Tíminn - 08.02.1968, Blaðsíða 5
Villuna kenna menn
gleraugunum
Þórarinn frá Skúíi skrifar:
,,Landfari góður. Síðdegis
hinn 24. jan. síðastliðdnn og
fram yfir miðnætti næstu nótt,
stóð ytfir fundur í félagisheimil-
inu á Blönduósi. Það var
bændafundur o-g fjölsóttur.
Mættur var formaður Stéttar-
sambands bænda, Gunnar Guð-
bjartsson, og er óhætt að
segja að það var vel. Af þing-
mönnum kjördæmisins var
Pálmi á Akri einn mættur- Það
hefur sennilega mátt teljast
nóg, ef miðað er við tillag hans
til fundarins. Hann hélt eina
rssðti, ekki mikilvæga, en þó
var af henni ijóst, að hann
hefur fengið gleraugu. Hann
reyndi með tali sínu að koma
því inn hjá fundarmönnum, að
hreinar tekjur bænda 1966
hefðu verið um það bil þriðj
ungi hærri en þær raunveru-
lega voru. Þóttist hann hafa
plögg Hagstoíunnar fyrir sér
í þessu. Gunnar Guðbjartsson
sýndi hins vegar fram á villu
Pálma, svo ekki varð vétfengt.
Ekki einu sinni af þeim, sem
svo eru gengnir af áttum, að
þeir geta ekki greint hvaðan
eða hvert lækir renna En
þessa villu kenna rnenn gler-
augunum. Kunnugir menn hafa
nú raunar alltaf búist við því
að Pálmi mundi setja upp þessi
gleraugu fljótlega. Þó nokkrir
og þar á meðal ég, hafi hald-
ið, að hann kynni að notast við
eigin sjón.
Ég veit að margir tóku eftir
því, þegar Pálmi þingmaður
fór þarna afleiðis.
Þörf á kynningarblaði
Því var hreyft á fundinum,
að bændastéttinni væri þörf á
því að ráða yfir blaði til kynn
ingar á sínum málum. Blaði,
sem gengi í fjöldann frekar en
t- d. Freyr, sem nálega einung
is bændurnir sjálfir lesa.
Manni er nú sagt að blaðaút-
gátfa kosti mikið, svo einhverju
yrðu bændur sennilega að
feosta til blaðs, ekki kannski
síður en hallarinnar góðu.
Gunnar Guðbjartsson sagði,
að bændur ættu ekki innan-
gengt hjá blöðum stjórnmála-
flokkanna. Hann sagði að vísu
ekki þessi orð, en ég held að
mér sé óhætt að fullyrða að
meiningin var þessi. Því að eins
og allir vissu, væri magn at-
kvæðanna annars staðar en hjá
bændum nú orðið. Og er það
að vísu satt. En mér virðist nú
samt, að þessi ályktun GG um
að bændur geti ekki komið sín-
um sjónarmiðum að í blöðun
um, fái varla staðizt.
Lítum á dagblöðin
Morgunblaðið, sem er nú víst
útbreiddast í þéttbýlinu, gæti
naumast neitað bændum um
að birta skilmerkilegar greinar
um afstöðu þeirra og áhugamál
og fróðlegar og sannar leiðbein
ingar. Og annað hafa bændur
ekki þörf fyrir um sín mál að
minnsta kosti — en það, sem
er satt og rétt. Morgunblaðið
er, að mér skilst. blað landbún
aðarráðherrans og sjálfsagt
færi hann ekki að agnúast við
sannleikann.
Alþýðublaðinu er víst, ef
marka má nafnið, mjög mikil
þökk og aufúsa á þvi að skýra
fyrir þjóðinni ástæður og við
horf tekjutægstu stéttar þjóð-
félagsins. Víst þarf ekki held-
ur að væna þá góðu stjórnar-
herra, Gylfa og Emil, um út-
hvertfu við því, sem rétt má
teljast-
Þá er nú Þjóðviljinn. Já,
Hannibal skrifar kannski ekki
í það blað. En- þá er þar
Magnús Kjartansson og hann
getur varla verið svo bölvað-
ur. Þó hann hafi kannski ekki
eins mikinn áhuga fyrir bænd
unum.
Þá er það nú Tíminn og það
er þá honum að segja, eftir þvi
sem ég veit bezt, að hann hefur
oft birt greinar um landbúnað
armál og flutt viðtöl við G.G.
og aðra forsvarsmenn bænda
og þeirra samtaka. Það er og
satt að segja, að lítið kom
fram á þessum fundi bænd-
anna, í mín eyru, sem ég hafði
ekki áður haft veður af, eftir
því sem staðið hafði í því
blaði. Þar hafði verið t.d. sagt
frá því að lög hefðu verið brot
in á bændum síðastliðið haust.
