, þar sem ekkert líf virt-
ist vera. Þá sá eg eins og hálf-
kúptan kórall undir kletti. Eg
stakk við honum með staf mínum.
Hann hreyfðist ekki, en eg fann
að hann var linur. Þá stakk eg
stafnum fastar í þetta — og þarna
spratt þá upp fyrsti steinfiskurinn,
sem eg hafði séð. Hann þeyttist
nokkra þumlunga og lá svo kyrr
og treysti á það að hann væri ó-
sýnilegur.
Áður en mig varði var kominn
utan um mig hópur af ferðamönn-
um, myndtökumönnum og skóla-
drengjum. Og það er til marks um
hve illt er að sjá steinfiskinn, að
margir gátu ekki komið auga á
hann, þar sem hann lá grafkyrr í
pollinum, fyrr en eg benti þeim
á hann.
Fyrst voru nú teknar myndir af
honum, og svo kom að því vanda-
máli hvernig ætti að koma honum
í land. Til allrar hamingju hafði
piltur nokkur meðferðis kassa með
glerbotni, og inn í kassann gátum
við svo ýtt steinfiskinum. Hann
hreyfði sig ekki, það var eins og
hann væri viss um að enginn sæi
sig. Pilturinn bar nú fiskinn í
land óg þar var hann settur í stórt
ker og kórallar látnir niður í það,
svo hægt væri að athuga háttu
hans í næði. Helzt virtist svo sem
hann kynni ekki að synda, heldur
lyppaðist hann áfram nokkra
þumlunga í senn og reyndi svo að
ausa á sig sandi með börðunum.
Og eftir nokkurn tíma hætti hann
að sperra upp broddana, þótt við
hann væri komið, eins og honum
skildist að ekkert gagn væri að
þeim lengur.
Það var staðhæft að hver stein-
fiskur hefði nákvæmlega 13 eitur-
brodda. Mér þótti þessi tala grun-
samleg, svo eg lagði mig í líma að
telja broddana á honum. Jú, brodd-
arnir voru 13, og þeir voru í nokk-
urs konar roðslíðrum, sem varla
urðu greindar frá öðrum körtum
á búkunum. En þegar fiskurinn
hleypti þeim úr slíðrum, þá voru
þeir um það bil hálfur þumlungur
á lengd og líktust mest glernál-
um.
— O —
Fiskurinn lifði nokkra daga í
kerinu. Ekki hreyfði hann sig þótt
við tækjum hann upp úr því.
Steinfiskar geta eflaust lifað
nokkrar klukkustundir á þurru
landi, annars mundu þeir varla
vera við líði, því að eflaust lenda
þeir oft í pollum, sem þorna alveg
með fjöru.
Eftir að eg kom til meginlands-
ins tók eg að lesa ýmislegt, sem
skrifað hefir verið um steinfiskinn.
Þar las eg meðal annars frásögn
um það, að frumbyggjar Ástralíu
væru ákaflega hræddir við hann.
Það sýnir, að steinfiskurinn getur
veri§ hættulegur, því að frum-
byggjarnir eru greindir og athug-
ulir, enda þótt þeir sé hjátrúar-
fyllri en hvítir menn. Prófessor
Younge segir í bók sinni um Mikla-
rif, að fjölda margir menn, sem
gengið hafi berfættir, eða á þunn-
um skóm í fjörunni, hafi orðið
fyrir eitrun steinfisksins, liðið
hræðilegar kvalir mánuðum sam-
an, eða dáið af eitrinu.
Samt er mér nær að halda, að
þessar sögur sé ýktar, og að fiskur-
inn, hafi verra orð á sér en rétt er,
vegna þess'hvað hann er ljótur. Eg
hitti dr. Hugo Flecker, kunnan nátt-
úrufræðing frá Queensland, og
hann sagði mér að seinustu 20 ár-
in vissi hann ekki neitt dæmi þess
að maður hafði dáið af stungu
steinfisks.
hafa skal það,
er sannara reynisf
í ÞÆTTI J. M. Eggertssonar um Þor-
stein þjóðletingja í Lesbók Morgun-
Maðsins 18. nóv. 1956, segir að rkipið
„Síraumönd" hafi farizt á Grímseyar-
sundi 4. des. 1817. En þetta mun ekki
vera rétt. Skipið fórst 24. sept. og
hefi eg þar fyrir mér kvæði Bólu
Hjálmars, útgáfu dr. Jóns Þorkelsson-
ar. Hjálmar orkti kvæði um slyrið og
í athugasemdum við það segir dr. J.
Þ. svo: Eftir prestsþjónustubók Glæsi-
bæarpresta varð skipskaði þessi 24.
sept. 1817, og var hann stórkostlegur.
Þá drukknuðu 9 manns úr Glæsibæar-
þingum allir í senn á Grímseyarsundi
í skreiðarferð þaðan, allir á aldrinum
23—63 ára. Þar af voru 6 bændur og
létu þessir menn eftir sig ekkjur og
alls 24 börn. Ásamt þessum drukknuðu
tveir menn giftir, annar úr Fnjóska-
dal, hinn úr Kaupangurssveit, og
hveppstjórakona Guðrún frá Borgum í
Grímsey. Jón Björnsson meðhjálpari
og bóndi a Pétursborg var formaður
á skipinu. Skipskaði þessi, þegar
„Straumönd“ fórst, var mjög nafn-
kunr.ur á sinni tíð, og eru jafnvel
þjóðsagnir til um hann.
Hafa skal ætíð það er réttara reyn-
ist, og því sendi eg Lesbók þessar
línur.
Álafossi, 20. des. 1956.
Egill Sigurðsson.
MONSIEUR DUPONT hafði líftryg't
sig og þegar hann dó fekk ekkja hans
greidd 1000 sterlingspund. Maður frá
líftryggingarfélaginu vgr sendur með
upphæðina og hún tók grátrndi á móti
honum. Svo sagði hún: „Eg segi yður
það alveg satt, að eg mundi fúslega
gefa helminginn af þessari upphæð,
ef eg gæti aftur heimt manninn minn
frá dauðum".