Lesbók Morgunblaðsins - 25.01.1970, Blaðsíða 11

Vestur-íslenzka hokkístjarnan
Frank
Fredrickson
velli og hann var þ.ar með dreg
inn í liðið.
— Fyrsta leikinn gem ég lék
unnum við með níu mörkum
gegn einu og af þessum níu
skoraði ég átta, segir Fred-
rickson. — Ég varð samstund-
is hetja í fyrirtækinu. Menn
fengu áhuiga á mér og lögðu
fast að mér að halda áfram
námi, sem ég og gerði. —
Hann útskrifaðist frá Kelvin
Tedhnioai School and Central
Coliegiate árið 1913 og árið eft-
ir hóf hann að nema við Mani-
tobaháskóla, staðráðinn í því að
taka B.A. prótf og stefna síðan
að lögfræðiprófi. Háskólaár sín
var hann fyrirliði hokkíliðs
skólans.
Fredrickson stundaði námið
þarn'i í tvö ár. Þá hélt hann
úr skóla og slóst í 196. her-
fyllki í Winnipeg. Er út var
komið færði hann sig yfir til
Konungiega flugliðsins (sem síð
ar varð RAF) og barðist í Eg-
yptalandi. Er Fredrickson var
á leið frá Egyptaiandi til ítalíu
með skipinu Leasowe Castle
varð það skyndilega fyrir tund
unskeyti. Japanstour tundur-
spillir veiddi Fredrickson upp
úx sjónuim u.þ.b. tólf klukku-
stunda spöl út frá Alexandríu.
Er Fredrickson sraeri oiftur
heim árið 1919, fékk hann Bill
Finlay, sem þá ritstýrði íprótta-
síðu Winnipeg Free Pres, í lið
með sér að stofna sjálfstætt
hokkífélag, þegar Winnipeg Fal
cons var neitað um inngöngu
í Manitoba Senior Leaigue. —
Raunar leizt Bill ekki beint vel
á þetta tötralið oklkair. Enigir
tveir leikmenn voru í eins lit-
um sokkum, blússum eða bux-
uim og fjórir okskar höfðu
aldrei komið á skauta meðan
stóð á stríðinu — ,segir Fred-
rddkson. — En við fengum Fred
Maxwell til að þjáŒfa okkur
og einnig fengum við Winnipeg
Selkirks og Brandon í félaig við
olkfkur. Þegar keppnistimabilið
vaT á enda hafði Maxwell gert
úr okkur harðsnúið lið. Við
rasskeltum Manitoba League-
mieistariana og siðar Lakehead-
sigurvegarana. Þá komumst við
í úrslit í Allan-keppninni gegn
Tororutio Viairsilty — Varia þairí
að orðlengja það, að Falcons
unnu Allan-bikarinn og voru
valdir tii keppni á Ólympíu-
leikjunum 1920 af hálfu Kan-
aidla, Allir leilkmiemin (reemia eitran
voru af íslenzfcu bergi brotnir.
Leikar foru svo, að Kanada-
og Bandaríkjiamenn komust
ósigraðir í úrslit. Falcons u.nnu
loks með tveimur mörkum gegn
en,gu. Fredrickson átti bœði
möirkin. Þetta einvígi kom eink
um við tauigar Bill Fridfinns-
son, sem var gjaldkeri Falcons.
Hann veðjaði átta þúsund
frönkum á Kanadamenn í úr-
Slitaeinvíginu. — Þetta voru
taugaslítandi míniútur fyrir vesl
ings Bill! — ,sagði Fredrickson
— það vax allan tímann afar
mjótt á mununum — .
Eftir Anitwerpen-illeikiania 1920
gerðiist þiað, aið Fnediricksion
hélit til ísOiainidis oig unidirrit-
iaiði fdimim ára samninig við ís-
lenzka Flugfélagið og átti hann
að rannsaka og reyna aðstæð-
uir og mötgul’eilka ioftifflutniinlga
á íslandi. Ríkisstjórnin hafði
áhiuga á þróun flu.gmála eink-
um með tilliti til fiskirann-
sókna og póstþjónustu. Fjár-
skortur haimlaði því miður þess-
um framkvæmdum og Fredrick-
son hætti rannsóknunum eftir
hálft ár. En hann hafði þá sann,-
að að finna mátti fiskitorfur úr
lofti. Einnig benti hann á þó
nokkur heppileg flugvallax-
stæði. Nú er fiskileit úr lofti
löngu hafin á íslandi og fluig-
vellir hafa verið byggðir úti
um aUt land.
Er Fredrickson kom frá fs-
landi gekk hann í Kanadíska
tfluiglherkm, ©n sagði uipp sltairtfi
sínu hálfu ári síðar, er Lester
Patriok freistaði hans með tvö
þúsund og sjö hundruð dollara
boði fyrir tuitbuigu og fjóraleiki
með Victoria Cougars úr Kyrra-
halfssamibamidinu. Þetba var at-
vinnumainnalið. Á næstu árum
varð Fredrickson launaihæsti
leikmaður liðlsins og hafði u.þ.b.
ifjögur þú'siuind dtoUana í laiun
fyriir hvert keppnisbimabil. Ár-
ið 1926 töpuðu Cougars fyrir
Montreal Maroons og Partick
bræðurnir seldu sinn hlut í fé-
laginu. Fredricfcson var seldur
til Boston, en undiirritaði samt í
kyrrþey sex þúsund dollara
samning fyrir það keppnistíma-
bil við Detroit, en það var
þriðjungi meira en Bostonliðið
hafði boðið. Art Ros, fram-
kvæmdastjóri Bostonlið'sins hót-
aði að reka Fredrickson úr
hok'kísamlbandinu fyrir fullit og
ailt. Þessi óviinátta Fredrick-
sons og Ros vairði um árabil
og hefur sennilega flýtt því, að
Fredricksqn fór loks úr sam-
bandinu. f Detroit varð sam-
vinnan raunar ekki sem ákjós-
anlegust og kaldhæðni örlag-
ainna tagaiðli því swo, aið Fred-
ritíkson vair seldur til Boston
um miðjan vetur 1927.
