Vísir - 20.03.1977, Side 6
6
Sunnudagur 20. mars 1977
vísib
„Ahugi á myndlistinni kom
strax þegar ég var strákur,
ma&ur byrjaöi meö liti og lita-
bók, og siðan þróaöist þetta
smám saman, og verulegan
áhuga á listmálun fæ ég svo
þegar ég var i M.A.”, sagöi Óli
G. Jóhannsson, listmálari á
Akureyri er blaöamaöur hitti
hann og konu hans , Lilju
Siguröardóttur aö máli nti fyrir
stuttu.
Óli er einn þeirra ungu mynd-
listæmanna frá Akureyri sem aö
undanförnu hafa vakiö mikla
athygli, en þeir hafa haldiö
nokkrar sýningar undanfarin
ár, bæöi noröan heiöa og sunn-
an.
Óli G. Jóhannsson er
akureyringur aö uppruna, og
hefur búiö þar alla sina tiö, en
Lilja er hins vegar ættuö af
suöurlandsundirlcndinu.
„Ég varö stúdent frá M.A.
1966, og i skólanum var þá
nokkuðmikill áhugi á myndlist,
og méöal skólabræðranna frá
þessum árum eru margir bráð-
snjallir teiknarar, ” segir Óli
ennfremur, „en ég hef aldrei
farið i neinn myndlistaskóla”.
Hann kveðst telja, að hann búi
að þvi, að hann hafi ekki látið
heilaþvo sig I neinum mynd-
listarskóla, eins og hann orðar
þaö. „En sjálfsnám er að sjálf-
sögöu strangur skóli. Aðal
munurinn er sá að maður verð-
ur aö leysa hindranirnar sjálf-
ur. Það kann aö visu að taka
lengri tima, en sá lærdómur
semá þannháttfæst er lika dýr-
mætur. En með þessu finnst
mér aö ég geti verið ég sjálfur,
og auðveldara er að halda sinni
eigin linu en ef unnið er undir
leiðsögn kennara”.
Óli kveðst þó að sjálfsögðu
hafa lært af ýmsum listmál-
urum, enda sé það óhjákvæmi-
legt ef maður á annað borð sér
eitthvað eftir aðra málara.
Drauminn kveður hann vera að
komast utan til dvalar, þá helst
til Parisar eða New York, og
kynnast af eigin raun helstu
straumum I myndlist samtim-
ans.
Óli býr i Reynilundi 5 á
Akureyri, ásamt konu sinni,
þremur börnum og heimilis-
hundinum, og þar hefur hann
jafnframt vinnustofu sina.
„Fyrstvarég með vinnustofuna
úti i bilskúrnum, og haföi inn-
réttað þar ágætis aðstöðu”,
segir Óli, „en svo fannst mér
svo leiðinlegt að hanga þar al-
einn, svo égfluttimig bara inn á
heimilið með mina vinnu, svo
núna mála ég ýmist inni i eld-
húsi eða I stofunni, og fellur það
miklu betur. Annars vinn ég
sem póstafgreiðslumaður hér á
pósthúsinu, svo það er mest
kvöldin og helgarnar sem fara i
að mála”.
Óli kveður vera mikla eftir-
spurn eftir myndunum, og ef
ekki eru haldnar sýningar kem-
ur fólk bara heim og falast eftir
myndum. Þvi hefur það farið
svo, aö litið af myndum hans
skreytir hans eigið heimili, og
mun það vist siður en svo vera
einsdæmi um listm^lara. „Það
er alltaf talsverð mikil sala I
málverkum,” segir hann enn-
fremur,,, og er það raunarekk-
ert óeðlilegt, eins og fólk gerir
orðið miklar kröfur til húsnæð-
isins. Það eru byggð dýr hús, og
mublað upp með rándýrum hús-
gögnum, og þvi skyldi fólk þá
ekki alveg eins kaupa sér mál-
verk á veggina? Það hjálpar
vafalaust einnig eitthvað til, aö
nú er unnt aö fá málverk keypt
með afborgunarskilmálum, svo
veröið er ekki svo mikil hindr-
un”.
Óli hefur haldið nokkrar
sýningará verkum sinum, bæði
einkasýningar og sýningar I
félagi viö aðra. Má þar til dæm-
is nefna einkasýningu árið 1973,
Haustsýningu félags islenskra
myndlistamanna, og svo hefur
hann sýnt i félagi við nokkra
akureyringa i Norræna húsinu i
Reykjavik , á Akureyri, Greni-
vik og á Sauðárkróki.
Sýningu þeirra norðanmanna
I Norræna húsinu var raunar
ekki alltof vel tekið, og virtust
gagnrýnendurhafa ýmislegt við
helst fanga. Hann málar einnig
ýmislegt af þvi sem maður lifir
og hrærist i dagsdaglega, en
aldrei landslag, — „ég læt öör-
um það algjörlega eftir, og
kaupi þá frekar landslags-
myndir af öðrum langi mig i
þær!” segir Óli. Þá hefur hann
einnig fengist við að mála gam-
altfóik, gömul húseða húsgögn,
og einnig eitthvað af myndum
fyrirbörn,þarsem leitast er við
að hafa liti og linur skæra og
greiniiega.
Taliö berst aftur að málurum
á Akureyri, og að sögn Óla eru
nú starfandi um það bil sjö virk-
ir málarar i bænum sem stend-
ur, og hafa þeir talsvert sam-
band sin á milli. Og um islenska
málara yfirleitt:
„Islendingar eiga marga
mjög góða málara, en mér
finnst margir þeirra vera alltof
áhrifagjarnir gagnvart þvf sem
er að gerast erlendis, til dæmis
i Evrópu og Bandarikjunúm.
