Lesbók Morgunblaðsins - 23.10.1960, Blaðsíða 12
536
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
efri hluta líkamans með klút
bleyttum köldu ediksblönduðu
vatni og breiða síðan vel yfir þá
án þess að þurrka þá Hörunds-
þvottur þessi herðir húðina og
eykur blóðstreymi til hennar, enda
fer notalegur ylur um líkamann
um leið og húðin þornar. Þess má
geta, að hörundsþvottur með köldu
vatni um leið og gengið er til
svefns reynist mörgum hið bezta
ráð við svefnleysi.
Skömmu eftir hörundsþvottinn
færa stofustúlkurnar siúklingun-
um bikar með heitu grænmetis-
seyði, sem þeir drekka áður en
þeir rísa úr rekkju. Drykknum
fylgir miði, sem á er skrifað, hve-
nær sjúklingurinn á að mæta í
bað eða nudd þann daginn. Kl. 7.45
til 8 er leikfimi á grasflöt bak við
húsið eða í yfirbyggðu skýli, þeg-
ar rignir, og stjórnar henni önn-
ur nuddkonan. Kl. 8—9 er morgun-
verður. Þeir sem hafa ekki fyrir-
mæli um sérstakt mataræði, geta
valið um súrmjólk — mjólkin er
sýrð daglega í hælinu, en sýrugerl-
arnir eru fengnir frá gerlarann-
sóknarstofu í Frankfurt — og með
henni borða þeir ný og þurrkuð
aldin, hveitihýði, hörfræ, mjólkur-
sykur og grasmjöl búið til úr
brenninetlum, eða graut kenndan
við hinn kunna svissneska náttúru-
lækni Bircher-Brenner, búinn til
úr haframjöli, rifnum eplum og
möndlum, rúsínum og sítrónusafa.
Eftir kl. 10.30 er heitt te á borð-
um, búið til úr ýmsum heilnæm-
um jurtum, og með því hunang,
en hvorki mjólk né brauð. Til
hádegisverðar er hringt kl. 12.30.
Hver maður hefir sitt sæti. Fyrst
er manni færður diskur með hráu
grænmeti, þá kemur heitur græn-
metisréttur og kartöflur, og að
lokum er borið fram brauð með
smjörlíki og osti. Með þessu eru
drukknar áfir. Einu sinni í viku
eða hálfum mánuði er heiti réttur-
inn súpa með miklu grænmeti í,
annars eru súpur eða grautar
aldrei á borðum. Með hráa græn-
metinu er borinn lítill skammtur
af mjólkurhlaupi, sem er búið til
á líkan hátt og skyr. Eftir kl. 16
er te á borðum eins og fyrri hluta
dags, og kl. 18,30 er hringt til
kvöldverðar, sem oftast er krúska,
búin til úr mismunandi kornteg-
undum, brauð, smjörlíki og ostur
og glas af nýmjólk. Það af starfs-
fólkinu, sem neytir matar síns í
borðsalnum, fær nákvæmlega
sama skammt og viðurgerning og
aðrir, svo og gestir. Eftir kl. 21 á
allt að vera hljótt, og upp úr því
ganga flestir til svefns Eitt kvöld
í viku, og stundum oftar, flytur
yfirlæknirinn erindi og svarar fyr-
irspurnum á eftir. Að hádegisverði
loknum ganga allir til rekkju, fá
heitan kartöflubakstur á lifrar-
stað — í því skyni að örva blóð-
streymi til lifrarinnar — og hvíl-
ast til kl. 15. Fýrri hluta dags fær
hver sjúklingur einhvers konar
bað — fótabað, setbað. kerlaug
o. s. frv. — og annað eftir mið-
dagshvíldina — t .d. armbað —, og
einhvern tíma dags fá flestir sjúkl-
ingar nudd. Lagt er ríkt á við
sjúklinga að vera sem mest úti,
og fara flestir í langar göngur einu
sinni eða oftar dag hvern.
— oOo —
Þá er að geta um fösturnar, sem
margir náttúrulæknar, þar á meðal
prófessor Brauchle, telja áhrifa-
ríkari til lækninga, þar sem þær
eiga við, en nokkra aðra aðferð.
Fastandi sjúklingar nærast ein-
vörðungu á hráum safa úr græn-
meti — aðallega nýjum gulrótar-
safa — eða aldinsafa, grænmetis-
seyði og jurtatei, og auk þess
drekka þeir, eins og aðrir sjúkl-
ingar, vatn úr heilsulindum, þeg-
ar það er að fá. Fasta fæðu fá þeir
enga, og heldur ekki mjólk. Með-
an á föstu stendur, eru þeim sett-
ar stólpípur eða gerðar þarmaskol-
anir daglega eða annan hvern dag,
þar eð hægðir falla að öðrum kosti
niður. Þessar föstur vara mjög
mislengi, frá fáeinum dógum upp
í 5—6 vikur, og allan tímann hafa
sjúklingarnir fótavist og taka lang-
ar göngur. Þegar þetta er ritað,
dvelur hér sjúklingur, sem fastaði
hér í fyrra 40 daga, og á næstsíð-
asta degi gekk hann upp á næst-
hæsta fjall héraðsins í 20 km fjar-
lægð héðan, hvíldi sig þar stutta
stund, og gekk síðan sömu leið til
baka í einum áfanga, samtals 40
km á tæpum 8 klukkutímum. Ég
hefði vart trúað þessu, ef ég hefði
ekki kynnzt hér öðrum sjúklingi,
kvenmanni, sem fastaði hér réttar
6 vikur — 42 daga —, fór í langar
gönguferðir til síðasta dags, og
gekk hratt, og á henni var ekki
að sjá hin minnstu þreytu- eða
slappleikamerki. Sjálfur fastaði ég
hér í 3 vikur og hefi aldrei verið
jafnléttur og röskur til gangs og
þann tíma. Yfirleitt þolir fólk föst-
urnar mjög vel. Hungurtilfinning
er sjaldgæf, nema helzt fyrstu dag-
ana. Hér er ekki rúm til að út-
skýra, í hverju lækningamáttur
föstunnar er fólginn. Og ekki
skyldu menn leggja út í' langar
föstur án samráðs við lækni.
Og hver er svo árangurinn af
þesSum lækningaaðferðum? Um
hann er æði erfitt að dæma, og
ber margt til þess. Margir sjúkl-
ingar, sem leita til þessara hæla,
eru eldra fólk með langvinna sjúk-
dóma af ýmsu tagi. Á fjórum vik-
um, en fæstir dvelja lengur í hæl-
inu, er ekki hægt að búast við
miklum umskiptum. Aðrir kvarta
um alls konar vanlíðan, án þess
að nokkuð sé að finna við skoðun
eða rannsóknir. Meltingarfæri
manna og efnaskiptakerfið í heild