Vísir - 19.08.1978, Síða 12

12
Laugardagur 19. ágúst 1978 VISIR
50 ÁR FRÁ FYRSTU ÓSKARSVERÐLAUNAA
'"V
ódýr í framieiðslu
Óskarinn sjálfan er hægt að búa
til fyrir um 10 þúsund krónur, en
allt umstangið kringum hann er
hægt að reikna í milljörðum.
Kvikmyndafélögin og stjörn-
urnar sjálfar fjárfesta hundruö
milljóna i samkeppninni um að
hljóta útnefningu. Það hefur verið
reiknað út að miðasala aukist
gifurlega við það að kvikmynd
hljóti einn eöa fleiri Óskara, það
geti munað 3 milljörðum. Og
þeim mun meiri peningar sem
lagðir eru í auglýsingar, þeim
mun liklegra er að hreppa hnoss-
iö.
Talandi dæmi um mátt pening-
anna i þessu sambandi er það
þegar John Wayne hlaut óskar-
inn 1970. Hann hafði um 40 ára
skeið leikiö i kvikmyndum án
þess að hljóta Óskarinn. Kvik-
myndafélag hans ákvað þá aö nú
dygði ekkert nema stórskotaliö ef
karlinn ætti að hljóta verðlaunin.
Allt var sett i gang,orrustan var
háð i blöðum, timaritum, sjón-
varpi og siðast en ekki sist með
heimboðum. Auglýsingaáróöur-
inn var gjörsamlega yfirþyrm-
andi. Fjárfestingin skilaði hins
vegar hagnaöi og John Wayne
hlaut aö lokum hinn eftirsóknar-
veröa grip. Hann fékk óskarinn
fyrir ömurlegan leik i ömurlegri
kvikmynd „True Grit”.
Hneyksli komast í hámæli
Hneyksli i kringum úthlutunina
hafa tiöum komið upp.
1973 vakti Marlon Brando
athygli, en hann haföi hlotið verð-
launin fyrir leik sinn i Guðfööurn-
um. Hann kom ekki sjálfur til aö
taka á móti óskarnum, heldur
sendi Indiána i sinn staö og stóö
öll samkoman á öndinni yfir ó-
svifninni.
Óskarinn er óskadraumur allra þeirra sem á ein-
hvern hátt eru viðriðnir kvikmyndagerð. ( ár á Óskar-
inn, þessi 20 sentimetra háa stytta, 50 ára afmæli.
Styttan sú arna hefur efalaust glatt ótrúlega marga,
en hún á einnig sínar dökku hliðar.
Styttan sjálf er ekki svo óskaplega verðmæt, en hún
hefur hins vegar afar mikla þýðingu í kvikmynda-
iðnaðinum.
Keyptu þér sérhannaðan klæðnað fyrir 600 þúsund
krónur.
Látttu leggja á þér hárið fyrir eina kvöldstund og
þú getur þurft að greiða 300 þúsund krónur.
Leigðu þér Limousinebif reið í nokkra klukkutíma
og það getur kostað þig 30 þúsund krónur.
Þar með hefur þú allt hið ytra í lagi: Þá áttu aðeins
eftiraðtryggjaþaðaðþúsért stjarna eða hafirsam-
böndin í lagi til að geta tekið þátt í dansinum kringum
hinn gyllta Óskar.
Saga Óskarsins hóf st f yrir 50 árum. Mary Pickford,
Frank Loyd, Louis B. Mayer og einhverjir f leiri fengu
þá hugmynd að stytta skyldi veitt sem verðlaun til
bestu kvikmyndaleikaranna.
16. maí 1929 var fyrstu 15 styttunum útdeilt og þar
með var dansinn haf inn. Óskarinn — þessi merkilega
stytta sem fékk nafn sitt af því að hann líktist móður-
bróður eins af aðstandendum verðlaunaveitingarinn-
ar — varð að hugtaki í stjörnuheimi Hollywood.
Brando vildi ekki taka á móti
viðurkenningunni vegna þeirrar
slæmu myndar sem dregin er upp
af ameriskum Indiánum, bæði i
kvikmyndum og sjónvarpi.
1961 tilkynnti George Scott, sem
hlotið hafði útnefningu, að hann
myndi afþakka Óskarinn.
„Þetta snýst allt um vinsældir,
sem byggjast ekki á hæfileikum
viökomandi heldur þvi hversu
mikiö maður er auglýstur i kvik-
myndatimaritum.”
James Caan, sem einnig hefur
hlotið útnefningu hefur svipaöar
skoðanir á málinu. Hann telur aö
þaö eigi aö vera listrænir hæfi-
leikar leikara sem ráði úrslitum,
en ekki tilfinningasemi. James
Caan telur að Óskarinn fari i rik-
um mæli til þeirra sem af ein-
hverjum ástæðum eiga um sárt
að binda og tiltekur dæmi.
