Lesbók Morgunblaðsins - 27.06.1971, Blaðsíða 7

inu, — sagði ég, — og laum-
azt út með það.
Það liljóniaði eins og óguð-
lega, þegar við hlógiun. Svo
við sátum áfram þegjandi og
biðum. Við þurftum ekki annað
að gera en fá tekna röntgen-
mynd af brotna liandleggnum,
láta skrifa upp á pappírana og
fara siðan. Ég sat og hélt á
skjölunum tilbúnum í annarri
hendinni.
Lengi vei gerðist ekki neitt.
Þá heyrðum við loks annað
liljóð — sagarhljóð. Ég leit á
bróður minn, sem lagði við
hlustirnar og virtist dálitið
hræddur.
— Aðgerð — sagði ég.
— Þegiðu, sagði hann, — Það
er einliver að koma.
Andartald seinna opnuðust
djTnar og inn kom kona og
maður á hæla lienni. Þetta
var verkafólk; konan mjög
smá vexti, mjó eins og hrífu-
skaft, svona liálffimmtug eða
svo; maðurinn Iangtum eldri og
miklu stærri vexti. Hann var
Iíkastur hnefaleikakappa sem
farinn er í hundana. Hár hans
og andlit runnu saman í eitt,
það var á þeim sami grái, ó-
hraustlegi litarhátturinn. Hann
og konan fengu sér bæði
sæti á bekknum. Konan var
með spörfuglsaiullit, eitt þess-
ara sperrtu, litlausu andlita,
sem alltaf eru á Jirotlausu iði,
spurul, forvitin.
— I livað eruð þið að fara,
spurði lnin og beindi máli sínu
til okkar.
— Röntgenmyndatöku, sagði
ég.
— Einniitt, sagði hún. — Þið
verðið að bíða. Það var ein-
hvers konar dapurleg velþókn
un í rómnum. — Það verða all
ir að bíða. Ekki satt? Þú! —.
Hún sneri sér í sætinu og tal-
aði til mannsins. — Þurfum við
ekki að bíða?
— Ha?, sagði hann. Hann
bar hendina upp að eyranu.
— Verðum við ekki að bíða?
— Humm. Mér var ljóst, að
hann hafði ekki heyrt neitt.
— Hann lieyrir ekkert, sagði
luin glaðlega við okkur. —
Hann er heyrnarlaus á öðru
eyra og nú er hitt að fara
sömu leiðina. Hún virtist harð
ánægð yfir þessu. — En í þetta
sinn eru það fæturnir á lion-
um. — Hún hirti ekki um að
lækka röddina þar sem hún
vissi, að liann lieyrði ekkert,
sem sagt var. — Hann er að
fyllast. Það færðist eindreginn
ánægjusvipur yfir lítið andlit
hennar. — Fyllast. Af vatni.
— Hvaða ráð er við því?,
spurði ég.
— Nudd. Rafnudd. Það
fannst mér einkennilegt Iæknis
ráð við vatnssýki, en ég var
ekki viss í minni sök og þvi
þagði ég. — Ég fer í það líka,
sagði hún.
— Eru fæturnir á yður líka
að fyllast? spurði ég.
Hún leit á mig vorkunnar-
augum.
— Minn sjúkdómur, sagði
hún, verður aldrei læknaður.
— O, þeir lækna yður, sagði
ég.
— Aldrei, sagði hún hörku-
lega. — Láttu mig vita það.
það er búið að reyna allt. Ég
veit nokk hvað þeir geta og
geta ekki.
Hún var farln að rekja fyr-
ið okkur alla þá sjúkdóma,
sem nokkum tima höFTu herj
að á hana,. allt frá limgna-
bólgu til lifrarveiki, þegar ég
varð þess var, að gamli maður
inn starði á mig; hann var að
reyna að vekja athygli niina.
Og eftir andartak leit ég á
hann og liann anzaði augnaráði
minu; hvorugur okkar hrejfði
sig, ellegar gaf neitt til kynna,
þangað til hann lét loks aftur
annað augað.
Konan var enn að tala, þeg-
ar dyrnar opnuðust á nýjan
leik og niaður kom inn í stað
lijúkrunarkonunnar, sem ég
hafði vonazt eftir. Hann settist
á bekkinn með gríðarlegu and-
varpi, bauð okkur másandi góð
an daginn og hélt annarri
hendi um hjartastað. Nokk-
ur andartök virtist liann vera í
þann veginn að falla saman.
Hann var geysilega feitur mað-
um nffiium opnuðust ðyrnar
enn einu sinni.
