Alþýðublaðið - 20.12.1994, Qupperneq 3

ÞRIÐJUDAGUR 20. DESEMBER 1994
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
3
Hverjir eiga rétt á húsaleigubótum?
Nú um áramótin taka í gildi lög
um húsaleigubætur; hjartansmál
jafnaðarmanna á íslandi undanfarin
ár. Húsaleigubæturnar eru ætlaðartii
að létta undir með þeim sem annað-
hvort hafa ekki fjárhagslegt bolntagn
til að Ijárfesta í eigin húsnæði eða
kjósa það frelsi sem felst í því að
stinga sér ekki niður á fastan stað og
sökkva sér í skuldasúpuna. Lang-
stærsti hluti þessa hóps eru ungar
tjölskyldur eða einstaklingar sem eru
að reyna að ná fótfestu í lífinu. Eins
Pallborðið
Aðalheiður
Sigursveinsdóttir
skrifar
og efnahagsástandið í þjóðfélaginu
er í dag ættu húsaleigubætumar því
að vera eins og himnasending fyrir
þennan hóp. En því miður er ekki allt
sem sýnist varðandi bótaréttinn.
Einungis 29 sveitarfélög hafa
samþykkt að greiða út húsaleigubæt-
ur en 40 hafnað. Astæðuna segja
menn vera óánægju við gölluð lög. I
fyrsta lagi telja mörg sveitarfélögin
þetta nýja fyrirkomulag vera alltof
flókið, þungt í vöfum og kostnaðar-
samt, sérstaklega fyrir þau minni. I
annan stað vilja þau með höfnun
sinni mótmæla afturvirkri skattlagn-
ingu bótanna.
Þeir sem búa í þessum 40 sveitar-
félögum eiga því ekki rétt á bótum
og er það mjög miður, en það eru
fleiri sem eiga ekki lagalega rétt á
húsaleigubótum. I fyrsta lagi eru það
þeir sem eru svo ólánsamir að hafa
ákveðið að leigja af ríki eða bæ, þeir
fá ekkert. Einstaklingar eða pör sem
leigja herbergi með aðgang að eld-
húsi leigusala fá ekkert, né heldur
þeir sem leigja aðeins herbergi
eða stúdíó-íbúð. Bætur til þeirra
sem fengið hafa féiagslega að-
stoð skerðast og þeirra sem njóta
vaxtabóta. I ofanálag eru húsa-
leigubætumar of tekjutengdar
svo með ólíkindum er. Ef tekjur
leigjanda húsnæðisins eru hærri
en 1,5 milljónir á ári þá fara bæt-
urnar að skerðast. Auk þessa
verður leigjandinn að vera með
lögheimili sitt á staðnum.
Þetta hljóta að teljast gallar á
gjöf Njarðar. Stórlega er dregið
úr hvata fyrir ungt fólk að fjár-
festa í eigin húsnæði, þar sem
tekjutengingin er það mikil að
húsaleigubæturnar munu að öll-
um líkindum letja ungt fólk til að
afla sér aukinna tekna og draga
þar með úr möguleikum þeirra
til spamaðar.
A þetta verður að sjálfsögðu
að li'ta í stærra samhengi, en jað-
arskattur á Islandi er orðinn allt
of hár hjá stórum hópi fólks.
Segja má, að með húsaleigubót-
um sé jaðarskattur jafnaður að
nokkru leyti á milli þeirra sent
eiga húsnæði annars vegar og
hinna sem era á leigumarkaðin-
um. Lækka mætti jaðarskattinn
með því að draga úr tekjuöflun-
arhlutverki tekjuskattsins eða
með því að fara varlegar í tekju-
tenginu bóta.
Stór hluti fólks á leigumarkaðin-
um er skólafólk sem á litla sem enga
möguleika á að kaupa sér eigið hús-
næði. Húsaleigubætur eru mjög mik-
il hagsbót fyrir námsmenn, meðan á
námi stendur. Þær era hins vegar
engin lausn á vanda þeirra að námi
loknu.
Ekki má svo skilja að undirrituð sé
á móti húsaleigubótunum en Ijóst má
vera að betur má ef duga skal. Þetta
er hagsmunamál sem á að nýtast
þeim sém virkilega eru þurfandi og
til þess að svo verði eiga allir að fá
rétt til að njöta þeirra.