Ingrid Bergman er stórt
nafn í óskarsheiminum
„Elisabeth Taylor fékk Óskar-
inn 1966 eftir að hún hafði gengist
undir mikinn uppskurð og flestir
töldu að hún þjáðist af krabba-
meini.
Og Julie Andrews sigraði 1964,
þar sem margir voru þeirrar
skoðunar að Audrey Hepburn
hefði „stolið” hlutverki hennar i
My Fair Lady.” segir James
Caan.
Óskarinn er veittur fyrir 22
greinar. Yfir 3000 meðlimir i
kvikmyndaakademiunni i Holly-
wood tilnefna leikara. Verðlaun
eru einnig veitt fyrir besta hljóð,
bestu lýsingu, búninga og svo
framvegis.
Ingrid Bergman er sá af
Norðurlandabúum, sem hefur
hlotið fíesta Óskara. Arið 1945
fékk hún verðlaunin fyrir leik i
kvikmyndinni „Gaslight”, 1957
fyrir „Anastasia” og 1975 fyrir
„The Murder on The Orient
Express”.
Asamt Katherine Hepburn er
Ingrid Bergman i sérstökum
flokki þeirra sem hlotið hafa
þrenn öskarsverðlaun. Aðeins
einn karlmaður hefur hlotið verð-
launin jafnoft og það er Walter
Brennan.
Walt Disney á metið
Walt Disney heitinn er alveg
sér á báti hvaö Óskarsverðlaun
snertir, hann vann 30 samtals.
Þann fyrsta fékk hann árið 1932
og var það fyrir teiknimynd.
Greta Garbo hefur verið út-
nefnd þrisvar, en hlaut aldrei
gripinn eftirsótta. Liv Ullman
hefur farið tvær fýluferðir til
Hollywood i þvi skyni að sækja
sér óskar.
Ingmar Bergman hlaut óskar-
inn árið 1960 fyrir „JungfrukSll-
an” og árið eftir fyrir „SSsom i en
spegel”.
Ben Hur fékk 11 Óskars-
verðlaun
Kvikmyndin Ben Hur hefur hal-
að inn fleiri óskara en nokkur
önnur. 1959 fengu hvorki meira né
minna en 11 aöilar, sem unnið
höfðu við gerð myndarinnar verð-
laun.
Tatum O’Neal er yngsti
Óskarsverðlaunahafinn — hún
var aðeins 10 ára gömul þegar
hún fékk gripinn fyrir leik sinn i
„Paper Moon” eða Pappirs-
tungli.
Það að hljóta styttuna frægu,
er ekkert ábyrgðarskirteini fyrir
öruggri atvinnu. Það er hægt að
fá þaö staðfest hjá George Chark-
iris og Rita Morena, sem léku i
„West Side Story”. Þau hafa
varla sést á hvita tjaldinu siðan.
Aðrir komast vel af án Óskars-
ins. Má þar nefna þá Bob Hope,
Steve McQueen og Richard Burt-
on
Þann 3. april siðastliðinn var
haldið upp á 50 ára ártið
Óskarsins. Og var jafnvel enn
meira umstang en venjulega og
þykir þó mörgum nóg um.
Hollywood breytist, kvöldið
sem óskarsverðlaunaafhending
fer fram, i þá borg, sem við dauð-
legar manneskur höldum að hún
sé hversdagslega. Ljóskastarar,
ljósmyndarar, blaðamenn, aðdá-
endaskarinn og heil hersing af
stærstu nöfnunum i kvikmynda-
heiminum heiðra borgina.
Allt gert til að vekja á sér
athygli
Margir leigja sér Limousine
fyrir 30000 krónur sem tryggir
viðkomandi bifreiðina I nokkra
klukkutima. Ctvaldir ljósmynd-
arar hvaðanæva að úr heiminum
smella af í grið og erg og allir
berjast um að draga að sér
athyglina. Þær stjörnur sem eru
minna þekktar reyna að láta á sér
bera með þvi að mæta hálfnaktar
eða klæða sig upp á yfirdrifinn
máta.
Kvenstjörnurnar leggja út fleiri
hundruð þúsund fyrir fatnað sem
er hannaður af þekktum tisku-
frömuðum. Karlstjörnurnar
troða upp i smóking i öllum regn-
bogans litum. Og stjörnur sem
eru orðnar þreyttar i fótunum
ganga um i leikfimiskóm...
Sjötiu og fimm milljónir
Bandarikjamanna fylgdust i ár
með úthlutun Óskarsverðlaun-
anna. Og reiknaðer meö að 15—20
milljónir manna hafi fylgst með
henni i útvarpinu. _bA—