Alþýðublaðið - 31.07.1997, Blaðsíða 8

i nkViuiDi ffniii 1 m mmœgzæssg
WOfíLOW/OE EXPfiESS Nýtt aðalnúmer 5351100 MViiIudLííiIIiI Fimmtudagur 31. júlí 1997 102. tölublað - 78. árgangur Verð í lausasölu kr. 100 m/vs WOfíWW/DE EXPfíESS Nýtt aðalnúmer 1 5351100
■ Samskipti íslendinga og Vestur-íslendinga eru nú mjög til umræðu. Bjarni Sigtryggsson, deildar-
stjóri í utanríkisráðuneytinu segir lesendum Alþýðublaðsins frá helstu áherslum ráðuneytisins
Verður að opna
augu Islendinga
Hárstofan í Baðhúsinu
Frí klipping í eitt ár
Sigríður Ingólfsdóttir, Kvenna-
skólamær, var heppin þegar hún var
dregin út í sérstökum leik Hárstof-
unnar í Baðhúsinu, en af tilefni eins
árs afmælis fyrirtækisins var dreift
spjöldum til allra framhaldsskóla-
nema í Reykjavík og eitt spjald dreg-
ið út, þar sem vinningurinn var frí
klipping í eitt ár. Aðrir framhalds-
skólanemar fá 30 prósent afslátt
meðan þeir eru í námi.
Velkomln um borð
arferjuna Baldur
Frá Stykkishólmi kl. 10.00 &16.30
Frá Brjánslæk kl. 13.00 & 19.30
Símar: 438-1120 Stykkishólmi
456-2020 Brjánslæk
Fax: 438-1093 Stykkishólmi
gerðum þau mistök við skrásetningu
að senda eyðublað og kynningarrit
sem hófst á þessum orðum: The
Icelandic govemment wants to reg-
ister all people of Icelandic origin.
Það hljómaði eins og Stór bróðir
væri í eftirlitsferð. Við fórum eftir
ábendingum og breyttum tóninum.
A annan tug þúsunda manna eru
komnir á skrá, bæði frá Kanada og
Bandaríkjunum, en giskað er á að
fólk í Vesturheimi af íslenskum upp-
runa sé á bilinu 70- 200 þúsund, allt
eftir því hvað menn skilgreina sig
mikið sem íslendinga.
Það skortir nokkuð upp á að yngri
kynslóð landnema viti af þessum
tengslum og fái tækifæri til að rækta
þau. Ný kynslóð íslendinga veit
heldur ekki nægilega mikið um
þessa frændþjóð sína í vestri.“
Þarfekki að rcekta menningarsam-
skiptin meir en gert hefur verið?
„Menningarsamskiptin skipta
miklu máli. Við viljum að afkomend-
ur Vesturfaranna fræðist um menn-
ingu forfeðra sinna og að Islendingar
fræðist um það hvemig íslensk
menning hefur verið varðveitt ytra.
Það er ýmislegt, til dæmis í málfari
sem hefur varðveist með öðmm hætti
Vestanhafs en hér á landi. Haraldur
Bessason hefur bent á það að eina
raunverulega íslenska mállýskan sem
uppfyllir þær kröfur að teljast mál-
lýska sé sú íslenska sem er töluð í
Vestur-fslendingabyggðum.
Við höfum beitt okkur fyrir því að
efla menningarsamskiptin með ýms-
um hætti, meðal annars í norrænu
samstarfi. í kjölfar þess að Jón Bald-
vin hleypti skrásetningu í gang ákvað
ráðuneytið að beita sér fyrir því að
samnorrænu fé yrði varið til menn-
ingarsamstarfs við Kanada. Dæmi
um slíkt er mikilfengleg tónlistarhá-
tíð með norrænni þátttöku sem var
haldin í Kanada í júnímánuð síðast-
liðnum. Á annað hundrað íslenskir
tónlistarmenn og rithöfundar vom
þar í hópi tæplega þúsund norrænna
listamanna sem kynntu norræna
menningu og séreinkenni hvers
lands, með mjög áhrifamiklum hætti
í heilan mánuð. Einni og hálfri millj-
ón Kanadadollara var varið til þátt-
tökunnar úr sameiginlegum sjóði,
auk þess sem hver þjóð um sig lagði
fram talsvert fé til þessa.
Fleira má nefna. Við höfum gert
mikið í því hér í ráðuneytinu síðustu
þrjú árin að taka á móti kanadískum
listamönnum sem hafa leitað hingað.
Fulltrúi héðan hefur farið til Utah, til
Salt Lake City og Spanish Cork og
hitt fólk að máli.“
Virðist þér stefna Halldórs As-
grímssonar'í þessum málum vera á
svipuðum nótum ogforvera hans?
„Þegar núverandi utanríkisráð-
herra tók við embætti þá fylgdi hann
þeirri stefnu fráfarandi utanríkisráð-
herra, að samskipti við Vestur íslend-
inga yrðu efld og hefur beitt sér fyrir
hærri fjárframlögum úr ríkissjóði.
Ymislegt er á dagskrá. Það er
stefnt að því að endurreisa gamla ís-
lenska þjóðræknisfélagið hér heima,
veita talsverðu fé til þess að það rísi
sem sjálfstætt félag áhugafólks um
þessi samskipti, njóti fjárstyrks hins
opinbera en verði að öðru leyti sjálf-
stætt félag, með eigin fjárhag og eig-
in starfsemi.
Síðan mun sendiráð Islands í Was-
hington væntanlega beita sér af krafti
fyrir því að þessi tengsl verði efld. Sá
sendiherra sem nú er að ljúka störf-
um hefur unnið að því að efla þessi
tengsl en það verður væntanlega
verkefni nýs sendiherra að styrkja
þau enn frekar.“
„Saga Vesturfaranna er merk saga
sem við þurfum að varðveita f sam-
vinnu við fólk vestanhafs. Það verð-
ur að opna augu Islendinga fyrir því
hvað gerðist. Ungt fólk tók sig upp af
heiðarbýlum og fór í skjóli nætur
með böm sín vestur yfir haf. Eftir
sátu foreldrarnir án bama og bama-
bama. Bréfaskriftir frá þessum tíma
em merkilegar bókmenntir, ég hef
ekki lesið miklu betur skrifaða skáld-
sögu en þau bréf.“
Hvemig hafa samskipti Islendinga
og Vestur-Islendinga verið síðustu
árin?
„Eflaust hafa samskipti íslendinga
og Vestur-íslendinga legið í nokkurri
lægð. Tímar hafa breyst frá því hér
fyrir áratugum þegar margir þeirra,
sem vom ýmist innflytjendur eða
böm þeirra sem fluttu burt, komu
reglulega í pílagrímsferð hingað til
lands. Síðari árin dró úr þessum ferð-
um, það virtist sem áhuginn væri að
dala.
Áhugamenn um aukin samskipti,
oæði vestan hafs og hér heima, höfðu
áhuga á því að efla tengslin og skrá-
setja það fólk af íslenskum uppmna
sem nú er búsett í Vesturheimi. Þeg-
ar Jón Baldvin Hannibalsson, þáver-
andi utanríkisráðherra, fór í heim-
sókn til Washington árið 1994 tók
hann af skarið og tilkynnti að skrán-
ing yrði hafin. Ráðuneytið veitti
nokkuð fé eftir því sem fjárlög
leyfðu og skráning hófst. Það vom
ýmsir vankantar á henni þar sem
menn höfðu tekið gamlar hugmyndir
og hrint þeim í framkvæmd. Við
ÁRMULA 13, SÍMI: 568 1200
BEINN SÍMI 553 1236