Tíminn - 23.02.1968, Qupperneq 9

FÖSTUDAGUR 23. febrúar 1968
TIMINN
9
l
Otgefandi: FRAMSOKNARFLOKKURINN
Framkvæmdastjóri: Kristján Benediktsson Ritstjórar: Þórarinn
Þórarlnsson (áb) Andrés Kristjánsson. .íón Relgason og Indriðl
G. Þorsteinsson Fulltrúi ritstjórnar: Tómas Karlsson Aug-
lýsingastjóri: Steingrimur Gíslason Ritstj.skrifstofur » Eddu-
búsinu. simar 18300—18305 Skrlfsofur- Bankastrætl 7 Af-
greiðsiusimi: 12323 Auglýslngasimi- 19523 Aðrar skrifstofur.
slmi 18300 Áskriftargjald kr 120.00 á mán. Innanlands — í
lausasölu kr 7.00 elnt, - Prentsmiðjan EDDA b. f.
Æsingaskríf Mbl.
í aðalmálgagni Sjálfstæðisflokksins, Morgunblaðinu, er
nú ákaft barizt gegn þeirri kröfu verkalýðssamtakanna,
að launin verði verðtryggð. Það er annað hljóð í strokkn
nm hjá Morgunblaðinu nú en sumarið 1958, eftir efna-
hagsráðstafanirnar, sem þá voru gerðar. Þá hvatti Mbl.
til mikillar grunn'kaupshækkunar enda þótt launin væru
þá verðtryggð.
Þegar árunum 1956—58 sleppir, hefur það annars ver-
ið höfuðiðja Mbl. síðan 1919, er nokkrir fésýslumenn
eignuðust það, að espa atvinnurekendur gegn verkalýðs-
samtökunum. Það hefur predikað sí og æ, að ekki
þrengdi annað að atvinnuvegunum en ofhátt kaup. Þenn
an boðskap hefur Mbl. flutt alveg eins, þótt sannanlegt
væri, að kaupgjald væri miklu lægra hér en 1 nágranna
löndunum, eins og raunin er nú.
Mbl. hefur verið trútt þessari iðju sinni seinustu dag-
apa. Það hefur birt hverja forustugreinina eftir aðra, þar
sem kappkostað er að reyna að æsa atvinnurekendur gegn
verkalýðsfélögunum.
Athugulir atvinnurekendur vita það áreiðanlega mæta
vel að það er margt fleira, sem nú veldur þeim erfiðleik-
um en kaupgjaldið. Skortur rekstrarfjár hefur aldrei
verið meiri. Alltaf er verið að leggja nýjar og nýjar opin-
berár álögur á fyrirtækin. Vextir eru hér hærri en í
nálægum löndum. Ef leiðrétting fengist a þessum málum.
yrði aðstaða atvinnufyrirtækjanna allt önnur og betri.
En á þessi mál minnist Mbl. ekki, það heimtar bara: Hald
ið kaupgjaldinu niðri.
Æsingaskrif Mbl. gegn verkalýðshreyfingunni voru
skiljanleg fyrir 40—50 árum. Þá voru átökin hörð milli
atvinnurekenda og verkalýðshreyfingarinnar. Síðan hef-
ur margt breytzt til bóta.Gagnkvæmur skilningur þessara
aðila hefur'mjög aukizt. Sú þróun þarf að haldast áfram.
En Mbl. hefur ekki breytzt. Það æpir gegn verkalýðshreyf
ingunni eins og fyrir 40—50 árum. Það er náttröll ís-
lenzkra stjórnmála.
Atvinnurekendur mega ekki láta stjórnast af æsinga
skrifum Mbl. gegn verkalýðssamtökunum. Takmarkið á
þvert á móti að vera það að vinna að bættri sambúð at-
vinnurekenda og launþega ög auknum gagnkvæmum
skilningi. Samtök atvinnurekenda og launafólks eiga t. d.
að taka saman höndum um afnám óeðlilegra lánsfjár-
hafta, lækkun álaga á atvinnureksturinn og lækkun vaxta,
svo að nokkur dæmi séu tekin. Væri farið inn á þá braut,
nsyndi atvinnuvegunum kleift að fallast á hina hófleku
kröfu alþýðusamtakanna um verðtryggingu launa. Úrelt
æsingaskrif Mbl. megna ekki endalaust að eitra íslenzkt
þjóðlíf, — auka úlfúð og stéttastríð í hinu fámenna ís-
lenzka þjóðféiagi.
