Tíminn - 22.08.1968, Qupperneq 3

FIMMTUDAGUR 22. ágúst 1968.
TIMINN
INNRÁSIN í TÉKKÓSLÓVAKÍU
Alexander Dubcek, hinn frjálslyndi leiðtogi Tékkóslóvakíu. Hann na ut strax mikils fylgis meSal þjóSar sinnar vegna frjálsræSisstefnu
innaniands, og sézt hann í hópi samlanda sinna, er votta honum stuSning sinn.
NTB-Prag, London, Was-
hington, París, Moskvu
og Osló, miðvikudag.
• Klukkan 22 í gærkvöldi
að íslenzkum tíma, héldu
hersveitir frá Sovétríkjun-
um, Póllandi, Austur-
Þýzkalandi, Ungverjalandi
og Búlgaríu inn yfir landa-
mæri Tékkóslóvakíu og
hernámu landið. Herlið
Tékkóslóvakíu varðist ekki
samkv. fyrirskipun . tékk-
neskra leiðtoga, enda við
mikið ofurefli að etja.
Náði innrásarherinn land-
inu að mestu á sitt vald
um nóttina og í dág.
• Hér á eftir fer ítarleg
lýsing á þróun mála í
Tékkóslóvakíu frá því inn-
rásin var gerð þar til líða
ték á daginn í dag.
• Þar á eftir fylgir lýs-
ing á viðbrögðum ráða-
manna og alþýðu víða um
heim og nákvæm lýsing á
þróuninni í Tékkóslóvakíu
undanfarna mánuði, auk
fjölmargra annarra upp-
lýsinga.
KMckan 4,30 í nótt að ís-
lenzkum tíma höfðu skriðdrek
ar umkringt Hracany-höllina,
bústað Ludvik Svoboda, for-
seta, svo og byggingu mið-
stjórnar tékkneska kommún-
istaflokksins.
Milli kl. 30 og 4.00 í nótt
tóku sovézkir hermenn sér
stöðu fyrir utan útvarpshúsið
í Prag. Þeir báru vélbyssur.
Nær allar bifreiðar 1 borg-
inni óku um göturnar með
fullum ljósum og þeyttu horn
sín til þess að aðvara fólkið.
,/Eina löglega
rödd landsins"
f morgun var ekki vitað,
hvar flokksfcrmaðurinn, Alex-
ander Dubeck, eða Ludvig Svo
boda, forseti, voru niður komn
ir. Útvarpið í Prag, sem hafði
skyndilega hætt sendingum kl.
3.47, hóf serdingar aftur kl.
4.45, skorað'. á þjóðina að
hlýða eingöngu hinni „löglegu
rödd landsins“, eins og það var
orðað. „Farið til vinnu ykk-
ar, en sýnið þó andstöðu, án
þess að snúast beint til varn-
ar“, sagði j tilkynningu út-
varpsins. „Við erum ekki fær
um að verm landamæri okk-
ar. Segið hermönnum, sem þið
mætið, að akt hafi verið með
kyrrum kjörum í landinu áð-
ur én þeir komu. Trúið ekki.
upplýsingum frá öðrum —
þetta er hiu eina sanna rödd
Tékkóslóvakíu"
Þá skýrði útvarpið frá því,
að innrásamðin hefðu komið
upp ólöglegri útvarpsstöð, sem
hefði sent ■ tilkynningu þess
efnis, að hersveitirnar hefðu
verið sendar til Tékkóslóvakíu
að beiðni leiðioga par. —
Við sólarupprás í morgun
hafði sovézKrm skriðdrekum af
gerðinni T-54 verið komið fyr-
ir á brúnum yfir Moldá, og
snemma í morgun flaug fjöldi
sovézkra sprengjuflugvéla af
gerðinni Iljusjin-18 stöðugt yf
ir borgina. Var talið, að her-
menn og skriðdrekar hafi ver-
ið fluttir með vélunum til
Tékkóslóvakíu.
