Lesbók Morgunblaðsins - 03.03.1990, Page 11

B I L A R
Hönnun
Jaguar og Mercedes
Benz verða ekki
gamaldags
Þegar eitthvað nýtt kemur
fram í bílaiðnaðinum,
sem þá stundina telst
vera stefnumarkandi, er
ævinlega mjög erfitt að
dæma um, hvort hönnun-
in stenzt tímans tönn.
Nýr bíll getur náð mikilli
athygli og aðdáun, verið mjög „sætur“ eða
„töff“ til að byija með, en þegar frá líður
fellur hann ef til vill og er orðinn ákaflega
gamaldags eftir nokkur ár. Um þetta mætti
nefna mörg dæmi.
Amerískir bílar tóku verulegum breyting-
m árlega fyrir nokkrum árum. Þá var
beinlínis gert í því, að allt sem var árs-
gamalt yrði gamaldags. Þeir voru hliðstæða
við framleiðsluna frá tízkuhúsunum í París.
Á móti þessu kom hin æðsta íhaldssemi, sem
birtist í brezkum yfirstéttarbílum eins og
Rolls Royce og Bentley, þar sem boðorðin
voru að breyta sem minnstu.
Annars má segja, að það hafi verið Þjóð-
verjar, sem fýrstir manna tóku upp þá stefnu
að halda ytra útliti óbreyttu í áratug eða
lengur, en Svíar hafa lengi aðhyllstþá stefnu
einnig og reynt að fá á Saab og Volvo sem
þeir nefna „tidlös elegans." Líklega hefur
það tekizt einna bezt á Volvo Amazon, sem
mörgum þykir fallegur bíll enn þann dag í
dag. Metið á að sjálfsögðu Volkswagen með
hina forðum vinsælu og sígildu bjöllu, en
aðrir þýzkir framleiðendur hafa dyggilega
Mercedes-Benz, S-gerðin. Þegar menn eru beðnir um að nefna fagurlega teikn-
aða bíla er Benzinn sjaldan meðal þeirra, sem fyrst eru nefndir, en eitthvað er
í útliti hans, sem stenzt þótt tíminn líði.
fetað leið skynseminnar og gert tæknilegar
endurbætur, þegar það var hægt, en haldið
ytra útliti óbreyttu árum saman. Nú er til
dæmis að koma Audi 100 með nýju útliti
eftir áratug. Þegar Audi 100 var hleypt af
stokkunum 1980, þótti hann afar nýtízku-
legur og var þá með meira straumlínulagi
en flestir aðrir. Þetta er góð teikning og
einföld; samt er hún ögn tekin að eldast,
enda þótti tímabært að breyta til. BMW
hefur haft sama hátt á; þar er miðað við
að sama útliti verði haldið í áratug. Sama
er uppi á teningnum hjá Mercedes Benz.
Nú hefur stóri Benzinn, S-gerðin, verið í
umferð í áratug og síðar á þessu ári mun
koma ný, sem leysir hana af hólmi. En þá
gerist það, sem enginn bjóst við, að salan
á gömlu gerðinni fór upp á við, svo í fyrst
sinn síðan 1986 fór hún framúr Sjöunni frá
BMW, eftir því sem Der Spiegel upplýsir.
Jaguar XJ6 - óbreyttur síðan 1969 og
að margra dómi alltaf jafh fallegur.
Það virðist augljóst, að eitthvað í hönnun
þessa Mercedes Benz frá 1980 sé svo vel
gert og klassískt, að það úreldist ekki og
er síður en svo gamaldags.'
Annað dæmi er ekki síður sláandi: Jagú-
ar XJ6-12, sem Ford í Ameríku er nú búinn
að festa kaup á. Sá bíll er með einhveija
fegurstu straumlínu sem fundið verður
dæmi um. Hann kom fyrst á markað 1969
og var framleiddur óbreyttur í heil 20 ár.
í fyrra var ákveðið að koma með nýtt útlit,
en eftir miklar vangaveltur ákváðu menn
hjá Jagúar að óþarft væri að farga svo vel
gerðu útliti, eða breyta breytinganna vegna.
Niðurstaðan varð sú, að framlugtunum var
breytt, svo þær eru nú kantaðar, en Jaguar
fæst þó áfram með kringlóttum lugtum, og
þarmeð alveg óbreyttu útliti. Vinsældir
Jagúarsins hafa farið vaxandi hin síðustu
ár og engum kemur til hugar, að útlitið sé
gamaldags nema síður sé.
Af þessu má draga þá ályktun, að hönn-
unin á Jaguar XJ og Mercedes-Benz S-
gerð, sé sú sem hefur bezt staðizt dóm
reynslunnar og ætti að vera hinn endanlegi
mælikvarði á það, hvort bíll sé vel teiknaður.
