Lesbók Morgunblaðsins - 14.03.1965, Qupperneq 7

í leikslok sungu allir fagnaðarsálm, ]>ví að Denni var loksins kominn í Menntaskólann.
Að leikslokurn var öllum, sem
hlut. áttu að máli, vel fagnað,
og þá ekki sízt höfundinum, .
leikstjóra, Karli Guðmunds-
syni, og' Ingibjörgu L,. Björns-
dóttur, sem æfði dansa.
Höfundur leiksins, Helgi
Skúli Kjartansson, sagði okk-
ur, að leikurinn hefði að veru-
legu leyti orðið til í jólaleyf-
inu. Hánn hefði notið góðrar
aðstoðar Björns Þorsteinssonar
kennara og Níelsar Óskarsson-
ar, gamals nemanda skólans.
Björn Þorsteinsson, kennari,
var mjög ánægður með
frammistöðu unglinganna og
komst svo að orði, að þáð,
sem gerði það að verkum að
hægt væri að vera kennari,
væri hæfileikafólkið, sem væri
á hverju strái.
unga fólkið er sannarlega
mörgum góðum kostum búið.
Ég hef til dæmis haft nem-
anda, sem hefur svarað mér
í hringhendu.
Við biðjum B.jörn að segja
okkur nánar frá því.
— Þétta gerðist fyrir nokkr-
um árum. Úti var snjófjúk og
kalt í veðri. Ég opnaði einn
glugga skólástofunnar, ■ en þá
snjóáði lítilsháttár inn. Þá
spurði ég pilt, sem sat við
gluggann, hvort þetta væri
ekki óþægilégt: fyrir hann.
Hann svaraði engu, en ég sá,
að hann var að ‘ skrifa eitthvað
hjá sér. Þegar ég hugði nánar
að, köm í ljós að hann hafði
sett saman þessa hringhend.u:
Kjartansson, nemandi í lands-
prófsdeild, og skilgreindi hann
það sem örlagakviðu með út-
úrdúrum í tveimur þáttum.
Þess eru ekki mörg dæmi,
að gagnfræðaskólar hafi slík-
um hæfileikamönnum á að
skipa, sem geta hrist fram úr
erminni á örskömmum tíma
klukkutíma Ieiksýningu, og
hlýtur þetta afrek að skoðast
öllu meira, þegar þess er gætt,
að verkið var að hálfu leyti
í bundnu máli.
fj eikurinn hefst þar sem
Rúna er á leiðinni upp í
Menntaskóla með sálina hans
Denna í skjóðu sinni. Vegmóð
staldrar hún við og kastar
mæðinni. Hún mætir þá tveim-
ur sálum, sem eru að hrapa
niður menntabrautina (svo-
kölluðum fallistum), en þessar
sálir eru hvergi bangnar og
syngja um ófarir sinar í próf-
unum og hlaupa síðan á fund
bítilsins, en hann er óvinurinn.
Denni er alls ekki sáttur við
þá hugmynd að ganga mennta-
brautina, en Rúna reynir að
tala um fyrir honum. Þau orð
eru þó án árangurs að sinni.
Þau mæta nú ungri stúlku.
Sigrúnu sópran, sem gengur
um og les tilvonandi blaða-
dóma um söng sinn í kristal-
kúlu. Hún tekur fyrir þau lag-
ið, og þá fær Denni þá hug-
mynd að gerast óperusöngvari.
Hann syngur hástemmda aríu
— en æði falskt.
í þann mund kemur kúrist-
inn til sögunnar og eggjar
Denna með söng að snúa sér
að nárninu. Bendir hann um
leið á fagurt fordæmi eins af
kennurum skólans, og þá loks
fer Denna að snúast hugur.
Þá kemur bítillinn askvað-
andi og heimtar að fá sina sál
og engar refjar. Honum verð-
ur þó lítt ágengt og verður að
hverfa við svo búið. Lýkur þar
með fyrri þættinum.
S íðari þátturinn gerist við
landsprófshliðið. Rúna kemur
þangað með skjóðuna, knýr
dyra og ræðir við skólastjóra,
" ann er kallaðrtr
Denni. Ungur maður, lítið
gefinn fyrir bókina en öllu
áhugasamari um flug og
Ijósmyndatöku. Denni á sér
verndarengil, sem vakir
yfir honum nótt og dag.
Dessi engill heitir Rúna.
Hún her framtíð Denna fyr-
ir brjósti og ákveður
að koma honum í Mennta-
skólann með góðu eða illu.
Einn góðan veðurdag treð-
ar hún sálinni hans Denna
í skjóðu og arkar af stað
sem leið liggur upp í
Menntaskóla.
Þegar hér er komið sögu,
hefst leikriíið, „Sálin hans
Denna“, sem nemendur Gagn-
fi'æðaskóla Vesturbæjar sýndu
á árshátíð sinni fyrir skömmu.
Verkið samdi Helgi Skúli
Óvinurinn sló gítarstrengina
mcð halanum.
Allt á hornum hef ég mér
hér á morgnum köldum,
snjó þá kornum á mig er
att af nornavöldum.
Björn sagði okkur, að hann
teldi félagsstarfsemi nemenda
mjög mikilvægan þátt í skóla-
starfinu og gat þess, að sjálft
orðið skóli, sem komið er úr
grísku, merkti upphaflega „að
eiga frí frá brauðstritinu.“
P ersónur, sem komu við
sögu í leiluitinu, vom allar
þekkt nöfn í skólanum, nem-
endur og kennarar. Þóttu
gervi margra kennaranna hin
spaugilegustu — þannig var
Björn Þorsteinsson til dæmis
sýndur sem heimskautaíari.
Hún les tilvonandi blaðadóma um söng sinn í kristalkúlu.
Höfundi leiksins Helga Skúla Kjartanssyni og Karli Guð-
n.:ndssyni, leikstjóra, var vel fagnað.
sem er ekki ginnkeyptur fyrir
að hleypa Denna í Menntaskól-
ann. Á meðan gerir bitillinn
ítrekaðar tilraunir til að ná
sálinni, en án árangurs.
Þær verða lyktir mála, að
málið er tekið fyrir á kennara-
fundi, en skemmst er frá að
segja, að sá fundur snýst upp
í algera vitleysu.
En nú gerast miklir og af-
drifaríkir atburðir. Rúna neyð-
ist til að skilja við sálina á
sviðinu fyrir framan lands-
prófshliðið. Kemur þá þvotta-
kona og kastar sálinni í ógáti
inn í Menntaskólann. Bitillinn
verður sindrandi af vonzku, er
hann sér, hvernig komið er,
en fær ekki að gert. Rúna
verður þess vísari, hvað gerzt
hefur og fagnar að vonum.
Syngja nú kennarar og aðrir
viðstaddir fagnaðarsálm, en þá
birtist hin hólpna sál holdi
klædd á sviðinu og syngur með
fullum hálsi.
— Það klingir sífellt í eyr-
um okkar, sagði Björn, að
reykvísk æska sé búin að tapa
brageyranu. Þetta em mikil
ósannindi að mínum dómi —
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 7
10. tbl. 1965.