Lesbók Morgunblaðsins - 22.09.1979, Blaðsíða 12

Heimilisfaðir og
fyrirvinna
Eftir Alfreö Böðvar ísaksson
I
Þaö eru nú meiri ósköpin hvaö sumariö
hefur liðiö hratt. Þessi spaklega hugsun
flaug um viskustykkiö mitt þegar ég var á
ferð heim til mín úr vinnunni einn
sólardaginn. Vinnuflokkar Reykjavíkur-
borgar lágu í láréttri stööu á mótum
Réttarholtsvegar og Miklubrautar. Þar
sameinaðist verkalýöurinn og verkstjór-
inn, einhver stúlkukind, varla komin af
menntaskólaaldri í sólardýrkuninni. Þaö
þótti mér fögur sjón, og þaö sannaðist
enn einusinni fyrir mér, aö á íslandi er
fjarska gott aö lifa í sátt og samlyndi viö
guö og menn. Nema kommúnistarnir eru
undantekning, auðvitað, af því þeim
finnst allt svo vont. Og er það nokkur
furöa, aö fólki finnst allt svo vont, veröi
vont sjálft. Þaö held ég ekki.
Já, svona hugsaði ég þennan fagra
sumardag, meðan sólin skein inn um
gluggann á bílnum mínum og vermdi
höfuö mitt og örvaöi þankaganginn. Það
var mjög gaman aö Jifa, nema hvaö ég
haföi saknað sjónvarpsins okkar allan
júlímánuö, og haföi varla veriö hálfur
maður á meöan. Nú var nýbyrjaður
ágúst, og ég naut endurhæfingarinnar í
ríkum mæli á hverju kvöldi. Ég hlakkaöi
til kvöldsins, því uppáhaldssjónvarps-
þátturinn minn átti aö vera á skjánum í
kvöld. Tilhlökkun mín var einlæg, næst-
um barnsleg og ósjálfrátt stóö ég mig aö
því aö syngja hástöfum, þar sem ég haföi
staönæmst á rauðu Ijósi. Ég gat ekki
varist því aö brosa. Jahérna, hvaö maöur
gat nú verið kjánalegur undir stýri. Og
hvaö skyldu hinir bílstjórarnir halda um
mann?. Svo datt mér dálítiö fyndiö í hug.
Hvernig ætli það yröi, ef allir bílstjórar á
landinu tækju nú upp á því aö syngja,
svona allt í einu, allir samtímis, sama
lagiö? Til dæmis Þrjú hjól undir bílnum.
Þaö yröi, svei mér, kostulegt á aö líta. Ég
gat ekki varist því aö brosa út í bæöi
munnvikin aö þessari glettilegu kímni
minni.
Já, ég var svo sannarlega í góöu skapi
þetta sólskinssíödegi.
Þegar ég kom inn úr dyrunum læddist
hins vegar lítiö dökkt rigningarský fyrir
sólskinsskapiö mitt. Allt var á rúi og stúi á
heimilinu, óhreint leirtau og skítugir
pottar lágu eins og hráviöi út um allt
eldhúsiö, matarleifar á eldhúsboröinu.
Ekki var fegurra að litast um í svefnher-
bergjunum. Þar voru öll rúm óundirbúin,
föt og einstaka skór af Eiríki litla og
Soffíu á gólfinu innan um leikföngin hans
Eiríks og snyrtidótiö hennar Soffíu. í
stofunni var ryk á öllum húsgögnum, en
hvergi sást kona meö afþurrkunarklút,
ryksugu, kúst eöa eitthvert annaö þeirra
tóla sem tilheyra hreingerningu.
Til öryggis fór ég aðra eftirlitsferö um
húsiö, en sama hryggðarmyndin blasti viö
mér. Hvergi í húsinu var kona aö vaska
upp, taka til, búa um rúm, ganga frá
fötum, skótauinu, leikföngunum, eldhúsið
var jafnkonulaust og þá ég leit þaö hiö
fyrra sinni.
Alveg dolfallinn lét ég fallast niöur í
hægindastól í stofunni. Ur áklæöinu gaus
upp mikill rykmökkur. Hvar var konan?
klóm
sól-
dýrk-
enda
Eiríkur litli, augasteinninn hans pabba
síns? Soffía, stóra, duglega stúlkan
gamla mannsins, eins og hún nefndi mig.
Auðvitað geröi hún þaö bara til gamans,
því ég veit þaö best sjálfur, að ég er
maöur á besta aldri og unglegur sam-
kvæmt því. Þaö gerist enda ekki ósjald-
an, aö ungar stúlkur blístra á eftir mér úti
á götu.
En þaö var sama hvaö ég hugsaði,
enginn birtist meö afþurrkunarklút, ryk-
sugu, kúst eöa uppþvottabursta. Hræöi-
legt, alveg hræöilegt. Og hvernig skyldi
þá kvöldiö fara.?
Mér varö hugsaö til sjónvarpsþáttarins
sem ég ætlaöi mér aö horfa á um kvöldiö,
og leit á sjónvarpið. Litaskermurinn var
þakinn ógeöslegu ryki. Hvernig átti ég nú
aö geta notið gæöanna í nýja litsjón-
varpinu? Þegar sæist varla á þaö fyrir
ryki, ógeöslegu ryki, sem konan haföi
trassaö að þurrka af? Mér bauö viö
þessu öllu saman, og langaöi mest til aö
heimsækja pabba og mömmu. Ég vissi
sem var, aö mamma þurrkaöi alltaf
reglulega af heima hjá pabba. Þar var,
sko, ekki trassaskap og slóöahætti fyrir
aö fara.
