Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1966, Blaðsíða 11

Frásögn þessi er Iausleg þýðing á
grein eftir Horace Leaf. Höfundur-
inn er ýmsum Reykvíkingum kunn-
ur, því að hann hefir komið hingað
og flutt hér erindi opinberlega.
MT að var næsta einkennil-eg til-
viljun, að það skyldi eiranitt vera á
ejálft aðfangadagskvöld jóla að þau
Kawiti, kona hans og dóttir voru hrifin
úr dauðans kverkum, svo að kraftaverk
mátti kallast.
Kawiti var Maori-anaður, einn af
írumbyggjum Nýja-iSjálands, og hann
átti heima í Akaroa, en það er þorp
alilangt frá Ghurchbridge. Honum hafði
orðið það á að brjóta „mana“ ættflokks
síns svo alvarlega, að höfðinginn lagði
þáð á hann, að hann skyldi deyja. Og
þá fór Kawiti heim til sín og lagðist
í rúmið og beið dauðans. Og af því að
maður og kona eru eitt, þá lagðist kona
'hans líka í rúmið hjá honium til þess
að deyja með honum.
En hvað er þá „mana“?
Segja má, að það sé andlegur kraftur.
Það er trú Maori-manna, að þessi and-
legi kraftur sé gefinn sérstö'kum mönn-
um, svo sem höfðingjum og prestum
þeirra. Þennan kraft er hægt að efla
með góðri breytni, en menn geta líka
misst hann, ef þeir breyta illa. Hægt
er að efla hann mjög með sambandi
við góða anda, og þá geta menn læknað
sjúka á yfirnáttúrlegan hátt. En þeir
geta einnig notað kraftinn til þess að
leggja á aðra menn. Þeir, sem lengst
eru komnir í þessum vísindum, geta
deytt fugla á flugi og látið stein brotna
í lófa sér, með hugarkraftinum einum
saman. Og þeir geta líka skipað full-
hraustum mönnum að deyja, og þeir
deyja.
Nú hafði Kawiti orðið fyrir þessum
álögum og hann var kominn í dauðann.
Þetta skeði fyrir 40 árum.
Þá bjó í Ohurdhbridge kaupsýslumað-
ur, Ellerbon að nafni. Ég þekki hann vel,
því að ég dvaldist einu sinni lengi á
heimili hans. Hann hafði upphaflega
verið gullnemi í Ástralíu, en fór svo
til Nýja Sjálands. Þegar þangað kom,
komst hann brátt í kynni við „mana“
Maori-manna og þau kraftaverk, sem
þeir gerðu með huglækningum. Maori-
menn þekktu engin læ’knislyf nema grös,
og svo fyrirbænir, ef grösin dugðu ekki.
t>á sendu þeir bænir sínar til Io, æðsta
guðs síns, og bænheyrslan varð með
ólíkindum.
Ellerton var maður hleypidómalaus
og sjálfstæður í hugsun og breytni.
Honum fannst þetta merkilegt og hann
fór að kynna sér það betur, enda þótt
hann yrði þá fyrir aðkasti annarra
hvítra manna fyrir það að leggja trún-
að á kerlingabækur villimanna. Hann
ekeytti því engu, og brátt komst hann
að raun um, að hann sjálfur var gædd-
ur þessum andlega krafti og gat læknað
ejúka með handaálagningu. Hann var
einnig viss um, að sér hefði tekizt að
ná sambandi við hjálparanda, sem veitt-u
honum lið.
með þeim hafði tekizt vinátta. Þegar
nú Ellerton heyrði hvernig komið var
fyrir Kawiti, tók hann hest sinn og reið
allt hvað af tók til Akaroa. Hann fór
rakleitt inn í kofa Kawitis og brá þá
heldur í brún, því að þar lágu hjónin
og bæði komin að dauða. Bæði voru svo
máttlaus, að þau gátu ekki hreyft sig,
þeim var erfitt um andardrátt og höfðu
mikinn hita. Auðséð var á öllu þar inni,
að þeim hafði ekki verið hjúkrað og
þau höfðu hvorki fengið vott né þurrt
síðan þau lögðust. Þess var heldur ekki
að vænta að nágrannar þeirra skiptu
sér neitt af þeim. Það var á hvers
rnanns vitorði, að höfðinginn hafði
skipað Kawiti að deyja, og þá hlaut
hann að deyja, og engum kom til hug-
ar að skipta sér neitt af því.