En það var einmitt atriði,
sem fundurinn lagði mesta á-
herzlu á, í ályktun sinni. Fram
sóknarflokkurinn hefur, að ég
held, meirihluta í náiega öll-
um landbúnaðarhéruðum þessa
lands. Hann væri því sannar-
lega undarlega innréttaður og
skrýtin skepna, ef hann vildi
skera af sér hægri hendi, með
því að neita bændum um sann
ar skýringar á þeirra málum
og högum í blaði sínu“.
Þyrftu að taka ofan
gleraugun
Að lokum segir Þórarinn:
„Það ætti sannarlega að vera
nóg rúm fyrir málefni bænd-
anna í dagblöðunum, því enn-
þá er og mun lengi verða
svo, að landbúnaðurinn er
eitt af lífsnauðsynlegustu líf-
færum þjóðarinnar, ef svo má
að orði komast. Þessari þjóð
er því meiri nauðsýn að van-
meta ekki þessa lífsgrein sína,
sem hún á við örðugri skilyrði
að búa, um margt, hér á norð
urhjara, en í suðlægari l'önd-
um. Það er og augljóst, að
bændastéttin hefur enn geymt
með sér þá hötfuðdyggð, sem
bezt mun duga fátækari frum
býlingsþjóð í harðbýlu landi,
er það er hófsemi.
Að vísu hafa bændur, nú
um stundir, haft það mest upp
úr sinni hófsemi, að vera af-
skiptir við hlutarborðið. Bænd
ur þyrtftu að láta stjórnmála-
mennina taka ofan gleraugun
og horfast þannig hreinskiln-
ingslega í augu við- staðreynd-
irnar".
íslenzka sjónvarpið
Maður, sem nefnir sig
„Ánægður hlustandi og áhorf-
andi“ skrifar um sjónvarpið ís-
lenzka, en um leið minnir það
okkur á hve okkur vantar orð
til að sameina þetta tvennt.
Hvernig væri nú að leggja
höfuðið svolítið í bleyti og
finna gott orð. Fyrir nokkru
óskaði Landfari eftir tillög-
um, en undirtektir hafa ekki
orðið þær, sem hann bjóst við.
Og hefst þá bréfið:
„Landfari góður. Það er
margt þrefað um sjónvarpið
og mér finnst, að margt af
því, sem fram hefur komið
hafi borið vott um skilnings-
leysi. Jafnframt hefur sá mögu
leiki gleymzt, að til er takki
á hverju sjónvarpstæki, þar
sem á stendur að ef á hann
er ýtt eða honum snúið þá
slokni á tækinu. Menn eigi ekki
að horfa á allt í sjónvarpinu,
heldur að læra að velja og
hafna.
Val kvikmynda er og mjög
erfitt, en þar hefur sjónvarpið
ekki verið vandlátt sem skyldi
og hafa myndir þær, sem sýnd-
ar hafa verið, ekki uppfyllt
þær vonir sem ég t.d. gerði
til þeirra. En batnandi mönnum
,er bezt að Iifa og þetta stend-
ur e.t.v. til bóta.
Margir góðir þættir
Af íslenzku efni hefur margt
borið fyrir augu okkar, sumt
lélegt, sumt sæmilegt og sumt
afburða gott. Af afburðaþátt-
um vil ég t.d. nefna þáttinn
um Sigfús Halldórsson, þar
sem tvær sjónvarpsstjörnur
vor'u í einum þætti, Sigfús og
Guðmundur Guðjónsson óperu-
söngvari, og var sá þáttur
snilldarlega vel gerður og
skemmtilegur. Áramótaskaupið
var mjög gott í ár, margfallt
betra en í fyrra ,enda var sjón
varpið og öll tækni, þess á
algeru byrjunarstigi þá, þó
fannst mér óperan hans Flosa
a.m.k. helmingi of löng. Jóla-
þáttur Ruth Liittle og þáttur
Polyfónkórsins voru afbragð
og fannst mér myndatakan þar
otft snilldarleg, að ég nefni
ekki sönginn, sem var mjög
góður. Þáttur Guðrúnar Tómas
dóttur var mjög viðfeldinn og
sami notalegi blærinn yfir hon
um og þætti Sigfúsar, þótt
ekki megi telja hann ser)
skemmtiþátt.
