Tíminn - 07.08.1968, Qupperneq 2
2
MIÐVIKUDAGUR 7. ágúst 1968.
TILKYNNING
til sauðfjáreigenda í Reykjavík
Samkvæmt ákvörðun borgarráðs mun verða geng-
ið ríkt eftir, á þessu hausti, að framfylgt verði
ályktun frá 23. september 1966 um bann við sauð-
fjárhaldi í Reykjavík frá 1. október 1967, sbr. lög
nr. 44 frá 23. maí 1964 (2 .gr.), að undanskildu
sauðfjárhaldi að Hólmi, Engi og Gufunesi hjá
þeim aðilum, sem nú hafa gilt leyfi til slíks.
Hér eftir verður því flutningur fjár í fjárhús inn-
an lögsagnarumdæmis ekki leyfður.
Jafnframt er vakin athygli á 60. gr. lögreglusamþ.
Reykjavíkur, þar sem segir, að sauðkindur megi
ekki ganga lausar á götum borgarinnar né annars
staðar innan lögsagnarumdæmisins, nema maður
fylgi til að gæta þeirra eða að þær séu í öruggri
vörzlu. Ef út af þessu er brugðið, varðar það
eiganda sektum.
Reykjavík, 6. ágúst 1968.
SKRIFSTOFA BORGARVERKFRÆÐINGS
SPÁNN - ÍSLAND
M.s. Arnarfell
lestar í Valencia kringum 21. ágúst, og einnig
er áformuð viðkoma í Atmeria. Flutningur óskast
skráður sem fyrst.
SKIPADEILD
ísafjörður og nágrenni
Aðalfundur
Klúbbsins
ÖRUGGUR AKSTUR
á ísafirði, verður haldinn að SKÍÐHEIMUM á
Seljalandsdal, föstudaginn 9. ágúst n.k. kl. 21,00.
D A G S K R Á :
1. Ávarp: Formaður klúbbsins, Guðmundur
Sveinsson.
2. Afhending viðurkenningar- og verðlauna-
merkja Samvinnutrygginga fyrir öruggan
akstur: Þorgeir Hjörleifsson og Baldvin Þ.
Kristjánsson.
3. Fréttir af fyrsta fulltrúafundi klúbbanna
ÖRUGGUR AKSTUR: Baldvin Þ. Kristjánsson.
4. Aðalfundarstörf samkv. samþ. klúbbsins.
5. Kaffi 1 boði klúbbsins.
Nýir og gamlir viðurkenningar og verðlaunamenn
Samvinnutrygginga fyrir öruggan akstur, eru
hér með sérstaklega boðaðir á fundinn!
Áhugafólk í umferðarmálum velkomið!!
Stjórn klúbbsins ÖRUGGUR AKSTUR
á ísafirði og í ísafjarðarsýslum.
TIMINN
FISK í SKÓLA BÖRNIN BORÐA
Hérma í henni Ameríku eru
feiknin öll af börnum. Þau
ganga í skóla níu mánuði árs-
ins, og flest þeirra eru þar
frá 8 á morgnana og til klukk-
an rúmlega þrjú. Flestum
þeirra er ekið í skólana í skóla-
vögnunum gulu, sem eru svo
algeng sjón hér á vetrum, og
fá þeirra búa svo nálægt skól-
unum, að þau geti skroppið
heim í hádegismatinn. En allir
hraustir og vaxandi krakkar
verða að fá hádegismat. Þau
verða því annað hvort að hafa
með sér bita eða láta matreiða
í sig í skólunum.
í fyrra (1966—1967) borð-
uðu um 19 milljónir barna á
dag hádegismat, sem eldaður
var í mötuneytum skólanna.
Þið getið rétt ímyndað ykkur,
að slíkur hópur af svöngum
krökkum getur úðað þó nokkru
magni af mat í belginn á sér.
Skólarnir eru því mjög mikil-
vægur markaður fyrir fjölda
tegunda af matvælum, tækjum
og tólum, sem matreiðslu og
framleiðslu þessa matar fylg-
ir.
Saga s'kólatoádegisverðanna í
Ameríku á sér alllangan að-
draganda. Hún hófst rétt fyrir
aldamótin í Boston, þar sem
framtakssöm kona, að nafni
Ellen H. Richafds, hófst handa
um að matreiða fyrir börn, sem
ekki höfðu með sér neitt nesti
sökum fátæktar. Aðrar borgir
fylgdu síðan á eftir og var
markmiðið að seðja hungur
þeirra barna, sem liðu toálf-
gerðan skort heima hjá sér.
Það var þó ekki fyrr en í
kreppunni, að ríkisvaldið tók
að styrkja skólahádegjsverðina,
og hófst þá handa um að gefa
skólunum offramleiddar land-
búnaðarvörur. Allt fram að
seinna stríðinu, var litið á
skólahádegisverðina eingöngu
sem tæki til að seðja hungur
barna, sem ekki fengu nóg að
borða hcima. En þá brá svo
við, að læknar komust að raun
um, að þriðjungur þeirra
manna, sem reyndust óhæfir
til herþjónustu, báru merki
þess, að hafa fengið ónóg af
bætiefnaríkum mat á uppvaxt
arárunum.
