Lesbók Morgunblaðsins - 25.08.1990, Blaðsíða 14
Gönguleiðir um Alpana eru vel merktir. Hér stendur Alex fjalla- Dómkirkju- og markaðstorgið, þar sem gönguskórnir glymja á gangstéttum á daginn og þar sem
garpur með hund Moislhjónanna við „stimpilkassa" göngufólksins dansað er á kvöldin.
á trénu.
skylduhótel. Sporthotel Moisl er
eins og stórt heimili. Gamlir fjöl-
skyldumunir skreyta ganga og
setkróka. „Afi byijaði með hótel-
ið. Pabbi tók við. Ég fæddist og
ólst upp innan um gestina," segir
Moisl hóteleigandi. „Dóttir okkar
rekur hótel í Týról. Synirnir tveir
eru báðir að læra hótelrekstur og
taka við af mér. Okkar gestir eru
ekki bara númer, eins og á risa-
hótelum. Við erum alltaf hér til
að taka á móti og tala við gesti
okkar. Þetta er líka okkar heim-
ili.“ Það eru orð að sönnu. Þau
hjónin eru með velferð gestana í
huga frá morgni til kvölds. Og
nokkrir eru gamlir vinir þeirra
kannski að koma 30. árið í röð.
Dagblað hótelsins „FerienPost“
liggur alltaf á morgunverðarborði
og greinir frá veðurspá, afþrey-
ingu í nágrenni og dagskrá byggð
á óskum gesta. Daglega fer Alex
fjallagarpur í skipulagðar fjall-
göngur eða hjólreiðaferðir á fjalla-
hjólum. Vikuleg kertaljósa- og
píanókvöld eða grillveisla í garðin-
um. Gestir eiu hvattir til heil-
brigðra íþrótta og verðlaun eru
veitt. Og það er morgunleikfimi,
dansað í garðinum, dagskrá fyrir
börnin og sýnikennsla í austurrís-
kri matargerð. Boðið upp á heilsu-
fæði eða gæða sér á dádýri og
annarri villib'ráð úr veiðiferðum
húsbóndans.
Sumarsæla í
skíðabrekkunum.
Alex fjallagarpur og hundur
Moislhjónanna leiða lítinn hóp
gamla veginn yfir fjallaskarðið í
næsta þorp. í hópnum eru Aust-
urríkismenn, Hollendingar og ís-
lendingar. Við skerum okkur trjá-
greinar, að fyrirmynd Alex og
sláum þeim í kringum okkur, til
að varnar flugubiti. En gætið
ykkar á brenninetlunum, sem
teygja sig allsstaðar fram og
valda upphlaupum og sviða. Yfir
villiengjunum er samfelldur skor-
dýrasöngur. Og sumsstaðar er
skógurinn svo þykkur og dulúðug-
ur, að „Hans og Grétu“ ímyndin
kviknar. Við göngum samfleytt í
fjóra tíma. Hitinn er notalegur og
við getum svalað okkur á fjalla-
lækjum. Allir sem við mætum
bjóða glaðlega góðan dag. Það er
ekki að sjá, að hér gangi fjöldi
manns um daglega. Fjallaslóðir
eru lausar við allt drasl.
Efst í skarðinu eru rómverskar
vörður í vegi, með fomum ár-
tölum. Gamla myllan í ijóðrinu
er friðsæll áfangastaður. Ekki
vatnsdropi í fossinum, sem aug-
lýstur er skoðunarverður eðlilegt
að Austurríkismenn sækist eftir
að skoða íslenska fossa. En gljú-
frið er myndrænt, þar sem klett-
arnir teygja sig saman á einum
stað yfir streymandi ánni. Vænir
silungar bylta sér í grænum hylj-
um og í lygnunni neðan við gljúf-
urþrengslin er íþróttafélagið Club
Alpin að kenna kajakaróður.
Með vissu millibili hanga litrík-
ir kassar á tijánum. Við þá stað-
næmast allir „alvöru“ göngumenn
og stimpla í göngubókina sína.
100 stimpilkassar eru dreifðir um
Tindafjöll. Hver gönguferð gefur
vissan stigafjölda. Hægt er að ná
verðlaununum, hinni eftirsóknar-
verðu „göngunál" í barminn, ef
rösklega gengið í heila viku. Og
ég fer að horfa betur í barm
göngumanna, sem þramma um
bæinn.
Austurríkismenn eru miklir
göngugarpar. „í Abtenau vilja
allir ganga og ganga,“ segja þeir
hjá upplýsingaskrifstofu ferða-
manna. Hásléttan Postalm
María brosir, þegar ég segi það
við hana. „Sagan um Heiðu gæti
verið sönn,“ segi hún. „Ég hef
verið hér í selinu á sumrin síðan
ég man eftir mér. Gæti ekki hugs-
að mér að búa annarsstaðar.
Þekki heldur ekki annað. Falleg-
ast er á morgnana, þegar sólin
er að koma upp og dalalæðan ligg-
ur neðst í dalnum. Klukkan 5 fer
ég á fætur til að mjólka kýrnar
og gleymi mér stundum yfir feg-
urð og fjallakyrrð." Notaðir þú
jóðlið sem stelpa? „Hvort ég gerði
Jóðlið er fyrsti farsími fjallanna.
Með jóðlinu sendi ég skilaboð til
annarra selja.
(1.200—1.900 m) við Abtenau er
önnur stærsta háslétta Evrópu og
fjölfarin allan ársins hring. A vet-
urna er hún sundurskorin af 12
km gönguskíðabrautum. En á
sumrin eru merktar gönguleiðir
innan um alparósir og bjöllukýr.
