Lesbók Morgunblaðsins - 03.09.1972, Blaðsíða 10

Frú Mooney var slátraradótt
ir. Þetta var kona, sem var
íullkoonJega fær um að standa
á eigin fótum — köld og ákveð
in. Hún hafði gifzt verkstjór-
anum hans föður sins, og opn-
aði kjötbúð, skammt frá Lind-
argörðum. En jafnskjótt sem
tengdafaðirinn var allur, tók
hr. Mooney að slá sér út. Hann
drakk, stal úr kassanum og
steypti sér í skuldir, beint á
hausinn. Það var tilgangslaust
að reyna að koma honum í
stúku, því að hann var vís til
að rjúfa heitið innan fárra
daga. Svo flaugst hann á við
konuna sína, framan i viðskipta
vinunum og keypti skemmt ket,
og þamnig tókst honum að eyði-
leggja verzlunina. Eitt kvöld-
ið réðst hann að konunni simni
með höggjárni, svo að hún
neyddist til að leita gistingar
hjá nágrannafólkinu.
Eftir það lifðu þau sitt í
hvoru Iagi. Hún leitaði til
prestsins og fékk skilnað frá
honum með umráðarétti yfir
börnunum. Hún vildi hvorki
gefa honum aura fyrir fæði né
húsnæði, svo að hann neyddist
til að ráða sig sem hreppstjóra-
sendil. Hann var tötraleg
og álút fyliibytta, með fölt
andlit og hvítt yfirskegg og
hvitar augabrúnir yfir litiu
auguinum, sem voru vot og æða
ber, og allan daginn sat hann í
skrifstofu hreppstjórans og
beið þess að verða sendur i eitt
hvert snatt. Frú Mooney, sem
hafði tekið allt sem hún átti
eftir út úr verzluninni og
stafnað matsöluhús í Hard-
wickestræti, var stór og
fönguleg kona. Gestir hennar
voru mest lausaíóik, skemmti-
ferðamenn frá Liverpool eða
Mön, og einstaka sinnum „lis-ta-
fóJk“ úr söngleikahúsunum. En
fastagestirnir voru skrifstofú-
imenn úr borginni. Hún stjórn-
aði húsinu með lagni og ein-
beitni, vissi upp á hár, hve-
nær hún gat gefið gjaldtfrest,
hvenær hún átti að vera hörð
og hve-nær eftirgefanleg. Afllir
ungu leigjendurnir kölluðu
hana frúna.
Ungu mennirnir hennar frú
Mooney borguðu fimmtán shill-
inga á viku fyrir fæði og hús-
næði (en bjór með matnum
urðu þeir að kosta sjálfir). Þeir
voru svipaðir bæði að starfi og
smekk og voru því vingjarnleg
ir innbyrðis. Þeir ræddu sín í
milli iíMegustu og óliklegustu
veðhlaupahestama. Jack Moon-
ey, sonur frúarinnar, sem var
í skrifstofu hjá umboðssala í
FUeet Street, hafði orð á sér
fyrir að vera einn heljar karl.
Hann klæmdist eins og stríðs-
maður, og venjulega kom hann
heim undiir morgun. Þegar
hann hitti kunninigja sína,
hafði hann alltaf einhverja
góða sögu á reiðum höndum
og aliltaf var hann viss um, að
nú færi hann að detta í lukku-
pottinn — hvort sem nú um var
að ræða líklegan hest eða lík-
lega leikkonu. Og svo söng
hann líka gamanvisur. Á
sunnudagskvöldum voru otft
samkomur í setustofu frú
Mooney. Þá lét listafólkið úr
söngiei'kahúsunum stundum til
ieiðast, og Sheridan lék undir,
bæði valsa og polka og ein-
hverja vitleysu upp úr sér.
Einnig söng Polly Mooney,
dóttir frúarinnar, stundum.
Hún söng:
Ég er . . . óskikkanleg stélpa
Æ, iáttu ekki svona,
Þú veizt ég er það.
Polly var grannvaxin nitján
ára stúlka, hún var með mjúkt
ijóst hár eg lítinn munn með
þykkar varir. Augun í henni
voru grágræn, og hún hafði
þann ávana að horfa upp á við,
þegar hún taiaði við einhvern
og það gerði hana líkasta ein-
hverri öfugsnúinni madonnu.
Frú Mooney kom henni fyrst í
vélritunarstarf hjá kornkaup-
manni, en þegar tötralegur
hreppstjórasendill fór að koma
í skriístofuna, annan hvorn
dag og biðja um að lofa sér að
tala við dóttur sina, hafði hún
tekið dótturina aftur heim til
sín og sett hana í húsverkin.
Og þar eð Polly var mjög fjör-
ug var ætlunin að lofa henni
að umganigast ungu mennina.
Og auk þess vilja ungir menn
gjarna hafa unga stúlku ein-
hvers staðar nærri sér. Auðvit-
að daðraði Polly við ungu
mennina, en frú Mooney, sem
vissi sínu viti, vissi líka, að
ungu mennirnir gerðu þetta
Para sér til dægrastfyttinigar, en
hjá engum þeirra lá nein al-
vara að baki. Þannig fór þessu
fram um langa hríð og frú
Mooney var farið að detta í
hug að setja Polly aftur í vél-
ritunina, en þá tók hún eftir
því, að eitthvað var á seyði hjá
Polily og einum unga mannin-
um. Hún hafði auga með hjóna-
leysunum en sagði ekki neitft.
