Vísir - 01.05.1977, Síða 15

VISIR Sunnudagur 1. mai 1977
um.
Hér verður tekið
til við að rekja
uppvakningu
áhuga á fornum
fræðum galdurs á
20.
, þar sem frá
horfið i fyrri
greinarinnar
Helgarblaðinu
fyrir tveimur vik-
■■ ■
ú-
Monique Wilson, einn af skjólstæöingum Gardners, ákallar tunglið. Eiginmaöur hennar og æösti prestur
gegnir hlutverki hins hyrnda guðs Wicca.
Galdrasöf np ir
nútímaffé
bæði gardneriskra og alex-
andriskra hópa. Algard kveðst
telja meir en hundrað bandariska
galdrasöfnuði. Það er allhá
tala með tilliti til þess hve galdra-
menn eru gjarnir á sundrungu
innbyrðis. Hins vegar halda
keppinautar Algard þvi fram að
þetta séu tómar ýkjur og að sam-
tök frti Nesnicks séu vart til nema
á pappirnum.
Sybil Leek.
Nafnkunnasta galdrakvendi
Bandarikjanna er Sybil Leek.
Hún er fædd i Bretlandi, fyrrum
forngripasali og húsmóðir sem
rekur ættir sinar með stolti til
galdraiðkenda á 12. öld. Hún seg-
ist hafa ennfremur tekið i erfðir
yfirskilvitlega hæfileika sem
veita henni gáfu til spádóma i
stjörnur, spil og fleira, og hafa
jafnframt fengið þjálfun i jurta-
lækningum og kukli hjá ömmu
sinni. Hún litur einnig á þessa
galdrahefð, er nefnist Wicca, sem
hina fornu náttúrutrú. Wicca i
hennar augum er tilbeiðsla á líf-
inu og hún leggur áherslu á að
henni eigi að beita i þágu heil-
brigðis og hamingju, en ekki sem
vald til ábata og spillingar.
Sybil Leek flutti ;t til Banda-
rikjanna árið 1964 og átti skjótt
mikilli velgengniað fagna. Bækur
hennar um galdur og aðra þætti
launspeki hafa náð mikilli sölu og
um tima var hún nánast fastur
gestur i viðtalsþáttum banda-
riskra sjónvarpsstöðva. Þá réði
hún ennfremur yfir föstum dálki i
kvennablaðinu Ladies Home
Journal. Kannski á hún Hotfoot
Jackson, tömdum hrafni, sem
gjarnan situr á öxl hennar, frægð
sina að þakka að einhverju leyti.
konar afbrigðum launspeki. Sú
bók sem welshku tradisjónistarn-
ir i New York sækja t.d. helgisiði
og trúaratriði sin i er með öllu
óskyld skuggabók Gardners, og
að margra áliti henni mun
fremri.
Ekki kemur það á óvart að sú
alvara sem einkennir starf þess-
ara flokka hefur vakið mun minni
athygli almennings en hin vel-
auglýstu tiltæki og skrif alþýð»-
legra galdramanna eins og Sybil
Leek, Galdra-Hazel og Louise
Huebner, sem eitt sinn var út-
nefnd „opinber norn Los Angeles-
sýslu”.
Gyllti morgunroðinn |
Kynorkuvirkjun Los
Angeles!
Frú Huebner er iturvaxin hús-
móðir, búsett i Hollywood, sem
meðal annars hefur unnið sér það
til frægðar að koma fram með
einkar dramatiskum hætti fyjrir
stóran áhorfendahóp i Hollywood
Bowl. Þar á sviðinu magnaði hún
seið sem ætlað var að „auka kyn-
orku” Los Angelesbúa. Frú
Huebner segist vera sjöttu kyn-
slóðarnorn i ætt sinni og athafnir
hennar, sem hún lærði af ömmu
sinni, beinast einkum að svoköll-
uðum kertagaldri.
Hún lítur svo á að sjálfsöryggi
og viljastyrkur galdramannsins
sé það sem fær galdur til þess að
virka. Hún notar kerti i ýmsum
litum,sem hæfa hverjum seiði, til
þess að hjálpa sér við einbeitingu
á takmark seiðsins og auka orku
sina svo að hún geti látið hvað
sem henni þóknast eiga sér stað.