Ekki skortir Ólaf Gauk
hugmyndir
Þáttur Ólafs Gauks er alltaf
ánægjulegur þótt hann virðist
stundum ofhlaðinn, en sjá má,
að Ólaf skortir ekki hugmynd
irnar. Þriðjudagiskvöldin horfi
ég sjaldnast á og miðvikudag-
arnir eru lítt uppörvandi. En
þótt finna megi að, má ekki
búast við að sjónvarpið stökkvi
upp fulmótað í einum vet-
fangi, en meðan þættir eins og
að ofan getur, koma, borga
ég mitt afnotagjald með
ánægju“.
Áhrifamesta fjöl-
miðlunartækið
Og þá er hér önnur grein
um sjónvarpið, frá „Sunnlend-
ingi“ og er þar einnig vikið
að útvarpinu:
„Stundum gefur að lesa í
blöðum all hástemmt lof um
sjónvarpið. Vissulega hefur
það um margt heppnazt fram-
ar vonum. Starfslið þessarar
ungu stofnunar er duglegt og
áihugasamt.
Um efnisval hvílir mikil
ábyrgð á þeim, sem þar um
fjalla. Sjónvarp er líka áihrifa
mesta fjölmiðlunartækið nú.
Það getur mjög orkað til góðs
— fræðslu og skemmtunar. En
líka — og engu síður — til
ills. En hvernig fer efnisval
fram? Um það er lítið vitað. ®
Fréttirnar vilja flestir heyra
og sjá. Stríðsvitfirring er þar
ærið rúmfrek. Hins vegar er
þáttur tækni, vísinda, lista og
bókmennta heldur rýr að jafn
aði. Ferðaþættir — og land-
kynningar eru oft ágætir. Um
ræðufundir harla misjafnir,
svo sem von er. Of margir
„stilia sér upp“, gera sig merki
lega á svipinn; eru meir fyrir
myndavélar en fðlk sem hlust-
ar. Sumir samtalsþættir eru i
allt of daufir og þeir sem sitja 1
fyrir svörum svara ékki spurn
ingum beint, heldur vefja mál-
in í leiðinlegum vangaveltum,
svo áheyrandinn er oft litlu
nær. Og sumir langskólamenn
ættu að reya að hafa hemil á
menntahroka sínum, sbr. þátt-
inn 2. febrúar s.l.
Fréthrnar áróðurs-
kenndar
Fréttirnar eru stundum að
því er virðist-ti'lreiddar.' eftir
kokkabókum bandarískra frétta »
eða áróðursstofnana. Þetta var
m.a. sérlega áberandi er sagt 5
var frá flugvélinni er missti g
- niður kjarnorkusprengjur í
Pólstjörnuflóa. Það var nóg að
birta fréttina sem frétt. Hreinn «
óþarfi og raunar óviðeigandi
að flytja langt mál og sýna
myndir til afsökunar því, að
þetta skyldi ske, þ.e. að flytja
þessa þokkalegu vöru vfir land
svæði annars ríkis í heimildar-
leysi eða banni. Hver stjórnar
svona fréttaflutningi? Er sjón
varpið kannski ekki hlutlaus
stofnun eins og útvarpið, þar
sem móðureyra pólitikusanna í
ráðinu er svo þunnt, að sumir
flytjendur skárstu þáttanna eru
reknir út úr musterinu að §
ósekju.
Ómars-söngurinn
má víkja
En meðal annarra orða, úr
því útvairp bar á góma: Er
það fastur ásetningur dagskrár-
stjórnar, að herra Ómar Ragn-
arsson skuli syngja hinar gáfu-
legu tilkynningar H-manna í
nær fjóra mánuði enn? Ég ræði
ekki hið furðulega hægra gönu
hlaup, en mætti þessi Ómars
söngur víkja frá oss. fslend-
ingar eru varla þeir imbar,
að þeir viti ekki fullvel „að
við töfeum upp hægri utnferð
26. maí í vor“ Hósíanna, með
sínu lagi! Ætli það væri ekki
nóg — og jafnvel vænlegra til
áhrifa — að hafa umferðasöng
einu sinni til tvisvar í viku?
Kvikmyndir eru einna fyrir-
ferðamestar i dagskrá sjón-
varpsins. Og þar hefur báglega
til tekizt. Hver grefur annars
upp þetta endemis myndasafn?
Mestpart er þetta nauðaómerki
legt og leiðinlegt brezkt hum-
búkk. Er nobkurt vit í að nota
þetta merkilega tæki, sjónvarp
ið, á þennan ömurlega hátt?
