Lesbók Morgunblaðsins - 05.06.1976, Blaðsíða 14

Hlífum börnum okkar
viö fönýtu gaufi
í þrjö mönuöi
NÚ þegar skólum er lokið og börn og unglingar
á öllum aldri streyma út úr skólaportum,
kveður það vandamál dyra hjá ótal aðstandend-
um að útvega börnum þessum og unglingum
eitthvað að fást við í sumar. Bæjar- og sveitar-
félög hafa einnig tekið mál ákveðinna aldurs-
hópa að nokkru upp á arma sér með því að
koma á fót unglingavinnu og skólagörðum, og
skipulögð er starfsemi a.m.k. í Reykjavík og
nálægum sveitarfélögum á vegum æskulýðs-
ráðs. Þetta er sjálfsagt gott og gilt svo langt
sem það nær. En mikið skortir vissulega á að
athafnaþrá barna sé fullnægt með einhverju
hálfgildings fokki f skólagörðum eða unglinga-
vinnunni sem mér hefur sýnzt vera afskaplega
rólegt starf og þar er áreiðanlega ekki hætta á
að neinn ofreyni sig.
Þá eru ýmis samtök með sumarbúðir fyrir
börn á ýmsum aldri, reiðskólar spretta upp eins
og gorkúlur 'yfir sumarmánuðina og er þá að
líkindum flest talið, sem reynt hefur verið til að
fá börnum og unglingum eitthvað að dunda við
yfir þrjá heila sumarmánuði. í þessum búðum,
sem sumar hverjar eru á vegum þjóðkirkju eða
annarra trúarsafnaða er dvölin svo sem ekki
gefin: foreldrar mega reiða fram ærið fé til að fá
þar inni fyrir börnin um mislangan tima. Meðal-
verð nú er sjálfsagt ekki undir eitt þúsund
krónum á dag og skiptir þá ekki máli hvort
barnið er sex ára eða tólf ára. Það ætti að liggja
í augum uppi að sumarbúðadútl í tvær vikur ,
fyrir tólf ára barn, sem vel gæti unnið töluvert,
væri því gefið tækifæri, er engan veginn
fullnægjandi lausn sæmilega heilbrigðum börn-
um.
Sveitadvöl f þeirri mynd sem var fyrir ekki
lengri tíma en fimmtán eða tuttugu árum, er
nánast alveg úr sögunni: en víða hafa bændur
komið sér upp eins konar barnaheimilum þar
sem tuttugu til sjötfu börn eru höfð yfir sumar-
ið án þess að þau verði þó nokkru nær um
sveitastörf eða búskap; þeirra gætir sérskipað
lið sem hefur nóg að gera við að reyna að hafa
ofan af fyrir börnunum og er þetta ekki ódýrari
vist en í sumarbúðunum og f rauninni alger
„plat-sveit."
Það gerist æ fátíðara að börn fái dvalið í sveit
upp á þau býti að vera matvinningur og i þeirri
vissu að þau vinni þó að minnsta kosti fyrir sér.
Að fá lamb að hausti fyrir snatt og snúninga er
að verða að gömlu ævintýri.
