Tíminn - 07.04.1968, Page 6

SUNNUDAGUR 7. apríl 1968.
Blóm og vor - pottið um og klippið
Bæði meun og blóm láta á-
sjá yfir veturinn, og þegar vor
ið fer að niálgast er útlitið oft
orðið slæmt. Hvað blómunum
viffkcmur er ekki um annað að
ræða í mörgum tilfellum en
kasta þeirn, en fyrst væri rétt
að sjá, livort ný mold, nýr
pottur og klipping geti ekki
bætt eitthvað úr skák. Stofu-
blómin okkar þola flest, að
vera klippt kröftuglega niður,
en klippið sarnt ekki of mik-
ið, það getur vel verið, að það
sé ekki nauðsynlegt, og þá get
ur tekið langan tíma fyrir
plöntuna að ná fallegri stærð
aftur. Já, og svo gæti verið
rétt að bíða með klippinguna,
þar til farið er að bóla á nýj-
um blöðum, svo við þurfum
ekki að hafa blaðlausan aum-
ingjann fyrir augunum allt of
lengi.
Afleggjararnir þurfa helzt
i ★
Ef mikið er af blómum á
heimilinu getur verið erfitt að
koma þeim skemmtilega fyrir.
Hér er ágætis hugmynd að
gluggagarði, sem ég rakst einu
sinni á í dönsku blaði. Þarna
hafa verið settar nokkrar hill-
in- í glugga, sem ekki hafa sér-
staka þýðingu við að flytja Ijós
inn í stofuna, og útsýnið um
þennan glugga mun ekki hafa
verið það skemmtilegt, að
að vera svolítið sterklegir, ef
þeir elga að reynast vel. Haf-
ið þá 5 til 10 cm langa, og
klippið þá af plöntunni, rétt
fyrir neðan blað eða lið. Af-
leggjarar af gúmmíplöntum,
Bawairósum, pelargonium, ara
liu og piiparblómi (peparoníu)
er bezt að setja niður í sand-
kenndan jarðveg. Svo er rétt
að setja glas yfir afleggjarani.
til þess að hindra of hraða
uppgufun. Þetta á þó hvorki
við um kaktusa né pelargóní-
ur, því báðum hættir til að
★
nokkurs væri misst með því að
fylla hann fallegum blómum.
Gluggagarðar, sem þessi
geta verið mjög hentugir fyr-
ir blómin sjálf. í glugganum
er oftast nær töluvert kaldara
en inni í stofunni, og þá verð-
ur uppgufunin ekki eims mikil
úr pottunum, og ekki er nauð
synlegt að vökva jafn oft og
ella. Ailt stuðlar þetta að því,
fúna í of miklum raka. Afleggj
arar eiga alltaf að standa á
skuggsælum stað. Það verður
að gæta þess að þeir ofþorrni
ekki, og svo er alveg bannað
að vökva þá með átourðarvatni.
Önnur blóm fá bezt rætur
með því að afleggjurunum sé
stungið í vatn. Það eru *..ö.
bergfléttur, sem sumir kalla
slingplöntur, monstrur, eða rif
blöðkur og kóleus, eða álfa-
möttull og álfablæja, eins og
það blóm mun nefnast á ís-
lenzku.
að blómunum líður betur, og
minni haetta er á að rætur
þeirra fúni.
Ef einfalt gler er í gluggan-
um, sem nú gerist æ flátiðara
hér á landi, gæti verið gott að
hafa rúllugardínu til að grípa
til í mestu kuldunum á vet-
urna. Svo getur verið mjög
skemmtilegt að koma fyrir ljós
um í blómagluggum, og í flest-
um raftækjaverzlunum fást
Því miður hættir fóM tS,
að láta þessa afleggjara í gegn
sæ glös eða vasa, en það mum
vera alrangt. Ljósið getur ver-
ið afleggjúrunum skaðlegt, og
bezt er að hafa þá í ógegnsæj-
um glösum þangað til rætum-
ar eru orðnar nógu sterkar,
svo hægt sé að setja þá í potta.
