Lesbók Morgunblaðsins - 19.04.1964, Blaðsíða 11

SIGGI SIXPENSARI
A erlendum bókamarkaði
Great Britain and Little Eng-
land? John Mander. Secker &
Warbug, 21s. 1963.
Umdeild bók, rituð í gamansöm-
um alvörutón.
Man and Society. John Plam-
enatz. 2. vol. Longmans, 70s. 1963.
Rannsókn félagslegra og pólitísk-
ra hugmynda allt frá Machiavelli
■ til Marx. Bók rituð af miklum
áhuga og ákefð.
The Theory of Wages. J. R.
Hicks. 2nd edn. Macmillan, 35s.
1963.
Útgáfan 1932 að viðbættri gagn-
rýni Geralds Shoves og tveim
köflum höfundar. Nauðsynleg
handbók fyrir félagsfræðistúd-
enta.
Prison. A Symposium ed. by
George Mikes. Routledge, 30s.
1963.
Fangelsisminningar átta manna,
sem dvalið hafa I fangabúðum,
herfangabúðum, venjulegu fang-
elsi sem pólitískir fangar og
glæpamenn, geðveikraspítala
undir strangri gæzlu og á berkla-
hæli.
Charies Darwin . . . Sir Gavin de
Beer. Nelson, 1963. 21s.
Fyrrverandi forstöðumaður Brit-
ish Museum (Náttúrugripasafns-
deild) ritar ævisögu Darwins,
ítai-lega og vandaða.
Tutankhamen . . . Christiane
Desroches-Noblecourt. The Conn-
oisseur and Michael Joseph, 60s.
Glæsileg bók, 58 litmyndasíður
og 187 svart-hvítar. Höf. er sér-
fræðingur í egypzkri list við
Louvre-safnið, hann segir sögu
rannsókna Carnavon’s og Carter’s
á gröfnnni, 1922, og sögu faraósins
Tutankhamens, grafarbúans.
I
Elements of Library Classificat-
lon. Asia Publ. House, 25s,
Flokkun og skrásetning.
The Heritage of the English Libr-
ary. R. Irwin. Allen and Unwin,
ca. 35s.
Þróun bókasafna frá upphafi
fram á okkar daga, höf. leggur
mikla áherzlu 'á áhrif og kröfur
þjóðfélagsins á hverjum tíma á
mótun safnanna.
Humaniora Norvegica. Vol. 6:
1959-1960. Universitetsfðrlaget
Oslo.
Skýrsla um rit og rannsóknir í
hugvísindum og þjóðfélagsfræði,
auk þess skrá um: menningar-
sjóði, háskólastofnanir, söín,
fræðafélög og menningarfélög.
Lislir
Egypt in Colour. Margaret S.
Drower. Thames and Hudson.
£7/7. 1964.
Þetta er ein bezta myndabók
um Egyptaland, sem út hefur
verið gefin. Myndinar eru teknar
af Roger Wood. í bókinni er að
finna litmyndir af nokkrum
þeirra hofa, sem munu hverfa
undir vatn, þegar Assúan-stíflan
er tilbúin. Einnig eru myndir af
ýmsum gripum úr Kaíró-safninu,
sem er bezta safn sinnar tegundar
í heiminum. Myndirnar gefa
ágæta mynd af Egyptalandi og
egypzkri menningu. M. S. Drower
er fyrirlesari í fornaldarsögu við
Háskólann I London. 62 litmynda
síður prýða bókina.
The Vatican. Jerome Carcopino.
Thames and Hudson. £ 18/18 1964.
Hinir frægu frönsku prentarar
Draeger Freres hafa séð um allan
undirbúning að þessari bók, valið
myndirnar og prentað. Ýmsir
beztu ljósmyndarar Evrópu tóku
myndirnar, og ljósmyndunin tók
upp undir þrjú ár. Vatíkanið var
ljósmyndað, byggingar, neðan-
jarðarhvelfingar, einkaherbergi
páfa, kapellur og kirkjur. Lista-
verkin voru ljósmynduð, fræg-
ustu listaverk heimsþekkt, verk
eftir Fra Angelico, Botticelli,
Signorelli, Ghirlandaio og fresk-
urnar í Sixtusar-kapellunni eftir
Michelangelo og verk Rafaels.
