Tíminn - 08.10.1968, Blaðsíða 7

Tíminn - 08.10.1968, Blaðsíða 7
ÞRIÐJUDAGUR 8. október 1968. TIMINN 7 Örlögin hafa ekki alllaf veri'ð Loan liliðholl. Fyrir fáum mán uðum særðist liann illa í lögregluaðgerðum gegn Vieteong- skæruliðum í Saigon. En hann hresstist brátt og tók tvíefldur til starfa við nýjar aðgerðir. angursríku sprengjuárásarfluigi yífir Norður-Vietnam. H'onum var tilkynnt að hann ætti að gefa si« fram við yfirherstjórn ina. Hann gerði það og þar hitti hann Ky hsrshöfðingja, sem sagði við hann: — >ér eigið að verða yfirmaður lög regluliðs landsins; þér getið ekki faerzt undan. Ky hershöfðingi og Loan ihershöfðingi eru nánir vinir. Og agi er agi. Svo Loan hers- jhöfðingi svaraði: — Já, hr. ihersihöfðin'gi. — Jú, það var var vissulega ifóm, heldur hershöfðinginn láfram. — Sérstaklega enu jþessir Ba nd arikj'am e n n erfið- ir. Þeir eru alltaf að va.lda imér ón-æði og vera mér til itrafala. Því miðuv þörfnumst ivið þeirra, við getum ekki án iþeirra verið. Því miður segi ég. Þegar tvenns konar menn- áng kemur saman, skapast m'airgs konar misskilningur. — iMunið þér eftir því sem kom fyrir í síðasta mónuði? Hvort ég gerði? Ég hafði fylgzt mieð gangi málanna ailt firiá fyrstu byrjun, er fréttin fcom. Ég heyrði frétina um imiorguravierðarleytið, á skrif- ítofu frönsku símskeytastöðv- arinnar. Tilkynningin hljóðaði á þessa leið: „í fyrramálið M. 5 verða þrír Vietcong-menn teknir af lífi í aðalfangelsi Sai igon. Nöfn fanganna eru Bui Van Chieu, Le Minh Ohau og Truong Thanh Danh. Þeir hafa iverið dæmdir til dauða fyrir föðurlandssvik, fyirir að bera vopn án leyfds og fyrir að hafa varpað handsprengjuni“. Fréttamiaðurinn, sem kom hlaupandi með seðilinn, sagði móður og miásandi: — Þið vit ið hvað þetta hefuir í för með sér! stundi hann upp. Það vissi ég ekki og reyradi að spyrjast fyrir niánar, en enginn hlust- áði á mig. Allir þyrptust umhverfis skrifstofustjiórann, Francois Pélou, sem hringdi til Loan hershöfðingóa. í fyrstu var sagt að Loan væri ekki við. En um síðir tókst að fá hann til að koma í símiann og hann staðfesti fréttina: — Já, þetta er rétt. Ég hef þegar séð um öryg'gis- ráðstafanir til þess að forðast uppþot við fangelsið. Pélou hringdi þegar í stað í bandaríska sendiráðið og skýrði frá þvá sem hann hafð' heyrt sköimmu fyrr. Starfs- rnenn sendiráðsins urðu nán- ast undrandi og fuliir vantrú- ar: — Aftaka? Snemma í fyrra mlálið? En við erum í stöðuau samhandi við yfirvöldin! — Ég efast ekki um að svo sé, en þau hafa þá ekki til- kynnt yður um aftökuna Og þið vitið líklega hvað það þýðir? — Það þýddi að ekki færu fram þrjár aftökur, heldur að minnsta kosti sex og kannski níu. Því a'ð mótaðgerð Viet- cong-manna, yrði að taka af Jífi að minnsta kosti þrjá banda ríska fanga. Þannig hafði það verið allt síðan í júní 1965. þegar tilkynnt var að Vietcong skæruliði, að nafni Tran Van Dong yrði tekinn af lífi. Viet- congmenn svöruðu með því að ef Tran Van Dong yrði tekinn af lífi, myndu þeir einmg taka bandarískan fanga af lífi. Tran Van Dong var tekinn af lífi, og sama dag var bandrískur •undirforin'gi Ilarold Bennett skotinn í herbúðum Vietcong- manna. Sendiráð Bandaríkjanna sendi frá sér harðorð mótmæli, og ríkisstjórn Suður-Vietnam lof- aði að draga úr aftökum. Þrem mánuðum síðar, 22. september, voru þrír Vietcong stúdentar teknir af lffi í Dan- ang. 26. sept. tilkynnti útvarp Vietcongmanna: — Herstjórn- in skýrir frá því að eftir morð ið á félögunum þrern í Danang hafi tvelr bandarískir fangar verið teknir af lífi.' Þeir voru Kenneth Rorahack undirfor- ingi og Humibert Versage kap- teinn. Það stóð til að láta Versage kaptein lausan innan skamms. Hann hataði striðið í Vietnam