Hjúkrunarkona kom inn. Ég
reis á fætur og rétti fram papp
írana, — Ég er með. . . Hún
lyfti tólinu á veggsímanum úti
í horninu og hóf að tala há-
værri kaldri röddu. — Það
er allt reiðubúið, læknir. .Tá.
Hún var mjög liá vexti, livít-
klædd frá hvirfli til ilja og
hélt á minnisblokk. Hún var
ópersónuíeg, hélt höfðinu hátt,
ísköld og ósnertanleg. Sá
með rauða andlitið gaf
mér merki, þar sem ég
stóð og beið þess, að hún hætti
að tala; jiögult merki lags-
merki lagsmennsku og karl
mannlegrar sanuiðar. Við Iögð-
um öll eyrun við tali liennar
og hún vissi af því. Þess vegna
dró hún samtalið á langinn. —
En livers vegna ætti ég að
(lr nskstelkarbransanum og ég
sá bregða fjrir auglýsingum
um þorskfisk, Yarmouthsíld
fisklýsi og ís. Mér var nýnæmi
að þessu.
— Er þetta gott blað? spurði
ég.
Hann þagði þrjózkulega.
Og smám saman \frtist þögn
hans að hrífa á okkur ölL Við
sátum starandi og biðum. Gegn
um efstu, óhéluðu rúðurnar í
ghiggunum sá ég glj'tta í him-
ininn, svargráan og fullan af
þessum snjó, sem virtist svo
gaddfreðinn, að liann mundi
aldrei falia. Við sátum þarna
þegjandi lengi vel, án þess að
nokkuð gerðist, eða nokkur
kæmi, líkt og enginn vissi af
okkur þarna eða þá öllum
stæði á sama um það.
Þá var það, að fjórar hjúkr
unarkonur komu allt í einu
ur, með eldrautt og þrútið
andlit. Honum svipaði mest til
manns. sem misst hefði minnið
og álpazt hingað inn til okkar
af misgáningi.
— Jesús minn, en sá kuldi,
sagði hann.
— Kuldi? sagði litla konan.
— Hvernig getið þér fundið
til kulda?
— Ég? Ilvað eigið þér við?
— Fitan heldtir á yður hita.
— Ég vildi, að hún gerði
það, sagði hann. — En það
gerir hún ekki. Það er eltki
eðlilegur f jári.
— Hún litur a.m.k. eðlilega
út.
— Þér vitið ekki um hvað
þér eruð að tala. Einu sinni var
ég eins Iioraður og þér. Ennþá
mjórri. Ég var eins og kúst-
skaft Síðan:. — Eru þær ekki
komnar ennþá?
— Hverjar?
— Hjúkrunarkonurnar.
— Legusjúklingarnir ganga
fyrir, sagði hiin. — Við
rekum lestina. Við getuni beðið.
Hann þagði og andaði með
þungum blástruni. Við sátum
öll þögul, störðum Iivert á ann
að, vógum og mátum hvert
annað.
Að einni eða tveimur niínút-
gera það? Jæja, þá það. Já,
Það væri prýðilegt. Ég geri
það. Ég veit. Það væri indælt.
Allt í einu lagði hún tólið á.
— Ég er með . . , hóf ég máls,
en hún opnaði dymar og var
horfin að andartaki
— Hún er bara undirtylla,
sagði litla konan.
— Þér ættuð að fræða hana
á því, sagði ég.
Ég settist aftur og eftir ör-
stund opnuðust dyrnar enn og
inn kom stubhslegur maður
með þykk gleraugu og járn og
fjöður á öðrum skónum sín
um. Hann settist við hliðina á
mér. Hann sat þögull smástund
en byrjaði jiá að leysa af sér
skóna.
— Emð þér að fara í hátt-
inn? spurði litla konan.
— Háttinn, sagði hann.
Hann talaði til okkar allra í
einu, þrejfulegri röddu og bit-
urri. — Ég vona, að ég þurfi
aldrei að fara i rúinið framar.
— Nú?
— Ég hef legið í rúminu í
heilt ár! hálfhrópaði liann upp
yfir sig.
Hann dró upp blað og hóf að
lesa það, þögull og grinnudar-
Iegur í fasi. Ég ldkti j'fir öxl-
ina á honum. Þetta var timarit
inn samtímis. Þær rigsuðu inn
uni aðrar dyrnar, marséruðu
gegnum biðstofuna, stífar í fasi
og út um hinar dyrnar. Skrúð-
gangan fór hjá eins og hún
vissi ekki af tilvist okkar. Sú
aftasta þeirra var mjög hávax-
in; hæsta stúlka, sem ég hafði
nokktirn tíma séð og næstum
því sú mjósta. Hún líktist mest
gríðarstóru, keilulaga grýlu-
kerti í hvítiim, stifum hjúkrun
arkvennabúningnum. Þegar
hún var horfin úr sjónmáli
skelltum við öll upp úr. Feiti
maðurinn nötraði eins og rautt
ávaxtahlaup. Við liöfðum varla
jafnað okkur af hlátrinum, þeg
ar dyrnar opnuðust aftur og
þrjár aðrar hjúkrunarkonur
komu inn í halarófu, hvítar og
kaldar og hurfu sjónum okk-
ar eins og hinar f jórar.
