Tíminn - 03.03.1967, Blaðsíða 5

FÖSTUDAGUR 3. marz 1967.
Otgefandi: PRAMSOKNARFLOKKURINN
Framkvæmdastjórl: Krlstján Benediktsson Ritstjórar: Pórarlnn
Þórarinsson (áb), Andrés Kristjánsson, Jón Helgason og IndriOi
G. Þorsteinsson Pulltrú) ritstjómar: Tómas Kartsson Ang-
lýsingastj.: Steingrimur Gíslason Ritstj.skrifstofur • Eddu-
húsinu, slmar 18300—18305 Skrifstofur- BankastræO i Af.
greiðslusimi 12323. Auglýsingasiml 19523 Aðrar skrifstofur,
simi 18300 Askriftargjald kr 105.00 á máh innanlands — 1
lausasölu kr. 7.00 eint — Prentsmiðjan EDDA h. t.
Jarðakaupalán
Þingmenn Framsóknarílokksms í efri deild flytja
frv. um breytingu á lögum Bunaðarbanka Islands, sem
er í því fólgin að efla mjög verulega veðdeild bankans.
Samskonar frv. hafa Framsóknarmenn flutt áður, en það
dagaði þá uppi.
Veðdeild Búnaðarbankans á að gegna því hlutverki
að veita lán vegna jarðakaupa og greiða þannig fyrir
slíkum viðskiptum. En um langt skeið hefur veðdeildina
skort mjög tilfinnanlega fjármagn til þessarar starfsemi.
Því meiri framkvæmdir sem gerðar eru í sveitum,
þeim mun meira fjármagn er bandið í fasteignum og búi
hvers bónda. Þróun atvinnuvegarins að þessu leyti er
óhjákvæmileg og má ekki stöðvast En hún torveldar eðli
leg eigendaskipti á jörðum, nema tryggt sé, að láns-
stofnun hlaupi undir bagg% með því að veita lán með
góðum kjörum þeim, er kaupa jarðir. Með hagkvæmum
lánum í þessu skyni verður ungu kynslóðinni kleift án
þess að reisa sér hurðarás um öxl að' eignast jarðir og
hefja atvinnurekstur, þegar hinir eldri verða að hætta
búskap fyrir aldurs sakir eða af öðrum ástæðum og vilja
selja fasteignir.
Sökum fjárskorts hefur veðdeild Búnaðarbankans til
þessa ekki veitt hærri jarðakaupalán en 100 þús. kr. út
a bújörð; sem keypt er, og þó hefur veðdeildin ekki get-
að fullnægt eftirspurn lána.
í áðurnefndu frv. er svo tyrir mælt, að lán, sem
veðdeildin veitir vegna jarðakaupa, megi nema allt að
70% af virðingarverði fasteignar.
í frv. er kveðið á um að stórauka fjármagn veð-
deildarinnar frá því sem nú er. Samkvæmt því verða
tekjur veðdeildarinnar árlegt ríkisframlag 20 millj. kr.,
10 millj. kr. árlegt framlag frá Stofnlánadeild land-
búnaðarins samkv. heimild í stofnlánadeildarlögunum.
Gera á Seðlabanka íslands skylt, ef ríkisstjóm óskar
þess, að lána veðdeild Búnaðarbankans allt að 100 millj.
kr. Samkvæmt frv. skal veðdeildinni ennfremur heimilt
að gefa út nýjan flokk bankavaxtabréfa og séu bréfin
eingöngu notuð til lánveitinga vegna jarðakaupa.
Hér er tvímælalaust um eití af mikilvægari málum
landbúnaðarins að ræða og ber því að vænta þess, að
það fái jákvæðar undirtektir Alþingis hð þessu sinni.
Ofríkisverk
Eins og rakið er á öðrum stað í blaðinu átti þátturinn
„Þjóðlíf“, sem Ólafur R. Grímsson stjómar, að vera
í útvarpinu í gærkvöldi. Af þvi varð þó ekki og var
ástæðan sú, að meirihluti útvarpsráðs samþykkti á auka-
fundi í gærmorgun, að taka hann af dagskránni. í þætt-
inum voru viðtöl við nokkra kunna yngri lækna um
ástandið í neilbrigðismálum landsins. Strax og vitað
var að ræða ætti um heilbrigðismál i þættinum, beitti
heilbrigðismálaráðherra sér mjög gegn því, að hann kæmi
í útvarpinu, enda þótt upptaka á þættinum hefði þá ekki
farið fram og þess vegna ekkert vitað um innihald hans.
