Vísir - 20.03.1977, Síða 9

8
9
Sunnudagur 20. mars
1977 VÍSIR
VÍSIR
Sunnudagur 20. mars 1977
Baltasar Semper að kvöldi dags. Kominn i vinnugallann og tilbúinn i slaginn.
Kristjana”, en þegar viö rákumst á
þetta, slógum viö til. Þetta hús
hentar okkur alveg einstaklega
vel.”
En áöur en flutt var inn þurfti aö
breyta miklu. Nokkrir veggir voru
'fjarlægöir, og þeir sem eftir stóöu
kalkaöir aö gömlum og góöum
spænskum siö.
„Þaö kann enginn múrari aö
kalka hér”, sagöi Baltasar, svo ég
varö aö kenna þeim þessa spænsku
áferö. Þetta er ákaflega fljótlegt^
ekkert hornrétt og ekkert
nákvæmt, bara aö setja þetta á
veggina. Ég verö hvort eö er aö
hafa hvfta veggi, vegna birtunnar,
og ég hata þessu sléttu spltala-
veggi. Birtan veröur lika miklu
mýkri þegar veggirnir eru kalkaöir
á þennan hátt.”
Hér er ekkert óþarfa finerl. Eng-
ir rokokko stólar eöa þykk pluss-
teppi. Mér finnst miklu meira um
vert aö hafa góöa aöstööu til aö
sinna áhugamálunum. Viö eigum
góö hljóöfæri, góöa hesta, góö ljós-
myndatæki og góö hljómflutnings-
tæki. Þaö finnst mér miklu
skemmtilegra en aö eiga glæsilega
stofu.
Billinn og
gáfurnar.
„Konan réöi llka algjörlega
hvernig eldhúsiö var innréttaö.
Þaö, eins og_reyndar allar vinnu-
teikningar hússins eru útfært af
Vlfli Magnússyni akritekt.
En bílaáhugamaöur er Baltasar
ekki. „Nei ég er alveg laus viö bila-
dellu. Hef engan áhuga á splttkerr-
um og sportbllum. En mér þykir
óskaplega vænt umjeppann minn.
Hann er oröinn 30 ára, og gengur
svo hægt aö þaö er alveg furöulegt.
Maöur veröur gáfaöur á aö eiga
svona bil, vegna þess aö maöur
hefur nógan tima til aö hugsa og fil-
osófera. Og svo er ósköp gaman aö
öllum þeim sem á eftir koma. Þeir
erudtundum alltannaö en ánægöir,
meö hraöan á jeppanum.”
—GA
Davíð
Baltasar
Guðnason
heimsóttur
Texti: Guðjón Arngrimsson
Myndir: Loftur Ásgeirsson
hestana ekki sitja fyrir á myndum
hjá mér, ég mála eftir minni eins
og ég sagöi áöan.”
Hestar
„Ég mála mikiö af hestum, og
nýt þar góös af þvi aö þeir hafa flutt
mig á fallegustu staöi landsins.
Þeir eru skemmtileg mótlf. Hest-
urinn er sibreytileg skepna, feitur á
haustin og grannur á vorin. Lita-
fjöldinn er lika meiri hér en erlend-
is; hér eru hestar gráir og rauöir,
brúnir og ljósir, skjóttir og mósótt-
ir og hvað eina. Þeir eru jafn
skrautlegir og litaspjaldiö mitt.
aftur skellihlægjandi. „Þetta var
einhver fullur útí bæ, sem var aö
biöja mig aö koma og spila I partli.
Fólk pantar meira hér en portrett
og málverk!”
Varð að kenna
múrurunum
„Mér hefur alltaf fundist best aö
vinna heima, hvar sem ég hef ver-
iö. Þá getur maður skotist I aö
mála hvenær sem maður vill, jafn-
vel ef maöur veröur andvaka á
næturnar. Viö létum lika breyta
húsinu meö þaö I huga aö ég gæti
unniö heima”.