og hugðist byrja störf setn kaþólskur prestur. Jú, vissulega minnist ég þessrra atburða, Loan hei’S- höifðingi! Eftir að hershöfðinginn hafði tilkynnt hinar þrjár væntan- legu aftökur í aðalfangelsinu, I.oan gerist dómari og biiðull og skýtur mann, sem bel'ur verið handtckinn,. grunaðui um a'ð vera skæruliði og Vietcongmaður. endurtók þulurinn í útvarpi Vietcongmanraa hvað eftir ann að: — Sex bandarískir fangav verða að gijalda fyrir þessar aftökur með lífi sínu. Tveir fyrir hvern Vietcongmann. Starfsmenn sendiráðs Banda ríkjamanna gcrðu örvæntmgar fullar tikaunir til þess að hindra aftöku Vietcongmanna. Skyldi Bandaríkjamönnum tak ast að hindra líflát Vietcong- manna. Allir biðu fullir eftir- væntingar daglangt. Taka átti á'kivörðun fyrir miðnætti. Veðrið var kæfandi heitt þetta fcvöld. Stuttu fyrir mið- nætti hit'ingdi síminn á skrif- stofu frönsku símskeytastöðvar innar. Francois Pélou tók sím ann, og við sáum strax á svip- brigðum hans að aftökumar færu ekki fram á tilteknum tíma. Öllum létti mrjög, svo að ýmsir hlógu taugaveiklunar hliátri. — Hvað verður nú um þessa þrjá fanga, hcrshöfðingi? spurði ég síðar í samtali okkar. Loan hershöfðingi. andvarp- aði þolinmóður og svipurinn á andliti hans minnti á bros, þeg ar hann svaraði: — Ó, þeir — þeir verða teknir af lífi. Örugg lega. Við frestum aðeins af- tökunni, en framkvæmum hana svo síðar. Lög eru lög. Og dóm urinn hefur verið kveðinn uipp. Þér munið eftir andspyrnu- hreyfingunni í Evrópu? Þá voru dóimsúrskurðir ekki nauð synlegk. Það er að segja opm berir dómsúrskurðir. Dó'inar, sem hafðir voru í hámælum. — Haldið þér því raunveru- lega fram að það sem er að gerast í Vietnam núna sé hlið- stætt því sem gerðist innan andspyrnuhreyfingarinnar í Evrópu? Hersihöfðinginn brosti aftur: — Já, hverssvegna ekki? Hér er um að ræða sams konar mótspyrnu og í Evrópu á þeim tíma, ekki sa-tt? Eir.i mun.ur- inn er að hér byggist hún á stjórnmálaflokki, en ekki þjóð ernistilfinningu. Vietcongmenn hafa skipulagt baráttu sína illa frá byrjun. Þess vegna munu þeir bíða ósigur, og þess vegna get ég ekki borvð virðingu fyrir þeim. Ég þekki þá alltof vel til þess að geta borið virðingu fyrir þeim. Þeg ar ég var drengur var ég einn ig í andspyrnuhreyfingunni. Spyrjið mig ekki hvaða and- spyrnuhreyfingu. Þeir eru ekk ert annað en úlfar. Úlfar í mannsmynd . . . . en samt úlfar. Ef til vill eru þeir bræð ur okkar, en þér vitið, að eng ir óvinir eru hættulegri en ó'vinveittir bræður. — Eruð þér vissir um að Vietcongmenn muni bíða ósig- ur, hershöfðingi? Bann brosti atfur: — Æ, sagði ég „bíða ósigur"? Það var einkennilegt. Ég er aldrei vanur að taka þannig til orða. Þe-tta stríð er undarlegt, því getur ekki lokið með sigri ann ars aðilans eða ósigri hins að- ilans. Því getur aðeins lokið að eldurinn verði slökktur. Það geta Bandai'í'kjaimenn hrein- lega ekki skilið. Sá sem sigrar i einni orrustu — eða jafnvel í öllutn orustum — þarf ekki nauðsynlega að vinna þessa styrj'öld. SNJÓHJÓLBARÐAR sem settir eru í, með okkar íull- komnu sjálfvirku neglingarvél. veita íyllsta öryggi í snjó ög hálku. Nú er allra veðra von. — Bíðið ekki eftir óhöppum, en setjið CONTINENTAL hjólbarðá, með eða án nagla, .undir bílinn nú þegar. Vinnustofa vor frá kl. 7,30 til kl.’22. Kappkostum að veita góða þjón- ustu með fullkomnustu vélum sem völ er á. TAKIÐ EFTIR - TAKIÐ EFTIR flausta tekur 1 efnahagslífi þjóðannnar. Þess vegna skal engu fleygt. fen allt nÝtt Talið við okkur við kaupum alls konar eldri gerðir hús- gagna og húsmuna þótt þau þurfi viðgerðar við — Leigumiðstöðin Laugavegi 33. þakhúsið. Simi 10059 — Geymið auglýsinguna.

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.