Lesbók Morgunblaðsins - 11.07.1976, Blaðsíða 5

„Æ, ekki núna," sagði hún. ,,Ég
er eitthvað svo þreytt." Hann var
á hinn bóginn ekkert þreyttur,
enda ekki búinn að vera að ýta á
undan sér einhverjum fáránleg-
um vagni allan guðs langan dag-
inn og af því að hann var vanur að
vera fylginn sér á þessu sviði, lét
hann hana ekki slá sig út af
laginu. Hann tók að kjassa hana
og strauk henni blíðlega um vang-
ann.
„Abba labba, ekki nú í fýlu,“
sagði hann, „abba labba.“
„Æ, láttu mig í friði," sagði
hún, „ég ætia að leggja mig
smástund.1'
Þvi næst skreið hún undir
sæng, en hann settist í stól og
lagði fæturna ofan á blaðabunk-
ann, sem var nú orðinn eins konar
fótaskemill. Allt í einu var þetta
herbergi orðið eitthvað svo lítið
og kynjamyndirnar á veggfóðrinu
ekki lengur ævintýri úr Þúsund
og einni nótt. Þögnin lagði undir
sig herbergið og smaug þar út í
hvern krók og kima. Þetta var
óþolandi ástand.
Á meðan konan fékk sér blund
tók hann þá ákvörðun, að næsta
morgun skyldi hann fara á
ráðningarskrifstofuna og vita
hvort þeir hefðu ekki eitthvað
handa honum að gera.
„Þetta gengur ekki, elskan
mfn,“ sagði hann þegar hún loks-
ins rumskaði. „Ég er ekki
þreyttur eins og þú á kvöldin og
við eigum enga samleið lengur."
Sfðan sagði hann henni hvað
hann hygðist fyrir.
Næsta morgun þegar Aðal-
heiður var farin út í Magazin du
Nord að ýta á undan sér vagnin-
um, klæddi hann sig í snatri.
Hann fór í flauelsjakkann sinn til
þess að vera nú svolítið arkitekts-
legur og setti hvitan reiknistokk í
brjóstvasann. Svo leit hann í
spegil og reiknistokkurinn stóð
einn eða tvo sentimetra upp úr
vasanum og hann virti fyrir sér
alskeggið, vildi vita hvort það
færi honum ekki alltaf jafn vel.
Ráðningarskrifstofan var ekki
lengra undan en svo, að hann gat
gengið þangað. t anddyrinu voru
ýmis skilti. „Verkamenn." stóð á
einu þeirra. „Sérhæfðir verka-
menn,“ á öðru. Hvergi var getið
um arkitekta, en á einu stóð
„Ýmsar aðrar greinar, 2. hæð,“ og
þangað fór hann.
Það var svolítil bið, en siðan var
honum vfsað inn í eitt herbergið.
Þar sat miðaldra maður, andlitið
sléttrakað, en húðin dálítið eins
og vaxkennd þess háttar, sem ein-
kennir suma innisetumenn.
Undir augunum voru pokar og
allur minnti hann á kerti, sem er
að leka niður í stað þess að
brenna upp jafnt og þétt.
„Og hvað get ég gert fyrir
yður?“ sagði hann og benti Geir
að setjast í stól gegnt sér. Geir
sagði honum eins og var, að hann
væri arkitekt og sig vantaði
vinnu.
Hm, arkitekt. Já þeir eru
margir arkitektarnir nú til dags.
Það er svo sannarlega enginn
uppskerubrestur hvað þá
snertir." Þetta virtist allra elsku-
legasti náungi og hann leit hálf
vorkunnlátum augum á Geir,
sem fór að hugsa um hvort hann
hefði kannski átt að setja upp
þverslaufuna líka i stað þess að
vera með skyrtuna fráhneppta í
hálsann.
„Því miður get ég ekkert gert
fyrir yður,“ hélt maðurinn áfram,
„en ef þér viljið get ég f.vllt út
smá miða, sem þér farið með á
framfærsluskrifstofuna og eftir
vikutíma ættuð þér að geta fengið
atvinnuleysisbætur."
