Lesbók Morgunblaðsins - 11.07.1976, Blaðsíða 12

Sölfrœöi i
íslenzkum
þjöösögum
Framhald af bls. 10
Ur endurminningum
Rose Kennedy
Þriðji og síðasti hluti
LEIZT EKKI
Á BLIKUNA
ÞEGAR JACKIE
VILDI GIFTAST
staðist kvuðskap þeirra. Þau
voru köllud kraftaskáld.
Nú fór svo um kraftaskáldin.
aó þeim hætti fremur til þess art
hefna sin mert skáldskapnum.
og þess veena ber meira á sii«-
um um þann kvertskap, er
ætlartur var örtrum til ófarnartar
enda me'ira braftrt þótt art hon-
uni. Þó er virturkennt, art ent>in
Kæfa hafi fyl«t þeim skáldum,
sem noturtu ííáf-u sína örtrum
til ills. Svo er safít um Hallftrím
Pétursson, art hann kværti eitt
sinn töfu daurta, en hefndist svo
fyrir þart, art hann missti skáld-
skaparpáfuna um hrírt, o}> fékk
hana ekki aftur fyr en hann fór
art yrkja Passíusálmana. Kn þá
varrt hann líka öllum fremri í
górtum fyrirtiienum, eins oj>
Matthías saprti:
Hallnrimur kvart í heljar
naurtum
heilapa plórt í frertnar
þjórtir.
Þorvaldur Röpnvaldsson á
Saurtanesi var talinn krafta-
skáld. en hann fór vel mert «áfu
sina. Hefir honum verirt ljóst
hver ábyrj»rt fylftdi skáldskapar-
eáfunni, því art hann kvart:
Þótt fjöllin j>æti ej< fært úr
start
f.vrir vísu oj> kværti,
mij> jiirnir ekki art jtera þart
nema purt minn leyfis bærti.
Hugarkraftur mannsins j>et-
ur komirt fram á marjían hátt.
Iluj>sanir eins manns j>eta
komirt fram í huj>a erta heila
annara, þótt lanjtt sé á ntilli.
Samkvæmt þjórttrúnni er huj>-
ur hvers manns nokkurs konar
útvarpsstört oj> sendinj>ar, sem
frá henni koma eru ýmist
nefndar huj>sanaflutninj>ur,
hují.skeyti erta hujjhort. Er vírta
um þetta talart.
I söjju Þorsteins uxafóts er
eitt dæmi um þetta, þar sem
sejíir frá ferrt þeirra Styrkárs á
Heirtaskój> til art berja á tröll-
um. Artur en tröllin urrtu þeirra
vör, sajírti unj; skessa virt förtur
sinn:
— Hvort syfjar þij> nú, fartir?
— Eijji er svo, kvart hann.
heldur lij>j;ja á mér huj>ir stórra
manna.
t*essi sapa á art hafa gerzt á
H). öld og er i Flateyarbók.
Kkki skal því haldirt fram hér
art sajtan sé sönn, en skáldin
þurfa á löj>málum lífsins art
halda til þess art j;era frásagnir
sínar ertlilegar, og hér hcfir
höfundur söj>unnar jæipið til
þess löj>máls, sem kallað var
hupbort erta artsókn. Þetta er
ekkert einsdæmi, því að í forn-
söjtunum skýtur þessu löjjmáli
upp mjöj> virta. Og ef vér seil-
umst svo lenj>ra aftur í tímann,
má minnast á art þeir synir
Þörs, Maj>ni (orka) oj> Mórti
(hujjur) lifrtu förtur sinn eftir
Raj>narök oj> komu þá fram á
nýrri jörrt! Huj>ur oj; lífmaj;n
eru ódaurtlej;.
Kkki vcit éj; hvenær sú skort
un kom upp oj; brciddist út, art
ef skyndilej;a setti art manni
hiksta, þá væri það árcirtan!ej;a
vej;na þess, art einhvers startar
væri verirt art tala um hann oj;
helzt art baktala hann. Kn þeirri
skortun til sannindamerkis var
söj;rt þessi saga: Þej;ar.Jón bi.sk-
up Arason bannfærrti Darta í
Snóksdal 1549, þá sátu þcir
saman vestur í Snóksdal Darti
oj; séra Arni Arnórsson í Hítar-
dal, frændi hans, oj; tölurtu sari-
an i bröðerni. Skyndilej;a setti
þá art Darta hiksta svo mixinn.
art honum lá virt köfnun. Þeftar
hann j;at skotirt upj) orrti m.ælti
hann: ,,Nú er ej; þar á < rrti, sem
ck er þó ei art borrti." Þá svararti
síra Arni: „Þér erurt nú á orrti
norrtur á Hólum oj; er Jón bisk-
up art bannsynj;ja vrtur." Síra
Arni var talinn m?rj>vis, enda
átti hann hér kol!j;átuna. Svo
sej;ir í Arbókum Espólfns. —
Otrúin á hikstann var virtlort-
andi fram á þessa öld, oj; ef til
vill er hún ekki aldaurta enn.
Hefi cr heyrt ötal marj;a sej>ja,
þej;ar þeir fenj;u hiksta: „Hver
skyldi nú vera art tala um mij;?"
En lenj;st mun hafa haldist
trúin á þart, art hujjskcyti færi á
undan mönnum, oj; eru hér
fyrst tvær sögur um þart:
— Séra Olafur Sij;urrtsson í
P’latey (d. 1860) fór einn
sunnudag til þess art messa art
Múla, aukakirkju frá Flatey. A
heimleirtinni j;errti á þá storm
mikinn, op sat kona hans heima
hnípin oj; kvírtafull. Allt í cinu
þóttist hún sjá mann sinn oj>
heyra tit hans og hljóp út t>l
þess art fagna honum, en sá þar
hvorki né heyrrti til prests. Virt
þetta varrt húsfreya harmsfull
mjög og hugrti art bátur sá hefrti
farist. er prestur var á. —
Nokkru seínna kom séra Olafur
heim or sagrti þá kona hans
honum frá því, er fyrir hana
hafrti borirt. „Eg hugsarti líka til
þín í álnum," svaraði prestur.
