Lesbók Morgunblaðsins - 09.06.1979, Blaðsíða 14

Lesbók Morgunblaðsins - 09.06.1979, Blaðsíða 14
Krossgáta Lesbókar Morgunblaðsins Lausn á síðustu krossgátu 1 ícee A^í>l ÍTT HflMT FÆ- ÞDI fm > i-» t ÍDC Itl kuA- unut IZU nrm [emT KIIÍL- «EI (T ru Jf Æ- L K r b K u E3 L. A PS \ Y .V Fs U T A f? TTCZT VoTH L. o A T R 3 TV iíi N A L A R T 'o A T / A y utrtp* V i? A F A X ss é A K N A R eft ,v WAÍS tkr lc Æ. A' H gíiLuR t A K A 7 A R jaÍ- E © A ÁVÓ'*T an A /c A R A M A U s T VFIlUi' PfllO 'a T / r A í/eí^ uR R / 5 I 4 K Lkr- IhJ VíIl RfLMi M A T ~A Ð 1 sr i cFin Fi/n r ratíui A 3 3 A D 7 5 PÚK AK CONO L 1 £> u R 5 L 7 3 U A R fisic- fíf. 'A L A R tS£l-T Ktlt> - a o ur- A Ð/ F A R i> A / 6 !»►•« vr K R 'A 5 aut> MKlfí Æ 1 L tU iu.rr- U f? 1 N N írerr TUCL A A L £ e R ffíici U \s R ííi' i AM- HLT, A A R KfUM- títrih X A r T A LAlK- f)l r A M L E F T l f? 3 J T 1 ' S ífTsr «»< ■* iwiíTO 'A R S 1 N ■A f? / T A ILL- úgtsi A H 11 A SKÓLR- pT "3 Tfl I L IN- p/R •m) m 1 Fod- Fúb- 1 R VorJr fWP lHá FÆR 1 HoR- " 4- L0KVC- 1 Hl\f- & I VAF | H£Y S A-» o - l r-J mm KAFní V£IKT rR 1 t-l M <X - Vlf) l£> FV/?(R offl L Mb'L' U »2. M6FND m w UR 5FFAR í K ~ ffiT M- ÞiMr- KouR ves/ZL- flR /nflrao- Sflpi-rÍAJ- DVfí /?ÆKr- R Ð LfiND SMSS KLA F I 1e/n- MytefJtJi!, lirflPlK S^lft £LX> - ítÆ£> ir^l h± ÍL' err- Uí. fi-Ð t r/'M [ HÁV/t DA ÓHLToB IrJiJ - YFL l KveN' UflFN am- f R.U M ~ £FW HLToMrf Ktffí SKTÓL B - /N d *T/£S>I < X áUÐ KoRF IfEVfcl T fíL- FÆRI tOftKHt KfVFM fuu \nr LfiU-S- 7 gúft TlL Unglingur ö breiðstrœti Framhald af bls. 12 fengin tungumálakunnátta lækkar í veröi eins og krónan okkar þegar óöagengisfelling geisar. Annars konar málvísindi: hagkvæmt götumál, jafnvel kynferöismál fara aö gagntaka mann- inn aö noröan. Undir áhrifum þeirra arkar hann á fund skókaupmannsins í götunni til aö fá sér létta skó til aö stjákla á um strætin og rannsaka mannlífið þar af eigin sjón og reynd. Skókaupmaöurinn spyr tíöinda aö noröan. Hann hefur verið í sj'óhernum í heimsstyrjöldinni, segist þá hafa nálg- ast ísland og þykist vera þó nokkuö kunnugur íslandsmiöum æ síöan. Einkasendiherra íslenskrar menning- ar leysir úr spurningum fyrrverandi sjóliöa eftir því sem tungumálskunnátt- an leyfir og tekur í þess staö aö spyrja hann leyndardómsfullra spurninga um menningu götunnar þeirra. Það er rólegt í skóbúöinni þessa stundina og kaupmaöur gefur sér góðan tíma til ræðuhalds. „Gistihúsiö, þar sem þú býrö, á sér undarlega sögu,“ segir hann. „Þegar ég var barn og faðir minn rak þessa skóbúö var það notaö til annars. Þá var þaö svo kallað „stefnumótahús" á fínu máli. Þangaö komu þá margir menn til aö hafa þar stefnumót viö léttlætiskonur. Þetta var hvorki meira né minna en stærsta hús þeirrar tegundar hér í landi. Eigandi þess rakaöi saman fé. Raunar mátti hann nú ekki reka þessa afþreyingarstofnun á eigin nafni. Konan hans var skráö eigandi fyrirtækisins. Sjálfur sveif hann yfir vötnunum eins og nokkurs konar drottningarmaöur. Gistihúsþjónninn var einkabílstjóri hans. Hann var besta grey og geröi allt sem honum var sagt aö gera. En svo fór hann aö drekka til aö róa samviskuna og lenti þá auövit- aö í ýmsu, skinnið aö tarna. Meöal annars ók hann drukkinn á fólk og varð aö minnsta kosti valdur aö einu dauöaslysi. Þaö var þaggað niöur, en hann varö aldrei síðan samur og jafn. Sannleikurinn er sá aö hann þoldi ekki andrúmsloftiö í þessu furðulega húsi né það sem hann sá þar og heyrði. Upphaflega var þetta nefnilega mesti sómadrengur." íslendingurinn kveðst hafa heyrt hans að góöu getiö. „Því trúi ég vel,“ ansar skókaupmaö- urinn, „og auk þess lék allt í höndunum á honum. Hann var sannkallaður þús- und þjala smiöur. En í fyrra var honum sagt upp starfinu og nú er hann orðinn húsvöröur í stórri íbúðarblokk." „Hvenær breyttist stefnumótahúsiö í venjulegt gistihús?" spyr íslendingur- inn sem nú er kominn alla leið ofan úr himinbláma hugsjónanna niöur í gráan veruleika strætisins. „Jú, sjáöu