★
lampar t.d. eins og þeir, sem
notaðir eru í verzlunarglugg-
um, sem auðvelt er að festa
innan á gluggann og iýsa
skemmtilega upp.
Þegar svo er búið að koma
blómapottunum fallega fyrir á
hillunum mætti bæta ima á
milli stöku blómavasa, styttu
eða öðru smávegis, sem nýtur
sín vel innan um falleg blóm.
LÆRIB AÐ ORKERA -
BALDÍRA 0G 5KA TTiRA
Þrátt fyrir hraða nútímans,
bendir margt til þess að handa
vinna sé sízt óvinsælli meðal
ungra kvenna nú, en oft áður,
og víða má sjá, að hún vinn-
ur fremur á en hitt. Séu aug-
lýst föndumámskeið eða
handavinnunámskeið eru þau
undir eins orðin yfirfull, og
með sanni má segja, að allt
of lítið sé gert af að halda
slík námskeið og kynna ung-
uni sem gömlum þá ótæmandi
möguleika, sem haldavinnan
hefur upp á að bjóða í hin-
um ýmsu myndum sínum.
Heimilisiðnaðarfélag íslands
hefur þó á stefnuskrá sinni að
kynna og viðhalda heimilisiðn
að í landinu, og í því tilefni
gefur félagið út ritið Hugur
og hönd, þar sem sýndar eru
og kenndar aðferðir bæði við
nýja og gamla handavinnu, og
lesendur fræddir um ýmislegt
á þessu sviði. ^
Hugur og hönd er nú kom-
ið út í amnað sinn, og hefur
mér borizt ritið fyrir árið 1967.
Nokkuð er það síðbúið, en
margt mun hafa orðið til að
tefja úrkomuna. Hins vegar er
þetta einstaklega vandað rit,
eins og reyndar fyrsta heftiið
var Mka, sem kom út fyrir
rúmu ári. Blaðið á aðeins að
koma út einu sinmi á ári fyrst
um sinn, og er það mikil
sind, því sannarlega væri gans-
an að eiga von á að sjá það
oftar en það.
í þessu hefti er ótrúlega
margt að finna, sem hægt er
að notfæra sér. M.a. er í því
lýst, hvernig á að orkera, og
er myndin, hér á síðunni, ein-
mitt af opnunni um það efni.
Orkeringaraðferðin er kennd
með einföldum skýringamynd-
um, og síðan koma uppskrift-
ir að millidúk og blúndu utan
um sams konar dúk.
Ofnir kjólar og ofinn
fatnaður yfirleitt ryður sér
mikið til rúms um þessar
mu.ndir, í blaðinu er nú sagt
frá augnofnum böndum eða
tíglaböndum, sem njóta sín
einstaklega vel sem skreyting
á ofnum kjólum eða jökkum.
Þær konur, sem hafa þolin-
mæði til að fylgja skýringum
og skýringamyndum ættu ekki
síður að geta notfært sér
kennsluna í þessum bandvefn-
aði heldur en í orkeringumni.
Nokkrar uppskriftir eru í
blaðinu, en þær eru ekki af
kökum, heldur af jurtalitum,
og annast Vigdís Kristjánsdótt
ir þessa fræðslu. Þama segir
frá aðferðum við litun, gult og
rautt, og hvaða plöntur eru
motaðar og hvernig.
Prjönlesið hefur heldur ekki
gleymzt, og þær ykkar, sam
eru að hugsa um að koma ykk-
ur upp íslenzkum búningi, get-
ið sleppt því að sauma flauelis-
skotthúfu. f Hugur og hönd er
sagt frá því, hvemig prjóna a
skott'húfu, og óneitanlega gæti
verið gaman að eiga prjónaða
skotthúfu við upphlutinn sinn.
f blaðinu eru einnig útprjon-
aðir vettlingar i sauðalitunum.