Éramfærsluskrifstofa. .. At-
vinnuleysisbætur! Þessi orð
hljómuðu grimmdarlega í eyrum
hans, rétt eins og maðurinn hefði
sagt. „Bezt að þér farið á sveit-
ina.“ Nei, það gæti hann ekki
hugsað sér. Érekar vildi hann slá
af kröfum sínum og hann var
raunar reiðubúinn að fara f hvað
sem vera skyldi til þess að komast
hjá þeirri smán.
„En er ekki um ýmsa aðra
vinnu að ræða?“ sagði hann.
„Ja, ég er hérna með lager-
starf,“ svaraði maðurinn og tók að
fletta f spjaldskrá á borðinu hjá
sér. „Og svo vantar mann f að þvo
járnbrautarvagna." Því næst varð
hann hugsi og hann leit aftur á
Geir og augun í þessu vaxkennda
andliti voru óvenju skýr. „En ég
er hins vegar hræddur um, að það
sé ekki til neins að senda yður í
slíkt. Þér gefizt upp strax eftir
fyrsta daginn, maður með yðar
menntun." Geir ætlaði að malda i
móinn, en maðurinn var þegar
farinn að fylla út gulan miða,
tilvfsun vegna atvinnuleysisbóta
Áður en hann vissi af sat hann
með þennan miða i hendinni og
maðurinn lét á sér skilja, að við-
talinu væri lokið.
Þetta var snubbóttur endir og
allan þennan dag ráfaði Geir um
borgina, en miðinn lá hreyfður i
vasanum. Það var föstudagur og
þegar hann kom heim var konan
þar fyrir og hún veifaði brúnu
umslagi framan f hann.
„Nóg af peningum," sagði hún
stolt. „í kvöld býð ég upp á bjór.“
„Ég fékk enga vinnu," sagði
Geir rétt eins og hann heyrði ekki
til hennar.
„Nú hvers vegna ekki?“
„Ég er of menntaður." Sfðan
sagði hann henni frá gula
miðanum.
„Hvað, þetta er bara til bráða-
birgða," sagði hún. „Þú þarft
ekkert að skammast þin. Það eru
svo margir, sem fá atvinnuleysis-
bætur hér f Danmörku."
Þau fengu sér engan bjór þetta
kvöld og helgin leið og ntikið var
þetta herbergi farið að þrúga
hann.
Á mánudeginum fór hann svo
með gula miðann á framfærslu-
skrifstofuna og sótti um atvinnu-
leysisbætur. Þar var honurn tekið
með hinni mestu vinsend og sagt,
að hann mætti sækja peninga
eftir fjóra daga.
Næstu vikurnar voru dagarnir
hverjir öðrum líkir. Konan
vaknaði eldsnemma á morgnana,
en hann sneri sér á hina hliðina
og á föstudögum komu þau bæði
heim með peninga. Þó skaut þetta
eitthvað skökku við. Þau voru
farin að fjarlægjast hvort annað .
áttu naumast neina samleið
lengur.
„Æ ekki núna,“ sagði konan æ
oftar og það jafnvel þótt hún ætti
frí daginn eftir.
Stundum þegar hann kom niður
í rnatsal fannst honunt fólkið þar
líta eitthvað svo einkennilega á
sig rétt eins og hann væri einhver
hreppakerling eða afbrotamaður.
Matmóðir þeirra var heldur ekki
eins alúðleg og áður, þó stóðu þau
alltaf í skilum. Kannski var þetta
einungis ímyndun. Kannski var
athafnaleysið farið að leggjast á
taugakerfið.
Að lokum þoldi hann þetta ekki
lengur. Einn morguninn rakaði
hann af sér skeggið, fór út i búð
og keypti sér gallabuxur og mi:>
lita skyrtu, en arkaði sfðan á
ráðningarskrifstofuna. í þetta
sinn fór hann í deildina, sem
ætluð var verkamönnum. Honum
var strax vísað þar inn í eitt her-
bergið. Hann reyndi að gera sig
eins sljóan til augnanna og mögu-
legt var, og þegar skrifstofu-
maðurinn talaði við hann, þóttist
hann tæpast skilja hann. Maður-
inn leit yfir gleraugun á Geir eins
og hann væri einhvers konar fá-
bjáni eða vitskertur, en meinlaus.