Þarna er að minum dómi betra
að fara hægt i sakimar, og
ágætt er að nota sér að við erum
nokkuð einangraðir, þvi það
hefur lika ótviræða kosti. En af
islenskum listmálurum er
Eirikur Smith liklega i mestu
uppáhaldi hjá mér. Hann er
skolli góður!”.
Og það sem næst liggur fyrir:
,,Ég hef mikið unnið við að
skissa niður. Það er mikil
undirbúningsvinna, sem ég vinn
svo úr siðar. Þá stefni ég að
einkasýningu i sumar eöa vetur,
og ætla að taka mér fri frá póst-
inum I sumar til að geta undir-
búið hana sem best.
Nú, ég sóttium að fá að halda
sýningu á Kjarvalsstöðum,
ásamtErniInga.en þar fengum
við synjun án þess þó að for-
stöðumenn Kjarvalsstaða sæju
ástæðu til að skoða myndir eftir
okkur. Þá sóttum við um að
komast i Norræna húsið, en þar
var það sama sagan: við feng-
um synjun án þess að svo mikið
sem litið væri á myndir okkar.
— Ætli það endi ekki með þvi að
við tökum á leigu stóra tjaldið
hjá Filadelfiusöfnuðinum og
sýnum I þvi inni Laugardal!
Það eru raunar svona hindr-
anir sem við höfum alltaf verið
að rekastá hér, og það var vafa-
laust ein megin-ástæðan fyrir
þvi að við fórum að reka Galleri
Háhól. Við vorum hér með
Myndlistarfélag Akureyrar, og i
þvi voru liklega um 20 félagar,
en sfðan lognaðist það útaf, og
einnig missti það aðstöðu sina
er það hafði haft i húsi i eigu
bæjarins. Það stóð þessu félagi
lika fyrir þrifum, að þar voru
menn misjafnlega áhugasamir,
og eiginlega voru það ekki nema
5 til 6 menn sem eitthvað störf-
uðu. Hinir voru áhugalitlir, og
voru þvi oft beinlinis til trafala.
Listamenn eru nú sjálfsagt
talsverðir egoistar, svo það
getur orðið talsvert erfitt er
margir spjótsoddar mætast!
Þá berst talið einnig að mynd-
list og skreytingum á opinber-
um byggingum, og þar telur Óli
að alls ekki sé nóg að gert. „Það
er gert ráð fyrir að af kostnaði
við opinberar byggingar skuli
tveimur af hundr^ði varið til
skreytinga, og eru það oft bæði
listamenn og arkitektar sem
vinna við þær.' En hér á
Akureyri hefur það alls ekki
verið gert, þó þess sjáist viða
merki I næsta nágrenni bæjar-
ins. Það erkunnara en frá þurfi
að segja, að hér eru bankar eins
og gorkúlur á haug, en þar er
það sama sagan, að þar sést
varla nokkur myndskreyting.
Það verður þó vonandi breyting
hér á, og raunar virðist
skilningur á þessum málum
vera mjög að aukast hjá yfir-
völdum hér i bænum.
Og að lokum, verða menn
auðugir á að mála?
„Það held ég varla, þó það sé
að sjálfsögðu jafn-misjafnt eins
og mennirnir eru margir. En þó
svo að fólki finnist myndir seld-
ar dýrt, þá er það ekki allt fé
sem rennur beint I vasa lista-
mannsins. Allt efni er t.d, mjög
dýrt, og séu menn krítiskir á
sjálfa sig eyðileggst alltaf mik-
ið. — Ég get þó sagt, að ég hef
aldrei rekið hlutina með tapi! ”.
—AH
„Byrjaði sem strókur
með litabók og liti"
Blaðamaður og Ijósmyndari Vísis á Akureyri í heimsókn
hjá Ola G. Jóhannssyni, listmálara
Óli G. Jóhannsson
Óli og Lilja meö börnin
list akureyringanna að athuga.
Raunar finnst þeim einnig hið
sama um vinnubrögð sumra
gagnrýnenda dagblaðanna, og
sumir þeirra hafa jafnvel skrif-
að af fjálgleik um málverka-
sýningar þeirra án þess að hafa
komið þangað! Er þvi ef til vill
ekki nema von að sú gagnrýni sé
ekki tekin alltof hátiðlega.
Þá virðast margir áhrifa-
menn á sviði myndlistar I
Reykjavik vera haldnir eins
konar fordómum gagnvart
Akureyri, og oft er jafnvel talaö
um einhvern akureyrskan stil i
myndlist, jafnvel hjá málurum
sem ekki hafa lært á Akureyri
eða yfirleitt orðið fyrir neinum
áhrifum þaðan.
„Máltækið segir vist, að þaö
verði enginn spámaður I sinu
föðurlandi” segir óli um
akureyringa, „en fólk hér hefur
alltaf tekið mérmjög vel, svo ég
hefekkiþurft aö liða fyrirþaö!”
„Akureyri er full af skemmti-
legum mótifum. og hér er enda-
Mynd eftir óla G. Jóhannsson
lausthægt aö finna sér verkefni
úr umhverfinu. Innbærinn á
Akureyri er til dæmis hreinasta
gullnáma, og það er miklu
tneira en ævistarf að málahann.
É g hef oft leitað fanga i bakhús-
um, og málað frá öðrum sjónar-
hornum en við blasa, en hús og
garðar eru séðir frá götunni,
þar getur til dæmis verið unnt
aö finna ruslahrúgu eöa gamla
girðingu sem gaman er að festa
á léreft”, segir óli er við
spyrjum hann hvar hann leiti
Halldór Pétursson á sýningu er hann hélt I Gallerý Háhól nú nýlega
Texti: Anders Hansen
Myndir: Friðjón Axfjörð