Þetta varð til að hleypa
miklu fjöri í skólamatinn _ og
gefa honum nýtt gildi. Árið
1946 undirritaði Truman, for-
seti lög um skólahádegisverði
og voru þar m.a. ákvæði, sem
heimiluðu ríkisvaldinu að
styrkja skóla landsins með fjár
framlögum og varningi til að
tafa á boðstólum næringar-
ríkan hádegismat fyrir öll
skólabörn landsins.
Á hverju ári gefur Sámur
frændi um 20% af hráefninu,
sem til matarins fer, og afgang
urinn er keyptur á opnum
markaði. Ég hef heimsótt
mörg skólamötuneyti og eldhús
og get vottað um, að þar er
allt með hinum mesta myndar-
brag og er maturinn góður,
sem krakkarnir fá að borða.
Það er eitt af markmiðunum
að kenna börnunum að meta
góðan mat og kynna þeim
rétti, sem sum þeirra myndu
ekki smiakka heima hjá sér.
Fisksalar hér komu snemma
auga á þennan markað, og ejnn
ig sáu þeir framtíðarmögulejka
sem þetta gæti skapað. Ef
krakkarnir vendust á að éta
góðan fisk i skólunum, myndu
þau verða fiskætur upp á lífs-
tíð. Sú regla komst víðast á í
skólunum, að fiskur væri hafð
ur á boðstólum á föstudögum,
og var það auðvitað gert fyrst
og fremst vegna kaþólikkanna.
Tekist hefur að halda þeim sið
á flestum stöðum eftir að páf-
inn vóg að fiskframleiðendum,
og er það ekki honum að
þakka.
Skólarnir kaupa fiskinn sinn
með ýmsu móti. Sums staðar
er hver ráðsfcona látin ráða
sínum kaupum algjörlega. Ann
ars staðar er heilu skólakerf-
unum steypt saman í innkaupa
heildir, matseðlar ákveðnir
fyrir öll mötuneytin í einu, og
keypt inn fyrir alla í einu. Oft
eru notuð útboð við kaupin, og
er þannig stundum boðið út
fyrir mánuð, ársfjórðung eða
allt skólaárið í einu. Til dæmis
um kaupmátt þessara kerfa,
má nefna, að kerfið í Dallas
í Texas, sem telur um 130
skóla, notar um 140 smálestir
af þorsk-skömmtum á ári.
Sum skólakerfin taka ávallt
lægsta tilboði, með því skilyrði
þó, að fiskurinn uppfylli á-
kvæði um lágmarksgæði, sem
venjulegast eru þau, að hann
hafi verið pakkaður undir eftir
liti bandaríska fiskmatsins.
Önnur kerfi áskilja sér rétt til
að taka það sem þau álíta að
sé bezti fiskurinn á hagstæð-
asta verðinu. Þá verður venju-
legast að afhenda sýnishorn, en
innkaupanefnd ákveður síðan,
hver hljóta skuli samninginn.
En því miður er víða pott-
ur brotinn í þessum efnum, því
hér sem annars staðar eru það
venjulegar manneskjur, sem
þurfa að taka stórar ákvarðan
ir, sem geta haft fjárhagsleg
áhrif á þennan eða hinn fram-
leiðandann. Og öll vitum við,
hvað blessuð mannskepnan er
breysk. Það verður því að
beita ýmsum ráðum til að hafa
áhrif á þessar ákvarðanir, og
stundum spilar líka pólitík
inn í.
Ekki bætir úr skák, að það
eru oft stútungskellur, sem
einu sinni eða oftar á ári, efu
í aðstöðu til að gefa þessum
eða hinum sölumanninum stóra
pöntun. Þær finna þá oft til
sín, blessaðar, á skólakaup
stefnunum, sem haldnar eru á
miðsumri. áður en skólarnir
ákveða, hvað kaupa skuli. Þá
spranga þær um með hópana
af sölumönnum á eftir sér, eins
og þær séu orðnar tvítugar
aftur, og sölumennirnir séu að-
dáendur, sem flykkjast að
þeim vegna fegurðar þeirra og
þokka. Sem betur fer eru all
margar skólaráðskonur víðs
vegar um land'ið, sem trúa því
statt og stöðugt, að enginn fisk
ur í heiminum nema íslenzkur
sé nógu góður í „börnin
þeirra".
Annars staðar verður land-
inn að taka þátt í geipiharðri
útboðskeppni við fjöldann all-
an af fiskframleiðendum, bæði
innlendum og erlendum. Stund
um fær hann samninginn, en
stundum ekkert nema von-
brigðin. En sífellt er haldið
áfram að breiða út boðskapinn
um gæði íslandsfisks. Ráðskon
ur og eldabuskur fá fyrirlestra,
sjá kvikmyndir og smakka á
fiskréttum, og fisksalarnir
setja upp fínasta sjarmann.
Það bætir mikið úr sfcák fyrir
íslenzku fisksalana, að þeir
geta verið öruggir um, að börn
in gætu ekki fengið betri fisk
að borða.
Þórir S. Gröndal.
LJÚSASAMLOKURNAR
Heimsfrægu 6 og 12 v. 7” og 5%”
Mishverf H-framljós,
Viðurkennd tegund.
BÍLAPERUR
— Fjölbreytt úrval —
Sendum gegn póstkrofu um land allt.
SMYRILL
Laugavegi 170 — sími 12260.