Tíminn - 19.09.1969, Blaðsíða 7

)
FÖSTUDAGUR 19. september 1969.
TIMINN
I þessu umhverfi lifir unglingur sem lejtar athvarfs hjá máttvana ellinni, en uppeldi „kœrleikans" bíður við dyrnar.
Maður
vestur
í bæ
skrifar
leikrit
Vlatthias Jóhannessen. rit-
stjóri Morgunblaðsins, hefnr
orðið að búa við það að lenda
í bókum misjafnlega velvilj-
aðra manna. Síðast gerðist
þetta í Landshornamönnuni eft
ir Guðmund Daníelsson, þar
sem lýst er laxveiðifélagsskap
þeirra og víða farið á kostum.
f hinum bókunum hefur liann
goldið þess að vera ritstjófi
Morgunblaðsins, eu slíkan at-
vinnukross hafa margir orðið
að bera. En Matthías lætur
ekki við það sitja að vera eins
konar hráefni handa strákum,
né að verða æviminningaefni
fyrir fertugt, heldur bregður
hann upp vopnum sínum og
snarast fram á völlinn, þar sem
persónur eru skapaðar, svo
segjandi: Nú get ég.
Og það var einmitt á þennan
vet/tvang Matthíasar, sem við
Tímamenn brugðum oklkur á
d’ögunum til að forvitnast urn
hvei'nig gengi. Við koimumi í
Þ.jóðíleikhúsi'ð, þar sem stóðu
yfir æfingar á nýju leikriti
Matthíasar, sem hann nefnir
Fjaðrafok. Áður hafa verið
sýndir eftir hann tveir þættir,
og þarna uppi á sviðinu er
gamall kunningi úr öðrum
þeirra, Valur Gfslason, gra-
skjeggjaður og hlýlegur, alveg
eins og honum sé gert að
•geyma alla heimsins hlýju í
þannig stendmr þetta strið.
Stundum bregður fyrir atrið-
um, sem einhverjir tefllj'a ef-
laust til skyldleiika við ákveð
in atriði í raumverulegiuim at
burðum. Þó fær það ekki stað
izt, vegna þess að höfumdurinn
ætlar sinu verkj mikið meiri
unda. Það er eimmitt þetta,
sem verður svo áberandi. Leik
ritið er laust úr viðjum sagna
gerðarinnar á leiksviðkm. Mað
ur hoifir á gaimlan niann, á
örvinglaða konu, á d'aufa byttu .
oig alsælar blábápur sósial for
sjár þjóðféLagsins, og allt
þetta fóflk er þarna tij að
mælast við, en ejrki til að
. bijariga söguþræðinum. ÞeUa
ér eins og að fliggja á 'gáegiium
— eins og maður hafi fengið
aðgámg að átovéðinni togund
beimiiislífs, sent jafnfhamt er'
últfæ'rður þáttúr í þjlóðlífinu;
Og inman unt hina hröðu rás
beyrast svo setniingár, sem eng'
inn nenta Matthias léti út úr'
sér í slíkum krinigumistæðum,'
eiuS konar hliðarstöfck í falleg ■
ar hu'gsanir.
Við fltöfum Tíflta v-erið að
horfa á diálítið testament unf
syndina. Hún er að vísu gamalt
viðíanigsefni, sem fyrir u.tan
að vera yfir og allt um kring,
býr í á'kveðnum Hffærum. Eða
svo hefur verið fcennit. En
það sfcyldi þó aldr'ei vera að
rótttrúnaður væri lífca synd,
hv-ort sem hann er nú sagður
í þjónustu hins æðra eða inm
an múirveggja á jörðu niðri.
Spursmálið urn syndina snert
ir eintoum meðfeiðina á umig'l
inignum. Hann er hið stóra I-jós
og von heimsins, og hin mann
legu ráð eru söm og jöfm —
neglið hann á rirnai', lokið
hann inni — kiennið ho-num,
af því hann er stúlka, að synd
in sé fcarlkyns. Og látið hann
svo dansa og dijöflast örvingll
aðan og ráðalausan, unz hann
verður svo fullorðinn, að hann
sér 'að fólfc setur siðareglur
handa öðrum en sjál’fu sér.
Syndin í þessu verfci er
hvergi í tali manna. Það ligg-
ur við að h'ver og ein-n Htj á
sig sem heilaga persóm'U —
hver í sinni villu, néma gam-
almiennið og uingiling-urinn. Þar
fæst fliin ein.a hvíld. Hitt er
að stjórna.
Það er búið að skrifa nvikið
af leikritum, og sum þeiira eru
eins og brot úr öðrum leifcrit-
um. En þegar æfingunni lýkur
á því fjaðrafoki samvizku-
spuismáfla og sósíals rétttrún
a'ðar, sem við höfum verið ac
virða fyrir okkur, þá minnir
ekikert af því á hinar fínu sál
ariífsflækjur né hið grófa of-
' béldi hnefanna, sem við erum
alin upp við í tovifcmymdum og
leikhúsum, heldu'r er þetita e’n
fðld manmleg yfMýsimg um
að fá áð vera í friði, og ef til
vill huga eitth'vað að hamingj
unni ef hún er þá nokifcurs stað
ár. Svona ámóta sjálfsógð
■krafav og hver einasta fjöl-
skyldia við bverj-a einustu gö.u
í Reykjavík m-undi bera fyrh'
'brjóst'i ■
•Og svó er þessu verki varp-
li’aS út i dagsljósið nú á lau-gar
dagstovöldið. Við vonum bara
að engimú’líti svo á að Morgum
blaðið h-afi skrifað þetta leis-
rit, heldur maður vestur í bæ.
IGÞ.
hálsafcotin'U. En þetta er utan
dagskrár, því öðrum er ætlað
að fjailla um leifc og leikára
að frumsýningu lokinni.
En eftir því sem líður á æf-
iiiiguna verður ljósara, að
þarna birtist margt nýtt og
óvænt, sem síður en svo hetur
verið alvanalegt í ísle.nzifcu leik
húsi áður. Það er straujáð ou
drukkið brennivím og bölvast
yfir eimni og an-narri teppu
svona í bakgrunni á meðan
kynslóðirmar heyja eimvígi um
litla toonusál, sem er að berjast
við að vera til, jafnvel um bcrð
í skipum. En það er fljótséð
að kynslóðirnar eru ekki einar
um þennan slag. Þjóðfélagið hef
ur ábveðið hvernig móita á litl
ar kivensálir, sem reika um
borð' í skip, og blákápur þess
fcoinia á vettvang í vanþakklát
um en sönn.um rull.um. Og
Mut en þan,n að vera eirs-
hvers fconar fcássa úr snjáskit
legri handilöngun með vanfæ.'a
um.glinga. Em kamnski verður
hin sögulega þörf svo rík, að
undan þessari skoðun verði
ekki vikizt. En. húm sannar þa
aðeinis eitt að isienzkir leifchús
ges'tir geta ekfci vikizt undan
lönguninni eftir sögusýmingum.
Og þá erum við komin að æi
ingunni aftur.
Þessu fleygir frarn á svið-
in.u alveg úr viðjum við þenn
an þuniglaimalega gamg, sem eit’
itoennir ofit löifcrit sagnahöf-
1
Biákápur sósials rétttrúna'öar aö vcrki.
Titnamyndtr GE

R ' ílr'hjBI “•
i\M wtB
PSi jrtul' 1 B jS . %
■ Wttr í v - í
RlSWi!;; ■■ |
' '!•!! '' ioL' P^r
Miji