G.
Nýir Evrópubílar
Næstkomandi haust
verða sýndir og opin-
beraðir þrír Evrópu-
bílar, raunar allir þýzk-
ir, sem vitað er að hafa
verið á prófunarstigi
síðastliðið ár og verið
myndaðir víðsvegar, en
ævinlega í dularklæðum. Þeir munu allir
leysa af hólmi gerðir, sem verið hafa á
markaðnum síðastliðin 10 ár og ekki tekið
breytingum í útliti.
Með einna mestri eftirvæntingu hefur
verið beðið eftir nýja Benzinum, þ.e. S-
gerðinni, en svo er stærsta gerðin auð-
kennd. Nýja S-gerðin verður sýnd á bílasýn-
ingunni í París í október, en nákvæmar
útlitsteikningar af bílnum hafa nú birzt í
þýzka tímaritinu Auto Motor und Sport. Þar
sést að samkvæmt tízku og tíðaranda hafa
allar línur verið mýktar, en Benz er greini-
lega ekki með neina aukvisa í hönnardeild-
inni og líkt og áður, sýnist allt ríma harla
vel. Athygli vekur, að á sportgerðinni, 600
SEC-Coupé og á flaggskipinu, 12 strokka
gerðinni, er horfið frá hinni hefðbundnu
vatnskassahlíf, sem segja má að hafi verið
„andlitið" á Mecedes-Benz, en þess í stað
er Benz-merkið, þríhyrnda stjarnan með
hring utanum, útfærð á gerðarlegan hátt
framan á loftristina. Á sex og átta strokka
gerðunum verður hinsvegar hefðbundið
Mercedes-Benz andlit; aðeins er mýkri lína
í framlugtunum en áður. Síðustu árin hefur
Benz ekki átt neinn mótleik gegn 12 strokka
gerðinni frá BMW, en nú á heldur betur
að bæta úr því. Þótt kynningin verði í októ-
ber, hefst sala á nýja Benzinum ekki fyrr
en á næsta ári.
Þristurinn frá BMW þótti vera orðinn
svolítið aldurhniginn í útliti og miklu kant-
aðri en flestir bílar eru nú orðnir. Það hefur
að vísu í för með sér aukið innra rými, sem
að einhveiju leyti er fórnað, þegar
straumlínan kemur til skjalanna. Það þótti
nokkurnvegin vitað mál, g,ð nýi Þristurinn
yrði í útliti líkur Fimmmunni, sem hefur átt
geysilegum vinsældum að fagna eftir breyt-
inguna. Það er hann líka og flestir munu
telja, að mikil útlitsbreyting hafi orðið til
bóta. BMW hefur haldið fast við kringlóttar
framluktir og gerir enn þótt nú séu þær
Nýi Þristurinn frá BMW
tekur auðsjáanlega mið af
Fimmunni, sem þykir hafa
tekizt vel.
Audi 100 verður
með samskonar
andlit og V-8
gerðin, sem er
og verður flagg-
skip Audi.
Nýja S-línan frá Mercedes-Benz. Það er sportgerðin 600 SEC-
Coupé, sem sést á þessari teikningu.
hafðar á bak við kantað hlífðargler. Nú er
orðin venja hjá flestum framleiðendum, sem
breyta útlitinu sjaldan, að fyrst kemur
grundvallargerð, en síðan má gera ráð fyrir
öðruvísi útfærslum, t.d. með aldrifi og blæju.
Þristurinn verður kynntur í október, en
sala hefst ekki fyrr en á næsta ári.
í nóvember eða desember á þessu ári er
áætlað að nýr Audi 100 komi á markað.
Hann vakti verulega athygli fyrir 10 árum
og var kjörinn Bíll ársins. Á síðastliðnu ári
var búið til flaggskip með 8 strokka vél og
nýju „andliti“, sem þykir sambærilegur lúx-
usbíll og BMW 730 og tilsvarandi gerð frá
Benz. Nú þegar ný grundvallargerð kemur
á markað, hefur verið tekið mið af framend-
anum á V-8 gerðinni, þar sem hingirnir fjór-
ir eru samsvörun við stjörnuna hjá Benz.
Ekki er hægt að segja, að straumlínan hafi
verið aukin til muna frá gömlu gerðinni;
framstuðarinn er kannski bogadregnari, en
að aftan er bíllinn mun kantaðri og í stórum
dráttum teiknaður út frá sömu meginreglu
og Audi 80, að skottið er stutt. Og líkt og
áður er breiður gúmmílisti á hliðunum.
Bíllinn verður líklega kynntur á bílasýning-
unni í París í október og er ekki talið líklegt
að hann vekji jafn mikla athygli og þegar
eldri gerðin var kynnt fyrir 10 árum.
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 3. MARZ 1990 1 1