Lesbók Morgunblaðsins - 15.11.1959, Blaðsíða 4

824
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Manntal í Bandarlkjunum
er ekkert áhlaupaverk
Sárþyrstir gestir komu af og til
að borðinu til okkar. Þeir fengu
allir einhverja lausn á vandræð-
um sínum. Glösin tæmdust og
fylltust á víxl, dans var stiginn
og senn var klukkan orðin ellefu.
Þá fer að líða að því, að stöðum
þar sem hægt er að drekka lög-
lega er lokað. En löglegt vín get-
ur haft þau áhrif, ekki síður en
ólöglegt, að menn vilja framlengja
það sólskinsskap er það framleið-
ir. —
Áður en ég vissi af, voru fjórir
miðar á borðinu er gátu opnað
okkur leið að næsta skemmtistað.
Smiðurinn hafði séð fyrir þeim
sem öðru. Sá staður var opinn til
klukkan eitt. Á slíkum stöðum er
bannað að drekka sterka drykki.
Hið löglega vín var nú borgað í
flýti — 3500,00 kr. takk. Þjóninum
þökkuð fljót og góð afgreiðsla og
förinni flýtt eftir föngum á næsta
stað. Dyravörðurinn athugaði
okkur af mikilli kostgæfni. Dró
hann fulla brennivínsflösku upp
úr vasa smiðsins og bauðst til þess
að geyma hana fram að lokun.
Eg var aðeins á eftir að borðinu
er samferðafólk mitt valdi. Öll
glösin fjögur voru þarna full. Eg
saup á glasinu er mér var ætlað
og spurði síðan:
— Hvernig stendur á þessu. Var
vínið ekki tekið?
— Hugsaðu ekki um það. —
Drekktu. — Uss, þarna kemur vín-
geymslan okkar.
Eg lít við og sé dyravörðinn
horfa yfir salinn. Eg fór til hans
og tók hann tali.
— Er ekki oft erfitt að halda
uppi reglu á stöðum sem þessum?
— Nei, ekki svona fínum stöð-
um. Umgengni er betri í vistleg-
um sölum en óvistlegum.
Lítið varð meira úr samræðum.
því vörðurinn þurfti að fara að
borði einu, þar ^em gestirnir voru
farnir að gerast allháværir.
UM TVEGGJA ára skeið hefir
Manntalsskrifstofa Bandaríkjanna
verið önnum kafin við að undirbúa
allsherjar manntal, sem þar á að
fara fram í öndverðum apríl á
næsta ári. Og það verður unnið
ósleitilega að þessum undirbúningi
alveg fram á seinustu stund. Það
er ekkert áhlaupaverk að taka
slíkt manntal. Og ekki er starfinu
lokið þótt manntalið sé tekið. Þá
er eftir að vinna úr skýrslunum og
er gert ráð fyrir að til þess þurfi
Og klukkan varð eitt. Skemmt-
uninni var ekki lokið. Mér var
boðið í „pajtý“. Eg afþakkaði þó
gott boð og fór fljótlega heim.
Nokkrum dögum seinna var ég
að spjalla við kunningjaxm, er ég
gat um í upphafi þessarar grein-
ar. Hann spurði: Varstu ekki að
hugsa um að skrifa grein um
drykkjuskapinn? Áður en ég gat
svarað spurningunni, hringdi sím-
inn. Það var smiðurinn, gestgjafi
minn frá því um síðustu helgi. Við
töluðum um daginn og veginn. —
Hann var að vinna í ákvæðisvinnu
þessa dagana og hafði meira kaup
á einum degi, en ég á einni viku.
í lok samtalsins spurði ég:
— Hvernig leið þér á mánudag-
inn var?
— Bara vel. Fékk mér hálfa áð-
ur en ég byrjaði að vinna, annars
hafði ég varla efni á því. Var næst-
um „blankur“.
Eg sneri mér frá símanum að
kunningja mínum.
— Skrifa um áfengið segir þú?
Æ, ég held eg treysti mér ekki til
þess. H. K.
að minnsta Kosti tveggja ára tíma.
Kostnaðurinn við þetta manntal
verður því geisi mikill og er gert
ráð fyrir að hann muni nema 110
—112 miljónum dollara.
Slíkt allsherjar manntal hefir
verið tekið í Bandaríkjunum á 10
ára fresti síðan 1790, og er þetta
því 18. manntalið í röðinni og verð-
ur langsamlega umsvifamest, enda
er gert ráð fyrir því að íbúar
Bandaríkjanna verði orðnir 180
miljónir, þegar það fer fram. Til
gamans skulu hér birtar nokkrar
tölur er sýna hve ört fólki hefir
fjölgað þar í landi.
Árið 1800 var fólksfjöldinn 5.308.483
_ 1850 — — 23.191.876
_ 1900 — — 75.994.575
_ 1950 — — 150.697.361
— 1960 er hann áætlaður 180.000.000
ÞAÐ ER mikið vandamál hvaða
spurningar á að leggja fyrir fólk
um leið og það er skráð á mann-
tal, til þess að fá sem glöggvasta
hugmynd um þjóðlífið. Manntals-
skrifstofan hefir sér þar til aðstoð-
ar 69 stofnanir, sem starfa á ýms-
um sviðum— svo sem á sviði vís-
inda, viðskipta, löggæzlu, fræðslu-
mála, félagsmála og tæknimála —•
til þess að ákveða með sér hverjar
spurningarnar skuli vera. En svo
koma ótal fyrirtæki, félög og jafn-
vel einstakir menn og heimta að
ýmsar spurningar sé teknar á
manntalsskýrsluna. Oft er þannig
reynt að lauma inn spurningum,
sem viðkomandi getur haft gagn af
að fá svarað. Þar á meðal er þessi
spurning, sem hvað eftir annað
hefir verið gerð afturreka: „í
t