Lesbók Morgunblaðsins - 06.02.1972, Blaðsíða 9

Framhald
af forsíðu
Tim Bice, höfundur textans.
Andrew I.toyd Webber,
höfundur tónlistarinnar.
Þessi fræga rokk-ópera
hefur aflað höfundunum
f jár og frægðar, en að vonurn
hafa ekki allir verið sammála
um þessa túlkun á píslar-
sögunni. Hér er sagt frá upp-
færslunni í Kaupmannahöfn
Ný túlkun á píslarsögunni
félagskennd hans. Honum of-
býður eyðslusemi Maríu Magda
lenu, sem smurði fœtur og höf-
uð Jesú með dýrum smyrslum,
sem hann vissi, að voru svo dýr
að mörgum fátækum og þurf-
andi hefði mátt hjálpa með and
virðinu. Og Jesús lætur sig
hafa það að mótmæla honum.
Alls staðar skýtur Júdas at-
hugasemdum sínum að. Þegar
aðrir sjá himininn í verkum
Jesú, horfir Júdas til jarðar.
Hvers vegna láta höfundarn
ir Júdas leika aðalhlutverkið i
þessum leik? Það er vegna
þess, að Júdas er sá eini í læri
sveinahópnum, sem í fljótu
bragði virðist vera á sömu
bylgjulengd og nútímabörn. Öll
rök vísindahyggju og skynsem
istrúar 20. aldar sóma sér bezt
í munni hans. Júdas tjáir bezt
hugarfar okkar eigin aldar í
garð Jesú.
Að hinu leytinu er skækjan
María Magdalena, sem dregst að
Jesú á einhvern dularfullan
hátt. Hann hefur kveikt að
nýju hinn útdauða kærleika í
brjósti hennar. María er mann-
eskjan, sem getur sýnt nátt-
úrlegan kærleika, án þess að
röksemdir og vísindi trufli
hana. Hún er einfaldleikinn
holdi klæddur. Eins og Júdas
lítur hún á Jesúm sem mann-
lega veru, en þessi maður hefur
dularfullt aðdráttarafl, sem
hún skilur. ekki. Hún er hálf-
hx-ædd við þetta afl, en henni
er það ljóst, að hann hefur
kveikt í brjósti hennar löngu
kulnaða ást.
3.
Þetta eru pólarnir í listavei'k
inu Jesús Kristur — súper-
stjarna, sem er núna sýnt I
Falkoner Centret í Kaupmanna
höfn. Þessi sýning hefur vak-
ið mikla athygli gagni’ýn-
enda Kaupmannahafnai'blað
anna vegna frábærleika síns.
Eitt er einfaldleiki sviðsetning
ai’innar (leiktjöld og skraut í
lágmarki), annað er ágæti
flutningsins, sem fyrir utan
raddgæði og góðan leik, ber öll
einkenni þeiri'ar leikgleði, sem
fylgir beztu áhugamannasýn-
ingum. Þessi gæði skrifast hér
öll á reikning danska leikstjór
ans Bent Mejding, sem er dug-
legasti leikhúsmaður Dana af
yngri kynslóðinni. En Roger
Sullivan á sína hlutdeild í
þeim heiðri líka. Þýðingu text-
ans gerði séra Johannes Mölle-
have, sem í Danmörku er líka
þekktur sem revíuhöfundur
og skáld. Júdas er leikinn af
frábæri’i innlifun af Dananum
Allan Mortensen. Krist leika
tveir menn til skiptis. Þegar ég
sá leikinn á nýársdag lék Sví-
inn Bruno Wintzell þetta hlut-
verk af mikilli tilfinningu og
list, en óhjákvæmilega fellur
hlutverk hans í skugga Júdas-
ar og Heródesar, sem frá höf-
undanna hendi eru ofsameiri í
túlkun. Og á sýningunni á ný-
ársdag söng Kirsten Johansen
hlutverk Maríu Magdalenu af
miklum yndisþokka, en hún
leysti þá af hólmi aðalsöngkon
una, sem heitir Ann Lisa.
4.
Þrátt fyrir alla ei’fiðleikana,
sem fylgja því að túlka Jesúm
í óperunni, þá fannst mér túlk-
un leikstjóra og leikara á Jesú
með afbrigðum góð. Sá Jesús,
sem við sáum á sviðinu, var al-
gjör andstæða eftirsóknar nú
tímans eftir völdum og metorð-
um. Hann vildi ekki falla inn í
það veraldarmynztur, sem Júd
as og æðstu prestarnir viður-
kenndu. Hann Var undirmáls
maður í veraldlegri valda-
streitu. Hann vildi gera öðrum
gott, en yfirvöldin vildu ekki
leyfa honum það. Sú stund var
áhrifamikil, þegar vesalingarn
ir skriðu yfir senuna í átt til
Jesú og kaffærðu hann bókstaf
lega með bænum sínum um
hjálp. Grasgarðssenan, þar sem
mannlegt sálai’strið hans rís
hæst, var svo vel gerð, að
menn gátu vart tára bundizt.
Píslarsenurnar voru svo meitl-
aðar og vel gerðar í einfald-
leika sínum, að þær jöfnuðust
að minum dómi fyllilega á við
einfaldleika frumgei'ðarinnar á
hljómplötunni. Og krossdauð-
inn! Hvernig var hann? Orð
Jesú í öllum þeirra einfaldleika
og hljómsveitin túlkaði kval-
irnar og sálarstriðið. Samt
hafði maður á tilfinningunni,
að atburðurinn væri æðri en
allt, sem í kringum stóð og
horfði á, ég sjálfur meðtalinn.
Og í'ödd Júdasar, sem spurði,
hvaða tilgangi þetta hefði þjón
að, livarf út í myrkrið fyrir ut-
an, meðan dauðastríðið stóð yf-
ir. Á þeim stað var skynsemin
burtræk. Og að lokum, sáum
við ekkert annað á sviðinu en
hinn krossfesta.
5.
Eftir sátum við enn — eftir
19 aldir — með spurninguna.
Hvor þeii’ra hafði rétt fyrir sér,
Júdas eða Jesús Kristur? Hinn
hagsýni veraldarmaður eða
hinn góðgerðasami undirmáls-
maður?
Var hinn krossfesti Guðs son
ur — eða hvað ?
Höfundarnir svara ekki þess-
ari spurningu, enda væri það
óðs manns seði. Þeir þekkja sín
takmörk. Annar þeirra, texta-
höfundurinn Tim Rice, er 27
ára, en hinn, tónskáldið Andr-
ew Lloyd Webber, er 23 ára,
og hvorugur þeii'ra er vist
neinn afburða guðfræðingur.
Því að þetta stórvirki sömdu
þeir fyrir meira en tveimur ár-
um. — En það, sem þeirn befur
tekizt framár öllum öðrum, er
tír forleiknum: Jesús vekur upp dauðan mann.
6. febrúar 1972 L.ESBÓK MORGUNBLAÐSINS 9