Grænlandssýningin
Sýriing sú, sem nú stendur yfir í Þjóðminjasafninu á
minjum frá búsetu íslendinga á Grænlandi fyrr á öldum,
er svo merkileg, heimildarík og fræðandi, að hana má
helzt enginn láta fram hjá sér fara. Fornminjarannsókn-
ir síðustu ár þar vestra hafa leitt furðulega marga hluti
í ljós og skýrt línur þessa litla, íslenzka samfélags, sem
þarna stóð með blóma um skeið.
Jafnframt ætti þessi sýning að minna okkur á að við
hljótum að láta okkur miklu skipta Grænland nútímans
og þjóðina, sem þar býr, næsta nágranna okkar í vestri,
og lífsbaráttu hennar, sem er með ýmsum hætti skyld
okkar aðstöðu, og víst mættu vera meiri samskipti og
sterkari vináttubönd milli íslendinga og Grænlendinga.
Forustugreinar úr „The New York Times" 19 þ. m.:
Flotaheimsókn, sem er lýð-
ræðinu í Grikklandi til tjóns
VALDŒMÍ'ARNIR í Bamda-
rikjiuaoiim hafa sýniilega ákweðiS
að legigijia blessiuin sína yfiir
hervailldiseinræðið í Grikklandi,
og það fyrir alira auigunn. Þetta
er eina sikýringin, sem hægt er
að huigisa sér á h'eimsóikn fiuig-
wélaimióðurskipsins F.ranMin D.
Roosevelts til Pireus og við-
tökur þær, sem leiðtogar her-
forinigjialMílkiuinnar feugu hjá
Phiilip Taibot sendiherra Banda
pfbjanna þar um borð.
Talsmenn ríkisstjiórn arinnar
ættu að koma hreint firam í
þesisu máili og mega eikiki sikjlóta
sér balk wið þá fuiMyrðingu, að
þetta sé aðekis „venjuileg"
hetonsólkin skiips, sem só (um
stumdar saikir) í fyligd með
sjlötta ftotanuim, og mióttaka
leiðtoga ríkisstjiórnar landsins
um borð i hinu aðkomma skipi
sé eklki an'naö en venjuibundimn
atburðuir.
HBIM9ÓKN 62 þúsund smá-
lesta flugivél'aimió'ðurslkiips, sem
ber heiti eins af frægustu for-
setuim Bandaríkjanna, getur
aldrei taliat þýðingarli'tiilll og
venjubunidinn atburður. 9vo
mikið er vísit, að flugvéllaimióð-
urisikipið FraniMin D. Roose-
veit hefur heinnsótt Pireus að
miinmsta kosti einu simni áður,
þegair ríkisstjiórnin í Washing-
ton viildi sýna firam á stuðning
sinn við grísku rílkisstjiórnina.
í ljiósi þess sérstaka ástands,
sem nn rikis í GrikiMandi, Mýt
ur uimiheimiurinn að líta á
þessa heimisiókn sem vott um
samstöðu mieð Paipadoipoutos
h'ershofðinigja og samsærisifélL'ög
uim hians, og með henmi sé
mikLu lengra gemgið en gefið
var til kynna með þeirri yfir-
lýsimgu um „emdurupptöku eðl'i
liegra stjiómmálasaimskip'ta“,
sem hirt var í fyrra mánuði.
9ýnilegt er, að valdlhatf'amir
í Wasíhimigton haía iátið uadan
fyriir þeiirri röksemd herstjóm-
airinnar, að GrilMdamd sé, þeg-
Aðalleiðtogi herforingjastjómarinnar, Papapoudolus
ar á aMt er litið, mjög hernað-
arilega _ m-ikiivægur staður í
vamiarhrinig Atlanitshaflsibanda-
lagsins. 9é raunin þe'ssi, getum
vér gert ráð fyrir, að fSj'ótleiga
verði að nýju honfið að fúlilri
hernaðaraðstoð, en hún var
feMd niður í apríl í fyrra, þeg-
ar byltingin var gerð. Forráða-
menn ' utanríki’sráðunieytisins
kunna að trúa því fiyrir s'tt
ieyti, að wottur um vimáttu geti
borið þann áranigur, sem ekki
tólkist að ná með háttbundinum
en Mutlausum samskiptum, eða
að hneigj'a hertforinigj'aklMkuna í
átt til stjiórnar samkvæmt
stjiómarsferá.