Ég hætti þó viö aö fara heim til pabba
og mömmu, því þeirra sjónvarpstæki var
ekki litasjónvarp. Og fyrst maöur haföi nú
einu sinni horft á litasjónvarp, þá fannst
manni þaö heldur lítils viröi aö sjá svo
bara grátt litrófið á fólkinu, sem maöur
fylgdist meö í hverri viku.
En hvaö gat ég þá gert?
Ég var trufiaöur í hugsunum minum viö
glaöleg hlátrasköll, sem bárust utan úr
garöi. Mér varö litiö upp. Gardínurnar
voru auövitaö dregnar fyrir, auövitaö
haförenginn haft hugsun á aö stofan væri
vistlegri fyrir mig, ef dregiö væri frá
gluggunum! Ég stóö á fætur og gekk
hægt og rólega, eins og ég haföi séö
spæjarana í sjónvarpskvikmundunum
gera, aö terasshuröinni. Síöan svipti ég
gardínunum frá huröinni með leiftur-
snöggri handahreyfingu.
Aha! hrópaði ég stundarhátt.
Mér féllust hins vegar hendur, þegar
mér varö litið á þá Sódómu og Gómorru
sem viö mér blasti úti á terassinum.
Þarna lágu konan og börnin, eins og
hvert annað bæjarvirinufólk í sólbaöi.
Ojbarasta, flaug gegnum huga minn, og
ég fékk á tilfinninguna, aö ég væri ofur
venjulegur kjósandi að horfa á gegnum-
spillta þingmenn inni í svölum Alþingis,
eins og Vilmundur sagöi áöur en hann fór
þangaö sjálfur.
Loksins, loksins tóku konan og börnin
eftir mér, þar sem ég stóð beinn í baki
meö hvasst augaráö og horföi áminnandi
á þau. Ætlan mín var, aö þau myndu
skilja hvaö ég væri aö fara, létu sér það
aö kenningu veröa og hypjuöu sig inn til
aö taka til og ryksuga.
En, nei. Hvaö geta sálir oröiö forhertar,
mér er spurn?
Konan leit upp til mín (hún var í bikini)
og brosti.
Hæ, komdu í sólbaö.
Pabbi, komdu í sólbaö, hrópuöu Soffía
og Eiríkur.
Svona var það þá. Fjölskylda mín stóð
sameinuö gegn mér, ef því var aö skipta.
Hugur minn formykvaöist, og ég hugsaði
Ijótt.
Er eitthvaö aö? spuröi konan.
Já, þaö er, sko, sitthvað aö, kona góö,
sagöi ég ískaldri röddu. Þaö er ekki búiö
aö taka til. Þaö er eftir aö vaska upp.
Fötin af ykkur liggja eins og hráviöi út um
allt hús.
OG ÞAÐ ER RYK Á SJÓNVARPS-
SKERMINUM.
Þaö sló þögn á konuna og börnin.
Gott, gott, hugsaði'eg, þau skammast sín
greinilega. Þaö þurfti þá ekki nema grípa
aðeins til ábyrgra oröa, þá sáu þau aö
sér, og áttuöu sig á því, aö þau heföu gert
rangt. Þetta er nú besta kona inn viö
beinið. Og börnin hreint ágæt.
Hvaöa voöa æsingur er þetta, maöur.
Eins og þaö skipti máli, þegar Sólin er
annars vegar. Slappaðu af maður, sagöi
konan mín.
Hún er forhertari sál en ég hef gert mér
grein fyrir.
Börnin tóku undir þaö sem móöir
þeirra sagöi.
Ég hafði ekki gert mér grein fyrir heldur,
hversu móöir þeirra hafði gerspillt þeim.
Ó, mig auman. Hvaö get éget ég gert.
Ég geröi eina úrslitatilraun, svalur, örugg-
ur og yfirvegaður.
Jáen, jáen, jáen, stamaði ég, rödd mín
skalf og hendur mínar titruðu. Hvernig,
hvernig getum viö horft á uppáhaldsþátt-
inn minn í sjónvarpinu, ef er, viöbjóöslegt
ryk á skerminum sem spillir gæðunum.
Ég varö aö hætta, rödd mín var aö því
komin aö bresta af sárum, einlægum
harmi.
Þaö veröur sko, ekki horft á sjónvarp í
kvöld, sagöi konan mín ákveöiö. Ég ætla
aö smyrja brauðsneiðar og setja kaffi og
te á hitabrúsa, og svo förum viö öll í
bíltúr. Viö getum farið Reykjaneshringinn
og endaö á Þingvöllum. Þaö er of gott
veöur til aö horfa á sjónvarp, bætti hún
viö, og ég heyröi ekki betur en aö þaö
hnussaði í henni um leiö og hún lokaði
augunum, velti sér á magann og bjó sig
undir aö láta sólina sleikja á sér bakiö.
Börnin lögöust líka niöur, og umhverfiö
andaði ró, kyrrö og friði; einstaka fugl
kvakaöi af trjágreinum í garöinum mín-
um.
Ég stóö andartak dolfallinn yfir þessari
gasalegu frekju og takmarkalausa rudda-
skap, sem ég haföi mætt af ónærgætinni
konu minni.
Ég tók ákvöröun. Hugur minn Ijómaöi.
Nú skyldi ég ekki gefa mig. Ég snerist á
hæli, gekk meö glæsibrag inn í stofu, og
tókst þar loksins aö rétta úr mér eftir
áfalliö sem ég haföi oröiö fyrir úti í
garöinum mínum. Síöan settist ég niöur í
hægindastólinn fyrir framan sjónvarpið,
einbeittur á svip, kveikti á sjónvarpinu
mínu meö fjarstýringunni, og settist niöur
til aö horfa á stillimyndina gegnum
rykugan skerminn.
Meö kveöju til þrúgaöra heimilisfeðra,
Alfreö Böövar.