Einhvern tíma fyrir nokkrum árum minnist
ég þess að rekin voru upp ramakvein yfir
unglingaþrælkun sem stunduð væri hér á landi,
með þvi að fólk væri að láta börnin vinna
hörðum höndum við nefnd störf og þaðan af
meir og mætti þá ef til vill bæta við blaðasölu
og barnapössun. En því er nú svo háttað að
meðan við höfum þá sérstöðu að hafa sumarfrí
barna og unglinga þrjá mánuði, eiga allir þessir
aðilar á hvaða aldri sem þeir eru, beinlínis
kröfu á þvi að fá eitthvað að gera — annað en
dútl sem skapað er til þess eins að drepa
tfmann. Þá skiptir ekki meginmáli hvort við-
komandi barn er átta ára eða átján ára, heldur
er sjálfsagt að virkja þann mikla kraft sem í
þessum stóra hópi þjóðfélagsþegna er og
hungrar eftir því að fá að starfa og uppskera
sfðan ánægju og arð fyrir erfiði sitt. Ef ekki er
kleift að finna annað fyrir þessa unglinga að
starfa en meira og minna fánýtt gauf er varla
um annað að ræða en stytta þetta langa sumar-
fri að minnsta kosti um helming. Sú mótbára er
svo auðvitað við slíku að margir nemendur á
eldri skólastigum sem eru svo sælir og heppnir
að fá vinnu geta aflað sér töluverðs fjár fyrir
næsta vetur og létt þannig undir með foreldr-
um sínum. Og víst eru þau börn enn til sem
eiga þess kost að vera í alvörusveit án gustukar
og göfugmennsku. Slíkt myndi bitna harkalega
á þó nokkrum hópi. En á hitt ber að líta að
þetta blessaða þjóðfélag hefur heldur ekki efni
á því að láta þúsundir þegna sinna ganga um í
aðgerðarleysi og borga meira að segja með
mörgum þeirra mánuðina út. Á allan hátt væri
hagstætt og geðfellt ef vísir menn legðu nú
höfuð sín f bleyti og fyndu úrræði sem duga i
þessu efni og verða börnum og unglingum til
nokkurs þroska og samfélaginu til ábata.
Jóhanna Kristjónsdóttir.
« i cuv ' 1 ‘>r‘ •í4í ' 1 1 1 £> í l r A L’iT |L
1 K '$£LTI iKiW' ‘ KA Fa! á> FU íf’d un
LT- onfí y f/K fi-E- 5
> M Vj - hfíuT l (L 'JIU' Ck£
K \I- ÆDIP PV *
' V h~f{í(£>
t'&r U (L SKólq. fjtlUa
Vuc,H- aÐuK WKKl FLfíU /H T 'JoT- A K
msi tÍN D- 1 N tx.
+ ^LÍiL f) ► MfiFU H f\ F H >
aM'n / LlZS ■ £ KK1 tíUL- /fJM
Kc m - i s r UPP- HÍ?o pufS
Fifl & jtJtJfl r° 4uf u u i' M lS, P£Y KAJ- ?r° A. A ^ hWRH H úí- L£[f- AR.
a*- -p & 0« f>- PlovL^- arU>«it SfeRK Uíl c*uÐ
K/j'f'r vmi
i>- (5. - - o rZÐ
TeWfJ S w- HALÐ iT'
fUUL EHO- i nJ (\.
•o [■£> K£YPI D/mwi- T! í> f? ( tffifaR
Tutifl vctn- fíST
b> J
■HLÍ.'m sv<5f'
Krossgáta
Lesbókar
Morgunblaðsins
Lausn
á síðustu krossgátu
WíLU u£>u 1 UPP tJÁMI M«(?K ■ !ka*»n' IIIS íflíT I/ÍÍHD
—* F L Æ. K 1 M 6. U R 5«KIT £ N
5; SK.lfÖ R Æ 5 l Ð UIOih ’A N A F N fl
vtT 0 S T X ‘A T A i> 1 C?P F
~ y étfí loHot s T U N A N S airr- 0 110 A N C A
■ T 5 r £ R T u R PtÆÉI N Æ T U R N A R
R\f U R T æ T \ R fít- UVi íifcin £ jt'1- 4 '1 R l»B«l A T 1
% L 1 Tj o 5 A R T A i> A R I N
R A ■Svp/f X 5 V N r A A ««s« 1 K *S ft. mh». 1 N
m 1 A R 1 N 4 1 jío'JL [/wPflA N Á N N A one- Í/NK A >T i«
R b S Kv-l FuíiL R 1 R K' o £ KVf> NA r N u K L A R
T 5 T wo Hfr- if) N A F N 1 K \ T A
«AkT flf % K U R S vLL uft A TK If> - R Ö N N J ,/tROI A A M
. U R e N N 1 N 1 N N y/ S J
i M k I R fVf.L A £ A A N N A S liS