Engin fyrirhöfn var spöruð til
þess að ná sem beztum árangri,
og embættismenn páfagarðs
veittu alla aðstoð, umbeðna og
óbeðna. Einn hinna ódauðlegu,
Carcopino, 'meðlimur Frönsku
akademíunnar, hefur skifað text-
ann. Og sjá, hér er útgefin ein hin
fegursta bók, um ejtt mesta lista-
safn veraldar, listilega prentuð,
ágætlega myndskreytt og smekk-
lega bundin, bók, sem hæfir
höfuðborg kristninnar.
The Connoisseur Yearbook 1964.
The Connoisseur. 42s. 1963.
Þetta er orðin vinsæl árbók.
Þekktir listfræðingar eiga grein-
ar um listþróun síðustu tíma í
bókinni. Rabb um listaverka-
markaðinn og kaup listasafna
siðasta árið, upp eru taldar merk-
ustu útgáfur listarita 1962-63.
Meðal greinanna er ein um Dela-
croix-sýninguna í París, sumarið
1963, nútíma spænska málaralist
og þjóðlega brezka list. Bókin
er ágætlega myndskreytt. Hent-
ug handbók fyrir alla þá, sem
áhuga hafa íyrir listum.
World Architecture. Seton Sc
Lloyd, David Talbot Rice, Nor-
bert Lynton, Andrew Boyd, And-
rew Carden, Philip Rawson and
John Jacobus. Paul Hamlyn.
£5/5. 1963.
Undanfarið hefur verið mikið um
útgáfur bóka um byggingarlist,
bæði í Englandi og á meginlandi
Evópu. Þessi bók hefur það sér
til ágætis, að höfundar eru marg-
ir, enda væri það ofætlun einum
manni að rita sögu byggingarlist-
ar frá upphafi og fram á þennan
dag. Meir en eitt þúsund myndir
prýða bókina, og útgefendur hafa
á allan hátt gert hana eins vel úr
garði og hægt er.
Jóhann Hannesson:
L ítill drengur liggur á grúfu í malarbing milli veggs og
malbikaðrar götu. Hann er að hvíla sig eftir leik sinn í mölinni
og horfir á umferðina, þunga og niðandi í götunni. Við hlið
hans liggur lítil skammbyssa og tvö gul hjól undan litla barna-
bílnum hans. í mölinni vex ekki stingandi strá. Engan fugl er
að sjá og ekkert dýr. Allt umhverfið er steinrunnin eða vél-
knúin verkleg menning. Mölin er hið einasta, sem er eins og
hún var tekin úr ríki náttúrunnar. Allt hitt er KULTUR. Bráð-
um fer mölin líka sína leið og eftir verður slétt moldin — unz
hún verður að víkja fyrir steinsteyptu plani.
Úti í hinni víðu veröld brjóta menn heilann um sjálfs-
morð og rita um þau bækur.xHér þarf þess ekki, þar eð þau
eru slys á voru landi. Það fylgir sögunni af einni þessara bóka,
að menn hafi ekki vitað hvort þeir áttu heldur að gera, gráta
eða hlæja út af bókinni í þeim löndum, sem hún fjallaði um.
Hverjir át'tu, að dómi höfundar, sökina á því að menn .sviptu
sig lífi? Svarið var: Mæður þeirra, þær sömu konur, sem höfðu
borið börnin í þennan heim, haldið í þeim lífinu og komið til
þroska. SANCTA SIMPLICITAS, sögðu menn fyrrum, það er
heilög einfeldni, en hér nægir síðara orðið.