Drepleiðinlegur
hroði
Nýlega voru sýndar með
flárra daga millibili tvær all
sérstæðar glæpaimyndir, ekki
iskemmtilegar gíæpamyindir
heldur drepleiðinlegur hroði.
í aninarri var kennt á vísinda
legan hátt að sfcela úr vösum
náungans. Sú fræðsla er jaifn
vel farin að bera árangur, sbr.
frétt í einu dagblaðanma 1.
f'ebrúar: Reyndu vasaþjófnað
— en mistóksL Segir blaðið
þessa atvinnugrein nær ó-
þekkta hérlendis. Frásögn blaðs
Framhald á bls. 13
Á VÍÐÁVANGI
Eins og ungamóðir
Svo fór, sem að líkum lét,
og Tíminn gat sér til í gær,
að Alþýðublaðið tók því ekki
með þögninni, að Morgunblað
ið lýsti Sjálfstæðisflokkinn
hinn eina og sanna trygginga-
flokk í landinu og sannkaUað
an brautryðjanda þeirra mála
í fjörutíu ár, og þó mestan og
beztan á síðustu árum. Alþýðu
blaðið segir í gær, að líklega
skrifi ungir Sjálfstæðismenn
þetta og liafi þá afsökuai að
þekkja ekki söguna. Ekki sé
unnt að eigna Sjálfstæðisflokkn
um meiri hlut í þessum málum
en að hafa verið fáanlegur til
þess að styðja „aukningu trygg
inganna“ á síðustu árum.
Alþýðublaðið mótmælir og
réttilega því hreppsómagasjón-
armiði íhaldsins í trygginga-
málum, að borga tryggingabæt
ur aðeins eftir efnahag manna.
Alþýðublaðið segir, að rétta
aðferðin sé að borga trygging
ar jafnt tú allra, en láta skatt
ana síðan leggjast á eftir efn-
um og ástæðum. Tryggingabæt-
ur eigi ekki að vera ölmusa.
Datt í hug að taka
100 milljónir
Þá gerir Alþýðublaðið í leið
ara þessum mikUvæga upp-
ljóstrun og játar hiklaust, að
það var rétt, sem menn grum-
aði, að ríkisstjórnin væri að
hugsa um að sækja stórfé í
tryggingakerfið og ætlaði að
skerða það stórlega. Alþýðu-
blaðið segir um þetta: ,
„Það er ekkert launungamál '
að undanfarnar vikur hafa ver „
ið uppi þær skoðanir, að vegna ,
efnahagsvandræða bæri íslenzk
um stjórnarvöldum nú að
skerða almannatryggingar um
svo sem 100 miUj. kr. Alþýðu
flokkurinn hefur beUt sér af
aleUi gegn þessum hugmyndum,
og telur að tryggingaféð sé
ekki of mikið, frekar of lítið,
enda þótt lífeyrisbætur hafi
verið hækkaðar fyrir fáum vik
um.“
Þannig lýsir Alþýðuflokkur-
^nn sér sem sigurvegara gegn
grimmu íhaldi í ríkisstjórninni
en stimplar Sjálfstæðisflokkinn
sem fjandmann trygginga, sem
nú hafi ætlað að seilast í elli-
laun, örorkubætur og barnalíf
eyri til þess að kasta í eyðslu
ríkissjóðs og verðbólguhítina
Og Sjálfstæðisflokkurinn ját-
ar raunar sekt sína með þeim
sérstæða Hitlers-hætti, sem
thaldinu er jafnan tamt, að
rjúka tii og iýsa sjálfum sér
sem sérstökum brautryðjanda
almannatrygginga í fjörutíu
ár — og þó skeleggustum á
síðustu missirum.
Hins vegar er Alþýðuflokkn
um hofiast að ofmetnast ekki
af þessum sigri. Kjósendur
muna það enn allvel, að fyrir
síðustu kosningar lýsti Al-
þýðuflokkurinn yfir því, að
fjölskyldubætur hefðu dregizt
hörmulega aftur úr hér á landi
og lofaði stórátaki í því efni
eftir kosningar, ef Itann mætti
ráða.
Það stórátak birtist hins veg
ar í því að lækka fjölskyldu
'bætur með því dð láta vísitöhi
hækkun ekki ná til þeirra, og
einu „fjölskyldubæturnar“ sem
Alþýðnflokkurinn hefur aukið
síðan eru nýjar drápsklyfjar á
barnahcimilin í landinti með
stórhækkuðu verði á brýnustu
Framhald á bls. 15.