Lesbók Morgunblaðsins - 18.06.1967, Blaðsíða 16

Lausn á síðustu krossgátu
% k *. tt eoo -1 3 tt - u & '3 z. ii (t u. -j
T~>— :o ■Z X z so éj 3 W ' , «<r V\ s: oc - Z X 3 t- tt W '3 b- tc
œ «£; gs v* z cc * ■ tt iE • V ií i V■ 3 * 8X £ V- s6 u. «c oí (t ot p: <r
f£. 3 s tt tt I 1 *: - fflf - <r s. Ui I M Hm 1- K
r - ° ví o '2. 1 1 X -3 u. tt Z tt I § £ o- X tt »3 ff It 3 •J «t It i J Œ
ar ■» ' !? “ .«> X - u V\ Mi >- K tt 0- O tá 1 tt Jc 3 IU & 2 »- tt Sí -J
r C X z I 0 tt Nj vv •J 1 1 tt U tt 3 O 3 1C J. rc oc o X 3- V- -
m V* X <c -J n tt X Œ xt ~~ tt II ’ A sft í 2 £ - b- eí a tt «L oc z \
sO 11 tc tt 3- z 3 T li~ «6 - O o -z~ I 1 X T cc
X JC u. -J tt tc 1 >> X tt ♦ tt 1 “1 3 tt 1 3 o iJ cc 3 1 1 le y-
r 1 I •41 X ‘3 E 1- (E E tt Y tt 1 É 4- tt l£ k tt *L
Lff > v íi 'i'-j z Ul u. X ■ w Z iO.o ~L o ÍtTj' oe -I X cr 1 É 3 w tt
t Zc X. OC o - 3 1 'Æ5\ 41 X X tt V- V- T Œ 2
L^. t * 2TT \u 7.- 5 $ ® * 51? \ r; 3 UW A * X !5 t.

Eirikennilegar mótsagnir eru
ríkjandi í afstöðu landsmanna til
útlendra áhrifa. Einn af frambjóð-
endunum til alþingiskosninganna
lýsti því yfir í sjónvarpinu, að
stefnuskrá flokksins vœri heima-
smíðuð og laus við erlendar
kennisetningar. Með öðrum orðum
alfullkomin. Stundum þykir tak-
andi mark á því einu, sem út-
lendir frœðimenn eða sérfrœðingar
hafa látið frá sér fara. Ýmist er
það stolt sem nálgast hroka, eða
minnimáttarkenndin uppmáluð.
Dæmi um það fyrrnefnda er
rannsókn, sem bandarískir aðilar
œtluðu að gœti farið fram á ís-
lenzkum skólamálum, Peabody-
kennaraháskólinn í Nashville hef-
ur notið styrks Bandaríkjastjórnar
til að láta framkvœma slíkar rann-
sóknir viða um heim. Nú vildi svo
vel til, að ís-
lendingur,
sem lokið hef-
ur meistara-
gráðu í skóla-
rannsóknum,
vinnur við
stofnunina, og
þótti vel til
fallið að hann
tœki málið að
sér, hvað fs-
land snerti.
Menntamálaráðherra tók honum
líka með vinsemd og skilningi.
Sama er raunar að segja um
frœðslumálastjóra. En stuðningur
þeirra við málið virtist naumast
nægur. 1 menntamálaráðuneytinu
var reynt að bregða fœti fyrir
framgang rannsóknarinnar og gert
að stórmáli, hvort hún vœri „í
samráði“ við frœðsluyfirvöldin eða
„með leyfi“ þeirra. Þessi Gordíons-
hnútur virtist óleysanlegur, enda
þótt Ijóst vœri, að rannsóknin væri
öll á ábyrgð fyrrnefndrar stofnun-
ar í Nashville. Þessi dularfulla
mótspyrna sýndi sitt rétta andlit í
grein í Þjóðviljanum, þar sem
ra
rannsóknin var kölluð „njósnir um
kennarastéttina“ og annað eftir því.