— Hinar sjö jómfrúr, sagði
ég.
Andartaki seinna kom lækn-
ir inn. Hann fór á hæla hjúkr-
unarkonunum. Hann var með
lampa spenntan um höfuðið,
eins og námumannslugt. Við bið
um þess, að hann færi út og
svo skelltum við aftur upp úr.
— Uppskurður, sagði smá-
vaxna konan.
— Þaö viröist ætla að verða
gaman, sagði ég.
— Það er gaman, sagði hún.
— Það hafa verið gerðir þrír á
mér og ...
En við vorum farin að skelll
hlæja eins og fábjánar og hún
varð að liætta ræðunni.
Hláturinn þagnaði ekki fjyr
en djmar opnnðust aftur. Þær
opnuðust hægt að jiessu
sinni, lijúkrunarkona birtist í
þeim og sneri í okkur bakinu.
Ég reis sanistundis úr sæti
rnínu, næstum af gömlum vana,
og hugðist vekja máls við
hana, þegar ég sá að hún dró
á eftir sér sjúkrabörur, dró
þær á eftir sér svo liún gæti
sjálf ýtt upp hurðunum, sem á
leið hennar urðu Á börunum
lá kona komin undir sextugt.
I fjTstu hélt ég, að hún væri
látin, en svo sá ég, að augu
hennar. dauðagrá eins og and-
litið, voru galopin og hún
horfði á okkur meðan henni
var ekið í gegnum herbergið.
Örvæntingin lýsti af andliti
heiúiar. Hjúkrunarkonan ók
henni inn í næsta herbergi,
gúmniíb-' rðarnir undir börun-
im runnu hljóðlaust yfir tré-
gólfið; konan þrástarði örvænt
ingarfullu augnaráði á okkur,
sem sátum og biðum. Það var
Iíkast því, sem hana grunaði,
að við yrðum síðustu meðbræð
ur hennar, sem Iuin sæi í lif-
anda Iífi.
Hjúkunarkonan ók henni i
gegn og lokaði á eftir sér. Við
sátum þögul og slegin í nokkr-
ar mínútur og lögðum ejrun
við. Ég held við höfum öll bú
izt við þvi. að konan ræki upp
vein. En ekkert gerðist og loks
sagði sniávaxna konaii við mig:
— Nú er tækifærið. Gríptu
hana þegar hún kemur út.
— Já, sagði ég.
Og ég sat viðbúinn, eins og
blaðasnánur, sem bíður færis að
grína framámann glóðvolgan,
þegar liann kemur út af fundi.
Þegar dvrnar onnuðust spratt
ég á fætur. Það kom á hjúkr-
unarkonuna og nú loksins
tókst mér að koma orðurn að.
— Ég kom til þess að láta
taka, röntgenmynd, sagði ég.
Ég revndi að vera viðfelldinn
í tali. tii’itssamur við hana, þýð
nr í máli. — Ég er með papp-
irana.
Hún tók napnír«na og leit á
þá án þess að segja neitt. —
— Mér hætti gott að geta lokið
þessu nf sem fyrst. s-igði ég.
— Handieggsbrot. sagði hún.
— Hvor hand'eggurinn er
það?
— Ö. sagði ég. hað er hand-
leggurinn . . . á bróður mín-
— Einmitt. sagði '<ún. Frá og
með Ix'irri stundu var ég mark
laus persóna. Hún talaði til
mín eins og ég væri kertastjaki
eða hæe'ða.skál. eða eittbvað,
sem hún liefði baædlelklð dag-
lega alla sina æ\i: fallegar,
bleiklitar varir '<ennar þynnt-
ust og strengdust < '< <lfgildingS
brosi. iun''iirðar'<'edu fvrirlitn
ingarbrosi að mér.
__ Þú <"■ •-*■<<• -á '<<ða, sagði
b<<n við hróðnr minn.
— Vlð ertim h<<nir að bíða
|'pi!l«n<M sagði ég.
Hún gekk út '<r herberginu.
Síðan sétom við «ftur og bið-
um, samtöl skintnst, á við bagn
ir og enn aðrar l'«gnir, begar
nýir siúklingar kotrm inn. Sí-
Framh. á bls. 12
27. júní 1971
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 7