Lesbók Morgunblaðsins - 25.06.1967, Qupperneq 7
ISLENZKIR LISTAMENN
„Mér finnst það fákvæft að
mega ekki neita hlutverki,#
Viðtal v/ð Róbert Arnfinnsson, leikara
Róbert Arnfinnsson á heimili sínu í Kopavogi.
rumraun sína á leiksviði mun
Róbart Arnfinnsson hafa þreytt í
skólaleikriti í barnaskóla Eskifjarðar,
en þar var faðir hans skólastjóri.
1 hvert sinn sem fréttist um nýjan
leiksigur Róberts á fjölum Þjóðleik-
hússins, rifja Eskfirðingar upp eftir-
farandi sögu: Skólastjórinn gekk þar
fyrir dyr, er verið var að æfa skóla-
leikrit, þar sem Róbert, sonur hans,
hafði fengið sitt fyrsta hlutverk.
Varð þá skólastjóranum að orði: Þið
eruð þó ekki að halda, að þið getið
gert leikara úr honum Róbert.
Róbert hlær, þegar ég rifja upp
þessa sögu, hefur reyndar heyrt hana
áður.
— Á að skilja þetta sem svo að þú
hafir ekki borið hæfileika þína utan
á þér, þegar þú varst barn?
— Eg veit ekki; svo mikið er víst,
að þá hafði ekki hvarflað að mér
að gerast leikari. Það gerðist ekki
fyrr en löngu síðar og þá fyrir ein-
skæra slysni; eiginlega má segja, að
veikindi hafi hrakið mig út í þetta.
Ég spilaði geysimikið á dansleikjum,
þegar ég var ungur, og þurfti ein-
hvern tíma þeirra erinda austur á
Eyrarbakka. Þar skemmtu líka Lárus
Pálsson og fleiri leikarar, færðu þar
upp atriði úr Nitouche, og ég var
fenginn til að leika undir fyrir þá.
Þessi kynni mín af Lárusi Pálssyni
eru eiginlega forsaga þess, að ég
lagði út á leiklistarbrautina, í milli-
tíðinni sótti ég samt um inngöngu
í Loftskeytaskólann, en rétt er skól-
inn átti að hefjast, veiktist ég af
hettusótt og átti lengi í henni. Þá
var Loftskeytaskólinn starfræktur á
fjögurra ára fresti og því var ann-
að hvort fyrir mig að bíða í heil
fjögur ár eða snúa mér að öðru, og
einhvern tíma í veikindaóráði hrap-
aði að mér að tala við Lárus Páls-
son — hef sjálfsagt séð auglýsingu
frá honum um, að nýtt tíma.bil væri
að hefja-st í leikskólanum — en ég
hef alltaf verið heldur feiminn mað-
ur, og ég tel ólíklegt, að ég hefði
haft manndóm í mér til að tala
við hann, hefði ég ekki verið búinn
að kynnast honum lítillega áðuæ
þarna austur á Eyrarbakka. Nú, ég
var í rúm tvö ár í leikskóla Lárusar
og á þeim tíma hvarf Loftskeytaskól-
inn alveg úr huga mér.
— Og frekara leiklistarnám?
— Ég sigldi til Kaupmannahafnar;
fór með einni af fyrstu ferðunum eft-
ir stríð, og var einn vetur við Kon-
unglega leikhúsið sem óreglulegur
nemandi. Á þessum tíma var stjórn-
málasamband ríkjanna ekki gott,
skammt liðið frá sambandsslitum og
íslendingar ekki sérlega vel séðir í
Danmörku. Áður gátu íslendingar
gengið formálalaust inn í skólann
eins og hverjir aðrir danskir þegnar,
nú var búið að setja hömlur og þeir
töldu sig ekki geta tekið við mér
sem reglulegum nemanda. En ég
fékk þó að fylgjast með, sótti leik-
sýningar og var auk þess í einka-
timum hjá tveimur kennurum.
egar ég kom heim, fékk ég
stórt hlutverk í leikriti eftir O’Neill,
Ég man þá tíð. Ég hafði reyndar
fengið að spreyta mig áður en ég fór
út, lék í Kaupmanninum í Feneyj-
um hjá Leikfélaginu undir stjórn
Lárusar Pálssonar, og hlutverk hafði
ég líka í Manni og konu, sem Indriði
Waage setti á svið hjá Fjalakett-
'inum. Fyrir bæði þessi hlutverk fékk
ég ekki venri dóma en það, að ég
afréð að sigla. — Svo rúllar þetta
bara áfram, ég var ráðinn á A-samn-
ingi við Þjóðleikhúsið, þegar það
tók til starfa. Þetta er ósköp sléttur
og felldur ferill og engan veginn
viðburðaríkur eða merkilegur.
