Lesbók Morgunblaðsins - 10.01.1981, Blaðsíða 10

Jacqueline Pic-
aiio, fjórda og s(6-
asta eiginkona
málarana.
Tekjur af veitingu leyfa til endur-
prentana geta oröi gífurlegar, og
Claude hefur beint athygli sinni sér-
staklega aö þessum rétti sem sem
erfingjar Picassos hafa erft. Þessi
réttur er hiuti af höfundarrétti, og hann
er hægt aö selja og fá öörum í hendur.
En ennþá hefur ekki veriö úr því
skoriö, hvort samkvæmt frönskum
lögum sé hægt aö ráöskast meö þann
rétt af hverjum erfingja fyrir sig. Hinn
siöferöilegi réttur, „droit moral“, er
önnur hliö höfundarréttar og aö
nokkru annars eölis frá lagalegu sjón-
armiöi. Þar er um aö ræöa hinn
siöferöilega rétt listamannsins til aö
hafa eftirlit meö endurprentunum eöa
afsteypum verka sinna og notkun
þeirra yfirleitt, til aö koma í veg fyrir
afmyndum eöa afskræmingu þeirra,
jafnvei eftir aö þau hafa veriö seld.
Þennan rétt erfa afkomendur lista-
mannsins. Erfingjar Picassos hafa
samþykkt aö koma fram sem einn aöili
til aö gæta þessa réttar, meðan
endanleg búskipti hafa ekki farið fram.
í nokkur ár hefur Claude veriö
forseti SPADEM, sem er alþjóöleg
stofnun, sem sett var á fót til aö
annast innheimtu á höfundarlaunum
vegna endurprentana og afsteypa
listaverka og vera á veröi gagnvart
ósæmilegri notkun þeirra.
Francoise Gilot fór frá Picasso,
þegar Claude var 6 ára og Paloma 4
ára, en börnin voru hjá fööur sínum í
skólaleyfum næstu tíu árin. Svo gerð-
ist þaö, aö Francoise gaf út bókina,
sem svo mjög varö fræg, um sambúö
sína og Picassos, og eftir þaö voru
börnin útskúfuö frá samneyti viö hann.
Paloma, alsystir hans, segir, aö þaö
hafi veriö mikils viröi fyrir Claude aö
veröa löglega viöurkenndur. Þörf
Claudes á aö tengjast fööur sínum
kemur fram í ýmsum myndum eins og
þeirri til dæmis, aö hann á abyssinsk-
an kött eins og Picasso.
Picasso var ekki míkill heimilismaö-
ur. Einn af lögfræöingum hans segir:
„Hann gat leikiö við börnin í nokkrar
mínútur og síöan gleymt þeim alveg.
Aðeins eitt átti hug hans og hjarta og
þaö var list hans sjálfs — ekki konur
hans eöa bömin. Hver kona hélt, aö
hún væri hin eina og einasta Madame
Picasso, en hann lifði ekki fyrir neitt
„Viö voram aldroi ains og fjðlskylda,** sogir
Paloma Picasso. Myndin ar tokin á brúökaups-
dagi hannar og f ainn hlut fákk hún m.a.
„Stúiku aö aippa“, bronsmynd, aam séat hár
aö ofan. Til haagri: Clauda sonur málarana bar
apmnakt aattarmót. Hann fékk m.a. I sinn hlut
„Höfuð msö strfösmálningu“ frá 1907 og
annað smálagt aö varömaati 18 milljónír
atarlingspunda.
Langataarsti hluti þairra vorka, sam lágu
aftir Picasao og voru t aigu hana, rann f
formi arfÖMkatta til rfkisina og dugöi til
aö stofnsatja hailt aafn. Þar á maöal ar
myndin a tama: Mandolin og klarinat frá
árinu 1914.
nema sjálfan sig. Þaö er rétt, aö hann
málaöi aöeins þá konu, sem hann var
samvistum viö á hverjum tíma, en þaö
var bara af því aö hún var fyrir hendi,
en ekki af því aö hún væri miödepillinn
í veröld hans.“
Claude talar ekki um fööur sinn,
heldur aöeins um verk hans. Hin
börnin gera þaö aftur á móti. Paloma
segir: „Þetta var ekki erfitt fyrir mig.
Faöir hefur alltaf mætur á lítilli dóttur,
og svo var ég líka síöasta barniö. Þetta
var miklu erfiöara fyrir Claude. Þaö var
einhver afbrýöisemi milli fööur og
sonar. Faðir minn var erfiöur í um-
gengni. Hann var eins og barn alla sína
ævi. Frá honum var ekki hægt aö
vænta hins sama og frá venjulegum
fööur, svo aö ég hætti aö ætlast til
þess. Ég myndi hafa viljaö spyrja hann
svo margs, en á hinn bóginn losnaöi
ég viö margs konar óþægindi meö því
aö hitta hann ekki, þegar ég var aö
veröa fulloröin. Fólk heldur, aö þaö
sem skeöi hljóti aö hafa lagzt hræðilea
þungt á mig, en móöir mín (Francoise
Gilot) haföi mjög sterk bein, og þetta
gekk ágætlega." Paloma viröist í ríkari
mæli en aörir erfingjar hafa sætt sig
viö vandamál þess og kosti aö vera
Picasso.
Gamall fjölskylduvinur, Loise Leirs,
safnvöröur, segir: „Paloma geröi alltaf
þaö, sem hana langaöi til. Hún var ólík
Claude aö því leyti, aö hún erföi hörku
og nokkurs konar ónæmi frá móöur
Bernard sonarsonur Picassos fékk m.a. í
sinn hlut portret af Mateu Fernandez de
Soto frá 1901.
Marina sonardóttir Picassos fékk f sinn
hlut málaða keramikuglu, sem gildir eitt-
hvað meira en venjuleg glerkýr.