Lesbók Morgunblaðsins - 29.05.1976, Blaðsíða 16
Hvað er svona
hlœgilegt við
brennivínsdrykkju?
Þessa hina síðustu daga hefur verið hér á
landi prófessor frá sjúkrahúsi í Bandaríkjunum,
sem sérstaka athygli hefur vakið fyrir árangurs-
ríka meðferð á áfengissjúklingum. Hefur
prófessorinn hitt hér fjölmarga þá, sem að
þessum málum vinna hér, og kynnt þeim þær
aðferðir, sem beitt er á sjúkrahúsi hans. Vitað
er að allmargir íslendingar hafa á siðustu
mánuðum leitað lækningar við meini sínu á
þessari stofnun og svo virðist sem árangur hafi
náðst í sumum tilvikum.
Það er einnig íhugunarvert, að prófessor
þessi hefur fengið hinar ágætustu móttökur hér
og menn sýnt starfi hans og málflutningi mik-
inn áhuga. Það er i sjálfu sér jákvætt og sýnir
væntanlega vaxandi skilning okkar á þessu
erfiða máli. Ekki hvað sizt hlýtur þetta þó að
vekja athygli vegna þess hve þeir hafa átt erfitt
uppdráttar hérlendis, sem hafa iðulega reynt að
benda á það þunga böl, sem áfengissýki er,
þeim einstaklingum sem hún heltekur og svo
fjölskyldu viðkomandi. Margir þeirra sem barizt
hafa hetjulega í þessa átt hafa uppskorið háð
og spott almennings, í bezta falli að litið sé áþá
sem góðviljaða sérvitringa.
Það er vissulega mál til komið að íslendingar
hætti að líta á það sem hálfgildings brandara og
telji yfir því ákveðinn og fyrirgefanlegan sjarma
að menn verði áfengi að bráð svo að ekki
verður aftur snúið. Sú afsökun, að menn hafi
verið undir áhrifum áfengis við atburði og
verknaði, hefur af almenningi verið tekið oft og
iðulega sem góð og gild afsökun og manninum
litt legið á hálsi fyrir. Það er orðið tímabært að
menn skilji að áfengisböl er þungbærara en svo
að það sé neinum til upphefðar að hafa slíkt í
flimtingum.
Enda þótt sjálfsagt sé að viðurkenna að vin
getur verið bæði Ijúft og ánægjulegt. þegar
þess er neytt í hófi, er ekki síður ástæða til að
menn geri sér grein fyrir því að það er ekki á
allra færi að drekka vin svo að ekki verði úr þvi
ein skaðvaldsdrykkja fyrir lifstið. Okkur gengur
seint að skilja að „hóflega drukkið vin gleðji
mannsins hjarta," því að drykkjuvenjur okkar
miðast við það að sturta i sig sem mestu magni
brennivíns á sem allra skemmstum tíma og fá
fram sem hrikalegust áhrif hið allra fyrsta.
Afstaða til áfengismála er ósköp frumstæð og
fráleit, það er beinlínis feimnismál að sumu
leyti eins og kynferðismál voru i denn tið. Hver
sá sem leyfir sér að benda á hættu sem af
ofneyzlu áfengis stafar er samstundis
stimplaður ofstækismaður er vilji svipta menn
þeirri gleði að fá sér vinsopa við hátíðleg
tækifæri.
Ekki er um það að ræða af minni hálfu að mér
finnist eiga að banna innflutning á víni eða
setja á það einhverjar opinberar hömlur —
nema síður sé. Það er meira aðkallandi að halda
uppi miklu víðtækari fræðslu i skólum, strax á
barnaskólaaldri — um hvað áfengi er. og hvaða
afleiðingar það geti haft fyrir einstaklinginn og
samfélagið ef það er misnotað svo að úr verður
ólæknandi sjúkdómur.
Hvert sem litið er i þessu litla þjóðfélagi blasa
við afleiðingar þess að ekki var reynt að koma
fólki til hjálpar áður en um seinan var orðið.