„Við ætluöum upphaflega aö
byggja okkur hús”, sagöi
i |
,00
m
Baltasar Samper er skemmtilegur maöur heim aö sækja. Hann
býr I sérkennilegu húsi i Kópavoginum meö konu sinni, Kristjönu
Guönadóttur og þremur börnum þeirra, Ragnheiöi Mireyju, Balt-
asar Kormáki og Rcbekku Rán. Og tveímur Labrador-hundum, Tóu
og Krumma.
Maöurinn heitir reyndar núna Daviö Baltasar Guönason.
„Guönason til þess aö ég og konan min fáum inni I sama herbergl á
hóteium þegar viö erum á Spáni”, eins og hann segir sjálfur. Hann
hefur átt I stórstriöi viö yfirvöld, vegna nafnsins, en eins og sumir
kannski vita, langaöi hann einu sinni mikiö til aö heita Egiil Skalla-
grfmsson, fyrst hann á annaö borö þurfti aö skipta um nafn. En þaö
gekkengan veginn. Eftir aölögunum um nafnbreytingar var breytt
vegna Askenasys sótti hann um aö fá aö taka upp sítt fyrra nafn aft-
ur. En þaö gekk engan veginn. „Ætli eina ráöiö sé ekki aö flytjast úr
landiog gerast spánskur rikisborgari, koma svo aftur hingaö og fá
aö heita Baltasar Samper afturý
Barok tónlist
á málverkasýningu.
I dag opnar hann sýningu á Kjar-
valsstöðum, slna sjöttu einkasýn-
ingu. Þar sýnir hann 50 málverk og
40 blýantsteikningar.
„Þessar blýantsteikningar eiga
sér þó nokkra sögu. Þær eru allar
teiknaðar áriö 1965, og eru af öllum
bændum i Grlmsnesinu á þeim
tima'. Þannig var aö konan min var
á sjúkrahúsinu á Selfossi aö eiga
barn. Ég dvaldi á meöan hjá
tengdaforeldrunum á Ljósafossi.
Þá fór ég riöandi á hvern einasta
bæ I Grlmsnesinu og teiknaöi
bóndann á bænum”.
Elsta myndin á sýningunni er frá
1965en sú yngsta er máluö I ár. Um
helgar og á fimmtudögum veröur
svo boöið upp á nýbreytni. Þá
veröa tónleikar og danssýning á
Kjarvalsstööum.
Aö sjálfsögöu eru bæöi tónlistin
og dansarnir spænskir. Dansarnir
eru frá 1450—1650 og Ingibjörg
Björnsdóttir sér um þá og stjórnar.
Hljóðfæraleikarar veröa hinsvegar
Helga Ingólfsdóttir, sem leikur á
sembal, dóttir málarans Mireya
Baltasarsdóttir leikur á Tamborin
og Þórir Hrafnsson á Blokkflautu.
„Þetta verður einskonar sam-
bland af happening og málverka-
sýningu.”
Háklassik og
rammasta beat.
— Fer þetta vel saman?
„Ég held aö þaö ætti aö geta tek-
ist skemmtilega, því aö ég geri
mikiö af þvl aö hlusta á múslk
meðan'ég mála. Tónlistin einangr-
ar mann frá umhverfinu á sinn hátt
og setur mann i stuö. Hendurnar
dansa jafnvel meö penslana á
léreftinu, og linugleöin sem kemur
út úr þessu er mikil. Tónlistin hæg-
ir á mér eöa ýtir á eftir, og hjálpar
mér viö aö ná þeim áhrifum sem ég
er að sækjast eftir. Nei, ég hlusta
ekki á neina sérstaka tegund
tónlistar, þaö fer alveg eftir aö-
stæöum hverju sinni. Stundum er
þaö háklasslsk, þung tónlist, jafn-
vel Gregorlsk, og stundum er þaö
bara rammasta beat. Ef dagurinn
hefur veriö æsandi hlustar maöur
kannski á eitthvaö róandi, en ef
dagurinn hefur aftur á móti verið
dapurlegur, setur maöur eitthvaö
léttara á fóninn.”