Er til Boston kom var Fred-
riekson snöggur að taka við
sér og leiddi félag sitt fram til
úrslita í Stanleykeppninni.
Hann lagði sig allan fram að
venju og varð þriðji mai-ka-
hæsti leikmaður, en hafði ver-
ið tuttuigasti og sjöundi er hann
fór frá Detroit. Árið 1930 var
hann svo seldur liðinu Pitts-
burg Pirates. Þar varð hann
bæði leikmaður og þjálfari og
hlauit átta þúsund dollara að
launum fyrir keppnistímabil. Á
keppnistímanum 1931—1932
gekk liðinu illa í fyrstu. En
Fredridkson vair ©klki aif baki
dottinn, Hann varð markahæsti
maðiur (holklkísaimíbanidsitras. í átt-
utnidia leik liðlsinis lemftd Ihoinium
saman við annan leikmann og
slasaðist á hné. Það batt enda
á höklkífleril hans.
Fjiandmiehn Fredii-idkisons
toomiu því ttill l'eilðiar að (honium
geklk eklki vel að fá þjálfara-
stöðu. Loks fékk hann þó
stöðu við Princeton-lh'ásfloóJia.
— Ég sé ekki eftir nokfcru
augnabliiki á tólf ára atvinnu-
mannsferli mínuim — , sagði
Fredrictoson. Er hann kom fyrst
fram sem abvinnumaðúr árið
1920 skoraði hanm þrjú af fjór-
um miörltoum liðs sínis ‘geign Van
couver Millionaires og átti þá
sérstatolega í höggi við snillimg-
iran Fried Tayior. Fyrslbi leilkui'
Fredricksons með Bruins var
leikinn gegn New York sem
átti á _að skipa geysisterbu liði.
— Ég vissi, að þarna rnund-
u,m við komast í hann krapp-
am — , sagðli Frediridkision
seinna, Ég vann í þrjá daga
með félögum mínuim Perk Gal-
braith og Harry Oliver að því
að finna og reyna ný brögð.
Við notuðum stóla til að
marka stöðu andstæðinga okk-
ar. Við komum þeim að óvör-
um framan af leiknium og það
nægði okkur til sigurs. —
Árið 193i5 hélt Frednickson
fpá Princeton og til Vancouver,
þar sem hann hóf störf sem
tryggingasali, en við það hafði
hann gjarna unmið áður á sumr
um milli keppnistímabila. Þeg-
ar rak að seinni heimsstyrjöld-
innii gidklk Fredridkis/on í faamiad-
íiSka fluigherinn og varvð liðe-
foringi í flugSkólanum. Hann
fór úr hernuim í stríðslok. Ári
seinma bauð hann sig fram til
skólastjórmar Vancouverborgar
vegna áhuiga síns á líkamsrækt.
Harun var toosinm og gegmdii em'b
ætti í itivö ár, 1946 og 47. Hamn
fór þá úr skólastjórninni, sök-
um fjárihagsörðúigleika og tima-
skorts. Eftir þetta þjálfaði hann
hofakílið háslkólans í Brezfcu
Kóiu’mbíu í sjö ár. Árið 1956
sweri hann sér enn að þjóðmál-
um, en varð lítið ágen.gt. Hins
vegar var ha.nn kosinn í des-
emlber 1957 til eins árs og síð-
an endurkosinn 1959 tiltveggja
ára. Árið 1959 buðu Flugfélag-
ið og ríkLsstjármiin Fredrickson
og konu hans til íslands í til-
efni af fjörutíu ára fluigsögu á
ÍSlianidi. Var þá mininzt þests
þáttar, sem hann hafði átt í
flugi hér á landi. Þet’ta ár var
flugsöigu Fredricksons sjálfs
einnig lokið. Hann fékk
slæmsku í hægra augað og
missti einkaflugmamnsskírteini
sitt, sem hanin hafði átt síðan
1917.
Enn hefur Fredrickson gam-
ain aÆ hokkí, en. hanrn 'hefur sim-
ar efasemdir um breytingar og
þáttaskil í íþróttinni. — Það er
efcki lengur dómarinn, sem ræð
ur leiknum, — segir hann, —
heldur eigendur félagsins. Of
mikil áherzla er lögð á frama-
vonir og blinda barátbu. Nú
skiptir hraðinn mestu. Það ríð-
ur á, að hraðinn sé sem mestur
svo komizt verði gegnum vörn-
ina. Enginn gefur sér tíma til
að innræta ungum leikmönnuim
grundvallaratriði leiksins, und-
irstöðureglur skautaíþróttar-
inoar 'O.s.frv. Ýmiis góð brögð
eru að fara forgörðum með
þesu móti.
— Ég tek þó ekki fyrir það,
að enn séu uppi snjallir leik-
menn. Þeir eru raunar margir,
og þeirra á meðal stjörnur á
borð við Maurice Ridhard, Gor-
die Howe og Jean Beliveau. En
hinir eru þó of margir, sem
likja má við vélmenni og leika
samkvæmt því. —
25. jiain/úar 1970
LESBÖK MORGUNBLAÐSINS 11