Tíminn - 26.10.1967, Side 16

1
244. tbl. — Fimmtudagor 26- okt. 1967. — 51. árg.
Meðalneyzla 253 þús. samkv. rannsókn Kauplagsnefndar
EJ—Reykjavík, miðvikudag.
% Eins og kunnugt er, hefur ríkisstjórnin í hyggjo
aS láta nýja vísitölu taka giidi á næstu mánuðum,
þannig, að þær verðhækkanir, sem orðið hafi að undan-
förnu, lendi á launþegum án þass að vísitöluuppbót komi
til greina. /
0 Samkvæmt frumvarpi ríkisstjórnarinnar skal Kaup
lagsnefnd reikna vísitöiu framfærslukostnaðar í
Reykjavík samkvæmt niðurstöðum rannsóknar, serp
gerð hefur verið á neyzlu launþega í Reykjavík 1964
og 1965. Grunntala þessarar nýju vísitölu skal miðuð
Við verðlag í byrjun janúar 1968.
£ Samkvæmt neyzlurannsókn þeirri, sem um ræðir,
og sem byggð er á neyzlu 100 fjólskyldna í Reykja-
vík, reyndist framfærslukostnaður að meðaltali vera
rúmlega 253.6 þúsund krónur, miðað við ver§lag eins
og það var 1. ágúst 1967, eða áður en hækkunaraldan
skall yfir- í töflunni hér á síðunni birtast niðurstöður
neyzlurannsóknarinnar með ýmis konar samanburði.
11, 12 Matvörur og drylckjarvörur
Sar aí:
Brauð, kex, mjölv
MJólk, mJíDcurvörur, íeitmetl, egg
Kartöilur
Sykur
AOrar raatvörur
ABrar álengislausar drykkjarvörur
1 tilkynningu, sem blaSInu
barzt í dag frá Kauplagsnefnd
og Hagstofunni er rætt um
ncyzlurannsóknina og grunn-
tölu hinnar nýju vísitöilu.
Um grunntöluna segir svo.
— „Kauplagsnefnd hefur ákveð
íð, að grunn tala nýrrar vísi-
tölu — verði hún lögfest —
skuli verða útgjaldaupplhæðin
10.000 kr. í byrjun janúar
1968. >ær útgjaldaupphæðir,
sem birtar verða síðar, eiga að
sýna samanlagt verð á þeim
vörum og þeirri þjónustu sem
i febrúar 1968 og framvegis
samsvara útgjaldaupphæðinni
10.000 kr. í janúarbyrjun 1968.
Með þessari birtiingaraðferð
er fylgt fordæmi nágrannaþjóð
anna, m.a. Dana og Norð-
manna, og breytingar á grunn
töiunni munu á ljósan hátt
sýna breytingar á visitölun.ni
sjálfri. Breytist t.d. útgjalda-
upphæðin úr 10.000 kr. í kr.
10.932,46, verður visitalan 109
stig. Verði útgjaldaupphæðin
kr. 9.706,34 verður vísitalan 97
stig. Sleppa skal broti úr stigi,
h'áifu eða minna, en annars
nækka í heilt stig“.
Þá er gerð grein fyrir rann-
sókninni sjálfri og segir eftir-
farandi um það atriði m.a.:
„í samkomulagi ríkisstjórn-
annnar, Alþýðusambands Is-
lands og samtaka vinnuyeit-
enda 5. júni 1964 var m. a.
akveðið að mæla með því við
Kaupgjaldsnefnd og Hagstof-
una, að hafin yrði endurskoðun
a grundvelli vísitölu fram-
færslukostnaðar. Til þess þurfti
að fara fram neyzlurannsókn.
og hófst hún í janúar 1965.
Ákveðið var, að rannsóknin
skyldi taka til eftirfarandi laun
begastétta í Reykjavik: Verka-
manna, sjómanna, iðnaðar-
manna, opinberra starfsman.na
og verzlunar- og skrifstofu-
manna í þjónustu einkaaðila.
Auk þess var þátttaka í rann-
sokninni bundin við hjón með
börn innan 16 ára aldurs »ða
barnlaus, og heimi'lisfaðir
SKyldi vera fæddur á árunum
1899—1940, þ.e. vera á aldurs
oilinu 25—66 ára 1965.