— Eiríkur Jónsson, vísipró-
fastur á Oarrti í Kaupmanna-
höfn (d. 1899) dvaldi eitt sum-
ar hjá Benedikt Eirikssyni að-
stoðarpresti í Kálfholti, vensla-
manni sinum (d. 1903). Einn
sunnudag reið prestur til
messugerðar art Háfi, en Eirík-
ur var heima, kona prests og
systir hennar. Þau liirtu séra
Benedikts allt kveldirt og fram
á nótt, og fór þau að lengja
mjög eftir honum. Allt í einu
Framhald á bls. 16
Mér fannst ábyrgðin og annrík-
ið í forsetaembættinu eiga vel virt
Jack allt frá byrjun. Hann óx stört-
ugt í starfinu. Honum fór fram í
hyggindum og honum jókst sjálfs-
traust. Einkum þótti mér þó gott,
art heilsa hans fór síbatnandi.
Auðvitart reyndi mikið á hann og
stundum var nærri honum geng-
irt. En hann var orrtinn svo þrosk-
artur raartur um þetta leyti, að
hann reyndist alltaf vandanum
vaxinn.
í júnímánurti 1961 fór Jack til
Vínarborgar art hitta Krústjof. Eg
var í för meö Jack. Það atvikaðist
svo, art virt frú Krústjof hittumst
art máli og ræddumst talsvert virt.
Mér féll þegar mjög vel virt hana.
Eg hafrti ímyndart mér, að hún
talarti e.t.v. þýzku, en það kom þá í
ljós, art hún talarti ensku. Hún var
sælleg og hraustleg kona, bros-
mild og alúðleg í framkomu. Það
kom á daginn, mér til mikillar
undrunar, art hún vis.si heilmikið
um mig. Hún hafði lesirt um mig
grein i bandarisku tímariti. Við
ræddum fyrst um börn. Þart er
sigilt og öruggt umræðuefni við
slíkar aðstæður, eins og ég hef
minnzt á fyrr. Við ræddum svo
um tengdadætur okkar.
Tengdadóttir frú Krústjof var
með henni í förinni. Við komumst
náttúrulega að þeirri niðurstöðu í
samræðunum að tengdadætur
okkar væru hinar mestu
öndvegiskonur! Mér var sönn
ánægja að því að kynnast frú
Krústjof. Ég hefi hitt margar
mikilhæfar og góðar konur um
ævina. Ég gæti hripað upp með
stuttum fyrirvara langan lista
yfir konur, sem mér hefur þótt
mikið til um. En það er
áreiðanlegt, að frú Krústjof yrði
einhvers staðar ofarlega á þeim
lista. Frú Krústjof var þess háttar
kona, sem maður hefði
áhyggjulaust treyst fyrir
börnunum sínum. Hún vakti strax
traust manns, og var eðlileg,
einlæg og tillitssöm. Manni varð
þegar hlýtt til hennar. Hana hefði
ég viljað eiga að nágranna.
1 desember 1961 fékk Joe slag.
Hann var strax fluttur í sjúkra-
hús og var lengi óttazt um líf
hans. Blóðtappi og taugaskemmd-
ir höfðu gengið svo nærri honum,
að hann var mállaus og nærri
alveg lamaður hægra megin.
Hugsunin virtist þó jafnskýr og
áður. Þegar kom fram á vor var
hann orðinn svo frískur til líkam-
ans, að læknar töldu hann reiðu-
búinn að byrja endurhæfingu.
Sögðu þeir, að sú endurhæfing
mundi ganga mjög seigt og fast,
en kváðu líka smávon til þess, að
Joe fengi aftur málið og kraftana
art einhverju leyti. Það varð því
úr, að við fórum til New York og
Joe lagðist inn í endurhæfingar-
stofnun þar. Henry Betts hét
læknirinn, sem sá sérstaklega um
Joe. Betts minnist margs frá þess-
um tima. Hér er stutt frásögn
hans af þvi, þegar Jack kom til
New York eitt sinn og heimsótti
Joe þá í sjúkrahúsinu: „Ég minn-
ist þess sérstaklega, að forsetinn
heimsótti föður sinn eitt sinn. Yf-
irlæknirinn hafði lagt til, að
Kennedy gamli sýndi syni sínum,
að hann var farinn að geta gengið
ONASSIS
ofurlítið. (Hann gat að vísu að-
eins gengið nokkur skref með því
móti að styðjast við tvö handrið,
en þetta var samt framför). Gamli
maðurinn vildi þetta ekki. Þeir
feðgar hittust nú og voru saman
nokkra stund. Svo ýtti forsetinn
föður sinum út i garð í hjólastóln-
um og hugðist kveðja hann þar.
Þá stöðvaði Kennedy gamli stól-
inn með vinstra fæti og lét i það
skina, að hann vildi risa á fætur.
Hann þáði enga hjálp og bandaði
reiðilega frá sér manni, sem hugð-
ist lyfta honum. Hann reis á fætur
með gífurlegum erfiðismunum og
rétti úr sér. Hann stóð teinréttur
fyrir framan forsetann, son sinn,
Fjölskyldufaðirinn Joe Kennedy var orrtinn mjög hrumur, en Jack,
sem þá var forseti, reyndi samt að hitta hann á hverjum degi.