Rofnar fjölskyldur i hundraðatali með tilheyr-
andi kvölum og angist eru skýr vitnisburður.
Niðurbrotnir einstaklingar sem þjóðfélagið tek-
ur ekki upp á arma sina fyrr en I þvilíkt óefni er
komið að sáralitlar likur eru á að bati fáist. Það
er ósköp fátt hlægilegt við þetta og ákaflega
yfirborðslegt að vilja ekki horfast í augu við þá
miklu neyð sem misnotkuninni er samfara.
Enda þótt góðtemplarareglan hér hafi áreið-
anlega ætlað sér mikinn hlut og fagran með
starfi sinu hefur þó einhvern veginn farið svo
að starf hennar hefur einangrast og litinn ávöxt
borið . En viðleitni AA-samtakanna hefur aftur
á móti orðið giftudrýgri en flest annað sem
reynt hefur verið hér, enda hefur nefndur
prófessor einmitt vikið að því að svo virðist sem
þau samtök bæði hér og erlendis hafi komizt
einna lengst i þvi að aðstoða áfengissjúklinga i
afturbata. Starf þessara samtaka er því sjálf-
sagt að lofa svo sem vert er samtímis því sem
fólk er hvatt til að reyna að lita þennan vanda
þeim raunsæju augum sem hann kallar á.
Jóhanna Kristjónsdóttir.
<éo Wílu- SlóiA LoK- U$)U í UPP- /JA+ni 'IflRVÍt '■'l m IvpB.- kAhn' 8 ÍKiP-ll §■ U/flM- TfiN ír veRic- FÆRIÐ
2
i & „ Zíjpfto Me jq1 |5KU<?Ö URltJn) n rf'- lEWQ (iLem
1—jtj VlPUK- KéUUDI v c?p
RfOO - GtlEili a<?r- ■<?TI£>
* \I£L 0 IF flft
DÆCKIH YlÆU 1
R'|F- U R. f?F' KUÆ M /N m- ime i
5Kbt>«W -V MYfJN : ► 1
íf 4ví>Tfl EfJ 01NC ■áP-
l?eie- U r^\ ey®<- MoflK 1 rj LEM- Oflflflfl.
m ÍAUSm’I c>ne.- £iníc- A 5T ZeiiK IK
a pa UVDM
/? UM I FUClL Ro Kueu-
ELD- jrm Heir- IÐ a*.
RÆ’kt- pí> ÍVÉL- uR TfiTp'- F P- “ M " 6Fr*\ L/títÐI feuM- eFNi
A°
f£ ÍK£L + STft UVI • !
Krossgáta
Lesbókar
Morgunblaðsins
Lausn
á síðustu krossgátu
L/ÍT A f HÉMW ert irÁMt si*"1 •r'.pL AR uo *** M‘T- fifl'JS-
> SÝR - p A K K A R FLFin AR r E / N A R
l FK Rl 5Sj A F L h áfívl- U4H 'A L l T L E Cl R
H emt M A K N 1+ E F fJ i) TtoV\0 rxTT m* F 1 L L A N
A L A eeu vlflffl E F A W Ý 5 A N L'if- FARI L Cu>' 4
! i FfVS- ■rJ*i F tk N 1 R SL'A*: K K (itjnií K <n>‘- ve«u L 7 K A
U L L $ / L l N K A K A N
|R R E 1 £ 1 R l N N t>3 p JóriPR 0 K U R STJ- pRM i R
KL- P.K l s. Þi/ee- Taé A íhsuíá KWtp- u N N Ktah- AR A S N A R Rií>- A©l R
iRHlt. 1 £ T \ N ■ SN- f MMifl A u S T U R i*uc. \ hÍTdíí toroBft 7 A
■ 4 ■fi. T> A N N A N rnnt.n ■| ú y>L- „LTtft gs rthn' a I
1 & E fi iL U R Wíí' '\ fííiS c V E F N 1
5«f: uö. E K. R. muipc <ÁR. u Aá L A R £> O F N A R
x A R 1 N A R A R A T lR 1 * A
1 ±L N N PuCaLM uvv- ÍL A R A F R 3