Heiðingjar
Að mörgu leyti eru áhugaverð-
ustu bandarisku galdramennirnir
Annar þáttur bandariskrar
galdrastarfsemi sem vakið hefur
nokkurt umtal er Heiðna
hreyfingin, — samtök hópa sem
að viðkomandi væri gæddur yfir-
náttúrulegum krafti, og önnur
slik bellibrögð i ábataskyni.
Af þessu leiddi að frá árinu 1951
og til dauðadags árið 1964 gat
Gardner innvigt fjölda fólks i
leyndardóma „ekta” galdurs,
eins og hann sagði sjálfur. Efn-
islegt inntak þeirra munnlegu og
praktisku leiðbeininga sem
Gardner gaf þessum innvigðu
meðlimum var breytilgt eftir þvi
hver átti i hlut. Sumir fengu ekki
annað en venjulega blöndu al-
þýðlegs launspekifróðleiks og
kenninga Margaret Murrays.
Galdranet-
En aðrir fengu mun áfengari
mjöð, — undarlegan kokkteil af
aðferðum myrkari þátta vest-
rænnar launspeki og svo ann-
arra, sem virðast hafa átt rætur
að rekja til sadiskra og sjálfs-
pyntingarlegra nautnatilhneig-
inga Gardners sjálfs. Ein aðferð
til þess að laða fram sýn úr heimi
andanna fólst i þvi t.d., að binda
mann svo kyrfilega að blóðrásin
tepptist og siðan berja hann.
Margir þeirra sem Gardner
innvigði stofnuðu eigin söfnuði og
þegar snemma á sjöunda ára-
tugnum var komið upp viðtækt
net galdrasafnaða um gjörvallt
Bretland. Hjá þvi gat vart farið
að viss ágreiningur um aðferðir
gerði vart við sig. Sumir safnað-
anna lögðu jafnvel meiri áherslu
á kynferðisathafnir og hýðingar
en Gardner, aðrir drógu þessar
athafnirsaman i táknleik. Gardn-
er sjálfur var til dauðadags eins
konar miðsóknarafl, sem viðhélt
almennri en dálitið óstöðugri ein-
ingu.
Sundrungin.
Eftirárið 1964 jukust deilurnar
ört og eftir 1970 voru starfandi
allmargir hópar, sem allir stöf-
uðu upprunalega frá starfsemi
Gardners, en deildu hart um túlk-
un á eðli raunverulegs galdurs.
Annars vegar i þessari galdra-
hugmyndafræði eru söfnuðir sem
lagt hafa til hliðarnektarstripl og
-hýðingar og einbeita sér aðmestu
að helgisiðagaldri. Hins vegar
eru hópar sem virðast litið annað
en yfirskin fyrir nektarsýningar,
makaskipti og kynlif af ýmsu
tagi.
Meðal þeirr sem Gardner inn-
vigði voru allmargir bandarikja-
menn, og sumir þeirra fluttu nú-
timagaldur til Bandarikjanna.
Yfirleitt virðast þeir hafa náð
furðu litlum árangri þar i landi,
Aidan Kelly
og það var ekki fyrr en Raymond
Buckland, enskur innflytjandi,
stofnaði Bucklandgaldrasafnið og
fékk mikla dagblaða- og sjón-
varpskynningu, að gardneriskur
galdur náði einhverri fótfestu i
Bandarikjunum.
Arfgengur galdur.
Þótt eiginkona Bucklands og
æðsta gyðja, „lafði Rowena”,
einsog hún er kölluð, beri sokka-
band með táknum sem merkja að
allmargir söfnuðir lúti hennar
stjórn, hefur Buckland sjálfur
ekki framkvæmt ýkja margar
inn vigsluathafnir. Þeir sem hann
hefur á hinn bóginn innvigt eru
afar virkir, og söfnuðir er eiga
rætur að rekja til Gardners upp-
runalega þótt þeir kenni sig ekki
við hann, starfa nú i nánast öllum
fylkjum Bandarikjanna. Þetta
afbrigði af Gardners-galdri legg-
ur áherslu á jurtalækningar og
fleira þviumlikt, og miðar að þvi
að bæta daglegtlif fólks með nátt-
úrugaldri.
Auk þessara garderisku
klofningshreyfinga hafa komið
fram i andstöðu við þær svokallaðir
„tradisjónsöfnuðir,” en stofnend-
ur þeirra halda þvi allir fram að
þeir séu siðustu afkomendur
galdraiðkenda langt aftur i ættir
og geti nú loksins opinberað þá
trú sem þeir hafa á laun tekið i
eríðir frá forfeðrum sinum.