Þátttakendur í neyzlurann-
sókninni voru fundnir á þann
hátt, að tekið var í skýnsluvél-
um tilviljunarkennt úrtak 300
fjölskyldufeðrg í launþegastétt
samkvæmt skattskrá Reykjavík
ui 1964. Af þeirn fullnægðu
riimlega eitt hundrað öllum
skilyrðuim til þátttöku, og komu
eitt hundrað skýrslur til fulln
aðaiúrvinnslu. Þessir 100 þátt
takendur skiptust þannig á
siarfsstéttir: 26 verkamenn, 3
sjó.menn, 23 iðnaðarmenn, 30
opinberir starfsmenn og 18
•’erzlunar- og skrifstofumenn í
þjonustu einkaaðila. Til saman
burðar skal þes's gétið, að sam
kværnt atvinnumerkingu á
.skattskrám Reykjavíkur. Kópa
vogs og Seltjarnarness 1965
skiptust kvæntir karlframtelj-
andur 25—66 ára í þessutn
starfsstéttum sem hér segir, í
hundraðshlutum: Verkamenn
26,7 sjómenn 4,4, iðnaðar-
menn 21,5, opinberir starfs-
mcnn 30,9 og verzlunar- og
skrifstofumenn í þjónustu
einkaaðila 16,5. jSamkvæmt
Framhald á bls
01 Hdsgögn, bdsíthöld, helmlllsbdnaður
72 Hollsuvornd3).
91 Lestrarefnl, dtvarp og sjðnvarp,
skoanrtanlr, o.þ.h. ......
Vörur ðtaldar annars staðar . .
92
99 Oplnbor gjöld, þð okkl tekjuskattur,
dtavar og klrkjugarösgjald ....
#9 Tokjuakattur, dtavar og klrkjugarös-
gj»ld
Frí drogst:
tJtgJaldaupph noyxlurannsá teOir akv. kn 1964-65 Ekipting aeyzlu- tftftrfalda «> 1/2 1966
1/2 1966 1/8 1967 Skv.neyzlu- rarmaðkn 1964-65 Skv. nðgildandi vlsitðlu
67.987 70,784 29, 6o 44, 9o
6.o72 6.755 2,64 4,48
16.726 17.65o 7,29 12,41
4.314 5.6o3 1,88 3,36
17.694 16.287 7,71 14, lo
5.oo5 5.747 2,18 1,81
2.647 1*857 1,15 3,11
2,732 3.417 1,19 1^7
819 915 0,36 0^4
2.61o 2*759 1,14 o,28
1.34o 1.41o 0,58 o,87
2.363 2.45o 1,03 2,12
1.795 2,ol6 0,78 o,87
3.82o 3.918 1,67 o,66
6.154 6*257 2,68 3,32
29.157 3o.326 12,71 12,95
37,2oo 42.326 16,21 lo,69
7.o92 3,o9 5,23
19.3o9 2o,288 8,41 5,37
4,151 4.5oo 1,81 1,96
4.332 4.75o 1,89 1,40
24.37o 3,4oo * 10,62 2,79
3»4oo 1,48 1,34
23.452 26.335 lo,28 4,78
1,651 1.706 0,72 -
l,21o l,63o 0,53 o,» J'
6,575 7.355 2,87 5,46
5.20
235.99o 253.664 lo2,78 loð, 95
6.375 7.843 2,78 5,95
Jllls 229.615 245,821 100,00 looýoo
Tafla þessi sýnir meðalútgjaldaupphæðir 100 fjölskyldna % 1966 og Vs 1967 samkvæmt neyilurann-
sókninni 1964—'65, og hlutfallslega skiptingu útgjalda samkvæmt henni borin saman við skiptingu ót-
gjalda samkvæmt núgildandi vísitölu. í tveimur fyrstu dlálkunum eru útgjaldaupphæðirnar á báSum
verðlögunum, en í síðari dálkunum tvelmur er skiptbæði samkvæmt rannsókninni og samkvæmt gtld-
andi vísitölu. Hækkun á nettó-útgjaldaupphæðinni á tímabilinu frá 1. febrúar 1966 til 1. ápúst 1967 er
7.06%.
