Tíminn - 26.07.1968, Page 14
14
TIMINN
FÖSTUDAGUR 26. júlí 1968.
Jónas Jónsson
' Framhald af bls. 13.
um, heldur í að standast þá sí-
felldu h'ólmgönguáskiorun, sem
bneytingar tímanna eru. Ævi-
starfið vann hann í þágu Fr-am-
sóknarflokksims og þess skóla,
sem hann Stofnaði á vegum sam-
vinnuhreyfingarininar. Sú ráða-
breytni mtrn einkum hafa átt rót
sína að rekja til þess, að hann
rákti aöttir sínar tii bænda og
vildi helzt vinna að þeirra hag,
verkaiýðshreyfinigunni bæri aftur
á móti að velja sór forystu úr
sínuim hópi. Um ailllangt sikeið
höfðu þessir fiokkar samt með
sér nána samvinnu. En ýrnsiir
du'ttu út úr hlutverikunum og
Jiónasi gulduist oft illa fóstur-
launin.
Jóinas var aidrei æðsti valda-
maður á fslandi. Hann átti um
nokkurra ára skeið sæti í ríkis-
stjórn og um nokknrt l-eingra ára-
bil var hann fiormaður Framtsókn
arflotoksins. í hverju eru þá hin
mikilu áhrif hans fóligin? Einfald-
lega í því, að hann stóð öðruim
mönnurn framar að þekfcingu,
áhuiga og ritfiærni. Áhrif hans
voru fólgin í hiæfileikum ha-ns
sjiáifs, en ekki í valdi þeirra met-
orða, er hann hlaut. Og einmitt
þes® vegna þótti bœði samherjum
sem andstæðingum mikið við
liggja, að vötdin fóllu honum
efcki í hie-nduir. Riolutoáttur og lagni
í að hagræða sieglum eírir, vindi
er einatt vísas'ti vegurinn' til veg-
tyllna.
Áhugi Jónasar í kennisl'umálum
er nátengdur áhuga hanis á
framtíð og endurnýjun íslemzk.rar
m'enningar, en hún fer eftir því,
hvernig umga fólkið er alið upp
og hvað það hyggist fyrir. Að áliti
Jónasar eru núverandi valdhafiar,
sú kiyn'slóð, sem tók við af bon-
rnn, gruninihyggnir sjösiofendur,
sem einkum hafa iðkað það að
ríða benbaikt á hégómaigirninni við
einteyming þröngsýnimnar. Þess
vegna gerði Jónais sér sérstakt
far um að kynnast ungu fólki, þvií
sem nú er að vaxa úr grasi, til
þess að geta gert sér grein fyrir
framtíðinini. Ætla mætti, að af-
koimenduir sjösofenda yrðu föður
verrungar. En Jónas var bjart-
sýnismiaður. Hann taldi, að það
yrðu tímamót, ný aldamót, þegar
þeir, sem nú eru ungir, tækju
við. Ekkert væri því til fyrir-
stöðu, að nýtt þroiskatímabil væri
í vændum, hliðstætt hinu fyrra
frægðarríka frá stofmun Alþin-gis
til loifca 12. aldar. Ha-nn gaf að
vísu enga forskrift, hvermig fara
ætti að vinna siíbt verk. En han-n
gaf sitt eigið fordæmi. Það var
fjarri homum að állta, að það
stjórnm'ála'kerfi, sem kornist á
á fyrsta þriðjungi þessarar ald-
ar, ætti að endast einnig síðasta
þri3jungi.nin. með því að berjia í
brestina og troða þeim um tær,
s-em nýmiælum vailda, svo sem við
h'efur bruigðið. Slí'kt væri íihalds-
semi. Á 50 ára afimæli Framisiókn-
arflo'kksims gekk Jómas beimit á
vit ungra m-anna, en skipti sér
lítt a-f gestgjöfum. Það var traustis
yfirlýsing hans til ungu kynslóðar
innar í landinu. Hann treysti þvi,
að hun hefði þá hiörku til að bera,
sem þarf til að v.alda timamót,uim,
án þess að semja frið við þá, sem
deigir eru, eins og hanm sjáilifur
gerði. Honum var umhugað um,
að merkinu, sem hafið va.r í urpp-
ha-fi aldarinnar, yrði skilað áf'rami
til óborinna kynstóða með þeim
manndiómi, sem þarf. Vona ber,
að eiftirmœli síðaista þriðjuintgs
aldarinnar verði þau, sem Jónas
'.ósfcaði.
Arnór Hannibalsson.
f
Jónas Jónsson frá Hriflu lézt að
heimili sínu 19. júli 1968, og er
þá hið almesta ofurmenni sinnar
samtíðar fallinn í val, 83 ára að
aldri.
‘ Vorið 1914 fluttum við hjónin frá
Kaupmannahöfn og settumst að
hér í Reyikjavík og bar fundum okk
ar Jónasar þá skjótlega saman hér
í Ungmennafélaginu.