Að lokum ætla ég svo að
minnast á skatteraðar og ba’.d-
eraðar kvöldtöskur, sem sagt
er frá. Skattering og balder-
ing var áður og fyrr mikið
notuð við skreytingu á ís-
ienzka þjóðbúningnum. En
það er eins með þessa handa-
vinnu eins og svo marga aðra,
hún hefur horfið í skugga
hins nýja, og margir áUta að
hún sé gamaldags. Nú er hið
gamla reyndar aftur farið að
skjóta upp kollinum, og það
þyrfti enginn að skammast sín
að ganga með skatteruðu og
balderuðu kvöldtöskurnar,
sem sagt er frá í blaðinu. Þær
eru saumaðar í þétt ullarefni,
og þegar búið er að sauma i
þær með gullþráðum og öðru
tilheyrandi, eiga þær sannar-
lega engan sinn líka.
★
Borgar
Stundum langar okkur tU að
lita gamla flík, sem ef til viil
er ekki orðin sérlega slitin,
og við viljum gjaman reyna
að nota eitthvað iengur. Ár-
angurinn af Utuninni verður
ekki alltaf eins og við hefð-
um í uppliafi viljað hafa hann.
Ástæðan er yfirleitt sú, að við
litunina þarf fMkin að fara i
mjög heitt litabað, og við það
hlaupa mörg efni iUUega. Þeg-
ar þau hafa þornað á ný, er
reynt að pressa þau og
strekkja í upphaflega stærð,
en það getur gengið Ula-
Áður en þið ákveðið að
leggja út í fatalitunina, ættuð
þið að ráðfæra vkkur við starfs
Ýmislegt fleira er í Hugur
og hönd að þessu sinni, en
þess verður ekki getið hér
Þær ykkar, sem hafið áhuga á
blaðinu, geta snúið sér til ís
lenzks heimilisiðnaðar að Lauf
ásvegi 2 í Reykjavík, en þar
er útsölustaðurinn. Þess má
geta, að enginn einm ritstjóri
fólk fatahreinsunarinnar um
það, hvort eíni og fatnaður
þoM hina væntanlegu með-
ferð. Árangurinn verður því
aðeins góður, að fötin séu úr
góðum og vönduðum efnum og
í góðu ásigkomulagi fyrir Mt-
umina. Slitnir kantar t.d. brún
ir á ermum og vösum, verða
seint í sama lit og aðrir hlut-
ar fatanna, heldur miklum
mun Ijósari. Upplituð föt er
Mka erfitt að flá jafnlit með
Mtun. Það getur pó heppnazi,
ef mjög dökkir litir eru not-
aðir. Þá ber að hugsa út 1 það.
að blettir, sem ekki hafa náðst
úr, eru oftast jafn greinileg-
ir eftir litunina, eins og fyrir
hana.
er að blaðinu, en í ritnefnd'
eru Gerður Hjörleifsdóttir, Sól
veig Búadóttir, Sigríður Hall-
dórsdóttir og Vigdfs Pálsdótt-
ir. Myndir hafa þeir Gísli
Gestsson og Leifur Þorsteins-
son tekið, en útMt og prentun
annaðist Prenthús Hafsteins
Guðmundssonar.
Ef fataefnið og tvinni eru
ekki sams konar, getur komið
í ljós Mtamismunur eftir Mtun-
ina, t.d. ef fatið er úr ttá,
saumað með bómullairtvinna.
Þetta kemur oft hvað gremi-
legast fram í hnappagötum.
Ýmsir gaMar geta komið
fram á saumum, fóðursauma>-
vilja oft hlaupa, og grunnix
saumar trosna. Af ofansörðu
má sjá, að það þarf að hugsa
sig vel um, áður en farið er
með föt í litun. Ef þau eru
ekki til slíks hæf. getur vei
svo farið, að peningunum, sem
fyrir litunina eru greíddir, sé
kastað á glæ.
★
sig að lita fötin?