„En tónlistin hefur ekki bein
áhrif á myndefnið sjálft, hún er
frekar til þess aö koma manni I rétt
hugarástand.”
Vinnur á nóttunni.
Þaö verður ekki um Baltasar
sagt aö hann vinni reglulegan
vinnudag. Hann byrjar yfirleitt á
vinnu sinni þegar aörir eru á leiö
inn I draumalandiö, og vinnur
þangaö til hann er oröinn þreyttur,
um svipaö leyti og aörir eru búnir
aö sofa úr sér þreytuna. Hann vinn-
ur sem sagt á nótunni.
„Ég byrjaöi á þessu þegar ég var
yngri og þurfti aö græöa peninga
fyrir kjöti og baunum handa fjöl-
skyldunni. Þá notfæröi ég mér
kvöldiö til aö lengja vinnutfinann,
Viöhestahiröinguna. Þaöþarf stuudum aöhrista heyiö ærlega tll aö þaö veröi „lystugra
og smátt og smátt fór mér aö llka
vel aö vinna á kvöldin. Maöur var
laus viö sima og umgang og þaö
þótti mér þægilegt. Læknir hefur
llka sagt mér aö ég sé einn af þeim
mönnum, sem eiga sinn hápunkt á
kvöldin, þ.e. aö þá er bæöi líkami
og sál hvaö best vakandi.”
Hlustar á kjaftasögurnar.
„Ég hætti aö vinna svona klukk-
an sex til átta á morgnana og sef þá
fram aö hádegi, um þaö Wil 5 tima.
Ég þarf eiginlega ekki aö sofa
meira. Eftirmiödaginn nota ég I
ýmsa snúninga, ég hitti kollega, fæ
mér kaffi á Mokka og fylgist meö
kjaftasögunum. Þá þarf ég llka aö
sinna hestunum, og um kvöldiö
boröa ég meö familíunni.”
„Krakkarnir eru allir I tónlistar-
skóla svo þú getur ímyndaö þér
serenööuna sem gengur hér meöan
þau eru vakandi.”
„Svo eru llka góöir draugar I
húsinu. Mér þykir alveg sérstak-
lega vænt um þá, og þeim hlýtur aö
llka vel viö mig. A Spáni hló ég aö
þeim sem sáu drauga, en hérna
finn ég greinilega fyrir návist
þeirra. Og þeir hafa góö áhrif á
mig.”
óvenjulegt heimilishald.
Þaö gefur auga leiö aö á heimili
þar sem bóndinn vinnur á nóttunni
en sefur á daginn er heimilishaldiö
dálltiö frábrugðiö þvl sem fólk á aö
venjast. Hvernig kann konan viö
svona háttalag?
. „Ég hef eiginlega ekki reynslu af
neinu ööru”, segir Kristjana, „svo
ég á svolltiö erfitt meö aö svara
þessu. En þetta er búiö aö vera
nokkuö erfitt upp á síðkastiö, vegna
undirbúningsins fyrir sýninguna.
Svo þarf ég náttúrulega aö vakna
meö krökkunum, þegar þau fara I
skólann.
Kristjana er reyndar sjálf I skóla
um þessar mundir.
„Já, ég er i Myndlista- og hand-
löaskólanum. Aöur en viö kynnt-
umst var ég byrjuö ’a'ö læra, en
lagöi námiö á hilluna meöan börnin
voru aö vaxa úr grasi. Ég ætlaöi
alltaf aö leggja þetta fyrir mig, og
þaö aö vera gift málara hefur ekki
dregiö neitt úr áhuganum. Þó má
segja aö ég hafi breytt um stefnu.
Hérna áöur ætlaöi ég nefnilega að
vera málari, en núna er ég I leir-
kerasmlöi, á vori annars árs”
Ekki fékkst hún til aö viöurkenna j
aö þessi stefnubreytiiig væri bónd-
anum að kenna: „Ahugamálin
breytast meö aldrinum, og nú er ég
aö koma mér upp aöstööu til leir-
kerasmiði hérna úti bllskúr. Ég er
lítið farin aö framleiöa af þessu
ennþá, en áhugann vantar ekki.”