Hófst þá sú vinátta, okkar, se-m
haldist hefur, síung og óbreytt, í
dyggilega hálfa öld.
Það mun hafa verið vorið 1916,
að Jónas var að undirbúa enn eina
herferð um land vort, tii þess að
skapa Framsóknarfilok'kiná. Stuttu
áður en sú ferð skyldi farin, kom
Jónas að má'li við mig og mæltist
til 'þess, að ég gjörðist samferða-
maður og hjálparmaður hans í
hinni fyrirhuguðu för.
Mig setti hljóðan, og sagði eins
og satt var, að ég væri enginn ræðu
maður og gæti víst litla hjálp veitt
honum að þessu leyti. „Það gjörir
ekkert tii“ sagði Jóngs, ég skal
stíga í stólinn upp á klettinn eða
böltann e'ða hvar sem er, ég er þvi
vanastur, en mig langar að fá þig
sem ferðafélaga.
Það varð því ráðum ráðið, að
ég færi með 'honum í ferðina, og
hefi ég oft vitnað til þess síðan
í spaugi vi'ð kunningja mína, að
eitt og annað gjörðist, þegar við
Jónas vorum að skapa Framsókn-
arfloikkinn. Og alltaf finnst mér
þetta ferðalag vera meðal minna
allra kærustu endurminninga.
Jóna-s var glæsilegur ræðumað-
ur, ekfci sizt þegar hann var stig-
i-nn upp á s-tein eða klett úti á víða
vangi og gjörðist hann þá bókstaf-
lega talandi ísland. Þá vakti hann
hrifningaröldur, hvar sem hann
fór.
Nei, hér var engirin venjulegur
maður á fer'ðinni. Jónas var svo
hátt hafinn yfir fjöldann, að engu
var líkara e-n að skaparinn væri að
sýna hvílkt ofurmagn af gáfum og
Faðir okkar,
Halldór Jónsson
frá Amgerðareyri, Rauðarárstíg 36,
lézt á Landsspítalanum 24. júií sl.
- Börnin.
Innilegar þakkir til allra er sýndu okkur sannið og vinarhug
við andlát og útför
Stefaníu Sigurbjörnsdóttur,
Blöndugerði, Hróarstungu.
Börn, systkini, tengdabörn og barnabörn.
göfugum Iragsj'ónum getur rúmast
í einu'tn manni. •’
Mikill fjöldi manna þykist hafa
og hefur margar ágætar hugsjónir
á hraðbergi, en svo er þar með
allt klappað og klárt. En þannig
var nú ekki aldeilis gáfnafari Jón
asar farið. Skapið, álhuginn, eljan
og dugnaðurinn var ekiki á þá lund
að láta sitja við orðin tém. ,Það
er ekki nóg að tala fagurlega um
ágætar hugmyndir, það þarf að
koma þeim í framkvæmd“ sagði
Jónas.
6'g þá var það, að sjálft ofur-
mennið kom til sögunnar, til a'ð
hrinda í verk slikum býsnum stór-
virkja um allt fsland, að ótrúlegt
er á jiafnskömmum tíma.
Ekki er auðvelt a:ð hugsa sér
snjallari samlíkingu um gáfnafar
Jónasar, en fram kemur í hinum
ágætu eftirmælum f Tlmanum síð-
astliðinn laugardag, þar stendur
svo: Atgervi Jónasar var svo vax-
ið að af honum mátti gjöra marga
menn, á ýmsum sviðum, og hefði
hver verið í fýlkingarbrjósti sinn-
ar tíðar“.
Til skamm-s tíma var hér á iandi
mjög talað um að afburða krafta-
menn væru margra manna maikar,
en Jónas frá Hrif-lu var fjölda
mánna maki á hinu andilega svi'ði.
Já, Jónas var engum manni líkur*
Þá er en m. a. ótalin hin þrot-
lausa hugkvæmni Jónasar um
hjálpsemi á öllum sviðum, er hann
náði til.
Með þessum fáu orðum kveð ég
minn trygga aldavin og velgjöröa-
mann, ofurmen’nið mikla, Jónas
Jónsson frá Hriflu.
Ríkarður Jóosson.
TÉKKÓSLÓVAKÍA
Framhald af bls. I.
framkvæmidaráðið hafa viðkomu
í Austur-Berlín o-g ræða þar við
Walter Ulbriiglht, forsætisráðherra
en hann hefur tekið einna harð-
aista afstöðu kommúniistaleiðtoga
í Austur-Evrópu gegn breytingun
u-m, í Tékkióislóvakíu.
Ilaft er eftir vesturþýzkum heim
ildum, að austurþýzkir landamæra
verðir séu nú að reisa gaddavírs-
girðingar á landamærunum við
Tékkóslóvakíu en þessu var hvorki
neitað né játað í Austur-Berlín.