Franskur fræðimaður, Émile Durkheim, ritaði litlu fyrir
aldamót bók, sem fræg er orðin og sígild og ber heitið Suicide,
en það merkir sjálfsmorð. í þann tíð var ekki iðnvæðingin
komin til vor, en gömul og gróin hjá öðrum.
Durkheim vai- ekki róttækur á neinn hátt, hvorki í stjórn-
málum né trúmálum. Ævinni varði hann til að rannsaka þjóð-
íélög. Iðnaðarþjóðfélag vorra tíma, segir hann, hefur því tij
vegar komið ad einstaklingar og féiög hafa liaett að lifa efflilegu
lífi. ANOMIE er komin til sögunnar. Þetta er ekki nafn á
franskri stúlku, heldur því ástandi, sem einkennist „af hvíldar-
lausri hreyfingu, skipulagsvana sjálfsþróun, lífsstefnu, sem
ekki á sér neinn mælikvarða verðmæta, og hugsar sér ham-
ingjuna ævinlega í framtíðinni, en aldr'ei í neinum núverandi
árangri". Keppikefli manna er að eiga alla veröldina að við-
skiptavini. „Loks fyllist hann viðbjóði út af fánýti endalauss
eltingarleiks" og mannfélagið verður „sundurlaust duft af'ein-
staklingum”.
Annar höfundur hefur ritað bók um hið gráðuga þjóðfélag.
„Meðan forfeður vorir trúðu á skurðgoð úr tré og járni, héldu
þeir að þau gæfu uppskeruna og veittu sigursæld í styrjöld-
um.... og þegar vér höfum komizt svo langt sem að halda að
vor skurðgoð séu orðin lifandi, er kominn tími til að brjóta
þau“. —-------Á íslandi er sams konar trú að finna í mál-
tækinu: Peningarnir eru afl þeirra hluta, sem gera skal. Væri
svo, þyrftum vér ekki að hafa áhyggjur af verkföllum.
M
1T-“-eð uppeldi barnsins milli malbiks og múrveggja erum
vér að framleiða með vorri þjóð það sundurlausa duft, sem
Durkheim talar um. Vér pöntum vélar til að mala mannaduft
og gróðursetjum endalausa óánægju í þessu dufti. Barnið í möl-
inni á sér að vísu móður, ef til vill góða móður, en það á sér
ekki Móffur Náttúru. Það elst upp í náttúruleysi. Og þegar það
sér önnur börn Náttúrunnar, kettlinga, hvolpa og hunda, verða
þau ægilegir óvættir í augum þess, jafnvel eftir að það kemst
á legg. Blágresið blíða, Brekkusóley og Gleym-mér-ey verða
leiðinleg nöfn í bók til að þreyta börn í skóla. — Ef einhver
krakki tekur ástfóstri við blóm, þá fær hann viðurnefnið
„bölvaður náttúrufræðingur". Vera má að drengurinn í möl-
inni eigi sér föður. En oft dregst úr hófi fram að kynna lionum
sinn himneska Föffur — og takist það, þá eru margir aðilar,
sem vilja slíta drenginn úr sambandi við Hann fyrir eða eftir
ferminguna.
Rofið samband við Náttúruna, slitið samband við Guð,
samkeppni-samband við náungann, græðgi-samband við hlutina
í heiminum einkennir veraldarhyggju vorra tíma. Menn verða
þannig án friðar við Guð og menn og án friðar í sálinni og sam-
vizkunni. Menn verða ekki sjálfum sér likir, heldur framandi
sjálfum sér. Og síðan óttast þeir sjálía sig og leggja á flótta
undan öllu, hlutum sínum, náungum sínum og þjóðfélagi sínu,
í stað þess að leita hinna eilífu linda, þar sem þeir geta hlotið
hvíld og orðið NÝIR MENN.
ÞANKARÚNIR
14. tölublað 1964
LESBOK MORGUNBLAÐSINS 1J(