09S virðist sem bæði þesisi
viðhorf ber' vott um skamm-
sýni og séu að minnsta feosti
byggð á þeirri röngu forsendu,
að Bandarílkin þurtfi svo mjög
á Grikklandi að halda, að sú
þönf sé hrýnni en þörf hertfor-
inigjakl&unn'ar fyri-r stuðning
Bandaríkjamanna. Mjlög er
vafasamt, að gríski hen'nm gæti
orðið Atilaatshafsibandiaiaginu
til veruteigrar efiingar eins og
nú er kornið, þegar búið er að
fjiarl'ægija í „hreinisum“ á annað
hlumdrað reyndra og háttsettra
Fundurinn í Budapest mun aug
lýsa sundrungu kommúnista
ÁKVÖRÐUN Rúmemia um að
taka þátt í heimismóti komm-
únista í Búdiapest raú í lok
þessa mánáðar mun sovézfcum
áróðursmönnum kærkomið fagn
aðarefni. Kemur þetta sér mjög
vel fyrir valdhafaaa í Kreml
og er þeim mikilvæg sárabót,
þegar þeir virða fyrir sér auk-
inn ágreininig í hetoni komm-
úni'sta og breilkkandi bil miSiLi
skO'ðanahópanna. Bn Rúmenar
hatfa ekki látið neitt undan síga
í baráttu sinni fyrir sjálfræði
og af þeim sökum verður óhjá
kvæmttega að draga þá álykt-
un, að valdhafar forustuiþjióðar-
innar bafi orðið að greiða þátt
töku val'dlhafianma í Búkiarest
ærið háu verði.
Ef fiara má eftir þvi, sem
birzt hefur í blöðum i hinum
ýmsu rílkjum bo'mmúnista að
undantförmu, hetfur Rúmenum
verið heitið þvi, að samkundan
í Búdapest verði eins meiaiaus
og yfirteitt er unnt að hugisa
sér ftð nokibur ráðstefna komm
úndsta geti orðið. Kímverjar
verði eklki gagnrýndir, ekki
gerð neim tilraun tii að legigja
ftokkum allra ianda sömu
skyldur á herðar og Moisbvu-
mienn og stuðnimgsmenn þeirra
reyni ails ekki að ota sínum
ftokksleg? tota.
AÐ 9VO miiMu leyti sem
séð verður fyrinfram þykir
semnitegt, að áramgur Búdapest
ráðstefnummar verði einna mik-
ilvægastur í því, hve skýrt hán
mumi leiða í ijiós hina djúp-
stæða Moifning i kommúnista-
hreyfinigunmi. Nikita Krustjoff
tóbst að kalla saman fuiltrúa
81 kommúnistafliokibs Sjeint á ár
forimgja. Og þeir Bandaríkja-
menn, sem mæla grísku hers-
höfðinigjumum bót, eru meira
að seigja hættir að iáta í veðri
vaka, að þeir hafi í hyggju að
koma á fót borgarailegri stjóm
oig draga sig í hlé.
Hetomsókn ffliuigvélamióðunskips
ins Frankii'n D. Roosevelts
hliýtur að draga kjark úr grísk-
um foruistumiönn.um lýðnæðis-
sinna, — aJílt fná hófsömum
hægrimiönnum tii hófsamna
váastrimanma, — sem eru að
reyna að etfla þjióðl'ega sam-
fyllkingu að baki Konstantin
konumgi gegn herforingjakilík-
unni. Hún hlýtur emmfremuT
að verða kommúnistum til uipp
örvunar og verða áróðri þeirra
um ..heiimsveldis'sinna Bandia-
rfkjanná og NATO“ til fram-
dráttar við auistanve'rt Miðjarð
arh-af, og gæti jatfnrvel laðað
stuðningsmenn amnarra fflokiba
tl fyigis við átforrn þeirra um
mynidum aiþýðuifylikingar.
Eins og stcndur ge-tur heim-
sókn filujgvéllam'óðu.rskipsins
Franiklin D. Roosevelts tii
Pireuis aðeinis orðið lýðræðinu
í Griklklandi til tj'óns. Og hún
rnun einnig vinna Bandariílkjun
um tjión langtum víðar.
imu 1960 og fá þá til að sam-
þykkjia sameigimleiga álylktun.
Á ráðstetfnunnd í Búd-apest í
lok þessa mánaðar verða ekki
fu'l'ltrúar nema 60 kommiúnista
flloikk'a, þrátt fyrir ærna fyrix-
höfm og eftirgang'snmni.
Fuílltrúa meira en fjiórða
hvers kommún istaflokks í heim
inum mun þvu vamta á þessa
ráðsteínu. Upphatftega gerðu
Kremilarleiðtog'aimir sér voadr
um að ráðstefnan í Búdapest
staðfesti aiffl og áhrif Moskivu-
manma í kommúndstahreyfing-
unrni. En nú>eru allar hortfur
á, að ráðstefnan reynist mý
sönnun um sigurgöngu Mns
þjéMega bommúnisma og auki
enn á undáimhald huigsj'ónarinn-
ar um etoiinigu Marx-Lenin-
ismams.