Borgarbúar þustu út á göt-
urnar, sumir á náttfötum eða
morgunsloppum. Þúsundir
ungra Tékka fóru í hópgöngu
til aðalbyggingar miðstjórnar-
innar og báru tékkneska fán-
ann. Fáeinum mínútum áður,
um kl. 3.4ö höfðu sovézkir
skriðdrekar og brynvarðir bíl-
ar umkringt bygginguna. Frétta
ritari Reuters í Prag skrifar:
//Frelsi! — Hvar
er Dubeck?"
„Ég ók í átt til byggingar
miðstjórnarinnar. Þegar ég
beygði fyrii götuhorn, kom
sovézkur hermaður á móti mér
otaði að mér vélbyssu og benti
mér að snúa við Það gerði
ég, eri ók þtss í stað að bak-
hlið byggingerinnar Þar mætti
mér tvöföld röð sovézkra her-
manna, sem slegið höfðu hring
um fjögurra hæða bygginguna.
Sovézkur slmðdreki nálgaðist
bygginguna og skotturninum
var snúið þangað til byssukjaft
urinn beindist að aðaldyrun-
um. Ungt fólk tók að safnast
saman, og jókst mannfjöldinn
jafnt og þétt. Nokkrum aðvör-
unarskotum var hleypt af yfir
höfðum fólksins og blátt púð-
urský steig til lofts. Unga fólk-,
ið hrópaði: Frelsi — Hvar er
Dubeck — Burt með Bíússana.
Rétt á eftir heyrði ég gelt í
vélbyssum og sá fólkið hlaupa
burt og leita skjóls bak við
nærliggjandi tré. Þegar ég
sneri við í att til miðborgar-
innar, mætt ég fleiri sovézk-
um sikriðdrekum af gerðinni
T-54, sem komu yfir brýrnar
frá norðurhluta borgarinnar til
miðborgarini/ar. Bílstjóra sá
ég sitja í bíl sínum, hágrát
andi við þessa sýn.
Fólkið fyrir utan útvarps-
húsið í Prag var skömmu eft-
ir kl. 4.00 1 morgun umkringt
sovézkum hersveitum og skrið
drekum, en engu skoti var
hleypt af hér“, sikrifar þessi
fréttaritari Reuters.
„Löngu eftir að sovézku her
sveitirnar \ oru komnar til
borgarinnar. ók fólk um göt-
urnar og veifaði tékkneska
fánanum út um bílgluggana.
Nálægt aðalstöðvum mið-
stjórnarinnar stóð fólk í stór-
um hópum og var eins og
þrumu lostið við sýnina, sem
blasti við: hjöldi skriðdreka
og hermenn gráir fyrir járn-
um. Enda þótt vélbyssurnar
geltu í hundrað metra fjar-
lægð, stóð fólkið kyrrt í sömu
sporum og skeytti engu um,
þótt sovézxu hermennirnir
tækju sér hréstöðu og beindu
að því vélbyssunum.
„Þeir eru komnir —
þeir eru komnir!"
Kl. 3.30 . nótt voru engir
hermenn fynr utan útvarps-
bygginguna. Dyrnar að húsinu
voru læstar og starfsmenn höll
uðu sér út um gluggana og
störðu niður á götuna. Ung-
ur maður kom hlaupandi að
bifreið minn'“ sknfar . frétta-
ritari Reuters, „og hrópaði ör-
vinglaður og reiður: Notaðu
flautuna á Pílnum, aktu um
göturnar, vektu allt fólkið —
þeir eru xomnir þeir eru
komnir.
Sovézku hersveitirnar komu
til útvarpshússins um kl. 4.00
og þegar ég átti næst leið fram
hjá byggingunni, var hún um-
kringd herf!utningabílum og
skriðdrekum. Það var engu lík
ara en fólkið, sem safnazt
Framhalo á bls. 5.
En Dubcek fékk ekki að vera í friði með frjálsræðisstefnuna. Miklar æfingar Varsjárbandalagsins voru
haldnar á tékkneskri grund, og mjög var dregið að flytja sovézkt herlið á brott er æfingunum lauk.
Myndin sýnir sovézka brynvagna á leið um tékkneskt landsvæði.