Bókagerðarfélögin mótmæia naroiega:
LAUNAFÓLK RÆNT
EJ-Reykjavík, miðvikudag.
Ar Blaðinu barst í dag mót-
mælayfirlýsing frá stjórnum
bókagerðarfélaganna fjögurra,
þar sem árás ríkisstjórnarinnar
á kjör launafólks er harðlega
mótmælt. Segir, að „í stað þess
að ræna launafólk réttinum til
bóta vegna verðhækkana, sé
þvert á móti nauðsynlcgt að
leiðrétta og treysta vísitölu-
grundvöllinn og greiða kaup
samkvæmt mánaðarlegum út-
reikningi verðlagsvísitölu."
★ Einnig bárust mótmæli frá
stjórnum verkalýðsfélaganna í
Vestmannaeyjum, og frá verka
lýðsfélögunum á Snæfellsnesi,
og fara allar þessar ályktanir
hér -1 eftir.
Bókagerðarfélögin
Yfirlýsing bókagerðarfélag-
anna, þ. e. Bókbindaraifélags
íslands, Hims ísl. prentarafé-
lags, Offsetprentarafólags ís-
lands og Prentmyndasmiðafé-
lags íslands, er svohiljóðandi:
„Stjórnir bókagerðarfédag-
anna mótmæla eindregið þeirri
árás á kjör launaifólks, sem
fólgin er í frumivarpi ríkis-
■stjórnarinnar í efnahagsmái-
um.
Við lítum þannig á, að með
ráðstöfunum þessum hafi rík
isstjórnin rofið þann grund-
völl kjarasamninga, sem cndur
heimtur var með júnísam’komu
laginu 1964, að kaup skuli greið
ast samkvæmt vísitölu, en það
atriði var án efa einn veiga
mesti ávinniingU'r þeirra samn
inga. Við erujn þeirrar skoðun
ar, j að í stað þess að ræna
launafólk réttinum til bóta
vegna verðhækkana, sé þvert á
móti nauðsynlegt að leiðrétta
og treysta V'ísitölugrundvölli’nn
og grei'ða kaup samkvæmt mán
aðarlegum útreikningi verðlags
vísitöiu. Að akkar dómi eru
réttlát og heiðarleg vinnu-
brögð . þessum efnum eina
hugsanilega leiðin til þess að
skapa festu og gagnfevæmt
traust aðila, sem orðið gæti
grund'völlur að friðsamlegri
gerð frjálsra kjárasamninga.
Við viljum benda á, að svo
fjarri fer því að ríkistjórnin
óski að iara að gefnum yfirlýs
ingum varðandi samstarf við
samtök launafólks, að ráðstaf
anir hennar þverbrjóta stefnu
og samþykktir síðasta Allþýðu
sambandsþiings í kijaramáilum.
Þar vai lýst yfir „eindreginni
andstöðu verkalýðshreyfingar-
innar við hvers konar lÖgþving
anir gagnvart vcrkalýðssamtök
unum“ og á það lögð höfuð
áherzla, að verkalýðshreyfing
in beiti „öl'lu afli sínu og
áhrifavaldi til að ná fram stytit
mgu vinnutímans án skerðing
ar tekna og aukningu kaupmátt
ar vinnulaunanna með það
markmið, að núverandi tekj-
ur náist með dagvinnu einni."
Við skorum því á AJiþingi að
vísa frá öllum áformum um
vísitöle'bindingu, kjararán og
höft a frjálsum samningsirétti.
Við heitum á Al'þýðusamband
Íslands, að skera upp herör
meðal launafólks í landinu
gegn þeirri vá, sem nú er fiyrir
dyrum, og beita ölium styrk
samtakanna til að knýja fram
samiþykktir síðasta Alþýðu-
samabndsþings í kjaramálum.
Við lýsum því yfir sem áliti
okkar. að engin rök liggja til
þess, að laiunafóKkið, sem sann
anlega hefur borið sikarðan
hilut frá borði hin síðari ár
oeri byrðar af fjárskorti rík-
issjóðs, sem orðinn er strax að
Framhald á bls. 15.