Polly vissi vei, að hún var
undir eftirliti, en þessi þráláta
þögn móður hennar varð samt
ekki misskilin. Með þeim mæðg
um hafði enginn opinskár trún
aður verið, en enda þótt fólk
þarna í húsinu væri farið að
tala um þetta, greip frú Moon-
ey samt ekki fnam í. Polly tók
að gerast dálítið skrítin í fram
komu og ungi maðurinn var
sýnilega órólegur. Loksins
þegar frú Mooney fannsrt tími
til kominn, lét hún málið til
sin taka. Hún gekk að siðferð-
isatriðunum eins og höggjárn
gengur að kefcbita — og nú var
hún orðin einbeitt og ákveðin.
Þetta var einn bjartan
sunnudagsimorgun snemma
sumars, þegar leit út fyrir hita,
én enn blés saimrt svöl gola.
Aillir gluggar í matfsöluhúsinu
voru opnir og gluggatjöldin
belgdust hægt út að götunni,
undan rúðunum, sem hafði ver-
ið skotið upp. Kl'ukknaturninn
á sánkti Georgs kirkj-
unni, sendi frá sér stöðugan
klukknahljóm og kirkjugestim
ir, ýmist einir sínis liðs eða í
hópum, gengu yfir litla hring-
torgið fyrir framan kirkjuna
og gáfu erindi sitt til kynna
með andaktarsvip eða sálma-
bókum í hanzka'klæddum
höndum. Morgunverði var lok
ið í matsöluhúsinu og matborð-
ið var þakið diskum, þar sem
■greina mátti rauðleitar eggja-
kies'sur og agnir af fleski og
pöru. Frú Mooney sat i strá-
stól og horfði á Maríu
þjónustupíu taka af borðinu.
Hún lét Maríu safna saman
fleskbitunum og brauðmolun-
um, tii þess að gerta notað þetta
í brauðbúðinginn til þriðju
dagsins. Þegar búið var
að safna leifunum og sykur-
inn og smjörið komið undir lás
og slá, tók hún að rifja upp
fyrir sér samtalið, sem hún
hatfði átt við Poliy kvöldið
áður. Málum var komið eins og
'hana hafði grunað — hún hafði
spurt Poly umbúðalaust og
Poliy hafði svarað hreinskiln-
isiega. Báðar höfðu þær auð-
vitað farið dálítið hjá sér. Húm
vegna þess, að hún hafði ekki
búizt við að fá fréttimar hrein
skilnisilega, eða virzt eiga
nokkra sök á því, hvemig
komið var, og Poily hafði farið
hjá sér vegna þess, að það
gerði hún alltaf ef talað var
um svona hluti, en svo vildi
hún heldur ekki láta halda, að
hún hetfði getið sér ti'l um til-
gang móður sinnar, í sakleysis-
legri ei'nfeidni sinni.
Frú Mooney leit ósjálfrátt á
'gylltu klukkuna á arinhillunni,
jafnskjótt sem hún varð þess
vör, að hætt var að hringja
kirkjuklukkunum. Klukkan
var sautján mínútur yf-ir
ellefu — hún hefði kappnógan
tíma til að gera upp sakimar
við hr. Doran, og ná samt í
messuna. Hún var sigurviss. í
fyrsta lagi hafði hún almenn-
ingsálitið með sér — hún var
hin móðgaða móðir. Hún hafði
hýst hann undir sínu þaki og
haldið hann vera heiðarlegan
mann og hann hafði beinlínis
misnotað sér gestrisni hennar.
Hann hafði fjóra eða fimm um
þritugt, svo að ekki gat hann
borið fyrir si'g ungæðishátt, og
heldur ekki gat hann afsafcað
sig með fávizku þar eð hann
hafði ferðazt talsvert. Hann
hafði beinlínis notað sér æsku
og reynslu'leysi Pollyar, það lá
í augum uppi. Nú var bara
spurningin: Hvernig gat hann
bætt fyrir brot sitt?
Þvi að bætur urðu fyrir að
koma, þegar svona stóð á. Fyr-
ir karlmanninn var þetta aMt
í lagi — hann gat farið frjáls
ferða sinna eins og ekkert væri.
Hann var búinn að hafa sína
skemmtun, en stúlkan varð að
taka afleiðingunum. Sumar
mæður hefðu nú verið til í að
kvitta fyrir slíkt sem þetta
gegn gjaldi — þess hafði hún
vitað dæmin. En þannig ætlaði
hún ekki að fara að. Einu bæt-
urnar fyrir heiður dóttur henn
ar, sem til mála gætu komið
voru: hjónaband.
Hún athugaði nú spilin sín
vandlega áður en hún sendi
Mariu upp í herbergi dr. Dor-
ans með skiilaboð um, að hún
vildi tala við hann. Hún þótt-
ist viss um sigurinn. Þetta var
heiðarlegur ungur maður, en
ekki gilannalegur og hávær
eins og hinir. Hefði hr. Sheri-
dan eða hr. Meade eða hr.
Bantam Lyons átt í hlut, hefði
hún átt erfiðara verk íyrir
höndum. Hún bjóst ekki við að
hann mundi vilja eiga neinar
1.0 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 3. sept. 1972
**4mmmmmmm^mmm^mmmmmmammmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmi^mmmmmmm^mmmmmmmm—mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmi^^^^m^mammmmmmmmmmmmtmammmmmmmmmmmmmmm^mmmmm^^^^mmmmmm