„Húsaleigubæturnar eru ætlaðar til að létta undir með þeim
sem annaðhvort hafa ekki fjárhagslegt bolmagn til að fjárfesta í
eigin húsnæði eða kjósa það frelsi sem felst í því að stinga sér
ekki niður á fastan stað og sökkva sér í skuldasúpuna. Lang-
stærsti hluti þessa hóps eru ungar fjölskyldur eða einstaklingar
sem eru að reyna að ná fótfestu í lífinu. Eins og efnahagsástand-
ið í þjóðfélaginu er í dag ættu húsaleigubæturnar því að vera
eins og himnasending fyrir þennan hóp. En því miður er ekki
allt sem sýnist varðandi bótaréttinn.“
Jólakveðja
dagsins
Ertu á síðasta
snúningi með jóla-
kortin? Þarftu að
senda kort í hvelli
útum fjarlægar
deildir jarðar? Hér
eru nokkrar tillög-
ur um innihald:
Joyeux Noel
Stretan Bozic
Fröliliche Weihnachten
Merry Christmas
Godjul
Feliz Navidad
Rauballista Joulua
Kellemes karácsnyt
Prettige kerstdagen
Talsverð spenna er með-
al alþýðuflokksmanna í
Reykjaneskjördæmi vegna
prófkjörsins í lok janúar.
Formleg kosningabarátta
er ekki hafin en mikið er
um að vera bakvið tjöldin.
Ekki er endanlega ljóst
hverjir verða með í slagn-
um, en nú hefur Guðfinn-
ur Sigurvinsson í Kefla-
vík tilkynnt að hann ætli
ekki að vera með. Petrína
Baldursdóttir þingmaður
úr Grindavík andar vænt-
anlega léttar, en talið var
að Guðfinnur gæti náð
einu af efstu sætum með
fulltingi Suðurnesjamanna.
Af öðram frambjóðendum
á þeim slóðunt er það að
frétta að Hrafnkeíl Ósk-
arsson yfirlæknir á Sjúkra-
húsi Suðurnesja hefur til-
kynnt þátttöku. Eftir sem
áður er mesta spennan í
kringum toppsætið, þar
sem þau takast á, Rann-
veig Guðmundsdóttir og
Guðniundur Arni Stef-
ánsson....
Skáld og rithöfundar fara
nú mikinn enda jóla-
bókavertíðin að ná há-
marki. Upplestrar og sam-
komur tengdar bókum eru
óteljandi og lukkast víst
flestar einkar vel. A sunnu-
daginn var skáldakvöld á
Sólon íslandusi, en eitt-
hvað fór kynningin á því í
handaskolum þannig að
einungis tveir vaskir áheyr-
endur mættu. Lítil mæting
skýrist ennfremur af for-
áttuveðri í höfuðstaðnum
þetta sunnudagskvöld og
þurfti vfst óvenju harðsvír-
aða bókmenntaáhugamenn
til að hætta sér út í storm-
inn. En þessir tveir áheyr-
endur fengu ríkulega laun-
að fyrir erfiðið; skáldin
Sjón og Hallgrímur
Helgason settust niður
með þeim og lásu fyrir þá
við kertaljósið, meðan
norðanvindurinn fór ham-
föram í Bankastræti. Krútt-
legt. •.
Sjálfstæðismenn láta um
þessar mundir fram-
kvæma skoðanakannanir
með reglulegu millibili, til
að glöggva sig á vígstöð-
unni í pólitíkinni. Við
heyrum að í splunkunýrri
könnun komi meðal annars
fram að Þjóðvaki, flokkur
Jóhönnu Sigurðardóttur,
hafi talsvert fylgi í fimm
kjördæmum en sáralítið í
þremur. Þjóðvaki mun ekki
hafa mikinn hljómgrunn á
Vestfjörðum, Norðurlandi
eystra og Austfjörðum en
hefur hinsvegar höggvið
umtalsverð skörð í fylgi
annarra flokka f Reykjavík,
Reykjanesi, Suðurlandi,
Vesturlandi og Norður-
landi vestra. Fastlega er
reiknað með þvf að Sig-
urður Pétursson verði
frambjóðandi Þjóðvaka á
Vestfjörðum og Svanfríð-
ur Jónasdóttir á Norður-
landi eystra. Þau eiga því
verk fyrir höndum - rétt
einsog velflestir frambjóð-
endur Alþýðuflokksins, ef
marka má skoðanakönnun
sjálfstæðismanna...