Áður hefur íorsætisráðherra ráðist á þennan þátt 1 sunnu
dagsspjalli sínu.
Þessi framkoma er mjög í sama anda og árásir Mbl.
á fréttastofu Ríkisútvarpsins. Viss öfgaöfl f Sjálfstæðis-
flokknum vinna markvisst að því að einoka útvarpið og
hræða starfsmenn þess til að þjóna ríkisstjórninni í einu
og öllu. Hér er um hina alvarlegustu ofbeldistilraun að
ræða ,sem nánara verður rædd hér í blaðinu.
TÍMINN__________________________________________________5
gEBMMMMIMBMaMMMMMM«gS«H»iro»ra»æ5gim»iaBa««IMim»lM«l«IIIWMHI I JH It—WIIH'IM
ÍWalter Lippmann ritar um alþjóðamál:
Starfsemi CIA þarfnast orðið
endurskoðunar og aðgreiningar
CIA ætti eingöngu að fást við söfnun upplýsinga
CIA-MÁLIÐ er óþægilegt við
fangs og óskemmtilegt um-
ræðuefni. En það er of mikil-
vægt til þess að því sé sópað
inn í skúmaskot og reynt að
láta það gleymast. Uppljóstran
irnar hafa stefnt traustinu á
ríkisstjórn Bandaríkjanna í
hættu og hvort sem okkur lík-
ar betur eða verr til þess að
hugsa, þá getum við ekki hald-
ið áfram að rækja málefni
Bandaríkjanna bak við þoku-
mökk illra grunsemda. Við
verðum að losna við allan illan
grun og endurvekja óskorað
traust.
Við verðum þegar frá byrjun
að gera okkur Ijóst, að grun-
semdakófið er miklu þéttara og
meira en raunveruleg starfsemj
CIA getur gefið tilefni til. Sér-
iiverjutn, sem nokkra reynslu
hefur öðlast í umheiminum,
verður undir eins Ijóst, að CIA
hlýtur ósjálfrát að liggja und-
ir grun um að hafa átt þátt
í og frumkvæði að alls konar
atburðum erlendis. Engar ýkj-
ur væru að segja, að erlendis
hafi CIA verið kennt um alla
grunsamlega starfsemi hægri-
manna, sem vinstrimenn eða
mið-flokkamenn hafa haft
ýmugust á. CIA er orðin að
einskonar þjóðsagnapersónu og
í umtali manna á meðal nálg-
ast atlhafnir hennar hið ofur-
mannlega.
ORÐRÓMURINN um CIA
nærist af þeirri staðreynd, að
hún hefur sums staðar gert
srnnt af þvd, sem hún er sökuð
um að hafa alltaf gert alls-
staðar. Hún hefur steypt ríkis
stjórnum af stóli í Iran og
Guatemale. Hún hefur skipu-
lagt innrás erlendrar þjóðar við
Svínaflóa. Fyrrum lagði hún
fram fé til þess að hafa áhrif
á úrslit kosninga á Ítalíu og í
Frakklandi. Hún hefur styrkt
starfsemi stúdenta, mennta-
manna, blaðamanna, kirkjunn-
ar manna og verkalýðsleiðtoga
erlendis, og greitt fé fyrir út-
varpsstöðvar og tfmarit. Athafn
irnar sjálfar hafa farið fram
fyrir opnum tjöldum, en fjár-
framlaginu til þeirra hefur ver
ið leynt. Leyndin kemur I veg
fyrir áreiðanlega vitneskju um,
hvar hinar hinar raunverulegu
athafnir CIA enda og grun-
semdirnar eða ímyndunin ein
fekur við.
Á þennan hátt hefur orðið
til grunsemdaskýið, sem sveip-
ar mikið af starfsemi Banda-
ríkjamanna utan síns heima-
lands.