Vafalaust er íslenzka frœðslu-
kerfið það fullkomnasta, sem um
getur í bili, og þar af leiðandi
óþarft að leyfa síður þróuðum
þjóðum eins og hinni bandarisku
að hnýsast í það. Við þurfum ekk-
ert að hafa hátt um það, að ís-
lenzkir landsprófsnemendur við
tœkninám í Danmörku, komist
treglega framúr stœrðfrœðinni,
vegna þess að þeir hafa aldrei séð
þann reikning, sem jafnaldrar
þeirra á hinum Norðurlöndunum
læra heima hjá sér. Og þaðan af
síður er nauðsynlegt að hafa hátt
um það, þótt stúdentar geti slak-
lega bjargað sér í ensku. Hvað œtli
þeim komi þetta við vestur í
Nashville? Það er nóg fyrir þá að
vita, að íslendingar eru til þessa
eina þjóðin, sem sýnt hefur við-
leitni þeirra tómlœti, svo ekki sé
meira sagt.
Aftur á móti: Skyldu nú ein-
hverjir kumpánar vilja notfœra
sér ókeypis sérstœða náttúrufeg-
urð landsins og tilkynna komu sína
hingað með kvikmyndaflokk, þá
eru allir reiðubúnir til að segja
vesgú, notið bara það af skikanum,
sem ykkur lízt bezt á. Á eftir, þeg-
ar x Ijós kemur hvað kvikmyndirn-
ar eru lélegar, geta menn huggað
sig við það, að íslenzka landslagið
bar þó af og réttlœtti ef til vill
einna helzt töku myndanna. Við
þykjumst vita það sjálfir, að þarna
eigum við auðlegð, en hún er
hverjum til reiðu, sem hafa vill.
Ef einhver vildi hinsvegar veita
hingað fjármagni utan úr heimi,
þá setja menn upp skelfingarsvip,
því sjálfstœðið og menningin ku
vera í veði. Engu máli skiptir þótt
erlent fjármagn sé keppikefli alls-
staðar annarsstaðar. Það mœtti
segja mér, að eirihver eigi eftir að
brosa í kampinn árið 2067, þegar
þessi viðbrögð okkar verða rifjuð
upp. — GS.
Á
erlendum
bóka-
markaði
Bókmenntir:
Sophoclean Tragedy. Sir Maur-
ice Bowra. Oxford University
Press 1965. 10/—.
Höfundur segir i formála, „aS
hann reyni að sýna þýðingu og
mikilvægi vissra hugmynda i
sjö leikritum Sófóklesar og á
þann hátt að útlista hvað höf-
undur sé að fara í leikritum sin-
um og jafnframt hvað sófóklesk-
ur harmleikur sé“. Mat nútíma-
manna á fornum bókmenntum
og áhrifum þeirra til forna
byggist alltof oft á nútímamati,
menn álíta að fyrri tíðar menn
hafi haft svipað mat og nú-
tímamenn og þvl hafi áhrif
verka fornra höfunda verið
svipuð og nú. Bowra álítur
nauðsynlegt að átta sig á við-
miðun og smekk fyrri aldar
manna til þess að geta metið bók-
menntaleg verk þeirra og jafn-
framt þau áhrif, sem þau höfðu
á samtímafólk. Bók þessi er þvi
bæði fræðirit um verk Sófókles-
ar og almenn bókmennta- og
menningarsaga. Bókin er mjög
vel skriíuð, skýr og ítarleg.
Aliciae Per Speculum Transitus.
Ludovice Carroll. Latine riddita
Clive Harcourt Carruthers.
Macmillan 1966. 16/—.
Þeir sem lesa latínu og
hafa gaman af furðulegum bók-
um ættu að fá sér þessa bók, sem
er þýðing á latínu af „Through
the Looking-Glass“. Þýðandi hef-
ur einnig þýtt á sömu timgu
„Alice in Wonderland" og nefn-
ist sú bók „Alicia in Terra
Mirabili", gefin út af sama for-
lagi.
Under Pressure. The Writer in
Society: Eastern Europe and the
U.S.A. A. Alvares. Penguin
Books 1965. 3/6.
Eramhald á bls. 14