Ellerton sá að hér þurfti skjótra ráða,
ef þess ætti að vera nokkur von að
bjarga hjónunum. Hann byrjaði á því
að hagræða þeim í fletinu. Sdðan lagði
hann hendur yfir þau og baðst fyrir.
Hann vissi að það mundi hafa bezt
áhrif að hann ákallaði Io, guð þeirra,
og þess vegna sneri hann bænum sínum
fyrst til hans. Síðan ákallaði hann hjálp-
aranda sinn og bað hann að lækna þau.
Svó fullvissaði hann þau um, að hjálp-
arandi sinn væri miklu kröftugri en
„mana“ höfðingjans, og það væri því
að þakka, að hvítu mennirnir væru
miklu lengra komnir í dulvísindum
heldur en Maori-menn. Hann benti þeim
á ýmis dæmi um að hann hefði læknað
sjúklinga, sem Maori-prestar hefðu verið
gengnir frá. Og á allan hátt reyndi
hann að blása þeim í brjóst þeirri trú,
að hann væri máttugri en höfðingi
þeirra.
Eftir litla stund fór að færast líf í
hjónin, og brátt settust þau upp í rúm-
inu og fóru að tala við hann og voru
þá brosandi út að eyrum.
Þá var það, að dóttir hjónanna, ung
að aldri, kom inn í kofann. Hún varð
sem þrumu lostin er hún sá foreldra
sina albata, að því er virtist.
Ha
lann þekkti Kawiti vel, því að
Kawiti hafði oft unnið hjá honum, og
SIGUR
Eftir Þorgeir Sveinbjarnarson
Já, loksins
er göngunni löngu
lokið.
Gjárnar að baki,
björgin,
urðirnar,
dauðinn.
Göngunni löngu
er lokið,
og við setjumst upp
í vagninn
og ökum
endalausa sléttuna.
„Komdu nær, barnið mitt“, sagði
Kawiti glaðlega, „þessi mikli læknir,
sem hefir læknað okkur, mun nú lækna
þig líka“.
Ei
jllerton blöskraði að sjá barnið,
andlitið var þrútið og varirnar likt oa
uppblásnar og vall úr þeim ígerð. Hér
er verra við að eiga, hugsaði hann með
sér, því að hér er um sjúkdóm að ræða
en ekki ímyndun, eins og hjá foreldr-
unuim. Og eitt augnablik missti hana
sjálistraust sitt. En svo herti hann upp
hugann. Hann lagði hendur á höfuð
barnsins og ákallaði hjálparanda sinn
hátt og innilega og bað hann að hjálpa
litlu stúlkunni. Eftir örstutta stund
breyttist andlit hennar algjörlega. Þrot-
inn hvarf og húðin fékk sinn eðlilega
blæ. Og varirnar — það var engu líkara
en þær féllu saman og yrðu eðlilegar
að nýju, að öðru leyti en þvi að á þeim
voru lausar skinntætlur þar sem sárin
höfðu verið.
Hjónunum varð svo mikið um að þau
stukku fram úr fletinu og föðmuðu
dóttur sína að sér. Ellerton svipaðist
um í kofanum. Kom hann þá auga á
marglita jólaskreytingu úr pappír, sem
hékk þar á vegg. Litla stúlkan hafði
hengt þetta þarna, enda þótt hún væri
sannfærð um að foreldrar sínir mundu
deyja þá og þegar og hún sjálf fylgja
þeim.
Þá minntist Ellerton þess, að nú var
aðfangadagskvöld, og innilegur fögnuð-
ur gagntó-k sál hans og þökk til þeirra
máttarvalda, sem 'hér höfðu látið gerast
dásamlegt kraftaverk.
24. desemiber 1966
-LESBÓK MORGUNBLAÐSINS U