Svo fór hann að rýna í spjaldskrá.
„Jú ætli ég hafi ekki eitthvað
handa yður,“ sagði hann og tók
upp símtólið. Hann valdi númer
og þegar ansaði sagði hann: „Ég
er hérna með ágætan mann handa
ykkur... Jájá, hann passar á-
reiðanlega mjög vel f þetta starf.”
Hann hafði ekki augun af Geir,
sem sat þarna með hálfopinn
munninn eins og hálfvitum er svo
tamt. „Já, áreiðanlega," endurtók
maðurinn. Því næst lagði hann
tólið á og skrifaði eitthvað niður á
lítið spjald. „Þér kunnið á strætis-
vagnana i borginni er ekki svo?“
Geir kinkaði kolli. „Gott. Éarið
með þetta spjald í Det Kongelige
Porcelænsfabrik og fáið þeim,
sem sér um mannahaldið það.
Verið þér sælir."
Þegar hann kom í verksmiðjuna
var honum tekið þar af sérstakri
stimamýkt rétt eins og hann væri
erlendur sendifulltrúi eða sér-
fræðingur á einhverju sviði.
„Hvort hannn gæti byrjað
strax. . . Prýðilegt. Vió útvegum
vinnuföt og matur er seldur á
staðnum." Því næst var hann
nánast leiddur inni litinn sal. Þar
voru tveir menn í óða önn að
brjóta postulinsstyttur og litla
skrautdiska þess háttar. sem voru
í svo miklu uppáhaldi hjá móður
hans. „Þetta kemur gallað úr
frantleiðslunni," sagði maðurinn
til útskýringar. „Það eina sem þér
þurfið að gera er að brjóta postu-
línið.“
Loksins ... loksins var hann
kominn í vinnu og eftir fyrstu
vikuna kont hann heim með
launaumslag eins og konan. Hann
var þreyttur og stoltur líkt og
hefði hann byggt heilan skýja-
kljúf einn síns liðs.
Og aftur var herbergið orðið
rúmgott og matráðskonan varð
almennileg við hann á ný. Hann
var orðinn nýtur borgari og
hverju máli skiptir þá, hvort
verið er að brjóta niður eða
byggja upp? Aðalatriðið er að
þjóðfélagið viðurkenni mann.
Sigbjörn Obstfelder
KVEÐJA
Blómið mitt er veikt
það drúpir höfði.
Ó, gæti ég aðeins gizkað á hugsanir þínar, hyazintha!
Vildirðu minna vatn?
minni sól?
En orð mín eru svo fátæk.
Ilms þins mál er svo auðugt, svo viðkvæmt.
Þegar dufts þíns blóm fölna
og hvítu klukkurnar þinar deyja,
verður stofan mín svo tóm! svo kyrrlát!
Þvi klukkur þinar sungu!
Gullknappar þinir voru ástgjafir,
bros í brúnum sumaraugum.
Já þegar ilmurinn þinn deyr,
deyja söngvarnir og litirnir,
og stofan verður svo grá.
Guðmundur Arnfinnsson þýddi
Guömundur L. Friðfinnsson
EILÍFÐARBLÖM
Dagarnir styttast.
Hvenær eru jól?
Bráðum kemur hátið með bjarma frá sól.
Þá fá líka álfameyjar tunglskin i kjól.
Hljóðláta dísin
á drifhvítum skóm,
gengur eftir götunni við klukknahljóm.
birtist þá mönnunum eilífðarblóm.
Heiðrikja stjörnur,
sofið er rótt
Bjart er yfir sefafjöllum, blika hljótt,
stjörnur eins og barnsaugu á jólanótt.
GRÆNAR HENDUR
Ég ligg undir laufkrónum trjánna
yfir höfði mér grænar hendur engla sem blika
— leika við Ijósið og skýin
dagghreinir, vorglaðir, litlir lófar ástleitnir lófar
með handfylli af himinbláma
og skýjum sem bifast i blænum yfir trjánum og bænum