Þræðið á milli fjallaseljanna og
fáið ykkur mjólkurglas beint úr
kúnum. Skemmtilegt farfugla-
heimili er efst á Postalm.
Að dansa inn í fjöllin
Á sunnudagsmorgni er gengið
til kirkju, sem er full út úr dyrum
og mikill trúarhiti. Eftir messu
safnast fólkið saman á torginu
og spyrst almennra tíðinda. Mér
finnst ég sjá fyrir mér íslenskan
sveitasöfnuð fyrri tíma. Eins og
fólkið gefi sig kirkjunni á vald,
eftirláti henni allar áhyggjur og
eigi gott og áhyggjulaust líf.
Á miðvikudagskvöldum er þjóð-
dansasýning í Post Hotel. Ein sú
besta, sem ég hef séð. Sýningar-
gestir dansa líka með og kyssast
uppi á spýtunni og undir henni í
Fjölskylda mín byggði Seit-
enalm fyrir 400 árum. Við hjónin
erum með býli niðri í Abtenau,
sem við lokum á sumrin og flytjum
allar kýrnar upp í sel. Um 1960
keyptu göngumenn af okkur
mjólk og smjör, en núna seljum
við kjöt, osta, ávexti og vín, sem
við framleiðum sjálf. Núna biðja
flestir ferðamenn um bjór, svo að
við seljum líka bjór. Bjórkjallarinn
okkar er í búrinu undir heyloft-
inu, þar sem mjólkin og skyrið
var geymt áður.
Næstum á hveijum degi kemur
göngufólk við hjá okkur og þiggur
mat. Stundum tökum við á móti
snjóvalsi. Það er dansað í kringum
lífsins tré og dansað inn í fjöllin
í gullgrafaradansi, þar sem lýs-
ingin kemur aðeins frá litlum Ijós-
keijum. Og veiðimannasöngurinn
„Der alte Jáger von Tannersdal"
dregur alla fram á gólfið.
Eg er ekki hissa þó að Ungveij-
ar af sléttunum séu með stjörnur
í augum, þegar þeir koma hingað
í fyrsta skipti, eftir að hafa verið
lokaðir handan landamæra í nokk-
urra mílna fjarlægð. „Þeir vilja
helst ganga allar gönguleiðir um
fjöllin," segja þeir hjá mið-
stöð ferðamála, „fá ekki nóg af
íjallaferðum. Þeir geta aðeins
keypt sig inn á ódýrustu gististað-
ina eða á tjaldsvæðin." Austur-
Evrópubílar eru auðþekkjanlegir
úti á vegunum.
Abtenau er ekki eingöngu
ferðamannabær. Hér stunda 30%
landbúnað, 30% ferðaþjónustu,
30% iðnað, en bærinn er frægur
fyrir húsgagnaframleiðslu. Gisti-
rúm í öllum verðflokkum eru
3.200 talsins. Á veturna skiptast
sonur okkar á harmonikku." Og
María dregur fram gítarinn. Hún
er náttúrubarn Alpanna. Söngur
hennar og jóðl hefur ekki verið
æft í upptökuherbergi. Fjallasal-
gestir jafnt í gönguskíða og
svigskíðafólk og þá sem vilja
ganga um og njóta umhverfis.
Biðraðir eru ekki miklar við lyftur
hér, en svigskíðasvæðin eru aðal-
lega fyrir byijendur og lítt þjálf-
aða. Tíðar rútuferðir eru á milli
hinna 14 bæja í Tennengau, svo
vissulega má flakka á milli skíða-
svæða. Gönguskíðaland hér er
mjög gott.
Austurríki er ekki ódýrt ferða-
mannaland, en ferðamenn geta
treyst á mestu gæði í gistingu,
fæði og afþreyingu. Vöruúrval er
sérstætt og vandað. Verð á hótel
Moisl er mjög breytilegt. Ódýrast
haust og vor. Yfir veturinn er
vikuverð með hálfu fæði frá
15.400 kr. upp í 28.000 kr. á
mann í tveggja manna herbergi
(öll dagskrá á vegum hótelsins
innifalin). Sporthotel Moisl,
A5441 Abtenau, sími:
06243/22320. Nánari upplýsing-
ar: Tourist Board Abtenau, Post-
box 36, A5441 Abtenau. Sími:
0043/62 43/22 930. o.Sv.B.
urinn er hennar heimur. Ég horfi
á hópinn í kring og sé að ég þarf
ekki að skammast mín, þeir hrif-
næmustu tárast eins og ég.
O.Sv.B.
Sumar í austurrísku Ölpunum:
- við Abtenau í Salzburgarlandi
f SEITENALM fjallaselinu í 1.000 m hæð, spilar hún María á
gítar fyrir okkur og jóðlar svo undir tekur í dalnum fyrir neðan.
Eg sit á trébekk við 400 ára fjallakofa, snæði geitaost, hangið
kjöt og ávexti af trébakka og hressi mig á sætu epla- og berjavíni
(uppskrift frá Sviss). Ofan úr fjallinu berast bjölluhljómar kúnna.
Fuglagarg í tindunum fyrir ofan. Hnúkaþeyr syngur í trjánum.
Aldrei hef ég verið nær ævintýrinu um Heiðu. Mér finnst hún
næstum kíkja til mín af heyloftinu.
Aldrei hef ég verið nær ævintýrinu um Heiðu en við 400 ára fjall-
aselið Seitenalm.
smáhópum á kvöldin þá spilar
Geng’ið inn í
Heiðuævintýrið