Á sama tíma var það opinber-
lega tilkynnt í Moskvu, að nú
væru að hefjast umfangsmiklar
loftvarnaræfingar ‘ rússneska flug-
hersins á vesturlandamærum Sovét
ríkjanna og stæðu þessar æfingar
flughersins í sambandi við æfing-
ar rússnesks varaherliðs á sömu
slóðum. í æfingum þessum taka
þátt flugvélar, sem búnar eru eld
flaugum og eru þetta fjórðu æf-
ingar rússneska flughersins í
Austur-Evrópu á nokkrum vikum.
Með því að senda bréf og sam-
þykktir til aðalskrifstofu tékkneska
kommúnistaflokksins í Prag, þar
sem lýst er yfir stuðningi við
stefnu tékkneskra ráðamanna og
þeir hvattir til þess að láta ekki
í neinu undan kröfum Rússa, veita
tékknesk félagssamtök og einstakl
ingar Dubcek og nánustu ráðgjöf-
um hans mikilsverðan siðferðisleg-
an styrk. Svar Tékka við hernaðar
legum ögrunum Rússa er auglýs-
ing sem endurtekin er með stuttu
millibili í tékkneska útvarpinu og
sjónvarpinu, þar sem sagt er, að
tékkneski herinn sé tilbúinn til
þess að standast hverja árás sem
gerö verði á landiö.
Samkvæmt heimildum í New
York mun Tékkóslóvakía hafa far-
ið þess á leit við aðalritara Sam-
einuðu þjóðanna. U Thant, að Sam
einuðu þjóðirnai' hefðu engin af-
skipti af deilunni milli Sovét-
manna og Tékka.
Vestmannaeyingar
sigruðu Keflvíkinga
SJ-Reykjavíik, fimitmudag.
í tovöld fór fram í Vestmanna-
eyjum, leikur íþróttabandalaigis
Vestman.naeyj'a o-g ílþrótitabanda-
lagis Keflavíkur, í fyrstu deild ís-
landBmóitS'ins í knattspyrnu. Leik
ar fóru þanni-g, að íþróttabandalag
Vestmaninaeyja sigraði með tveim
ur mörkuim gegn engu. í hálf-
leik var staðan 1:0.
Háraðsmót
Framsóknar-
flokksins
Á sunnudaginn héldu Fram-
sóknarmenn í Dalaisýslu hér-
aðsmét í Búðardal, o-g var það
fjölsótt og vel heppnað. Ræður
fluttu Ólafur Jóhannesson for
maður Framsóknarflokksiins og
Davíð Aðalsteinsson á Arn-
bjargarlæk. Leikararnir Bessi
Bjarnasion og Gunnar Eyjólfs-
son ske.mmtu ásamt hljómsveit
Magnúsar Ingimarssoinar, sem
lék fyrir dansi.
Næstu héraSsmót
Á næstunni verða h-aldin
héraðsmót á vegum Framsókn
arflokksins, á fjölmörgum stöð
um á landinu og fer hér á
eftir listi yfir þau mót sem
þegar hafa verið ákveðin:
Atlavík, 3. og 4. ágúst
Kirkjubæjarklaustri 10. ágúst.
Sævangi, Strandasýslu, 10. ág.
Flúðum. Árnessýslu, 17. ágúst
Miðgarði, Skagafirði, 17. ágúst.
Bifröst, Borgarfirði, 1. sept.
Hvolsvelli. 7 sept.
Nánar verður sagt frá þess-
um héraðsmótum síðar í Tím-
anum.
Hemlaviftgerðir
Rennum bremsuskálar. —
slipum bremsudælur.
Llmum ð Dremsuborða op
aðrar almennar vifSeerðir
HEMLASTILLING H.F.
Súðarvog) 14 Simi 30135
Notað-nýlegt-nýtt
Daglega koma barnavagn-
ar, kerrur, burSarrúm, —
leikgrindur, barnastólar ról
ur, reiðhjól, þríhjól, vögg-
ur og fleira fyrir börnin.
Opið frá kl. 9—18,30. —
Markaður notaðra barna-
ökutækja.
Óðinsgötu 4, sími 17178.
(Gengið gegnum undir-
ganginn).
Jón Grétar Sigurðsson
héraSsdómslögmaSur
Austurstræti é
Sfmi 18783,
ÖKUMENN!
Látið stilla > tíma.
Hjélastillingar
Mótorstillingar
Ljósastillingar
Fljót og örugg þ( nusta.
BÍLASKOÐUN
& STILL1NG
Skúlagötu 32
Simi 13-100
Trúin flytur fjöll. — VI3 flytjum allt annað
SENDIBÍLASTÖÐIN HF,
BlLSTJÓRARNIR AÐSTOÐA
H
[W i/Wxr Bn[ ■^l 1
SKARTGRIPIR
U V/ L 1
Modelskartgripur er gjöf sem ekki gleymist. —
• SIGMAR & PÁLMI -
Hverfisgötu 16 a. Simi 21355 og Laugav. 70. Simi 24910