Dellurnar.
Málverk og leirker. Þar meö ætti
aö vera séö fyrir myndlistinni. En
svo er ekki. Baltasar gengur meö
stórkostlega ljósmyndadellu, og
hefur gert það lengi.
„Ég byrjaöi aö taka myndir
stuttu eftir aö ég kom til íslands.
Þaö var aöallega til aö senda
mömmu og pabba, til aö sýna þeim
hvernig krakkarnir litu út, og hvaö
konan mln væri sæt. Og svo myndir
af landinu. Ég hef tekiö margar
myndirá hestaferöalögum mlnum,
og nokkrar hafa reyndar birst f Ice-
land Review, þannig aö kostnaöur-
inn sem ég hef lagt út I vegna
þessa, er kannski aðeins farinn aö
skila sér.”
„Svo tek ég líka myndir af falleg-
um sólardögum, og sólarlaginu.
Hér á Islandi eru skilin milli dags
og nætur ekki nærri eins skörp og
til dæmis á Spáni. Sólsetur tekur
kannski marga klukkutima hér,
meöan þaö tekur tlu mlnútur úti á
Spáni. Sólsetur eru frábær fyrir
ljósmyndara, þá eru skuggarnir
langir og hlutirnir veröa fantast-
iskir og stærri og kraftmeiri en á
daginn!
Blandar ekki
saman ijósmyndum
og málverkum.
„En ég passa mig á aö blanda
ekki saman ljósmyndunum og
málaralistinni. Ég mála alltaf eftir
minni, nema þegar ég mála
portrett, endurminningar og
reynslu”.
„Ljósmyndatæknin er llka ákaf-
lega mismunandi, og þaö er næst-
um því jafnslæmt aö blanda ýms-
um vinnuaöferöum hennar saman,
og aö blanda saman ljósmyndun og
málaralist. Hjá mér á þó þetta
hvort tveggja eitt sameiginlegt.
Hestar eru minar uppáhalds fyrir-
sætur, hvort sem ég er meö mynda-
vélina eöa litaspjaldiö. Munurinn
liggur kannski í því aö ég læt
„Ég geri nú frekar lftiö af þvf aö
mála fólk. Svona 5—6portrett á ári.
Þaö er seinleg vinna. Þaö fer í
þetta sona einn og hálfur tlmi á dag
ef sá sem situr fyrir kemur hingaö
heim, annars meira. Ég er svona
einn til tvo mánuöi meö eina mynd,
ef unniö er fimm daga vikunnar.
En þaö er miklu betra aö vinna
hérna heima.”
Tónlistin
Nú vatt Baltasar sér aö flyglin-
um og lék af mikilli list nokkur lög.
Þar brá fyrir bæði Rachmaninoff
og John Lennon, enda tónlistar-
smekkurinn ekki bundinn viö neina
eina tegund tónlistar.
„Þetta er eitt af áhugamálun-
um”, segir Baltasar og hlær,
„mabur reykir minna á meban
maöur hefur eitthvaö I höndunum.
Þaö er sama hvort þaö er planó,
pensill, sporjárn eöa gltar”.
Gltar?
„Já, ég fékk fyrir langa löngu
styrk til framhaldsnáms á Spáni.
Þetta var einskonar feröastyrkur,
sem átti aö borga fyrir mahn hótel
og svoleiöis. En allan timan kom ég
aldrei & hótel. Ég bjó meö slgaun-
um og' þeir kenndu mér á gítar”.
Baltasar fékk lánaöan gltar hjá
syninum, og allt í einu var hann
kominn á fulla ferö í villtri
flamenco tónlist. Hann söng meö,
hrjúfri röddu og á spænsku a ö sjálf-
sögöu. Rétt eftir aö hann haföi lagt
frá sér gltarinn var kallaö á hann í
simann. Hann fór, en kom fljótlega
Fjöl-
skyld-
an
sam-
an-
komin
i eld-
húsinu