— Nú ert þú jafnvígur á drama-
tísk hlutverk og gamanhlutverk. Ger-
irðu sjádfur upp á milli slíkra hlut-
verka?
— Nei, það er skemmtilegra að
breyta til en festast í einni gerð, hins
vegar eru gamanhlutverk sízt auð-
veldari. Mesta ánægjan er í því fólg-
in að fást við góð og erfið hlutverk
í góðum leikritum, hlutverk sem
krefjast mikils, og er þá sama, hvort
hlutverkið er gamanhlutverk eða al-
varlegs eðlis. Annars konar erfiði er
svo það, þegar maður verður að
reyna að búa til eitthvað, sem er
ekki fyrir hendi, þá verður oft ekki
neitt úr neinu, því að það er ekki
á neinu að byggja.
— Er þá ekki stundum freistandi
að neita slíkum hlutverkum?
að er þvi miður ekki á mínu
valdi að gera það; þegar maður er
samningsbundinn, getur maður ekki
neitað nema ef svo færi, að valið
væri alveg út í hött, dytti t. d. ein-
hverjum í hug að láta mig leika
sjö ára gamalt stúlkubarn mundi ég
líklega neita. En ég get tekið undir
með flestum öðrum leikurum, að
það eru ekki allt eintóm óskahlut-
verk, sem maður verður að fást við.
Reyndar hef ég aldrei átt neitt óska-
hlutverk, ég hef ekki mátt vera að
því að velja mér slíkt.
— Getur það ekki talizt ókostur
eða þvingandi fyrir listamann að
mega ekki neita hlutverkum?
— Nei, mér finnst það jákvætt að
mega ekki neita. Það getur verið
hættulegt fyrir leikara, sérstaklega
meðan hann er ungur, ef hann er
einráður um hlutverkaval; það gæti
farið svo að hann staðnaði og festist
í hlutverkum, sem hætta e<r á, að
yrðu keimlík, og hefði svo ekki
áræði til að breyta til, Með hinu
mótinu fær leikarinn meiri fjöl-
breytni í að tjá sig. Hitt er svo annað
mál, að þegar leikarar hafa þroskazt
og eru jafnvel orðnir þreyttir á
vissan hátt, þá eir það svona og
svona að vera með 3—4 hlutverk
í einu; það er að minnsta kosti ekki
alltaf ákjósanlegt fyrir eldri menn.
S jálfur tók ég þá stefnu strax
— áður en ég varð samningsbundinn
við Þjóðleikhúsið — að neita engu.
Oft vissi ég ekki, hvað ég var að
taka að mér, en ég álít, að einmitt
það að hafa ekki neitað, hafi verið
bezti skólinn fyrir mig, því að skóla-
setan sjálf er ekki til neins nema
hrinda manni af stað.
— Og nú ertu að leika djöfulinn í
Hornakóralnum. Hvernig fellur þér
sá náungi?
— Ég hef gaman af honum. Þetta
var nýtt fyrir mér og öðruvísi per-
sóna en ég hef fengizt við áður og já,
ég hef að mörgu leyti gaman af að
eiga við hann. — Þstta er nokkuð
nútímalegur djöfull —.
í eðli sínu er hann raunar sá sami
og hann hefur ætíð verið. fslending-
ar hafa nokkuð hefðbundnar og
ákveðnar skoðanir um. hvernig djöf-
ullinn sé; ýmislegt hefur hjálpað til
að byggja upp þá skrðun, þ. á. m.
Fr?m’-ald á bls. 13
25. júní 1967
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 7