til. Eigandi þess dó eftir aö hafa grætt of fjár í stríöinu þegar borgin okkar var hersetin. Hann var þá orðinn svo auöugur aö hann átti húseignir út um allt, meira aö segja þrjú kvikmyndahús. Ekkjan hans erföi síöan allt þetta, því þau voru barnlaus, og hún bjó áfram á efstu hæö hússins. Hinum hæöunum var síöan breytt í venjulegt gistihús, en á neöstu hæöun- um eru verslanir eins og þú veist. Svo dó ekkjan fyrir skömmu, hún varö rúmlega níræö, og arfleiddi systurdótt- ur sína aö öllum eignum sínum, hef ég heyrt. Sú stúlka haföi hugsaö um hana síöustu árin. Hún er nú oröin um sjötugt og býr á efstu hæð gisti- hússins." Nú fyllist skóbúöin af viöskiptavinum og íslendingurinn hlýtur aö kveöja, enda orðinn stórum fróöari en áöur. Aö skilnaöi lofar skósalinn honum meiri mannlífsfræöslu þegar gott tóm gefst. Þau tíðindi hafa cjerst hér í breið- strætinu aö ungur Islendingur hefur skyndilega veriö hrifinn úr paradísar- vist og viö honum blasir Kröflusvæöi veruleikans. En litli maöurinn okkar lætur sér ekki bilt viö verða. Hann treöur kennslubók og oröabók niður á botn í feröatöskunni sinni, en raðar líkams- og sálfræðibókum úr kyn- fræöslubúöum í nýju bókatöskuna sína. Síöan kveöur hann þessar slóöir og heldur til höfuöborgar landsins til aö takast þar á viö raunhæfari viö- fangsefni en áöur. Ef til vill fréttum viö síöar af honum sem áhrifamanni í einhverri sendinefnd þjóðar sinnar, þar sem hann hefur lent af því aö hann hefur helgaö stjórnmálunum krafta sína. Þá þarf vonandi ekki aö kvíöa því aö honum veröi orðs vant ef hann þarf aö oregða sér frá í fundarhléi. Guö leikur sér ekki aö teningum Framhald af bls. 3. hafði flúið Hitlers-Þýzkaland á fyrstu árum nasistastjórnarinnar og fór stund- um bitrum oröum um Þjóðverja og þýzkan hugsunarhátt. Einstein var sterktrúaöur og hafði mjög sérlegt samband viö sinn Guð. Haft er eftir honum eitthvað á þessa leið: „Guö er útsmoginn, en ekki illgjarn", sem er skemmtilegur vottur þessa sérstaka sambands. Hann leit alltaf á náttúruna sem sköpunarverk og leitaöi dýpsta uppruna á guölegum grunni. Þessi afstaöa varö m.a. til þess aö hann tók alls ekki virkan þátt í þeirri þróun sem skammtakenning Plancks varð vísir aö. Þær greinar sem spruttu út af skammtakenningunni, hin svokall- aöa skammtaeölisfræöi byggöi mjög á þeirri túlkun, aö atburöir og eiginleikar atómheimsins væru byggðir á tilviljun- um. Einstein var af allt öörum heim- spekilegum toga spunninn og sagöi um skammtafræöi Bohrs og Heisenbergs: „Guö leikur sér ekki aö teningum“. Síöustu ár ævinnar vann Einstein viö The Institute for Advanced Study í Princeton, var heiöursfélagi stofnunar- innar. Herbergi hans er latiö standa óhreyft á stofnuninni, — enda erfitt að feta í fótspor hins mikla meistara. Meðal eölisfræöinga er Einstein ákaf- lega mikils metinn. Hinn hrífandi pers- ónuleiki Einsteins, fáguö greind hans og styrkur afreka hans gera nafn hans ódauölegt eins og Ijósiö sjálft. Framhald af bls. 11 kjarnar, meö allskyns verzlunum og þjónustu sem um leiö gegna félagslegu hlutverki í þá veru, aö þar er ævinleg mikiö aö snúast og margt um manninn og fólk á öllum aldri mælir sér þar mót til aö fá sér hressingu og spjalla saman. Þessir staöir hafa ennþá meira gildi í kaldari löndum og nægir hér aö minna á afburöa glæsilegan kjarna Hudson Bay Comþany í Winnipeg, þar sem vetur er aö jafnaði talsvert kaldari en hér gerist. Arkitektar og skipuleggjarar, sem klóra sér í höfðinu, aldeilis undrandi yfir mannlausum lóöum, götum og torgum, ættu aö gera sér grein fyrir því fyrr en síöar, aö viö fáum því miöur ekki þetta svokallaöa iöandi mannlíf fyrr en búiö er aö skapa því skilyröi. Þau skilyröi veröa ekki framkölluö hér á landi ööruvísi en annaöhvort meö yfirbyggöum götum eöa þá meö fjöl-

x

Lesbók Morgunblaðsins

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Lesbók Morgunblaðsins
https://timarit.is/publication/288

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.