Lesbók Morgunblaðsins - 11.05.1958, Page 3
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
251
Ásgrímur Jónsson: Húsafell.
göngumaður og lét sig ekki muna
um að ganga 5—8 kílómetra kvölds
og morgna til og frá vinnustað, og
gekk þá bæði hratt og léttilega,
þótt hann bæri þungan poka á
baki og stórt málverk í annarr'
hendi, og trönur í hinni. Hann var
dökkur á hár og bláeygur, svipur
hans mikill, göfugmannlegur
þreinn og festulegur. VinavanduT
var hann og vinfastur og hinn
tryggasti og bezti vinur vina sinna
Hann var vanafastur mjög, og
breytti lítt eða ekki útaf be’m
venjum er hann hafði tamið ser
og má nefna sem dæmi um það að
helzt kaus hann, að sama konar
færði sér ætíð mat og kaffi. en
það féll í hlut Herdíspr Jónasdótt-
ur ráðskonu minnar, að hugsa um
Ásgrím síðustu tvo áratugina sem
hann dvaldist á Húsafelli-. Herdís
vissi bezt hvað honum kom, og
líkaði honum verr, ef þannig stöð
á, að hún varð að senda vinnukonu
til hans með mat eða kaffi.
Ásgrímur var víðlesinn, minn-
ugur og óvenju fjölfróður. Hann
var allra manna skemmtilegastur
í viðræðum, gamansamur og fynd-
inn. Háttprúður og kurteis rar
hann svo af bar, og hefi ég engan
mann þekkt, sem í öllu vandaði
framkomu sína sem hann. Hann
var hinn mesti drengskaparmaðut
í hvívetna, en þoldi öðrum illa
ódrengilega framkomu. Hann var
höfðingi í lund, rausnarmaður
mikill og stórgjöfull, og hafði
ánægju af að gleðja þá sem áttu
við erfiðleika að etja. Hann vildi
ætíð launa það sem honum fannst
vel væri fyrir sig gert, og fórum
við Húsfellingar ekki varhluta aí
slíku.
Ásgrímur var skarpskyggn á
menn. Sá hann á svipstundu hvern-
ig honum mundi falla í geð þeir
menn sem hann hitti, og tók mönn-
um eftir því, en vináttu festi hann
ekki við neinn fyr en eftir löng
kynni. Ásgrímur Jónsson er í öUu
einn hinn mesti persónuleiki og
ágætismaður sem ég hefi kynnzt.
Ásgrímur var mikill afkastamað-
ur, og gat varla unnt sér hvíldar
meðan hann hafði fulla heilsu. A
fyrstu dvalarárunum á Húsafeiii
málaði hann hvernig sem veður
var. Man ég einu sinni að hann
var lengi dags fram á Jöðrum,
klæddur olíufötum. í norðankalsa
'•igningu. Kom hann heim með
mynd af Strútnum, og á honum var
þokukúfur. Kallaði Ásgrímur
mynd þessa rosamyndina. Oft íór
hann með sömu myndina út dag
eftir dag í marga daga til þess að
mála í hana, bæta hana og fegra
Ef honum líkaði ekki myndir sin-
ar, málaði hann yfir þær með
hvítu, miskunnarlaust, og síðan
nýa mynd á léreftið.
Fyrstu árin málaði Ásgrímur
mest vestan Hraunsáss. Iðulega
hafði hann þá á myndum smum
fólk við heyskap í nærgruani
Hraunsásbæinn í milligrunni, og
Eiríksjökulinn í baksýn. Oft mál-
aði Ásgrímur uppi á Hraunsásn-
um, og virtist hann mikið dálæti
hafa á Eiríksjökli eða Hafursfeili
sem bakgrunni, en dalnum :-em
milligrunni. Stundum hélt hanr>.
lengra niður í sveitina, að Barna-
fossi og niður með Hraunfossunum.
Seinna hjá Deildargili. Snemma
málaði Ásgrímur Stuttá með Sei-
fjall og Hafursfell í baksýn. Síðan
færði hann sig inn í skóginn, fyrst
í Oddana og svo að Kiðá. Á Jöðr-
unum í nánd við Geitá málaði As-
grímur mikið. Vitanlega einskorð-
aði hann sig ekki við þessa staði,
hann var til og frá um skóginn.
Einnig málaði hann mikið fram í
Selgili, fram á Selfjalli og hjá
Lambá. Ein brekka er þarna .
skógarjaðrinum sem Ásgrímur
hafði mikið dálæti á. Hún er köll-
uð Ásgrímsbrekka. Þegar hann
málaði í þeirri brekku hafði hann
Hafursfell og Selfjall í bakgrunn.
Stuttá í nærgrunn. og vinstra meg-
in birkihríslu, sem var í sérstak-
lega miklu uppáhaldi hjá honum.
Nú er þessi hrísla orðin hrum, og
að falli komin.
Alltaf fór Ásgrímur fótgangandi.
Frá Húsafelli og út að Hraunsásn-