Hinumegin
Hundurinn þinn hafði bæði tilefni og tækifæri, frú Kamban:
Hann hataði köttinn og hafði auk þess fengið tilsögn í meðferð
þungavinnuvéia... Eiginmaður þinn var bara, höldum við, á
röngum stað á röngum tíma.
Fimm á förnum vegi Fylgist þú með handboltanum?
Þóra Hallgrímsdóttir, nemi:
Nei, voða lítið, en Stjaman verður Is-
landsmeistari.
Pétur Sveinsson, sundlaugar-
vörður: Já, Valur vinnur mótið.
Hafþór Árnason, bílstjóri: Nei,
lítið, en Stjarnan vinnur mótið.
Bryndís Arngrímsdóttir, nemi:
Stundum. FH vinnur að sjálfsögðu.
Sigrún Steinþórsdóttir, hús-
móðir: Já, þegar ég hef tíma. Valur
vinnur.
Viti menn
Ætla má að mennirnir hafi
ætlað að ræna peningum af
sendlinum frekar en pizzu sem
hafði verið pöntuð í húsið.
Frétt DV í gær af tveimur mönnum meö
hafnaboltakylfur sem réðust á
pizzusendil. Hann slapp ómeiddur.
Hitt er svo annað mál að sá
málfiutningur Svavars sem
valt uppúr kjaftinum á honum
nú síðast er ekki til þess að
greiða fyrir samstarfi okkar
við hann eða hans flokk. En
við erum stilltir menn og
látum sem við höfum ekki
heyrt þetta.
Páll Pétursson þingmaður Framsóknar
um þá fullyrðingu Svavars Gestssonar
að samstjórn Sjálfstæðisflokks og
Framsóknar sé í burðarliðnum.
Morgunpósturinn í gær.
Kjarni málsins er sá að
Reykvíkingum hefur verið
talin trú um að borgin hafi
verið vel rekin. Andhverfan er
að koma í Ijós.
Ellert B. Schram í leiðara DV í gær.
En það er Emilíana Torrini
sem er hetja þessarar plötu og
synd að hún skuli ekki syngja
fleiri lög. Þau lög sem hún
syngur standa nefnilega mjög
afgerandi uppúr. Það er hún
sem á eftir að lifa.
Hljómsveitin Spoon fær svona
að fljóta með uppá grín.
Umsögn Ottars Proppé um fyrstu plötu
hljómsveitarinnar Spoon. Morgunpóst-
urinn í gær.
Þessi samsuða þeirra Friðriks
og Árna er með ólíkindum
leiðinleg lesning og mesta
furða að nokkur útgefandi
skuli láta sér detta í hug að
gefa út fylleríssögur og
karlagrobb og það í inn-
bundnu formi.
Ritdómur Sigríðar Albertsdóttur um
bókina Vor í dal, örsögur Friðriks Þórs
Friðrikssonar leikstjóra, skrásettar af
Árna Óskarssyni. DV í gær.
Stúlkur trúa á ást við fyrstu
sýn, piltar trúa á ást við fyrsta
tækifæri.
Spakmæli dagsins í DV í gær.
Ég hef aldrei getað áttað mig á
því, afhverju menn harma það
að Kristmann Guðmundsson
skuli ekki vera metinn til jafns
við Halldór Laxness. Mér þyk-
ir það álíka fáránlegt bók-
menntamat og lofsöngl
femínistanna um
Guðrúnu frá Lundi.
Úr ritdómi Kolbrúnar Bergþórsdóttur
um endurminningar Gunnars Dals.
Morgunpósturinn í gær.
Hverjum finnst sinn fugl fagur
en hún er alveg olhoðslega
sæt. Það finnst ekki bara mér
heldur öllum sem hafa séð
hana.
Össur Skarphéðinsson um dótturina
Birtu. Morgunpósturinn í gær.
Rödd Jóhannesar Páls páfa
titraði af reiði og hann steytti
hnefa þegar hann í ávarpi í
gær krafðist þess að bardagar
í fyrrum Júgóslavíu yrðu
stöðvaðir.
Frétt í Morgunpóstinum í gær.