Við verðum ennfremur að
gera okkur ljóst, að Banda-
ríkjamenn eru eina þjóðin, sem
ekki hefur tekið þátt í þessum
almennu grunsemdum. Auðvit-
að hafa minnihlutar í Banda-
ríkjunum, bæði til hægri Sg
vinstri, borið fram ásakanir og
ljóstrað ýmsu upp. En mikill
meirihluti þjóðarinnar hefur til
skamms tíma verið sannfærður
um fullkomlega hreinan og
heiðarlegan tilgang og ósak-
IIMMMMmMMN
næmar athafnir ríkisstjórnar-
innar. Launungin yfir starfsem-
inni kom í veg fyrir allan al-
alvarlegan grun innanlands og
þingið hefur án nokkurra veru
'egra eftirgrennslana eða um-
ræðna samþykkt að verja leynd
um fjárfúlgum, sem enginn
veit hve háar hafa verið og
engin opinber grein hefur ver-
■ð gerð fyrir.
SÉ dýpra skyggnst hygg ég
að við komumst að raun um,
að meginmeinið stafi af þvf,
að Central Intelligence Agen
cy hefur verið látin annast ann
að og miklu meira en venju-
lega upplýsingaþjónustu. Henni
hefur verið beitt sem áróðurs-
stofnun, sem eins konar æðri
þjónustu í stjórnmálasamskipt-
um og hún látin annast leyni-
lega íhlutun meðal erlendra
þjóða Margbreytni og umfang
þeirrar starfsemi. sem CIA hef
ur verið látin stjórna, hefur
ekki einungis valdið grunsemda
þokunni. sem liggur yfir allri
starfsemi Bandarikjamanna
meðal annarra þjóða, heldur
einnig spillt fyrir henni sem
upplýsingaþjónustu, bæði
heima fyrir og erlendis.
Skýrasta og áþreifanlegasta
dæmið var hneisan við Svína-
flóa. Þá skipulagði CIA inn-
rás á Kúbu. Henni bar sem
upplýsinsaþjónustu að láta for-
setann vita um viðgangshorf-
ur innrásarinnar og líkleg við
brögð Kúbumanna. En þar sem
þeir sömu starfsmenn CIA sem
stjórnuðu innrásinni, áttu að
fræða forsetann um framgangs
horfur. laut raunveruleg upp-
lýsingaþjónusta í lægra haldi
fyrir bjartsýninni og forsetan-
um voru gefnar alrangar upp-
lýsingar. Á þennan hátt var
hann tældur út i ógöngur, sem
við sjálft fá að riðu ríkisstjórn
Kennedys að fullu þegar í upp
hafi.
Þegar Svínaflóaflanið var um
garð gengið var lagt fast að
Kennedy forseta að greina
starfsemi CIA í sundur, skilja
upplýsingaþjónustuna alveg frá
áróðrinum og íhlutuninni. Því
miður fór Kennedy forseti
ekki eftir þessum ráðlegging-
um, lét nægja að breyta litið
eitt um einstaka starfsmenn
og einstök framkvæmdaatriði,
en lét í raun og veru óhaggað
hið leynilega bákn, sem nefn-
ist Central Intelligence Agency.
ÉG hygg, að engin lausn fá-
ist eða geti fengist á vandan-
um, nema framkvæmd sé
skurðaðgerð, sem skilur hina
raunverulegu upplýsingaþjón-
ustu frá allri hinni starfsem-
inni. Upplýsingaþjónustan á að
fást við njósnir, rannsóknir og
kannanir. Hin starfsemin, svo
sem áróður, íhlutun og bola-
brögð, á ekki að fara fram á
vegum upplýsingaþjónustunnar.
Þetta á ekki að vera undir sama
paki, í höndum sömu manna
né sveipað sama leyndarhjúpn
um.
Á því getur nokkur vafi leik-
ið, að þetta yrði til þess að
bæta hina raunverulegu upp-
týsingaþjónustu og gera hana
trúrri. En hver áhrif hefði það
á aðrar greinar starfseminnar
að vera skildar frá CIA sem
leynilegri upplýsingaþjónustu?
Leyndur áróður legðist nið-
ur. Af því leiddi sennilegri,
opinskárri boðun. sem kannast
vært við opinberlega. Ef íhlut
un meðal erlendra þjóða væri
skilin frá CIA, drægi mjög úr
freistingunni til íhlutunar. —
Þetta yrði í raun og veru til
bóta og varnarmálaráðuneytið
gæti farið nægilega leynt með
íblutun í þeim fáu tilfellum,
þegar hún teldist óhjákvæmileg
nauðsyn. Hvað snertir óheiðar-
legt athæfi eins og að múta
stjórnmálamanni einhvers stað
að erlendis, þá hlýtur banda-
ríska lýðveldið að komast af
án slíks ódrengskapar.