„Konungur galdra-
mannanna”.
Alex Sanders, hinn enski stofn-
andi „alexandrlsks”^ galdurs,
segir að hann hafi i bernsku verið
innvigður af ömmu sinni i þvotta-
klefanum á heimili hans i
Manchester. Hann er þekktastur
svokallaðra erfðagaldramanna
og er oft kallaður „konungur
galdramannanna”. Hann heldur
þvi fram að hann hafi aldrei kom-
ið nálægt gardneriskum galdri.
Engu að siður er hin
alexandriska „Bók skugganna”
nánast nákvæmlega eins og sú
sem Gardner notaði og enginn
vafi virðist leika á þvi að alex-
andristar, sem um þessar mund-
ireru geysilega virkir og vaxandi
i Bandarikjunum og Bretlandi,
eru ekkert annað en gardneriskir
galdramenn með ivafi helgisiða-
galdurs og grasalækninga.
Alxandriskir hóparstarfa mjög
viða, þvi þó Alex Sanders hafi
aldrei til Bandarikjanna komið
hefur hann innvigt allmarga
bandarikjamenn i London, og
a.m.k. einn enskur alexandrista-
prestur fór um bæði austur- og
vesturströnd Bandarikjanna um
skeið.
| Algard.
Upp úr 1970 kom fram klofning-
ur innan hreyfingar bandariskra
alexandrista. Mary Nesnick,
„galdradrottning” sem starfar i
New York og telur sig hafa yfir að
ráða furðu mörgum söfnuðum og
gaf jafnframt um tima út frétta-
blað alexandrista, sagði skilið við
Sanders. Hún stofnaði ný samtök
sem nefnast Algard, og eru
einskonar losaralegt samband
Sybil Leek með hjálparkokka sina
hinir svokölluðu tradisjónistar,
eins og tildæmis Hin endurbætta
rétttrúnaðarregla hins gyllta
morgunroða (The New Reformc’d
Orthodox Order of the Golden
Dawn), sem startar á vestur-
ströndinni. Leiðtogi þessa safnað-
ar, hinn aðeins351ra gamli Aidan
Kelly, hefur fengið að láni ýmsa
helgisiði frá Gerald Gardner. En
hann hefur einnig þróað marga
sjálfur, sem ætlað er að hæfi sér-
staklega þörfum og viðhorfum
safnaðar hans.
Þessi flokkur starfar i Kali-
forniu, og notar margar hug-
myndir sem sannanlega eru forn-
ar, eins og t.d. svokallaðan dans
tvöfalda gormsins. Helgiathafnir
hans fara fram undir beru lofti
þegartungl er i fyllingu og á jafn-
dægri árstiðanna sem tákn hring-
rásar náttúrunnar og endur-
holdgunarhringrásar mannsins.
I Samsteypa.
Söfnuðir eins og þessi og
welshku tradisjónistarnir, sem
getið var um i fyrri hluta þessar-
argreinar, hafa fellt saman á at-
hyglisverðan hátt þætti úr helgi-
siðagaldri, mýsticisma og hvers
— Hotfoot Jackson og Sasima.
dýrka hina fornu guði undir ýms-
um nöfnum en hafa ekki miklar
áhyggjur af galdraathöfnum eða
formföstum helgisíðum. Þessi
hreyfing fékk mikið reiðarslag
fyrir nokkrum árum þegar einn
leiðtoga hennar kom fram sem
vitni ákæruvaldsins i herréttar-
höldum og játaði að hann hefði
verið njósnari fyrir leyniþjónustu
bandariska flughersins i þátttöku
sinni i starfi hreyfingarinnar.
Hún virðist um þessar mundir
rétt að byrja að ná sér eftir þetta
áfall!
Svo virðist, — með einní eða
tveimur hugsanlegum undan-
tekningum —, að öll afbrigði nú-
timagaldurs séu ný tilkomin, en
ekki forn arfur. Ekki væri þó
sanngjarnt að þegja um það að
margirjiútimagaldramenn viður-
kenna þetta fúslega. Einn þeirra
hefur sagt: „Galdrar eru sem
kerfi samruni þátta úr nútima-
launspeki, fornri hefð og verkum
Gerald Gardners og fleiri. En
þeir eru góð trúarbrögð á þessari
tið vatnsberans”.
—-AÞ byggði á grein eftir Francis
King i Fate and Fortune.